Na podstawie art. 18 ust. 1 pkt 1 i art. 11 ust. 1 pkt 5 ustawy z dnia 7 października 1992 roku o regionalnych izbach obrachunkowych (Dz. U. z 2012 r., poz. 1113 z późn. zm.) oraz art. 91 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 roku o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2013 r., poz. 594 z późn. zm.) Kolegium Regionalnej Izby Obrachunkowej w Poznaniu

stwierdza nieważność

postanowienia § 3 uchwały Nr XLVII/317/2014 Rady Gminy Chrzypsko Wielkie z dnia 7 listopada 2014 r. w sprawie obniżenia ceny skupu żyta do celów wymiaru podatku rolnego na 2015 rok w brzmieniu: "Traci moc uchwała Nr XXXIV/241/2013 Rady Gminy Chrzypsko Wielkie z dnia 12 listopada 2013 r. w sprawie obniżenia ceny skupu żyta do celów wymiaru podatku rolnego na 2014 rok", z powodu sprzeczności z przepisem art. 6 ust. 3 ustawy z dnia 15 listopada 1984 roku o podatku rolnym (Dz. U. z 2013r., poz. 1381 z późn. zm.).

Uzasadnienie

Przedmiotową uchwałą doręczoną tutejszej Izbie w dniu 21 listopada 2014 roku, Rada Gminy Chrzypsko Wielkie, powołując się na przepis art. 18 ust. 2 pkt 8 ustawy o samorządzie gminnym oraz art. 6 ust. 3 ustawy o podatku rolnym, zdecydowała o obniżeniu ceny skupu żyta do celów wymiaru podatku rolnego w Gminie Chrzypsko Wielkie w roku 2015. W § 3 wyżej wskazanej uchwały postanowiono, iż "Traci moc uchwała Nr XXXIV/241/2013 Rady Gminy Chrzypsko Wielkie z dnia 12 listopada 2013 r. w sprawie obniżenia ceny skupu żyta do celów wymiaru podatku rolnego na 2014 rok".

Regionalna Izba Obrachunkowa na podstawie przepisów art. 61 § 1 i 4 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 roku Kodeks postępowania administracyjnego w związku z art. 91 ust. 5 ustawy o samorządzie gminnym, zawiadomiła Gminę o wszczętym postępowaniu nadzorczym w odniesieniu do ww. uchwały. Termin rozpatrzenia sprawy został wyznaczony na dzień 16 grudnia 2014 roku.

Rozpoznając sprawę Kolegium Izby ustaliło i zważyło, co następuje.

Stosownie do postanowień wynikających z normy art. 18 ust. 2 pkt 8 ustawy z dnia 8 marca 1990 roku o samorządzie gminnym, do wyłącznej kompetencji rady należy podejmowanie uchwał w sprawach podatków i opłat, w granicach określonych w odrębnych ustawach. Właściwość rad gmin odnośnie stanowienia w sprawach podatku rolnego została uregulowana w ustawie z dnia 15 listopada 1984 roku o podatku rolnym.

Korzystając z uprawnień wynikających z przepisu art. 6 ust. 3 ustawy o podatku rolnym Rada Gminy Chrzypsko Wielkie podjęła w dniu 12 listopada 2013 r. uchwałę Nr XXXIV/241/2013, w której postanowiła o obniżeniu średniej ceny skupu żyta wykorzystywanej do celów wymiaru podatku rolnego w Gminie Chrzypsko Wielkie w 2014 roku określonej w komunikacie Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego z dnia 22 października 2013 r. w sprawie średniej ceny skupu żyta za okres pierwszych trzech kwartałów 2013r. Zgodnie z wyżej cytowanymi przepisami cena ta służyła więc do obliczania podatku rolnego na rok podatkowy 2014.

Jak uznał Sąd Najwyższy - "w procesie wykładni pierwszeństwo mają dyrektywy językowe. Oznacza to, że odwoływanie się do innych reguł wykładni dopuszczalne jest tylko wtedy, gdy wykładnia językowa nie daje jednoznacznego wyniku, tzn. gdy z językowego punktu widzenia możliwe jest co najmniej dwojakie rozumienie tekstu prawnego" (wyrok SN z dnia 7 kwietnia 2004 r., sygn. akt V KK 337/03). Z utrwalonego orzecznictwa w sprawach podatkowych wynika również, że przy wykładni przepisów podatkowych decydujące znaczenie spełnia wykładnia gramatyczna, która umożliwia prawidłowe odczytanie treści normy prawnej w niej zawartej. Odstępstwo od tej wykładni jest dopuszczalne tylko wówczas, gdy przepis nie jest sformułowany w sposób jasny i jednoznaczny, co w przypadku art. 6 ustawy o podatku rolnym nie ma miejsca.

