Wyrok WSA w Opolu z dnia 16 stycznia 2007 r., sygn. II SA/Op 593/06

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Opolu w składzie następującym: Przewodniczący WSA Teresa Cisyk - spr. Sędziowie NSA Jerzy Krupiński WSA Ewa Janowska Protokolant St. sekretarz sądowy Katarzyna Johan po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 16 stycznia 2007 roku sprawy ze skargi Wojewody Opolskiego na uchwałę Rady Gminy Domaszowice z dnia 28 czerwca 2006 r., nr XXXIV/225/06 w przedmiocie statutu sołectwa 1) stwierdza nieważność zaskarżonej uchwały w § 13 ust. 2 pkt 1 w zakresie w jakim przepis powyższy dotyczy wyboru sołtysa i rady sołeckiej lub poszczególnych jej członków oraz § 25 ust. 1 w zakresie, w jakim przepis ten dotyczy wyboru sołtysa i rady sołeckiej, 2) stwierdza nieważność § 13 ust. 2 pkt 8 i pkt 11, § 27 ust. 2 i 3, § 28 ust. 1 i 3, § 29 ust. 1, § 31 ust. 2, § 43 ust. 1 zaskarżonej uchwały 3) określa, że zaskarżona uchwała w części opisanej w pkt 1 i 2 wyroku nie podlega wykonaniu.

Uzasadnienie

W dniu 28 czerwca 2006 r. Rada Gminy Domaszowice, podjęła na podstawie art. 35 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2001 r., nr 142, poz. 1591 ze zm.), uchwałę Nr XXXIV/229/06, w sprawie uchwalenia statutu Sołectwa Dziedzice.

Powyższą uchwałę zaskarżył Wojewoda Opolski, na zasadzie art. 93 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym, zwanej dalej ustawą. W skardze z dnia 22 sierpnia 2006 r., Wojewoda wniósł o stwierdzenie nieważności tej uchwały w części, dotyczącej następujących przepisów: § 13 ust. 2 pkt 1 w zakresie, w jakim dotyczy wyboru sołtysa, rady sołeckiej lub poszczególnych jej członków; § 13 ust. 2 pkt 8; § 13 ust. 2 pkt 11; § 25 ust. 1 w zakresie, w jakim dotyczy wyboru sołtysa i rady sołeckiej oraz § 27 ust. 2, § 27 ust. 3, § 28 ust. 1 i 3, § 29 ust. 1, § 31 ust. 2 i § 43 ust. 1 - z powodu istotnego naruszenia prawa.

W uzasadnieniu skargi podniesiono, że w przepisie § 13 ust. 2 pkt 1 uchwały, Rada ustaliła, że do wyłącznej właściwości zebrania wiejskiego należy m. in. wybór sołtysa, rady sołeckiej lub poszczególnych jej członków. Powyższe powtórzono w treści § 25 ust. 1 uchwały. Wojewoda stwierdził, że regulacja taka narusza przepis art. 36 ust. 2 ustawy, w myśl którego sołtys oraz członkowie rady sołeckiej wybierani są w głosowaniu tajnym, bezpośrednim, spośród nieograniczonej liczby kandydatów, przez stałych mieszkańców sołectwa uprawnionych do głosowania. Podkreślił, że wykładnia gramatyczna i celowościowa przepisu art. 36 ust. 2 ustawy przesądza o tym, że prawo wybierania sołtysa oraz członków rady sołeckiej przysługuje osobom fizycznym, mającym status stałego mieszkańca sołectwa i uprawnionym do głosowania. Stąd, prawo to nie przysługuje organowi sołectwa, jakim jest zebranie wiejskie. Dodatkowo wskazał, że zgodnie z art. 36 ust. 2 ustawy, osoby uprawnione do głosowania wybierają poszczególnych członków rady sołectwa, a nie radę sołecką. Redakcja przepisu art. 36 ust. 2 ustawy nie pozostawia żadnego "luzu decyzyjnego", uprawniającego radę gminy do odmiennego kształtowania podmiotów posiadających czynne prawo wyborcze w sołectwie. Organy gminy, regulujące podstawowe problemy ustrojowe, zobowiązane są do przestrzegania zgodności aktów prawa miejscowego z prawem i dlatego, nie mogą wprowadzać w uchwałach zapisów odmiennych od ustawowych, gdyż prawo nie pozostawia radzie gminy pełnej swobody przy kształtowaniu pozycji jednostki pomocniczej. Z tego względu, zakwestionowane zostały także przepisy § 27 ust. 2 i 3, § 29 ust. 1, 31 ust. 2 uchwały, które przekazały zebraniu wiejskiemu nieprzewidziane dla tego organu kompetencje.