Wyrok WSA w Kielcach z dnia 27 kwietnia 2006 r., sygn. I SA/Ke 716/05

Sygnatura akt: I SA/Ke 716/05 W Y R O K W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Dnia 27 kwietnia 2006 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Kielcach w składzie: Przewodniczący: Sędzia WSA Maria Grabowska (spr.), Sędziowie: Sędzia WSA Dorota Pędziwilk-Moskal, Asesor WSA Mirosław Surma, Protokolant: Referent stażysta Krzysztof Armański, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 27.04.2006 r. ze skargi J. B. na decyzję Dyrektora Izby Skarbowej z dnia [...] 2005 r. [...] w przedmiocie ustalenia zobowiązania podatkowego w zryczałtowanym podatku dochodowym od osób fizycznych od dochodów z nieujawnionych źródeł przychodów za 2001r. oraz ze skargi E. B. na decyzję Dyrektora Izby Skarbowej z dnia [...] 2005 r. [...] w przedmiocie ustalenia zobowiązania podatkowego w zryczałtowanym podatku dochodowym od osób fizycznych od dochodów z nieujawnionych źródeł przychodów za 2001r. I. uchyla zaskarżone decyzje oraz poprzedzające je decyzje organów pierwszej instancji; II. określa, że zaskarżone decyzje nie mogą być wykonane w całości; III. zasądza od Dyrektora Izby Skarbowej na rzecz skarżących po 3503 zł (trzy tysiące pięćset trzy złote) tytułem zwrotu kosztów postępowania.