Treść wyżej cytowanych przepisów jest jednoznaczna i nie budzi wątpliwości, że rady gmin z mocy art. 6 ust. 3 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych otrzymały określone w nim uprawnienie. Korzystanie przez uprawniony organ z posiadanych uprawnień jest fakultatywne. Tak więc w sytuacji, gdy rada gminy w granicach uprawnień ustanowionych w art. 6 ust. 3 ustawy z dnia 15 listopada 1984 r. o podatku rolnym nie podjęła uchwały o obniżeniu ceny skupu żyta, to podstawę obliczenia podatku rolnego na obszarze Gminy w danym roku podatkowym stanowi cenę skupu żyta ustaloną w komunikacie Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego.

Z powyższego wynika, że uchwały rad gmin podjęte na podstawie art. 6 ust. 3 ustawy z dnia 15 listopada 1984 r. o podatku rolnym obowiązują tylko w roku podatkowym, którego dotyczą, a uchwała ta z upływem roku podatkowego wygasa. Zatem uchwała Nr XXXIV/241/2013 w sprawie obniżenia ceny skupu żyta do celów wymiaru podatku rolnego, w której Rada Gminy obniżyła średnią cenę skupu żyta do celów wymiaru podatku rolnego określoną w komunikacie Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego z dnia 22 października 2013 r. w sprawie średniej ceny skupu żyta za okres pierwszych trzech kwartałów 2013 r. wygaśnie z dniem 31 grudnia 2014 roku i nie będzie miała zastosowania do wymiaru podatku rolnego w latach następnych. Stąd Rada Gminy w 2014 roku nie ma podstawy prawnej do uchylania tej uchwały z dniem 31 grudnia 2014 r. Uchylenie tej uchwały możliwe było tylko przed jej wejściem w życie tj. przed dniem 1 stycznia 2014 roku.

Kolegium Regionalnej Izby Obrachunkowej w Poznaniu w ramach prowadzonej działalności informacyjnej i szkoleniowej, w zakresie objętym nadzorem i kontrolą (art. 11 ust. 1 pkt 5 w związku z art. 1 ust. 4 ustawy z dnia 7 października 1992r. o regionalnych izbach obrachunkowych) wyjaśnia, co następuje.

Stosownie do przepisu art. 4 ust. 1 ustawy z dnia 20 lipca 2000 r. o ogłaszaniu aktów normatywnych oraz niektórych innych aktów prawnych (Dz. U z 2011 r. Nr 197, poz. 1172 z późn. zm.) akty normatywne, zawierające przepisy powszechnie obowiązujące, ogłaszane w dziennikach urzędowych wchodzą w życie po upływie czternastu dni od dnia ich ogłoszenia, chyba że dany akt normatywny określi termin dłuższy.

Rada Gminy Chrzypsko Wielkie w postanowieniu § 4 badanej uchwały zamieściła postanowienie o treści: "Uchwała wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia w Dzienniku Urzędowym Województwa Wielkopolskiego, nie wcześniej jednak niż z dniem 1 stycznia 2015 roku." Zatem Rada Gminy w ww. postanowieniu uchwały ustaliła dwa terminy (daty) wejścia w życie badanego aktu prawa miejscowego: pierwszy, który nakazuje stosować zapisy uchwały w terminie 14 dni po ogłoszeniu w dzienniku urzędowym oraz drugi zgodnie, z którym postanowienia uchwały obowiązują nie wcześniej niż z dniem 1 stycznia 2015 roku.

Analiza art. 4 ust. 1 ustawy o ogłaszaniu aktów normatywnych oraz niektórych innych aktów prawnych, prowadzi do wniosku, że ustawodawca jako regułę uznał, iż akty prawa miejscowego wchodzą w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia we właściwym dzienniku urzędowym. Termin ten ma charakter terminu minimalnego, a gminny prawodawca ma możliwość ustalenia późniejszego terminu wejścia w życie aktu prawa miejscowego. Nie powinny być jednak ustalane dwa różne terminy wejścia w życie tych samych przepisów uchwały. Biorąc powyższe pod uwagę, w przypadku badanej uchwały wspomniany zapis powinien mieć np. brzmienie: "Uchwała podlega ogłoszeniu w Dzienniku Urzędowym Województwa Wielkopolskiego i wchodzi w życie z dniem 1 stycznia 2015 roku."

Mając powyższe na uwadze Kolegium Izby stwierdziło jak w sentencji uchwały.

Pouczenie: Na niniejsze rozstrzygnięcie nadzorcze przysługuje prawo wniesienia skargi do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu w terminie 30 dni od daty jego doręczenia, za pośrednictwem Kolegium Regionalnej Izby Obrachunkowej w Poznaniu.