Wyrok WSA w Olsztynie z dnia 16 stycznia 2007 r., sygn. II SA/Ol 912/06

Dnia 16 stycznia 2007 roku Wojewódzki Sąd Administracyjny w Olsztynie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Beata Jezielska (spr.) Sędziowie Sędzia WSA Marzenna Glabas Sędzia WSA Tadeusz Lipiński Protokolant Lech Ledwożyw po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 16 stycznia 2007 roku sprawy ze skargi N. C. na decyzję Dyrektora Oddziału Regionalnego Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa z dnia "[...]" Nr "[...]" w przedmiocie przyznania płatności bezpośrednich do gruntów rolnych - oddala skargę.

Uzasadnienie

Decyzją z dnia "[...]" Kierownik Biura Powiatowego Agencji Restrukturyzacji

i Modernizacji Rolnictwa przyznał N. C., po potrąceniu kwoty płatności bezpośrednich do gruntów rolnych, płatność na rok 2004 z tytułu: Jednolitej Płatności Obszarowej - 11.873,89 zł i Uzupełniającej Płatności Obszarowej - 0 zł. Organ zastosował sankcje zmniejszenia płatności w wysokości 9.684,38 zł ze względu na zawyżoną deklarację powierzchni działek rolnych i jednocześnie z tych samych względów odmówił przyznania Uzupełniającej Płatności Obszarowej.

Po rozpatrzeniu odwołania wniesionego przez N. C. Dyrektor Oddziału Regionalnego ARiMR decyzją z dnia "[...]" utrzymał w mocy decyzję organu pierwszej instancji, podając w uzasadnieniu, iż w wyniku kontroli krzyżowej ustalono, że działka rolna o powierzchni 23 ha, na działce ewidencyjnej nr "[...]" we wsi P., gmina E., zadeklarowana we wniosku przez stronę pokrywa się z działką rolną zgłoszoną przez innego producenta rolnego w odrębnym wniosku o przyznanie płatności bezpośrednich. Strona została wezwana do złożenia wyjaśnień lub złożenia korekty do wniosku w zakresie wykrytych nieścisłości w terminie 7 dni od dnia otrzymania wezwania. W odpowiedzi wycofała zakwestionowaną działkę ewidencyjną. Wykluczenie z płatności gruntów o powierzchni 23 ha spowodowało zawyżenie wnioskowanej powierzchni o 22,46 % i zastosowanie sankcji.

