Na podstawie art. 91 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591; zm.: z 2002 r. Nr 23, poz. 220, Nr 62, poz. 558, Nr 113, poz. 984, Nr 153, poz. 1271 i Nr 214, poz. 1806, z 2003 r. Nr 80, poz. 717 i Nr 162, poz. 1568, z 2004 r. Nr 102, poz. 1055, Nr 116, poz. 1203 i Nr 167, poz. 1759, z 2005 r. Nr 172, poz. 1441, Nr 175, poz. 1457, z 2006 r. Nr 17, poz. 128, Nr 175 poz.1457, Nr 181, poz. 1337, z 2007 r. Nr 48, poz.327, Nr 138, poz. 974, Nr 173, poz. 1218, z 2008 r. Nr 180, poz. 1111, Nr 223, poz. 1458, z 2009 r. Nr 52, poz. 420, Nr 157, poz. 1241, z 2010 r. Nr 28, poz. 142, Nr 28, poz. 146, Nr 106, poz. 675, Nr 40, poz. 230, z 2011 r. Nr 117, poz. 679,Nr 134, poz. 777, Nr 149, poz. 887, Nr 217, poz. 1281, z 2012 r., poz. 567)

stwierdzam nieważność

uchwały Nr XXIX/303/12 Rady Gminy Mielno z dnia 27 września 2012 r. w sprawie doprecyzowania granic Sołectw Gminy Mielno.

Uzasadnienie

W dniu 27 września 2012 r. Rada Gminy Mielno podjęła uchwałę Nr XXIX/303/12 w sprawie doprecyzowania granic Sołectw Gminy Mielno.

W podstawie prawnej kwestionowanego aktu przywołano m.in. art. 35 ust. 3 pkt 1 ustawy o samorządzie gminnym, wedle którego statut jednostki pomocniczej określa w szczególności nazwę i obszar jednostki pomocniczej . Statut, o czym przesądza treść art. 35 ust. 1 ww. ustawy, jest aktem, w którym rada określa organizację i zakres działania jednostki pomocniczej, po przeprowadzaniu konsultacji społecznych. W orzecznictwie sądowoadministracyjnym podnosi się, iż konsultacjom społecznym poddaje się nie tylko uchwałę w przedmiocie ustalenia statutu, ale również jego zmianę, przy czym, co istotne wymóg ich przeprowadzenia ograniczony jest wyłącznie do spraw dotyczących "organizacji i zakresu działania" (por. wyrok NSA z dnia 1 września 2010 r., sygn. akt II OSK 1310/10). Zagadnienie związane z określeniem granic jednostki pomocniczej niewątpliwie mieści się w ramach pojęcia "zakres działania" - które należy odnosić nie tylko do zakresu przedmiotowego, ale również terytorialnego danej jednostki (tak w ww. wyroku). W świetle powyższego, w pełni zasadnym pozostaje stwierdzenie, iż wszelkie działania rady gminy, w efekcie których dochodzi do zmiany granic sołectw, winny być poprzedzone konsultacjami społecznymi.

Rada Gminy Mielno, realizując dyspozycję wynikającą z art. 35 ust. 1 w zw. z art. 35 ust. 3 ustawy o samorządzie gminnym podjęła w dniu 21 maja 2004 r. uchwałę Nr XIX/96/2004 w sprawie uchwalenia statutów sołectw Gminy Mielno (Dziennik Urzędowy Województwa Zachodniopomorskiego Nr 50, poz. 933), której załączniki stanowią statuty sołectw Chłopy, Gąski, Łazy, Mielenko, Mielno, Niegoszcz, Sarbinowo, Unieście. W każdym z tych statutów rada wskazała w § 6 ust. 3, iż zmiana podziału gminy na sołectwa lub zmiana granic sołectwa następuje w drodze uchwały Rady, po przeprowadzeniu konsultacji z mieszkańcami gminy i danego sołectwa . Z kolei, do poszczególnych statutów dołączono taką samą mapkę, przedstawiającą granice ww. jednostek.

W dniu 27 września 2012 r. natomiast, powołując się na art. 35 ust. 3 pkt 1 ustawy o samorządzie gminnym, Rada Gminy Mielno podjęła kwestionowaną uchwałę, wyjaśniając w uzasadnieniu, że doprecyzowanie granic sołectw jest konieczne z uwagi na "zbyt ogólne załączniki określające położenie sołectw na terenie Gminy Mielno".

