Na podstawie art. 18 ust. 1 pkt 1 i art. 11 ust. 1 pkt 5 ustawy z dnia 7 października 1992 r. o regionalnych izbach obrachunkowych (Dz. U. z 2012r., poz. 1113), w związku z art. 91 ustawy z dnia 8 marca 1990 roku o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591 ze zm.) Kolegium Regionalnej Izby Obrachunkowej w Poznaniu:

stwierdza nieważność

uchwały Nr XXIII/229/2012 Rady Miasta i Gminy w Margoninie z dnia 7 listopada 2012 roku w sprawie ustalenia wzoru deklaracji o wysokości opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi z powodu naruszenia przepisów art. 6n ust. 1 oraz art. 6k i 6q ustawy z dnia 13 września 1996 roku o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (Dz. U. z 2012 r. poz. 39).

Uzasadnienie

Przedmiotową uchwałą doręczoną tut. Izbie w dniu 16 listopada 2012 roku, Rada Miasta i Gminy w Margoninie powołując się na przepisy ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach oraz ustawie o samorządzie gminnym ustaliła wzór formularza deklaracji o wysokości opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi.

Regionalna Izba Obrachunkowa na podstawie przepisów art. 61 § 1 i 4 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2000 r. Nr 98, poz. 1071 ze zm.) w związku z art. 91 ust. 5 ustawy z dnia 8 marca 1990 roku o samorządzie gminnym zawiadomiła Gminę o wszczętym postępowaniu nadzorczym w odniesieniu do przedłożonej uchwały.

Rozpatrując sprawę na posiedzeniu w dniu 28 listopada 2012 roku Kolegium Izby ustaliło i zważyło, co następuje.

Rada określiła wzór deklaracji o wysokości opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi. Odrębną uchwałą (Nr XXIII/227/2012 z dnia 7 listopada 2012 r., doręczoną tut. Izbie w dniu 16 listopada 2012 r.) Rada ustaliła stawki opłaty jednakże nie dokonała wyboru metody. Stawki opłaty ustaliła od gospodarstwa domowego (przy zbieraniu i odbieraniu w sposób selektywny - 32 zł miesięcznie, w przypadku zbierania i odbierania w sposób nie selektywny - 55 zł miesięcznie).

W przedmiotowej uchwale w § 1 ust. 1 Rada Miasta i Gminy postanowiła: "Ustala się wzór deklaracji o wysokości opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi składanej przez właścicieli nieruchomości, stanowiący załącznik do uchwały". Postanowiła również w ust. 2, że " Właściciele nieruchomości składają pierwszą deklarację w terminie do dnia 28 lutego 2013 r. do Urzędu Miasta i Gminy Margonin.

Wzór uchwalonej przez Radę deklaracji zawiera jedynie rubryki dotyczące organu właściwego do złożenia deklaracji, dane dotyczące składającego deklaracje, dane dotyczące liczby mieszkańców zamieszkujących nieruchomość, oświadczenie o gromadzeniu i zbieraniu odpadów w sposób selektywny, oświadczenie o "świadomości odpowiedzialności karno - skarbowej za podanie danych niezgodnych ze stanem faktycznym", podpis składającego deklarację oraz adnotację organu. Ponadto uchwała zawiera pouczenie i objaśnienia.

Zgodnie z art. 6n ust. 1 ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach rada gminy określa w drodze uchwały wzór deklaracji o wysokości opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi składanej przez właścicieli nieruchomości, obejmujący objaśnienia dotyczące terminu jej złożenia oraz sposobu jej wypełnienia oraz pouczenie, że deklaracja stanowi podstawę do wystawienia tytułu wykonawczego. Powinna także zawierać informacje o terminach i miejscu składania deklaracji.

Kolegium zauważa, że Rada postanowiła uzyskać przedmiotowa uchwałą informacje o liczbie mieszkańców zamieszkujących nieruchomość, podczas gdy opłaty ustalono od gospodarstwa domowego.

Wzór deklaracji stosownie do postanowień art. 6q ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach w zw. z przepisami ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa, powinien umożliwić samodzielne spełnienie przez składających deklaracje ustawowych obowiązków w zakresie zadeklarowania wysokości opłaty. Przy braku w uchwale wyboru metody ustalenia opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi, jak i ustalenie opłat od gospodarstwa domowego uniemożliwia złożenie poprawnej deklaracji o wysokości opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi, w której żąda się podania liczby mieszkańców zamieszkujących nieruchomość, co pozostaje w sprzeczności z uchwałą Nr XXIII/227/2012 z dnia 7 listopada 2012 r. w sprawie określenia metody ustalania opłaty za gospodarowanie odpadami i pozostaje w sprzeczności z przepisem art. 6k ustawy. Zgodnie z tym przepisem, deklaracja powinna zawierać takie dane, które konieczne są do prawidłowego obliczania wysokości opłaty. W sytuacji gdy gmina nie ustaliła metody, w oparciu o którą należy naliczyć opłatę, a stawkę tej opłaty nie określiła od osoby zamieszkałej, tylko od gospodarstwa domowego, ocena tego, czy ustalenia zawarte we wzorze deklaracji odpowiadają wymogom prawa, a więc są niezbędne (konieczne) dla prawidłowego wyliczenia opłaty, nie jest możliwa.

Deklaracja również nie zawiera stawki opłaty, co uniemożliwia zdeklarowanie przez właściciela gospodarstwa domowego wysokości opłaty za odpady komunalne. Zatem nie można mówić, że deklaracja stanowi podstawę prawną do wystawienia tytułu wykonawczego, ponieważ brak zobowiązania.

Pobocznie Kolegium wskazuje, że stosownie do przepisu art. 6n ust. 1 ustawy, wzór deklaracji obejmuje objaśnienia dotyczące sposobu jej wypełnienia. Uchwała w sprawie wzoru deklaracji o wysokości opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi jest aktem prawa miejscowego. Przepisy prawa miejscowego winny być tak skonstruowane, aby były powszechnie zrozumiałe i nie dawały możliwości ich dowolnej interpretacji, która mogłaby narazić na szkodę zarówno interes wspólnoty samorządowej jak i interes poszczególnych członków tej wspólnoty. W ocenie Kolegium, objaśnienia winny wskazywać, jak należy rozumieć użyte w części D deklaracji pojęcie "liczba mieszkańców zamieszkujących nieruchomość". Brak takiego objaśnienia - wobec braku ustawowej definicji - pozwala na dowolne rozumienie tego pojęcia, co będzie miało wpływ na wypełnienie deklaracji przez osoby do tego zobowiązane. Uchwała nie wypełnia zatem wymogu art. 6n ust. 1 cyt. ustawy w zakresie objaśnień dotyczących sposobu wypełniania deklaracji.

Biorąc powyższe od uwagę Kolegium Izby postanowiło jak w sentencji uchwały.

Pouczenie: Na niniejsze rozstrzygnięcie nadzorcze przysługuje prawo wniesienia skargi do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu w terminie 30 dni od daty jego doręczenia za pośrednictwem Kolegium Regionalnej Izby Obrachunkowej w Poznaniu.