Wyrok WSA w Warszawie z dnia 4 listopada 2004 r., sygn. III SA 3329/03

Jeśli izba skarbowa poprosi urząd o przedstawienie sytuacji materialnej podatnika, to musi tego ostatniego zapoznać z odpowiedzią. W przeciwnym razie będzie to istotny błąd w postępowaniu.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 4 listopada 2004 r. sprawy ze skargi "M." Spółka z o.o. w W. na decyzję Dyrektora Izby Skarbowej w W. z dnia 31 października 2003 r. (...) w przedmiocie podatku od towarów i usług - uchyla zaskarżoną decyzję w całości; (...).

Pismem z dnia 25 lutego 2002 r. "M." sp. z o.o. w W. wniosła do Pierwszego Urzędu W.-Ś. o zwrot w formie zaliczki podatku naliczonego w kwocie 331.735 zł. zawartego w fakturach dokumentujących zakupy inwestycyjne związane z realizacją zadania pod nazwą "budynek Biurowo-Handlowo-Usługowy" "M".

Urząd Skarbowy decyzją z dnia 15 kwietnia 2002 r. odmówił wypłaty podatku naliczonego w formie zaliczki.

Izba Skarbowa w W. decyzją z dnia 21 sierpnia 2002 r. uchyliła decyzję Urzędu i przekazała mu sprawę do ponownego rozpatrzenia z uwagi na naruszenie art. 123 par. 1 i art. 200 par. 1 Ordynacji podatkowej.

Decyzją z dnia 20 września 2002 r. Urząd Skarbowy ponownie odmówił Skarżącej wypłaty podatku naliczonego w formie zaliczki w kwocie 331.735 zł. W toku kontroli przeprowadzonej w Spółce ustalono, że dokonała ona kompensaty swoich zobowiązań, wynikających z faktur dokumentujących zakupy inwestycyjne, wystawionych przez "B." sp. z o.o. z wierzytelnością przysługującą jej od tej Spółki "z tytułu umowy pożyczki podporządkowanej zawartej pomiędzy spółką "B." a udziałowcem kontrolowanej Spółki - firmą "JFK-D. S.A.". Wierzytelność ta została następnie przeniesiona na Spółkę odrębną umową przeniesienia wierzytelności i zwolnienia z długu. Zdaniem Urzędu Skarbowego Skarżąca nie spełniła więc warunku określonego w par. 28 pkt 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 marca 2002 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym /Dz.U. nr 27 poz. 268/ obowiązującego od dnia 26 marca 2002 r. /poprzednio par. 30 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 grudnia 1999 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym - Dz.U. nr 109 poz. 1245 ze zm./. Przepis ten stanowi, że podmiot musi w całości dokonać zapłaty należności z tytułu dokonanych zakupów inwestycyjnych. Urząd wyraził pogląd, że zapłata w całości należności obejmującej podatek naliczony wynikający z faktur, o której mowa w tym przepisie jest równoznaczna z umorzeniem zobowiązania kupującego w rozumieniu art. 535 kodeksu cywilnego. Wygaśnięcie wzajemnych zobowiązań jest też skutkiem kompensaty. Natomiast w przypadku kompensaty wzajemnych zobowiązań dokonanej przez Skarżącą zobowiązania inwestora wobec wykonawcy, dotyczące przedmiotowych faktur, nie wygasły. W ocenie Urzędu w wyniku zawartych przez Skarżącą umów pożyczek i wzajemnej kompensaty wierzytelności nastąpiło przekształcenie zobowiązania z tytułu wykonywanych robót budowlanych w zobowiązanie z tytułu otrzymanej pożyczki. Wierzytelność wykonawcy z tytułu wykonanych robót potwierdzonych protokołami odbioru i fakturami, faktycznie nie została zaspokojona. W efekcie zawarcia powyższych umów strony zgodziły się na odroczenie zapłaty za przedmiotowe faktury, a odroczenie to przybrało formę umowy pożyczki podporządkowanej z dnia 26 czerwca 2001 r. na sfinansowanie prowadzonej inwestycji. Zawarcie umów pożyczki i kompensaty jest wynikiem ustaleń przyjętych w umowie z dnia 2 lipca 2001 r. zawartej z generalnym wykonawcą o zakresie przewidywanego, częściowego kredytowania przez niego inwestycji.