Załącznik do zarządzenia Ministra Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu
z dnia 14 lipca 2021 r. (poz. 59)

STATUT
NARODOWEGO INSTYTUTU POLSKIEGO DZIEDZICTWA KULTUROWEGO ZA GRANICĄ „POLONIKA” [1]

ROZDZIAŁ I

POSTANOWIENIA OGO´LNE

§ 1. 1. Narodowy Instytut Polskiego Dziedzictwa Kulturowego za Granicą „Polonika”, zwany dalej „Instytutem”, jest pan´stwową instytucją kultury utworzoną na podstawie zarządzenia Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego z dnia 18 grudnia 2017 r. w sprawie utworzenia pan´stwowej instytucji kultury - Narodowego Instytutu Polskiego Dziedzictwa Kulturowego za Granicą (Dz. Urz. MKiDN poz. 86) i działającą w szczególności na podstawie:

1) ustawy z dnia 25 października 1991 r. o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej (Dz. U. z 2020 r. poz. 194), zwanej dalej „ustawą”;

2) niniejszego statutu.

2. Nadzór nad Instytutem sprawuje minister właściwy do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego, zwany dalej „Ministrem”.

§ 2. 1. Siedzibą Instytutu jest miasto stołeczne Warszawa, a terenem działania - obszar Rzeczypospolitej Polskiej i zagranica.

2. Organizatorem Instytutu jest Minister.

3. Instytut jest wpisany pod numerem RIK 107/2017 do rejestru instytucji kultury prowadzonego przez Ministra i posiada osobowośc´ prawną.

4. Instytut może używac´ nazwy skróconej w brzmieniu: „Polonika” lub „Instytut Polonika”.

ROZDZIAŁ II

ZAKRES DZIAŁALNOS´CI

§ 3. Do zakresu działalności Instytutu należy:

1) gromadzenie i upowszechnianie wiedzy o pozostającym poza granicami kraju polskim dziedzictwie kulturowym;

2) prowadzenie działan´ na rzecz zachowania materialnych śladów kultury polskiej za granicą;

3) wspieranie, promowanie i prowadzenie badan´ nad polskim dziedzictwem kulturowym za granicą;

4) budowanie pozytywnego wizerunku Polski i jej dziedzictwa kulturowego, jako elementu dziedzictwa europejskiego i światowego;

5) współpraca z instytucjami lub organizacjami prowadzącymi działalnośc´ w zakresie ochrony polskiego dziedzictwa kulturowego za granicą;

6) realizowanie zadan´ zleconych przez Ministra w zakresie wykonywania umów międzynarodowych, postanowien´ komisji dwustronnych oraz tworzenia i aktualizowania strategii ochrony polskiego dziedzictwa kulturowego za granicą.

§ 4. 1. Działania objęte zakresem § 3, Instytut realizuje poprzez:

1) prowadzenie projektów konserwatorskich i remontowo-budowlanych obiektów polskiego dziedzictwa kulturowego za granicą, w tym prac ratunkowych zabezpieczających i archeologicznych;

2) prowadzenie badan´, prac inwentaryzacyjnych i dokumentacyjnych oraz wykonywanie ekspertyz, służących ochronie polskiego dziedzictwa materialnego za granicą;

3) upowszechnianie wyników badan´ naukowych;

4) upamiętnianie osób i wydarzen´;

5) tworzenie i prowadzenie baz danych i portali poświęconych tematyce związanej z polskim dziedzictwem kulturowym za granicą;

6) monitorowanie i analizowanie zagrożen´ dla polskiego dziedzictwa kulturowego poza granicami;

7) opracowywanie i zlecanie badan´ i analiz służących diagnozie oraz prognozowaniu kierunków rozwoju dziedziny objętej przedmiotem działania Instytutu;

8) prowadzenie działalności wydawniczej;

9) działalnośc´ związaną z produkcją filmów, nagran´ wideo, programów telewizyjnych, nagran´ dźwiękowych i muzycznych;

10) organizowanie konferencji, seminariów, sympozjów, warsztatów, wystaw oraz innych wydarzen´;