Na skutek skargi wniesionej przez N. C. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Olsztynie wyrokiem z dnia 9 marca 2006r. (Sygn. akt II SA/Ol 352/05) uchylił powyższe decyzje. W uzasadnieniu Sąd wskazał, iż warunki i tryb udzielania producentom rolnym płatności bezpośrednich do gruntów rolnych, określonych przepisami Unii Europejskiej, określa ustawa z dnia 18 grudnia 2003 r. o płatnościach bezpośrednich do gruntów rolnych (Dz. U. Nr 6, poz. 40, z późn. zm.), która przewiduje w art. 2 ust. 2 i 4, że posiadaczowi gospodarstwa rolnego, zwanemu "producentem rolnym", przysługują płatności pod warunkiem posiadania przez niego działek rolnych o łącznej powierzchni nie mniejszej niż 1 ha, które kwalifikują się do objęcia płatnościami, zaś wysokość płatności w danym roku kalendarzowym ustala się jako iloczyn deklarowanej przez producenta rolnego powierzchni gruntów rolnych i stawek płatności na 1 ha gruntu rolnego. Natomiast zawyżenie zgłoszonej powierzchni gruntów zagrożone jest sankcjami przewidzianymi w prawie wspólnotowym. Odnośnie do Jednolitych Płatności Obszarowych zastosowanie ma przepis art. 5 rozporządzenia Komisji (WE) nr 2199/2003 z dnia 16 grudnia 2003 r. ustanawiającego środki przejściowe dla stosowania w odniesieniu do 2004 r. rozporządzenia Rady (WE) nr 1259/1999 w zakresie systemu Jednolitej Płatności Obszarowej dla Republiki Czeskiej, Estonii, Cypru, Łotwy, Litwy, Węgier, Malty, Polski, Słowenii i Słowacji (Dz. U. UE L. nr 328, s. 21), zaś do płatności uzupełniającej do powierzchni upraw zastosowanie ma przepis art. 32 ust. 1 rozporządzenia Komisji (WE) nr 2419/2001 z dnia 11 grudnia 2001 r. ustanawiającego szczegółowe zasady stosowania zintegrowanego systemu zarządzania i kontroli dla niektórych schematów pomocowych Wspólnoty ustanowionego na mocy rozporządzenia Rady (EWG) nr 3508/92 (Dz. U. UE L Nr 327, s. 11). Przepisy te przewidują zmniejszenie kwoty ustalonych dopłat lub zakaz przyznania pomocy w przypadku, gdy w wyniku kontroli wystąpi różnica między zadeklarowanym obszarem a obszarem ustalonym. Jednakże Sąd wskazał, iż do obu rodzajów płatności zastosowanie ma także art. 44 ust. 1 rozporządzenia nr 2419/2001, który przewiduje że obniżki i wyłączenia nie mają zastosowania w przypadku, gdy rolnik złożył wniosek poprawny pod względem faktycznym lub gdy może wykazać, że jest niewinny. Mimo że przepisy tego rozporządzenia zostały uchylone, to zgodnie z art. 80 ust. 1 rozporządzenia Komisji (WE) Nr 796/2004 z dnia 21 kwietnia 2004 r. ustanawiającego szczegółowe zasady wdrażania wzajemnej zgodności, modulacji oraz zintegrowanego systemu administracji i kontroli przewidzianych w rozporządzeniu Rady (WE) Nr 1782/2003 ustanawiającego wspólne zasady dla systemów pomocy bezpośredniej w zakresie wspólnej polityki rolnej oraz określonych systemów wsparcia dla rolników (Dz. U. UE L Nr 141, s. 18) mają zastosowanie do wniosków pomocowych dotyczących lat gospodarczych rozpoczynających się przed 1 stycznia 2005 r. W związku z tym należało umożliwić wnioskodawcy wypowiedzenie się w tej kwestii. Natomiast organ wezwał wprawdzie wnioskodawczynię, na podstawie art. 50 § 1 Kodeksu postępowania administracyjnego, do złożenia wyjaśnień w zakresie nieścisłości wykrytych we wniosku w terminie 7 dni od daty doręczenia wezwania, ale pouczył ją wyłącznie o konsekwencjach nieudzielenia wyjaśnień w wyznaczonym terminie, polegających na pozostawieniu wniosku bez rozpoznania w całości lub w części, w której nie udzielono wyjaśnień. Skarżąca nie została zaś poinformowana, iż o przesłankach wyłączających zastosowanie sankcji. Zatem mogła pozostawać w przekonaniu, że jedyną konsekwencją będzie pozostawienie wniosku w wadliwej części bez rozpatrzenia, a tym samym mogła sądzić, że nie musi wykazywać w toku postępowania administracyjnego jakichkolwiek okoliczności, które świadczyłyby o braku jej winy w błędnym wypełnieniu wniosku, zwłaszcza iż nieprawidłowość co do wielkości działek rolnych została oceniona przez organy jako naruszenie wymogów formalnych. W takim zaś wypadku stosownie do art. 64 § 2 Kodeksu postępowania administracyjnego jeżeli podanie nie czyni zadość innym wymaganiom ustalonym w przepisach prawa, należy wezwać wnoszącego do usunięcia braków w terminie siedmiu dni z pouczeniem, że nieusunięcie tych braków spowoduje pozostawienie podania bez rozpoznania. Wskazano ponadto, iż nie ustalono faktycznie, w jakim zakresie wniosek został złożony nieprawidłowo i czy zadeklarowane działki rolne powinny zostać objęte płatnościami. Ponadto podniesiono, iż decyzja organu pierwszej instancji jest wadliwa także z powodu naruszenia art. 107 § 3 Kodeksu postępowania administracyjnego, gdyż nie podano pełnej podstawy prawnej obniżenia skarżącej wnioskowanych płatności oraz nie wyjaśniono sposobu ustalenia ich wysokości, a ponadto brak jest w decyzji uzasadnienia faktycznego. W związku z tym Sąd nakazał, aby przy ponownym rozpoznaniu sprawy przeprowadzonym z zachowaniem reguł postępowania administracyjnego wyrażonych w przepisach Kodeksu postępowania administracyjnego organ administracji przedstawił czy, z jakiego tytułu i w jakiej wysokości skarżącej przysługują wnioskowane płatności, ewentualnie czy, na jakiej podstawie i w jakiej wysokości należy zastosować potrącenia.