Wyrok WSA w Warszawie z dnia 30 listopada 2006 r., sygn. II SA/Wa 1734/06

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA - Ewa Pisula - Dąbrowska Sędzia WSA - Anna Mierzejewska Sędzia WSA - Stanisław Marek Pietras (spraw.) Protokolant - Michał Sułkowski po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 30 listopada 2006 r. sprawy ze skargi B. ... z siedzibą w W. na decyzję Generalnego Inspektora Ochrony Danych Osobowych z dnia ... nr ... w przedmiocie nakazania Bankowi ... usunięcia danych osobowych ze zbioru danych osobowych kredytobiorców prowadzonego przez B. ... z siedzibą w W. - oddala skargę -

Uzasadnienie

Generalny Inspektor Ochrony Danych Osobowych decyzją z dnia ... nr ... działając na podstawie art. 104 § 1 k.p.a. i art. 18 ust. 1 pkt 6 w zw. z art. 12 pkt 2, art. 22 i 23 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o ochronie danych osobowych (tekst jedn. z 2002 r. Dz. U. Nr 101, poz. 926 ze zm.) oraz art. 105 ust. 4 i art. 105a ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Prawo bankowe (tekst jedn. z 2002 r. Dz. U. Nr 72, poz. 665 ze zm.), nakazał Bankowi ... z siedzibą w K. przy ul. ..., usunięcie danych osobowych Pana W. P. zam. w P., Oś. ... ze zbioru danych osobowych kredytobiorców prowadzonego przez B. ... z siedzibą w W. przy ul. ... W uzasadnieniu podał, że postępowanie administracyjne w sprawie wszczęto na wniosek W. P. i że Bank ..., zwany dalej Bankiem, uzyskał dane osobowe W. P., zwanego dalej skarżącym, w dniu 15 maja 2001 r., tj. z chwilą złożenia przez niego wniosku o udzielenie pożyczki gotówkowej i w związku z realizacja tej pożyczki przetwarzał jego dane osobowe. Ponadto skarżący zawierając umowę pożyczki podpisał oświadczenie upoważniające Bank do udostępnienia B., zwanemu dalej B., danych osobowych zawartych we wniosku w postaci wierzytelności oraz obrotach i stanach rachunków bankowych w zakresie, w jakim jest to niezbędne w związku z udzieleniem kredytów, pożyczek, gwarancji bankowych i poręczeń oraz udzieleniem innych zabezpieczeń wierzytelności banków, zaś administratorem tych danych będzie B., który będzie przetwarzał te dane przez 7 lat od daty wygaśnięcia umowy i spłaty zobowiązań wobec Banku. Ponieważ skarżący dokonał przedterminowej spłaty pożyczki nie powiadamiając o tym Banku, stąd aż do dnia 27 czerwca 2005 r. istniało po jego stronie zadłużenie w kwocie ... zł, które stało się powodem zgłoszenia skarżącego przez Bank do B., jako nierzetelnego dłużnika. Po uzgodnieniach, Bank wykreślił z B. tę ostatnią informację, lecz po spłaceniu przez skarżącego zobowiązań, nie usunął jego danych osobowych ze zbioru prowadzonego przez B. Na mocy ustawy z dnia 15 kwietnia 2005 r. o zmianie ustawy o ochronie informacji niejawnych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 85, poz. 727), w dniu 16 czerwca 2005 r. zaczął obowiązywać przepis art. 105a ustawy - Prawo bankowe. Stanowi się w nim, że przetwarzanie przez banki, inne instytucje ustawowo upoważnione do udzielania informacji oraz instytucje utworzone na podstawie art. 105 ust. 4 ustawy informacji stanowiących tajemnicę bankową w zakresie dotyczącym osób fizycznych (konsumentów), może być wykonywane z zastrzeżeniem art. 104, 105 i 106 - 106c w celu oceny zdolności kredytowej i analizy ryzyka kredytowego. Instytucje te mogą, z zastrzeżeniem ust. 3, przetwarzać informacje stanowiące tajemnicę