11) prowadzenie akcji promocyjnych, edukacyjnych i informacyjnych oraz innych przedsięwzięc´ mających na celu popularyzację polskiego dziedzictwa kulturowego za granicą;

12) zawieranie umów i porozumien´ z innymi podmiotami w celu wspólnej realizacji lub zlecania projektów;

13) realizowanie programów mających na celu finansowanie lub dofinansowanie zadan´ podmiotów prowadzących działalnośc´ w zakresie dziedziny objętej przedmiotem działania Instytutu;

14) organizowanie programów własnych oraz powierzonych do realizacji przez Ministra;

15) organizowanie, na zlecenie Ministra, czynności związanych z przyznawaniem nagród i stypendiów Ministra, w tym ogłaszanie i przeprowadzanie konkursów;

16) pozyskiwanie na swą działalnośc´ środków pozabudżetowych z funduszy krajowych i zagranicznych, w tym Unii Europejskiej.

2. Instytut może w zakresie swojej działalności współpracowac´ z krajowymi i zagranicznymi instytucjami, kościołami i związkami wyznaniowymi, jednostkami samorządu terytorialnego, organizacjami pozarządowymi, mediami, osobami fizycznymi i innymi podmiotami.

ROZDZIAŁ III

ZARZĄDZANIE I ORGANIZACJA

§ 5. Organami Instytutu są: Dyrektor, zwany dalej „Dyrektorem”, oraz Rada Instytutu, zwana dalej „Radą”.

§ 6. 1. Dyrektor zarządza działalnością Instytutu i reprezentuje go na zewnątrz.

2. Do obowiązków Dyrektora należy realizacja zadan´ statutowych, a w szczególności:

1) odpowiedzialnośc´ za bieżącą działalnośc´ Instytutu;

2) przygotowywanie strategii, rocznych i wieloletnich programów działania i rocznych planów finansowych Instytutu;

3) nadzór nad realizacją przygotowanych programów działania i wykonaniem planów finansowych Instytutu;

4) sporządzanie sprawozdan´ z działalności i sprawozdan´ finansowych za każdy rok budżetowy;

5) wydawanie wewnętrznych regulaminów, zarządzen´ i innych dokumentów wewnętrznych Instytutu.

3. Dyrektora powołuje i odwołuje Minister w trybie określonym ustawą.

4. Dyrektor, po uzyskaniu zgody Ministra, powołuje Zastępcę Dyrektora.

5. Odwołanie Zastępcy Dyrektora następuje w tym samym trybie co jego powołanie.

§ 7. 1. Rada jest organem doradczym i opiniodawczym Instytutu.

2. W skład Rady wchodzi 11 członków, powoływanych przez Ministra na okres trzech lat.

3. Do zadan´ Rady należy:

1) opiniowanie strategii oraz rocznych i wieloletnich programów działania Instytutu;

2) opiniowanie realizacji zadan´ Instytutu;

3) wyrażanie opinii i składanie wniosków do Dyrektora we wszystkich istotnych sprawach dotyczących Instytutu i jego działalności;

4) pomoc w poszukiwaniu nowych form wsparcia organizacyjnego, koncepcyjnego i finansowego działalności Instytutu;

5) pomoc w promowaniu działalności Instytutu.

4. Pierwsze posiedzenie Rady zwołuje Dyrektor.

5. Członkowie Rady wybierają spośród siebie Przewodniczącego i jego Zastępcę.

6. Przewodniczący kieruje pracami Rady oraz zwołuje jej posiedzenia.

7. Przewodniczący zwołuje posiedzenie Rady w zależności od potrzeb, nie rzadziej jednak niż raz do roku.

8. Posiedzenie Rady może byc´ zwołane w trybie nadzwyczajnym na wniosek Ministra, Dyrektora lub na wniosek co najmniej połowy składu Rady.

9. Członkostwo w Radzie ustaje przed upływem kadencji w razie:

1) zrzeczenia się;

2) śmierci;

3) prawomocnego orzeczenia środka karnego pozbawienia praw publicznych, ubezwłasnowolnienia lub choroby trwale uniemożlwiającej wykonywanie obowiązków;

4) odwołania przez Ministra, z powodu niewykonywania obowiązków członka Rady wynikających z niniejszego statutu lub regulaminu, o którym mowa w ust. 10.