Uzasadnienie

I SA/ Ke 716/05

U Z A S A D N I E N I E

Decyzjami z dnia [...] 2005 r. Nr [...] oraz Nr [...]Dyrektor Izby Skarbowej po rozpatrzeniu odwołania J. B. i E. B. od decyzji Dyrektora Urzędu Kontroli Skarbowej w K. z dnia [...] 2005 r. nr [..] oraz [..] w sprawie ustalenia zobowiązania podatkowego w zryczałtowanym podatku dochodowym od osób fizycznych od dochodów z nieujawnionych źródeł przychodów za 2001 r. w kwocie 87174 zł dla każdego z podatników, uchylił zaskarżone decyzje w całości i ustalił dla J. B. oraz E. B. zobowiązanie w zryczałtowanym podatku dochodowym od osób fizycznych od dochodów z nieujawnionych źródeł przychodów za 2001 r. w kwocie 36790,50 zł od każdego z nich. W motywach rozstrzygnięcia wskazał, że w ramach postępowania kontrolnego prowadzonego przez Dyrektora Urzędu Kontroli Skarbowej w K. J. i E. małżonkowie B. złożyli oświadczenia o stanie majątkowym na dzień 1 stycznia 2001 r., w których podali wysokość zgromadzonych oszczędności 247629,53 zł., z czego według oświadczenia 137629,53 zł. stanowiły środki zgromadzone na rachunkach bankowych, a kwota 110000 zł. gotówkę. W toku postępowania kontrolnego podatnicy twierdzili, że wymienione środki pieniężne pochodziły z oszczędności gromadzonych w okresie kilkudziesięciu lat z dochodów prowadzonego gospodarstwa rolnego i pracy zawodowej. W celu ustalenia czy wykazane w oświadczeniu środki finansowe pochodzą ze źródeł ujawnionych, organ kontrolny dokonał analizy przychodów i wydatków podatników za lata 1965-2000 tj za lata poprzedzające badany rok. Wysokość przychodów z pracy zawodowej podatników, świadczeń emerytalnych ustalono w oparciu o przedłożone w toku postępowania zaświadczenia pracodawców, informacje ZUS oraz złożone zeznania podatkowe. Ustaleń w tym zakresie podatnicy nie kwestionują. Z uwagi na przedłożenie przez podatników jedynie wyrywkowych dowodów dokumentujących wysokość dochodów uzyskiwanych z gospodarstwa rolnego, organ pierwszej instancji dokonał ich ustalenia w oparciu o dane statystyczne udostępnione przez Instytut Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej w Warszawie( lata 1965-1999) oraz o dane przekazane przez Wójta Gminy C. ( lata1985-1999 ). Uwzględnił przy tym dochody udokumentowane przez podatników. Wydatki na utrzymanie podatników i ich rodziny ustalono w oparciu o dane statystyczne. Na podstawie powyższych danych organ pierwsze instancji ustalił, że uzyskane w latach 1965-2000 dochody -110468,7194 zł przewyższają o kwotę 3271,52 zł. poniesione wydatki stanowiące kwotę 107197,2033 zł. Biorąc pod uwagę wskazane ustalenia przyjął, że podatnicy byli w stanie zgromadzić w badanym okresie jedynie środki finansowe w kwocie 3271,52 zł a zatem nie mogli zaoszczędzić z ujawnionych źródeł przychodów wykazanych w złożonych oświadczeniach na dzień 1 stycznia 2001 r. środków pieniężnych w kwocie 247629,53 zł. Środki te pomniejszone o kwotę 3271,53 zł, w ocenie organu stanowiły przychody ze źródeł nieujawnionych za 2001 r. Organ odwoławczy nie podzielił stanowiska organu pierwszej instancji, że środki pieniężne zgromadzone na rachunkach bankowych podatników w kwocie 137629,53 zł. pochodzą ze źródeł nieujawnionych w 2001 r. Powołując się na treść przepisu art. 20 ust. 3 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych ( tekst jedn. z 2000 r. Nr 14, poz.176 ze zm.) wskazał, że przy rozpatrywaniu sprawy dotyczącej przychodów z nieujawnionych źródeł należy uwzględniać posiadane wcześniej przez podatnika zasoby majątkowe. Skoro ze znajdujących się w aktach sprawy dokumentów wynika bezspornie, że małż. B. na dzień 1 stycznia 2001 r. posiadali środki pieniężne o wartości 137629,53 zł. zdeponowane na lokatach bankowych należało, przyjąć, że weszli w posiadanie środków pieniężnych na nich ulokowanych przed dniem 1 stycznia 2001 r. W związku z powyższym, organ odwoławczy dokonał korekty rozliczenia przyjmując, że na dzień 1 stycznia 2001 r. podatnicy posiadali na rachunkach bankowych oszczędności w kwocie 137629,53 zl. oraz przyjmując w pozostałym zakresie ustaloną przez organ kontrolny wysokość dochodów i wydatków. Z dokonanego przez organ odwoławczy rozliczenia wynika, że przy przyjęciu stanu środków pieniężnych zgromadzonych na rachunkach bankowych w kwocie 137629,53 zł, ustalonych przez organ kontrolny przychodach podatników za rok 2001 w kwocie 50835,66 zł, wydatkach w kwocie 62250,12 zł oraz wykazanym stanie środków pieniężnych na dzień 31 grudnia 2001 r. nadwyżka wydatków i zgromadzonego mienia nad dochodami wynosi kwotę 98107,14 zł. Organ podniósł, że przepis art. 20 ust. 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nakazuje w takim przypadku uznać, że podatnik nie ujawnił wszystkich źródeł przychodów lub zadeklarował przychody w zaniżonych rozmiarach a zatem, że poniesione przez podatników w 2001 r. wydatki i zgromadzone środki pieniężne nie znajdują pokrycia w ujawnionych źródłach przychodów. Z uwagi na fakt, że J. i E. B. pozostawali we wspólności małżeńskiej, na każdego z nich przypada przychód z nieujawnionych źródeł w kwocie 49790,50 zł. Zgodnie z art. 30 ust.1 pkt.7 przywołanej ustawy podatkowej wysokość podatku wyliczona od dochodów nieujawnionych przy zastosowaniu stawki 75% stanowi kwotę 36790,50 zł. od każdego z podatników. Odnosząc się do podniesionego zarzutu naruszenia przepisów art. 180 i 188 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa ( Dz. U. z 2005 Nr 8 poz. 60 ze zm.) organ odwoławczy podniósł, że postępowanie kontrolne prowadzone w sprawie opodatkowania dochodów nie znajdujących pokrycia w ujawnionych źródłach przychodów, co do zasady różni się od innych postępowań prowadzonych w sprawach podatkowych tym, że obowiązek wykazania źródeł przychodów ciąży na podatniku. Wbrew wskazanej regule, podatnicy nie przedłożyli dowodów dokumentujących wysokość dochodów uzyskiwanych z tytułu prowadzenia gospodarstwa rolnego, a przedłożone dane miały charakter szczątkowy. Z powyższych względów prawidłowe było uznanie przez organy dochodów z tego tytułu w oparciu o dane statystyczne oraz dane wskazane przez Wójta Gminy C.. Organ podkreślił, że analiza dokumentów przedłożonych przez podatników wykazała, że jedynie w 1966 r. oraz w 1986 r. udokumentowali dochody w wysokości wyższej niż wynikającej z danych statystycznych, co zostało uwzględnione przy rozliczeniu. Ponadto, uwzględniając argumenty podniesione przez podatników, w celu ustalenia przychodu z tytułu uprawy tytoniu oraz buraków cukrowych organ wystąpił o informację do Zakładów Przemysłu Tytoniowego A. S.A. w K., B. S.A. w R. oraz Cukrowni w K. W.. Zakłady A. S.A. jak i firma B. S.A. nie posiadały dokumentów dotyczących kontraktacji i wielkości dostaw tytoniu za lata 1965-1997, zaś Cukrownia w K. W. na podstawie posiadanych danych dotyczących skupu buraków cukrowych za lata 1990 i 1991 podała, że podatnicy w 1990 r. zakontraktowali 15 ton buraków cukrowych z czego dostarczyli 15,3 tony, za które otrzymali zapłatę w wysokości 35400 starych zł, zaś w 1991 roku zakontraktowali 15 ton z czego dostarczyli 3,32 tony za które otrzymali należność w kwocie 803,44 starych zł. W ocenie organu potwierdza to stanowisko, że podstawą ustalenia dochodu nie mogą być dane wynikające z umów kontraktacyjnych. Zakontraktowanie określonej ilości produktów rolnych nie przesądzało o ich faktycznym dostarczeniu. Na uwzględnienie nie zasługuje podniesiony zarzut, dotyczący przyjęcia wielkości dochodu z okresu z przed i po denominacji w wielkościach nominalnych bez dokonania waloryzacji, bowiem zostały zastosowane te same współmierne zasady rozliczeń zarówno po stronie dochodów jak i wydatków. W ocenie Dyrektora Izby organ pierwszej instancji podjął wszelkie niezbędne działania w celu wyjaśnienia stanu faktycznego, dokonał oceny dowodów z zachowaniem reguł oceny, zapewnił stronie możliwość wypowiedzenia się co do zebranych dowodów. Za nieuzasadniony uznał zarzut naruszenia zakazu wydania decyzji na niekorzyść strony. Powołując się na pogląd zawarty w uchwale Składu Siedmiu Sędziów Naczelnego Sądu Administracyjnego FPS 2/98 z dnia 4 maja 1998 r. podniósł, że art. 234 Ordynacji podatkowej, stanowiący odpowiednik art. 139 kpa, nie ma zastosowania przy rozpatrywaniu sprawy przez organ pierwszej instancji w postępowaniu toczącym się w następstwie kasacyjnej decyzji organu odwoławczego.