Na podstawie art.18 ust. 1 pkt 1 i art. 11 ust. 1 pkt 4) ustawy z dnia 7 października 1992 r. o regionalnych izbach obrachunkowych (Dz. U. z 2012 r. poz. 1113) w związku z art. 91 ust.1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz.U. z 2001r. Nr 142, poz. 1591 z późn. zm.) Kolegium Regionalnej Izby Obrachunkowej w Poznaniu:

stwierdza nieważność

uchwały Nr XVIII/179/12 Rady Miasta i Gminy Szamocin z dnia 25 października 2012 r. w sprawie trybu udzielania i rozliczania dotacji z budżetu Gminy Szamocin dla przedszkoli, innych form wychowania przedszkolnego, szkół i placówek niepublicznych prowadzonych przez osoby prawne i osoby fizyczne na terenie Gminy Szamocin oraz trybu i zakresu kontroli prawidłowości ich wykorzystania, w części obejmującej:

1) § 5 ust. 2 wyrażenia w brzmieniu: " faktycznej "
2) załączniki Nr 1, 2, 3 i 4 do uchwały postanowienia w brzmieniu: " Świadomy/a odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych oświadczeń, oświadczam, że wszystkie podane przeze mnie dane są zgodne ze stanem faktycznym ".
z powodu naruszenia prawa w sposób wskazany w uzasadnieniu.

Uzasadnienie

Uchwałą Nr XVIII/179/12 doręczoną tutejszej Izbie w dniu 2 listopada 2012 r. Rada Miasta i Gminy Szamocin ustaliła tryb udzielania i rozliczania dotacji z budżetu Gminy Szamocin dla przedszkoli, innych form wychowania przedszkolnego, szkół i placówek niepublicznych prowadzonych przez osoby prawne i osoby fizyczne na terenie Gminy Szamocin oraz tryb i zakres kontroli prawidłowości ich wykorzystania.

Regionalna Izba Obrachunkowa w Poznaniu, działając na podstawie przepisów art. 61 § 1 i 4 ustawy z dnia 14 czerwca 1960r. Kodeks postępowania administracyjnego w związku z art. 91 ust. 5 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym zawiadomiła przedstawiciela Miasta i Gminy Szamocin o wszczęciu postępowaniu nadzorczego w odniesieniu do ww. uchwały. Na posiedzenie Kolegium Regionalnej Izby Obrachunkowej w Poznaniu w dniu 28 listopada 2012 r. stawił się pan Eugeniusz Kucner, Burmistrz Miasta i Gminy Szamocin.

Rozpoznając sprawę ww. uchwały Kolegium Izby ustaliło i zważyło, co następuje.

Postanowieniem § 5 uchwały Rada Miasta i Gminy ustaliła, że:
"§5.1. Osoba prowadząca lub osoba upoważniona działająca w imieniu osoby prowadzącej, zobowiązana jest do złożenia Burmistrzowi Miasta i Gminy Szamocin:

1) informacji o rzeczywistej liczbie uczniów wg stanu na ostatni dzień poprzedniego miesiąca, w terminie do 10 dnia każdego miesiąca, sporządzonej wg wzoru stanowiącego załącznik Nr 2 do niniejszej uchwały,
2) miesięcznego rozliczenia wykorzystania dotacji, w terminie do 15 dnia każdego miesiąca, wg wzoru stanowiącego załącznik nr 3 do niniejszej uchwały,

2. Obowiązek składania informacji oraz rozliczeń, o których mowa w ust. 1 pkt 1 i 2 dotyczy również miesięcy lipca i sierpnia. Informacja o faktycznej liczbie uczniów z lipca i sierpnia powinna uwzględniać również uczniów ostatnich klas (absolwentów) i grup."

W ocenie Kolegium Izby użycie przez Radę Miasta i Gminy w ust. 2 § 5 uchwały wyrażenia w brzmieniu: "faktycznej" z odwołaniem się do ust. 1 pkt 1, w którym użyto wyrażenia "rzeczywistej" odnośnie do przedstawienia informacji o liczbie uczniów jest pojęciem niezdefiniowanym i budzi wątpliwości interpretacyjne. Przepisy ustawy o systemie oświaty, m.in. w art. 90 w sposób jednoznaczny wiążą wysokość udzielanej dotacji z rzeczywistą liczbą uczniów ("dotacje przysługują na każdego ucznia"), a nie z ustalaną w inny sposób liczbą uczniów. Jedynym warunkiem otrzymania dotacji jest podanie przez osobę prowadzącą organowi właściwemu do udzielenia dotacji planowanej liczby dzieci w określonym terminie. Postanowienie § 5 ust. 2 w nadanym brzmieniu wyklucza możliwość przekazania dotacji na dziecko, które czasowo nie uczęszczało do przedszkola np. z powodu choroby. Wprowadzenie przez organ stanowiący takiego uregulowania narusza przepis art. 90 ust. 4 ustawy o systemie oświaty.

