Na podstawie art. 6 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 21 listopada 1996 r. o muzeach (Dz. U. z 2020 r. poz. 902) oraz art. 13 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 25 października 1991 r. o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej (Dz. U. z 2020 r. poz. 194) zarządza się, co następuje:

Załącznik do zarządzenia
Ministra Kultury, Dziedzictwa
Narodowego i Sportu
z dnia 16 sierpnia 2021 r.
(poz. 65)

STATUT
Narodowego Muzeum Morskiego w Gdańsku

Rozdział 1

Postanowienia ogólne

§ 1. Narodowe Muzeum Morskie w Gdańsku, zwane dalej „Muzeum”, jest państwową instytucją kultury, działającą w szczególności na podstawie:

1) ustawy z dnia 21 listopada 1996 r. o muzeach (Dz. U. z 2020 r. poz. 902), zwanej dalej „ustawą o muzeach”;

2) ustawy z dnia 25 października 1991 r. o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej (Dz. U. z 2020 r. poz. 194), zwanej dalej „ustawą o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej”;

3) ustawy z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami (Dz. U. z 2021 r. poz. 710 i 954), zwanej dalej ,,ustawą o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami”;

4) niniejszego statutu.

§ 2. Organizatorem Muzeum jest minister właściwy do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego, zwany dalej „Ministrem”.

§ 3. 1. Muzeum jest wpisane do rejestru instytucji kultury prowadzonego przez Ministra pod numerem RIK 14/92.

2. Muzeum jest wpisane do Państwowego Rejestru Muzeów prowadzonego przez Ministra pod numerem PRM/57/99.

3. Muzeum posiada osobowość prawną.

§ 4. 1. Siedzibą Muzeum jest Gdańsk.

2. Terenem działania Muzeum jest obszar Rzeczypospolitej Polskiej oraz zagranica.

§ 5. 1. Muzeum używa okrągłej pieczęci z wizerunkiem orła ustalonym dla godła Rzeczypospolitej Polskiej w środku i nazwą Muzeum w otoku w brzmieniu: „Narodowe Muzeum Morskie w Gdańsku”.

2. Muzeum może używać skróconej nazwy w brzmieniu: „NMM”.

Rozdział 2

Zakres działania Muzeum

§ 6. Do zakresu działania Muzeum należy:

1) upowszechnianie wiedzy w dziedzinie muzealnictwa morskiego poprzez ukazywanie działalności społeczeństw na morzach i oceanach oraz wodach śródlądowych, ze szczególnym uwzględnieniem tradycji morskich Polski, polskiej techniki morskiej, a także krzewienie wartości artystycznych i estetycznych oraz ochrona kulturowego dziedzictwa morskiego;

2) podejmowanie działań mających na celu ochronę obiektów podwodnego dziedzictwa kulturowego znajdujących się na obszarach morskich Rzeczypospolitej Polskiej, w tym prowadzenie morskich badań archeologicznych, w granicach przewidzianych przepisami prawa krajowego i Konwencji UNESCO o ochronie podwodnego dziedzictwa kulturowego, przyjętej w Paryżu dnia 2 listopada 2001 r., w związku z bezterminowym powierzeniem przez Ministra tego zadania Dyrektorowi Muzeum na podstawie art. 96 ust. 1 ustawy o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami.

§ 7. Muzeum prowadzi działalność w szczególności przez:

1) gromadzenie zbiorów w statutowo określonym zakresie, pozyskiwanych w drodze zakupów, darowizn, zapisów, depozytów oraz badań lub ekspedycji naukowych, w tym lądowych, morskich i prowadzonych w akwenach śródlądowych;

2) inwentaryzowanie, katalogowanie i naukowe opracowywanie zgromadzonych zbiorów;

3) eksponowanie zgromadzonych zbiorów, w warunkach zapewniających im bezpieczeństwo, oraz magazynowanie ich w sposób dostępny dla celów naukowych;

4) zabezpieczanie i konserwowanie zbiorów;

5) organizowanie wystaw stałych, czasowych i objazdowych, w kraju i za granicą;

6) użyczanie muzealiów i przyjmowanie w depozyt zbiorów;

