Na podstawie art. 91 ust. 1 i 3 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2013 r. , poz. 594, ze zm.)

stwierdzam nieważność

uchwały Nr XXVI/159/13 Rady Gminy Borzechów z dnia 15 listopada 2013 r. w sprawie warunków funkcjonowania oraz trybu i sposobu powoływania i odwoływania członków Zespołu Interdyscyplinarnego do spraw przeciwdziałania przemocy w rodzinie oraz ochrony ofiar przemocy w rodzinie, w części obejmującej rozdział 1 ust. 3 oraz rozdział 2 ust. 1 i ust. 2 pkt 5 załącznika do uchwały.

Uchwała Nr XXVI/159/13 Rady Gminy Borzechów została doręczona organowi nadzoru w dniu 22 listopada 2013 r.

Przedmiotową uchwałę Rada Gminy Borzechów podjęła na podstawie art. 9a ust. 15 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie (Dz. U. Nr 180, poz. 1493, ze zm.).

Zgodnie z tym przepisem rada gminy określi, w drodze uchwały, tryb i sposób powoływania i odwoływania członków zespołu interdyscyplinarnego oraz szczegółowe warunki jego funkcjonowania.

Jak stanowi rozdział 1 ust. 3 załącznika do uchwały, zatytułowanego "Tryb i sposób powoływania i odwoływania członków Zespołu Interdyscyplinarnego oraz szczegółowe warunki jego funkcjonowania", "zadaniem Zespołu jest integrowanie i koordynowanie działań przedstawicieli różnych podmiotów oraz specjalistów w zakresie przeciwdziałania przemocy w rodzinie. W szczególności do zadań Zespołu Interdyscyplinarnego należy:

a) diagnozowanie problemu przemocy w rodzinie,

b) podejmowanie działań w środowisku zagrożonym przemocą w rodzinie mających na celu przeciwdziałaniu temu zjawisku,

c) inicjowanie interwencji w środowisku dotkniętym przemocą w rodzinie,

d) rozpowszechnianie informacji o instytucjach, osobach i możliwościach udzielenia pomocy w środowisku lokalnym,

e) inicjowanie działań w stosunku do osób stosujących przemoc w rodzinie".

Analiza wskazanych regulacji prowadzi do wniosku, że zapisy rozdziału 1 ust. 3 stanowią nieuprawnioną modyfikację art. 9b ust. 1 i 2 ustawy o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie. Zgodnie z art. 9b ust. 1 ustawy zespół interdyscyplinarny realizuje działania określone w gminnym programie przeciwdziałania przemocy w rodzinie oraz ochrony ofiar przemocy w rodzinie. Ust. 2 wymienionego przepisu stanowi szczegółowo o zadaniach zespołu interdyscyplinarnego.

Zgodnie z przepisem upoważniającym, Rada Gminy władna jest określić tryb i sposób powoływania i odwoływania członków zespołu interdyscyplinarnego oraz szczegółowe warunki jego funkcjonowania. Delegacja ustawowa nie przyznaje radzie kompetencji do określenia zadań zespołu interdyscyplinarnego. Materia ta została bowiem uregulowana we wskazanych wyżej przepisach ustawowych.

W rozdziale 2 ust. 1 załącznika do uchwały Rada Gminy ustaliła, że "w skład Zespołu Interdyscyplinarnego wchodzą przedstawiciele:

a) Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Borzechowie

b) Gminnej Komisji Rozwiązywania Problemów alkoholowych w Borzechowie

c) Komisariatu Policji w Bełżycach

d) placówek oświaty z terenu Gminy

e) kuratorów sądowych

f) organizacji pozarządowych

g) służby zdrowia".

W ocenie organu nadzoru określenie składu zespołu interdyscyplinarnego nie stanowi materii powierzonej do uregulowania organowi stanowiącemu gminy w drodze uchwały, wydanej na podstawie art. 9a ust. 15 ustawy o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie.

Przytoczona regulacja pozostaje w sprzeczności z przepisami art. 9a ust. 3-5 ww. ustawy. Przepisy te szczegółowo określają skład zespołu interdyscyplinarnego.