bankową w zakresie dotyczącym osób fizycznych (konsumentów) po wygaśnięciu zobowiązania, pod warunkiem uzyskania pisemnej zgody osoby, której informacje te dotyczą, zaś zgoda ta, stosownie do treści art. 105a ust. 2 ustawy, może być w każdym czasie odwołana. W dalszej części organ podał, że zgodnie z art. 105a ust. 3 ustawy instytucje, o których mowa w ust. 1, mogą przetwarzać informacje stanowiące tajemnicę bankową oraz informacje, o których mowa w art. 105 ust. 4 pkt 2 w zakresie dotyczącym osób fizycznych (konsumentów) po wygaśnięciu zobowiązania wynikającego z umowy zawartej z bankiem lub inną instytucją ustawowo upoważnioną do udzielania kredytów, bez zgody osoby, której informacje dotyczą, jeśli spełnione są łącznie następujące warunki: 1) osoba ta nie wykonała zobowiązania lub dopuściła się zwłoki powyżej 60 dni w spełnieniu świadczenia wynikającego z umowy zawartej z bankiem lub inną instytucją ustawowo upoważnioną do udzielania kredytów, 2) po zaistnieniu okoliczności, o której mowa w pkt 1, upłynęło co najmniej 30 dni od poinformowania tej osoby przez bank lub inną instytucję ustawowo upoważnioną do udzielania kredytów o zamiarze przetwarzania dotyczących jej informacji stanowiących tajemnicę bankową, bez jej zgody. Z kolei, według ust. 4 przetwarzanie informacji stanowiących tajemnicę bankową w przypadkach, o których mowa w ust. 3, może być wykonywane przez okres nie dłuższy niż 5 lat od dnia wygaśnięcia zobowiązania. Tymczasem w rozpoznawanej sprawie zobowiązanie to wygasło w dniu 15 maja 2001 r., tj. w dniu ostatniego terminu spłaty pożyczki przez skarżącego w myśl zawartej umowy. Stąd też Bank może ewentualnie przetwarzać jego dane osobowe za jego zgodą (art. 105a ust.2), lub bez jego zgody i na zasadach podanych już wyżej, a wynikających z treści art. 105a ust. 3. Z materiału dowodowego nie wynika, żeby skarżący po wejściu w życie art. 105a ustawy złożył zgodę na przetwarzanie jego danych, a gdyby za taką zgodę uznać jego oświadczenie z umowy pożyczki, to zgoda owa może być w każdym czasie odwołana, a za taki fakt można uznać żądanie skarżącego usunięcia jego danych z B. Ponadto skarżący nie jest osobą, która "nie wykonała zobowiązania lub dopuściła się zwłoki powyżej 60 dni w spełnieniu świadczenia wynikającego z umowy zawartej z bankiem", chociaż początkowo Bank uznał, że dopuścił się on zwłoki ze względu na nieprzekazanie przez niego informacji o wcześniejszej spłacie pożyczki, zaś pierwotnie określona data rozliczenia na dzień 27 czerwca 2005 r., została ostatecznie skorygowana na dzień 10 lutego 2004 r., a ponadto Bank wykreślił z B. informacje wskazujące na zadłużenie. Zatem i art. 105a ust. 3 nie stanowi podstawy do przetwarzania danych. Stąd też bez znaczenia jest, czy Bank dochował 30-dniowego terminu informacyjnego (art. 105a ust.3 pkt 2 ustawy), czy też nie, bowiem nie miał on nawet faktycznej możliwości dochowania tego terminu z uwagi na fakt, że art. 105a zaczął obowiązywać od dnia 16 czerwca 2005 r., a więc w chwili, kiedy dane skarżącego znajdowały się już w B. Dlatego też dane skarżącego znajdują się w B. bez stosownej podstawy prawnej i z naruszeniem art. 23 ust. 1 pkt 2 ustawy o ochronie danych osobowych. W myśl bowiem tego przepisu, przetwarzanie danych jest dopuszczalne tylko wtedy, gdy jest to niezbędne dla zrealizowania uprawnienia lub spełnienia obowiązku wynikającego z ustawy.