7) prowadzenie działalności edukacyjnej, w tym organizowanie konferencji, sesji, sympozjów, seminariów, kursów, wykładów, odczytów oraz innych form działalności edukacyjnej w celu pogłębiania i upowszechniania myśli naukowej oraz wiedzy, w zakresie dyscyplin w nim reprezentowanych;

8) prowadzenie badań naukowych w zakresie historii kulturowego dziedzictwa morskiego, sztuk plastycznych i muzealnictwa oraz archeologii podwodnej i konserwacji zabytków;

9) opracowywanie, publikowanie i upowszechnianie katalogów zbiorów, przewodników wystaw, wyników badań naukowych i prac archeologicznych oraz wydawnictw popularnonaukowych, z zakresu swojej działalności;

10) prowadzenie praktyk dla studentów w dziedzinie muzealnictwa i konserwatorstwa;

11) udostępnianie zbiorów do celów naukowych i edukacyjnych;

12) prowadzenie biblioteki oraz archiwum dokumentacji naukowej;

13) przygotowywanie opinii oraz udzielanie informacji, porad i pomocy, w zakresie swojej działalności, osobom prawnym i fizycznym;

14) zapewnianie właściwych warunków zwiedzania oraz korzystania ze zbiorów i zgromadzonych archiwaliów;

15) współpracę z krajowymi i zagranicznymi muzeami, instytucjami kultury, stowarzyszeniami, instytutami badawczymi oraz administracją rządową i samorządową;

16) prowadzenie bieżącej inwentaryzacji oraz bazy danych obiektów podwodnego dziedzictwa kulturowego znajdujących się na obszarach morskich Rzeczypospolitej Polskiej;

17) opracowywanie raportów z inwentaryzacji i monitoringu podwodnego dziedzictwa kulturowego znajdującego się na obszarach morskich Rzeczypospolitej Polskiej;

18) świadczenie pomocy wojewódzkim konserwatorom zabytków, w szczególności przy dokonywaniu oględzin obiektów podwodnego dziedzictwa kulturowego.

§ 8. Muzeum gromadzi w szczególności:

1) zbiory z zakresu historii budownictwa okrętowego i dawnego szkutnictwa, w tym zabytkowe statki, dłubanki i łodzie, elementy konstrukcyjne statków, urządzenia i uzbrojenie okrętów, maszyny i silniki, powstałe w różnych krajach świata;

2) modele statków i okrętów, makiety stoczni oraz narzędzia i przyrządy służące do budowy jednostek pływających;

3) zbiory związane z budową, eksploatacją i obsługą portów morskich, w tym elementy urządzeń portowych i sprzętów dokerskich oraz eksponaty dotyczące latarnictwa morskiego, oznakowania torów wodnych, ratownictwa brzegowego i okrętowego;

4) zbiory obrazujące życie na statku (okręcie), dzieje żeglugi i handlu morskiego, historię walk na morzu, dzieje polskiej marynarki wojennej, przedsiębiorstw i organizacji, w tym przykłady uzbrojenia (broń palna i biała) i ładunków, instrumenty nawigacyjne, urządzenia sygnalizacyjne, bandery i proporce, elementy wyposażenia kabin, sprzęty kuchenno-stołowe, rzeczy osobiste marynarzy, pamiątki po ludziach morza i pasażerach, amatorskie rękodzieło marynarzy;

5) zbiory związane z historią wychowania morskiego w Polsce, w tym zabytkowe jachty, łodzie sportowe i ich elementy, modele jachtów i statków szkolnych, pamiątki po wybitnych żeglarzach;

6) zbiory związane z historią żeglugi śródlądowej w Polsce, portami i przystaniami rzecznymi, w tym zbiory z zakresu szkutnictwa i budownictwa statków rzecznych, rybołówstwa oraz rzemiosła nadrzecznego;

7) zbiory dotyczące dziejów geologicznych i hydrologicznych Bałtyku, okazy fauny i flory morskiej oraz urządzenia pomiarowo-techniczne do badań morza;

8) dzieła sztuki polskiej i obcej w zakresie malarstwa, grafiki i rysunku, rzemiosła artystycznego i ceramiki, rzeźby i numizmatyki, o tematyce morskiej;

9) sprzęty rybackie dokumentujące historię rybołówstwa morskiego, życie rybaków, zwłaszcza tzw. „Starego Wybrzeża”, w tym sprzęt połowowy, z kraju i z zagranicy;

10) archiwalia i materiały dokumentacyjne dotyczące rozwoju polskiej polityki, gospodarki, techniki, nauki i kultury morskiej oraz rzecznej, w tym akta pisane, dokumentację projektową, mapy, plany, fotografie, pocztówki oraz inne materiały o charakterze archiwalnym;

11) zasoby cyfrowe.