Dokonując oceny zgodności z prawem ww. aktu, podkreślenia wymaga, iż organ stanowiący gminy posiada niewątpliwie upoważnienie do utworzenia jednostki pomocniczej oraz nadania jej statutu, w którym obligatoryjnie określić musi m.in. granice tej jednostki. Nie budzi także zastrzeżeń, iż w zakresie władztwa na obszarze danej gminy organowi temu przysługuje również prawo do zmiany tych granic, istotne jest jednak to, że działanie to winno odbywać się z uwzględnieniem przepisów prawa powszechnie obowiązującego.

Przede wszystkim jednak, analiza załączników do uchwał Nr XIX/96/2004 - mimo ich ogólnego charakteru - oraz Nr XXIX/303/12 Rady Gminy Mielno wskazuje, iż granice sołectw Mielenko, Niegoszcz, Unieście oraz Łazy zostały zmienione. Mając fakt ów na względzie, a także przepis art. 35 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym oraz powołane wyżej normy wynikające z § 6 ust. 3 statutów sołectw uchwalonych w dniu 21 maja 2004 r., pismem z dnia 25 października 2012 r., znak NK.3.4131.370.2012.AB, wystąpiono do organów Gminy Mielno z prośbą o udzielenie informacji, czy przed podjęciem uchwały Nr XXIX/303/12 przeprowadzone zostały konsultacje społeczne. W odpowiedzi na powyższe, Pani Olga Roszak - Pezała Wójt Gminy Mielno poinformowała w piśmie z dnia 29 października 2012 r., znak RN.0059.3.37.2012.1, iż "z załączników, a właściwie szkiców, bo nie można traktować ich jako mapa, nie można przesądzać przebiegu granicy Sołectwa, dlatego należało je doprecyzować" oraz że "Sołtysi Sołectw (…) zapoznali mieszkańców z tymi zmianami. Sołtys Łaz został wezwany do złożenia stosownych dokumentów m.in. w tej sprawie i do dnia 29.10.2012 r. nie udzielił odpowiedzi. Sprawa doprecyzowania granic Sołectw była ponadto publicznie dyskutowana w lokalnych mediach".

W konsekwencji, z powyższych wyjaśnień wynika, iż podjęcie uchwały Nr XXIX/303/12 nie zostało poprzedzone konsultacjami społecznymi, które należało przeprowadzić w oparciu o akt regulujący szczegółowo tę kwestię, tj. uchwałę Rady Gminy Mielno z dnia XXIV/277/12 z dnia 28 czerwca 2012 r. w sprawie określenia zasad i trybu przeprowadzania konsultacji społecznych z mieszkańcami gminy Mielno ( Dziennik Urzędowy Województwa Zachodniopomorskiego poz. 1946). Nie można bowiem kwalifikować zapoznania mieszkańców sołectw "z tymi zmianami" bądź omówienia zagadnienia w lokalnych mediach jako przeprowadzenia konsultacji społecznych, ponieważ te - zgodnie z ww. uchwałą są inicjowane zarządzeniem Wójta, który o ich efektach informuje zarówno mieszkańców, jak i Radę Gminy. Tymczasem, z pisma z dnia 29 października 2012 r. nie wynika, aby takowe działania były podejmowane.

W tym miejscu należy zauważyć także, iż przepisy powszechnie obowiązującego prawa, w szczególności regulacje zawarte w ustawie o samorządzie gminnym - nie przewidują uprawnienia do "doprecyzowania granic jednostek pomocniczych gminy". Kompetencja w tym zakresie ograniczona została do określenia granic bądź ich zmiany. Skoro zatem, tak jak wyjaśniała Wójt Gminy Mielno, granic sołectw Gminy Mielno nie sposób ustalić w oparciu o załączniki graficzne do uchwały Nr XIX/96/12 z dnia 21 maja 2004 r., to przyjęcie tej tezy implikuje stwierdzenie, iż Rada Gminy Mielno podejmując uchwałę Nr XXIX/303/12 w istocie określiła granice sołectw, do czego posiadała uprawnienie, niemniej w przypadku tym również niezbędne jest przeprowadzenie konsultacji społecznych.

Wobec niespełnienia tego wymogu, w świetle zaprezentowanej w niniejszym rozstrzygnięciu argumentacji, konieczne i w pełni uzasadnione jest stwierdzenie nieważności uchwały Nr XXIX/303/12 Rady Gminy Mielno z dnia 27 września 2012 r. w sprawie doprecyzowania granic Sołectw Gminy Mielno.

Rozstrzygnięcie nadzorcze może być zaskarżone do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie. Skargę wnosi się do Sądu za pośrednictwem Wojewody Zachodniopomorskiego w terminie 30 dni od dnia doręczenia rozstrzygnięcia.