10. Szczegółowy tryb działania Rady określa jej regulamin nadawany zarządzeniem Dyrektora.

§ 8. 1. Instytut może tworzyc´ filie, ośrodki i oddziały specjalistyczne.

2. Tworzenie, łączenie i likwidacja filii, ośrodków i oddziałów specjalistycznych następuje na podstawie zarządzenia Dyrektora, po uzyskaniu zgody Ministra.

2a. Instytut może współtworzyć podmioty zależne, jako druga instytucja kultury wskazana przez Ministra.

3. Organizację wewnętrzną Instytutu określa regulamin organizacyjny nadany zarządzeniem Dyrektora, w trybie określonym w art. 13 ust. 3 ustawy.

ROZDZIAŁ IV

GOSPODARKA FINANSOWA

§ 9. 1. Instytut prowadzi samodzielną gospodarkę finansową na zasadach określonych w ustawie.

2. Źródłami finansowania działalności Instytutu są:

1) środki przekazywane przez Ministra w postaci dotacji:

a) podmiotowej na dofinansowanie działalności bieżącej w zakresie realizowanych zadan´ statutowych, w tym na utrzymanie i remonty obiektów,

b) celowej na finansowanie lub dofinansowanie kosztów realizacji inwestycji,

c) celowej na realizację wskazanych zadan´ i programów;

2) przychody z tytułu wykonywania zadan´ na rzecz organizacji rządowych, jednostek samorządu terytorialnego oraz innych instytucji i organizacji;

3) środki pochodzące z funduszy krajowych i zagranicznych;

4) środki z tytułu spadków, zapisów i darowizn otrzymywanych w postaci pieniężnej od osób fizycznych i prawnych;

5) przychody z mienia, w szczególności z najmu oraz z dzierżawy i innych umów o podobnym charakterze;

6) odsetki z lokat bankowych;

7) przychody ze sprzedaży majątku, rzeczy i praw oraz przychody ze świadczenia usług;

8) przychody z prowadzonej działalności dodatkowej.

3. Dyrektor Instytutu zapewnia terminowe sporządzenie rocznego sprawozdania finansowego, jego zbadanie przez firmę audytorską i przedłożenie go do zatwierdzenia Ministrowi. Wyboru firmy audytorskiej dokonuje Minister.

§ 10. 1. Instytut może prowadzic´ - jako dodatkową - działalnośc´ odpłatną według zasad określonych w obowiązujących przepisach, zbieżną z celami statutowymi.

2. Działalnośc´, określona w ust. 1, może byc´ prowadzona w zakresie:

1) sprzedaży publikacji, w tym książek, nagran´ muzycznych, filmów i publikacji multimedialnych oraz materiałów promocyjnych;

2) udzielania licencji i sprzedaży praw autorskich;

3) wynajmu nieruchomości i lokali oraz innych składników majątkowych.

3. Dochód z działalności dodatkowej odpłatnej może zostac´ wykorzystany wyłącznie na realizację celów i zadan´ statutowych Instytutu.

§ 11. 1. Dyrektor Instytutu dokonuje w imieniu Instytutu czynności prawnych, w tym składa oświadczenia w zakresie jego praw i obowiązków majątkowych.

2. Dyrektor Instytutu może udzielic´ w formie pisemnej pełnomocnictwa Zastępcy Dyrektora, głównemu księgowemu lub innej osobie, określając jego zakres i sposób reprezentacji.

3. Udzielenie i odwołanie pełnomocnictwa podlega ujawnieniu w rejestrze instytucji kultury prowadzonym przez Ministra, za wyjątkiem pełnomocnictw procesowych.

ROZDZIAŁ V

PRZEPIS KON´COWY

§ 12. 1. Połączenia, podziału lub likwidacji Instytutu dokonuje Minister na zasadach i w trybie przewidzianym w ustawie.

2. Wszelkie zmiany niniejszego statutu dokonywane są w trybie określonym dla jego nadania.