W załącznikach do uchwały: Nr 1 Wniosek o udzielenie dotacji na rok (....) w ust.9; Nr 2 Informacja o rzeczywistej liczbie uczniów w ust. 5; Nr 3 Rozliczenie dotacji udzielonej z budżetu Gminy Szamocin z miesiąc (…) w ust. 11; Nr 4 Roczne rozliczenie dotacji w ust. 12 Rada Miasta i Gminy zamieściła postanowienie w brzmieniu: "Świadomy/a odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych oświadczeń oświadczam, że wszystkie podane przeze mnie dane są zgodne ze stanem faktycznym.".

Uczestniczący w posiedzeniu Kolegium Burmistrz Miasta i Gminy Szamocin odniósł się do przedstawionych twierdzeń, w tym wskazał powody, dla których postanowienia odnośnie do odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych oświadczeń zostały zamieszczone w załącznikach do uchwały.

W ocenie Kolegium Izby zamieszczenie w załącznikach do badanej uchwały postanowienia zobowiązującego do potwierdzania danych dla celów uzyskania dotacji pod groźbą odpowiedzialności karnej nie znajduje oparcia w którymkolwiek z powołanych przez Radę Miasta i Gminy Szamocin w podstawie prawnej uchwały przepisów art. 18 ust.2 pkt 15 ustawy o samorządzie gminy i art. 90 ust. 4 ustawy o systemie oświaty. Uregulowanie to wykracza poza zakres kompetencji Rady Miasta i Gminy. Zamieszczona w art. 90 ust. 4 ustawy o systemie oświaty delegacja ustawowa do regulowania przez organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego spraw z zakresu trybu udzielania i rozliczania dotacji oraz trybu i zakresu kontroli prawidłowości ich wykorzystania nie uprawnia do ustalenia w uchwale (w załącznikach stanowiących integralną jej część) obowiązku potwierdzenia złożonych danych wraz z oświadczeniem o "świadomości odpowiedzialności karnej".

Kolegium Izby ponadto wskazuje, że przepis art. 233 Kodeksu karnego ma zastosowanie jedynie w postępowaniu sądowym (także cywilnym, z zakresu prawa pracy itp.) albo innym postępowaniu prowadzonym na podstawie ustawy (np. administracyjnym, podatkowym, dyscyplinarnym). Czynności z zakresu udzielania i rozliczania dotacji "oświatowych" nie są czynnościami dokonywanymi na podstawie ustawy, ale na podstawie uchwały organu stanowiącego jednostki samorządu terytorialnego

Uchwała Rady Miasta i Gminy podjęta na podstawie art. 90 ust. 4 ustawy o systemie oświaty stanowi akt prawa miejscowego. Zgodnie z przepisami ustawy z dnia 20 lipca 2000 r. o ogłaszaniu aktów normatywnych i niektórych innych aktów prawnych (Dz.U. Nr 197, poz. 1172) oraz utrwaloną linią orzeczniczą sądów uchwała ta winna być zredagowana w taki sposób, by dla przeciętnego adresata był zrozumiała, tzn. by adresat danego przepisu wiedział, w jaki sposób ma się zachować i nie miał żadnych wątpliwości co do tego, jaką regułę postępowania wyznacza dany przepis, a organ stosujący ten przepis wiedział, w jaki sposób go zinterpretować. Przepisy prawa miejscowego muszą być sformułowane w sposób precyzyjny i czytelny, tak, by wynikał z niego, kto, w jakich okolicznościach i jak powinien się zachować, żeby osiągnąć skutek wynikający z tego przepisu. Adresat aktu nie może być zaskakiwany treścią nieostrych przepisów. Zakres uchwały winien zapewnić taki sam poziom praw i obowiązków dla adresatów znajdujących się w identycznej sytuacji. Uchwały w sprawie ustalenia trybu udzielania i rozliczania dotacji, oraz trybu i zakresu kontroli prawidłowości ich wykorzystywania winny być tak skonstruowane, aby nie dawały możliwości ich dowolnej interpretacji. która mogłaby narazić na szkodę zarówno interes wspólnoty samorządowej jak i interes poszczególnych członków tej wspólnoty.

Mając powyższe na uwadze stwierdzono, jak w sentencji.

Pouczenie: Na niniejsze rozstrzygnięcie nadzorcze przysługuje prawo wniesienia skargi do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu w terminie 30 dni od daty doręczenia, za pośrednictwem Kolegium Regionalnej Izby Obrachunkowej w Poznaniu.