Rozdział 3

Organizacja Muzeum

§ 9. W skład struktury organizacyjnej Muzeum wchodzą następujące oddziały :

1) Oddział - Ośrodek Kultury Morskiej (skrót: OKM);

2) Oddział - Żuraw w Gdańsku;

3) Oddział - Muzeum Rybołówstwa w Helu;

4) Oddział - Statek-Muzeum „Sołdek” w Gdańsku;

5) Oddział - Statek-Muzeum „Dar Pomorza” w Gdyni;

6) Oddział - Muzeum Wisły w Tczewie;

7) Oddział - Centrum Konserwacji Wraków Statków w Tczewie (CKWS);

8) Oddział - Muzeum Zalewu Wiślanego w Kątach Rybackich;

9) Oddział - Muzeum Archeologii Podwodnej i Rybołówstwa Bałtyckiego w Łebie (w budowie).

§ 10. Organizację wewnętrzną Muzeum określa regulamin organizacyjny nadawany przez Dyrektora Muzeum, z zastrzeżeniem art. 13 ust. 3 ustawy o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej.

Rozdział 4

Organy nadzorujące, organ zarządzający oraz organy doradcze i sposób ich powoływania

§ 11. Nadzór nad Muzeum sprawuje Minister.

§ 12. 1. Przy Muzeum działa Rada Muzeum, której członków powołuje i odwołuje Minister w trybie i na zasadach określonych w ustawie o muzeach.

2. Rada Muzeum działa w zakresie określonym w art. 11 ustawy o muzeach.

3. Rada Muzeum składa się z 13 członków.

§ 13. 1. Dyrektora Muzeum, zwanego dalej „Dyrektorem”, powołuje i odwołuje Minister w trybie określonym w ustawie o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej.

2. Dyrektor zarządza Muzeum, reprezentuje je na zewnątrz, a także odpowiada za prawidłową realizację działalności statutowej oraz właściwe gospodarowanie mieniem i środkami finansowymi Muzeum.

3. Do zakresu działania Dyrektora należy w szczególności:

1) nadzór nad zbiorami i ich ewidencjonowaniem oraz nad majątkiem Muzeum;

2) przedstawianie Ministrowi planów rzeczowych i finansowych, sprawozdań oraz wniosków finansowych;

3) stwarzanie warunków do podnoszenia kwalifikacji zawodowych pracowników;

4) zapewnienie sprawnego funkcjonowania poszczególnych struktur organizacyjnych Muzeum oraz przestrzeganie terminowego i należytego wykonywania ustalonych zadań;

5) nadzór nad redakcją publikacji muzealnych;

6) wydawanie zarządzeń i decyzji;

7) wykonywanie uprawnień przewidzianych dla podmiotu, który utworzył bibliotekę określonych w odrębnych przepisach;

8) zawieranie i rozwiązywanie umów o pracę z pracownikami Muzeum oraz podejmowanie decyzji wynikających ze stosunku pracy;

9) tworzenie warunków umożliwiających planowanie i realizowanie w Muzeum zadań obronnych oraz zadań w obszarze zarządzania kryzysowego, określonych odrębnymi przepisami;

10) prowadzenie spraw należących do właściwości ministra właściwego do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego powierzonych odrębnie Dyrektorowi przez Ministra, na podstawie art. 96 ust. 1 ustawy o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami.

§ 14. 1. Dyrektor zarządza Muzeum przy pomocy dwóch zastępców.

2. Zastępcy są powoływani i odwoływani przez Dyrektora w uzgodnieniu z Ministrem.

§ 15. 1. Dyrektor może tworzyć, z własnej inicjatywy lub na wniosek co najmniej połowy zatrudnionych w Muzeum muzealników, kolegia doradcze.

