Na podstawie art. 18 ust. 1 pkt 1 i art. 11 ust. 1 pkt 5 i ust. 3 ustawy z dnia 7 października 1992 r. o regionalnych izbach obrachunkowych (Dz. U. z 2012 r. poz. 1113), w związku z art. 91 ust. 1 i 4 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591 ze zm.) Kolegium Regionalnej Izby Obrachunkowej w Poznaniu:

I Stwierdza nieważność w załączniku do uchwały Nr XIX/182/12 Rady Miasta i Gminy Gołańcz z dnia 22 października 2012 r. w sprawie wzoru deklaracji o wysokości opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi składanej przez właściciela nieruchomości zdania: " Oświadczam, że jestem świadomy/a odpowiedzialności karnej za podanie danych niezgodnych ze stanem faktycznym ", z powodu braku podstawy prawnej.

II Stwierdza, że ww. uchwała podjęta została z naruszeniem prawa w zakresie nie objaśnienia we wzorze deklaracji pojęcia "osoby zamieszkującej nieruchomość", uznając, że naruszenie prawa ma charakter nieistotny.

Uzasadnienie

Przedmiotową uchwałą doręczoną tutejszej Izbie w dniu 29 października 2012 roku, Rada Miasta i Gminy Gołańcz, powołując się na art. 6n ustawy z dnia 13 września 1996 roku o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (Dz. U. z 2012 r. poz. 391) ustaliła wzór deklaracji o wysokości opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi składanej przez właścicieli nieruchomości (zamieszkałych).

Regionalna Izba Obrachunkowa na podstawie przepisów art. 61 § 1 i 4 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2000 roku Nr 98, poz. 1071, ze zm.) w związku z art. 91 ust. 5 ustawy z dnia 8 marca 1990 roku o samorządzie gminnym zawiadomiła Gminę o wszczętym postępowaniu nadzorczym w odniesieniu do przedłożonej uchwały.

Rozpatrując sprawę na posiedzeniu w dniu 28 listopada 2012 roku Kolegium Izby ustaliło i zważyło, co następuje.

Rada w § 1 uchwały postanowiła: "§ 1. Uwzględniając konieczność zapewnienia prawidłowego obliczenia wysokości opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi określa się wzór deklaracji o wysokości opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi składanej przez właścicieli nieruchomości, obejmujący objaśnienia dotyczące sposobu jej wypełnienia oraz pouczenie, że deklaracja stanowi podstawę do wystawienia tytułu wykonawczego.".

W § 2 ustaliła, że po raz pierwszy "deklarację właściciel nieruchomości obowiązany jest złożyć w terminie do 15 marca 2013 roku w Urzędzie Miasta i Gminy Gołańcz, ul. (…), osobiście lub pocztą, albo u sołtysów poszczególnych wsi.".

Przedstawiony w załączniku do uchwały wzór deklaracji ma układ tabeli, w której należy podać dane dotyczące m.in. identyfikacji składającego deklarację, imię i nazwisko osób zamieszkujących nieruchomość, na której powstają odpady komunalne (część E tabeli), obliczania wysokości opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi oraz w części I tabeli oświadczenie o następującej treści: " Oświadczam, że jestem świadomy/a odpowiedzialności karnej za podanie danych niezgodnych ze stanem faktycznym ", a także data i podpis składającego deklarację.

Pod tabelą zawarto pouczenie i objaśnienia. Pouczenie wskazuje, że deklaracja stanowi podstawę prawną do wystawienia tytułu wykonawczego oraz podaje zgodny z art. 6o ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach tryb postępowania w razie nie złożenia deklaracji albo uzasadnionych wątpliwości, co do danych w niej zawartych.

Natomiast w objaśnieniach podano kiedy po raz pierwszy należy złożyć deklarację oraz opisano inne przypadki, w których należy złożyć deklaracje.

W myśl art. 6n ust. 1 ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach rada gminy określa w drodze uchwały wzór deklaracji o wysokości opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi składanej przez właścicieli nieruchomości, obejmujący objaśnienia podające sposób jej wypełnienia, termin i miejsce jej złożenia oraz pouczenie, o tym że deklaracja stanowi podstawę do wystawienia tytułu wykonawczego. W uchwale rada może określić wykaz dokumentów potwierdzających dane zawarte w deklaracji o wysokości opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi (art. 6n ust. 2 ww. ustawy).

Z art. 6o ww. ustawy wynika, że w razie niezłożenia deklaracji o wysokości opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi albo uzasadnionych wątpliwości co do danych zawartych w deklaracji wójt, burmistrz lub prezydent miasta określa, w drodze decyzji, wysokość opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi, biorąc pod uwagę uzasadnione szacunki, w tym średnią ilość odpadów komunalnych powstających na nieruchomości o podobnym charakterze.

Natomiast nie ma umocowania prawnego do żądania w przedmiotowej deklaracji oświadczenia o świadomości o odpowiedzialności karnej (bez sprecyzowania o jakie przepisy chodzi) za podanie danych niezgodnych ze stanem faktycznym, w tym żaden ze wskazanych w podstawie prawnej podjętej uchwały przepisów nie daje możliwości nakładania przez organ stanowiący gminy na podatnika obowiązku potwierdzania danych dotyczących ww. opłaty pod groźbą odpowiedzialności karnej.

Mając powyższe na uwadze Kolegium Izby uznało, że ustalenie w uchwale obowiązku potwierdzenia złożonych danych przez właściciela nieruchomości (w rozumieniu art. 2 ust. 1 pkt 4 ustawy o utrzymaniu czystości porządku w gminach), poprzez oświadczenie o świadomości odpowiedzialności karnej wykraczają poza zakres kompetencji rady gminy do kształtowania zawartości uchwały ustalającej wzór rzeczonej deklaracji.

Kolegium wskazuje, że stosownie do przepisu art. 6n ust. 1 ustawy, wzór deklaracji obejmuje objaśnienia dotyczące sposobu jej wypełnienia. Uchwała w sprawie wzoru deklaracji o wysokości opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi jest aktem prawa miejscowego. Przepisy prawa miejscowego winny być tak skonstruowane, aby były powszechnie zrozumiałe i nie dawały możliwości ich dowolnej interpretacji, która mogłaby narazić na szkodę zarówno interes wspólnoty samorządowej jak i interes poszczególnych członków tej wspólnoty.

W ocenie Kolegium objaśnienia winny wskazywać, jak należy rozumieć pojęcie "osoby zamieszkującej nieruchomość". Brak takiego objaśnienia - wobec braku ustawowej definicji - pozwala na dowolne rozumienie zacytowanego pojęcia, co będzie miało wpływ na wypełnienie deklaracji przez osoby do tego zobowiązane. Uchwała nie wypełnia zatem wymogu art. 6n ust. 1 cyt. ustawy w zakresie objaśnień dotyczących sposobu wypełniania deklaracji.

Naruszenie prawa poprzez niezdefiniowanie wspomnianego pojęcia ma charakter nieistotny.

Biorąc powyższe od uwagę Kolegium Izby postanowiło jak w sentencji uchwały.

Pouczenie: Na niniejsze rozstrzygnięcie nadzorcze przysługuje prawo wniesienia skargi do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu w terminie 30 dni od daty jego doręczenia za pośrednictwem Kolegium Regionalnej Izby Obrachunkowej w Poznaniu.