2. Kolegium doradcze może mieć charakter stały albo być utworzone w związku z realizacją konkretnego zadania.

3. Zakres działania kolegium doradczego określa Dyrektor.

4. W skład kolegium doradczego mogą wchodzić pracownicy merytoryczni Muzeum lub osoby spoza Muzeum, powoływane przez Dyrektora na czas realizacji określonego zadania.

5. Liczba członków kolegium doradczego nie może przekraczać 12 osób.

6. Członkowie kolegium doradczego wybierają ze swego grona przewodniczącego.

7. Posiedzenia kolegium doradczego zwoływane są przez Dyrektora z jego inicjatywy lub, za jego zgodą, na wniosek pracownika Muzeum odpowiedzialnego za realizację danego zadania.

8. Kolegium doradcze wyraża opinie w formie uchwał.

9. Uchwały są przyjmowane zwykłą większością głosów przy obecności co najmniej połowy składu kolegium doradczego. W przypadku równej liczby głosów decyduje głos przewodniczącego.

10. Obsługę kancelaryjno-biurową kolegium doradczego zapewnia Muzeum.

Rozdział 5

Gospodarka finansowa Muzeum

§ 16. Minister zapewnia środki potrzebne do utrzymania i rozwoju Muzeum.

§ 17. 1. Muzeum prowadzi gospodarkę finansową na zasadach określonych w ustawie o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej i innych obowiązujących w tym zakresie przepisach prawa.

2. Podstawą gospodarki finansowej Muzeum jest plan finansowy ustalony przez Dyrektora, z zachowaniem wysokości dotacji Ministra.

3. Majątek Muzeum wykorzystuje się do celów wynikających z zakresu działania Muzeum.

§ 18. Źródłami finansowania działalności Muzeum są:

1) dotacje przekazywane przez Ministra, w tym:

a) podmiotowe na dofinansowanie działalności bieżącej w zakresie realizowanych zadań statutowych, w tym utrzymanie i remonty obiektów,

b) celowe na finansowanie lub dofinansowanie kosztów realizacji inwestycji,

c) celowe na realizację wskazanych zadań i programów;

2) inne dotacje, niż wymienione w pkt 1;

3) przychody z prowadzonej działalności, w tym ze sprzedaży składników majątku ruchomego;

4) środki otrzymywane od osób fizycznych i prawnych oraz z innych źródeł.

§ 19. Dyrektor zapewnia terminowe sporządzenie rocznego sprawozdania finansowego, obligatoryjne zbadanie go przez biegłego rewidenta i przedłożenie do zatwierdzenia Ministrowi.

§ 20. 1. Muzeum może prowadzić, jako dodatkową, działalność gospodarczą według zasad określonych w obowiązujących przepisach, w zakresie:

1) sprzedaży towarów i usług;

2) przewozu osób jednostkami pływającymi;

3) wynajmu oraz dzierżawy majątku ruchomego i nieruchomego;

4) sprzedaży publikacji, pamiątek, replik przedmiotów historycznych, materiałów promocyjnych i wyrobów przemysłów kultury;

5) odpłatnego organizowania imprez kulturalnych, naukowych, edukacyjnych, projekcji, spektakli, koncertów, pokazów, konferencji, szkoleń i innych spotkań;

6) usług związanych z obsługą ruchu turystycznego;

7) usług gastronomicznych;

8) usług reklamowych, promocji i sponsoringu.

2. Dochód z działalności gospodarczej Muzeum wykorzystuje się na realizację zadań statutowych.

§ 21. 1. Do dokonywania czynności prawnych w imieniu Muzeum, w tym do składania oświadczeń woli w zakresie jego praw i zobowiązań majątkowych jest uprawniony Dyrektor.

2. Dyrektor może ustanawiać pełnomocników do dokonywania czynności prawnych w imieniu Muzeum, określając zakres pełnomocnictwa.

3. Udzielenie i odwołanie pełnomocnictwa podlega ujawnieniu w rejestrze instytucji kultury prowadzonym przez Ministra, za wyjątkiem pełnomocnictw procesowych.

Rozdział 6

Postanowienia końcowe

§ 22. Połączenia, podziału lub likwidacji Muzeum może dokonać Minister w trybie i na zasadach określonych w obowiązujących przepisach.

§ 23. Zmian statutu dokonuje się w trybie właściwym dla jego nadania.