W myśl wskazanych przepisów ustawowych, w skład zespołu interdyscyplinarnego wchodzą przedstawiciele jednostek organizacyjnych pomocy społecznej, gminnej komisji rozwiązywania problemów alkoholowych, Policji, oświaty, ochrony zdrowia oraz organizacji pozarządowych (ust. 3). W skład zespołu interdyscyplinarnego wchodzą także kuratorzy sądowi (ust. 4). W skład zespołu interdyscyplinarnego mogą wchodzić także prokuratorzy oraz przedstawiciele podmiotów innych niż określone w ust. 3, działających na rzecz przeciwdziałania przemocy w rodzinie (ust. 5).

W ramach delegacji wynikającej z art. 9a ust. 15 ustawy o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie, Rada Gminy nie posiada kompetencji do ustalania składu zespołu interdyscyplinarnego poprzez wskazanie jednostek, których przedstawiciele są uprawnieni do uczestniczenia w pracach zespołu. Nie jest to bowiem tryb czy sposób powoływania członków zespołu interdyscyplinarnego.

Zgodnie z art. 9a ust. 2 ustawy o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie, zespół interdyscyplinarny powołuje wójt, burmistrz albo prezydent miasta.

W świetle powyższego należy stwierdzić, że skład zespołu powinien być określony przez Wójta, który stosując bezpośrednio przepisy ustawowe i działając w oparciu o zawarte porozumienia ze wskazanymi wyżej podmiotami, ustala ostatecznie, jakie jednostki będą reprezentowane w Zespole.

Wprowadzenie do niniejszej uchwały zapisów stanowiących o składzie zespołu interdyscyplinarnego stanowi nie tylko o przekroczeniu przysługujących kompetencji przez Radę Gminy, ale jest również świadectwem jej ingerencji w uprawnienia przyznane przez ustawę Wójtowi Gminy.

Stanowisko organu nadzoru potwierdza orzecznictwo sądów administracyjnych (por. wyroki Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu z dnia 20 września 2011 r., sygn. akt IV SA/Wr 324/11; z dnia 12 października 2011 r., sygn. akt IV SA/Wr 380/11; z dnia 21 marca 2012 r., sygn. akt IV SA/Wr 743/11 oraz Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku z dnia 7 lipca 2011 r., sygn. akt III Sa/Gd 123/11).

W rozdziale 2 ust. 2 pkt 5 Rada Gminy ustaliła, że"członkowie Zespołu Interdyscyplinarnego w zakresie niezbędnym do realizacji powierzonych zadań mogą przetwarzać dane osób dotkniętych przemocą w rodzinie i osób stosujących przemoc bez zgody i wiedzy osób, których dotyczą".

Powyższą regulacją Rada Gminy zmodyfikowała przepis art. 9c ust. 1 ustawy o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie. Przepis ten stanowi, że członkowie zespołu interdyscyplinarnego oraz grup roboczych w zakresie niezbędnym do realizacji zadań, o których mowa w art. 9b ust. 2 i 3, mogą przetwarzać dane osób dotkniętych przemocą w rodzinie i osób stosujących przemoc w rodzinie, dotyczące: stanu zdrowia, nałogów, skazań, orzeczeń o ukaraniu, a także innych orzeczeń wydanych w postępowaniu sądowym lub administracyjnym, bez zgody i wiedzy osób, których dane te dotyczą.

Przytoczony przepis ustawy określa zakres danych osobowych, jakie mogą być przetwarzane bez zgody i wiedzy osób, których dotyczą przez zespół interdyscyplinarny.

Rada Gminy nie jest uprawniona do modyfikowania przepisów rangi ustawowej. Rada nie posiada również kompetencji w zakresie określenia dopuszczalności i zakresu przetwarzania danych osobowych przez członków zespołu interdyscyplinarnego.

Należy przy tym podkreślić, iż przetwarzanie danych tzw. wrażliwych, ujawniających m. in. stan zdrowia, nałogi oraz danych dotyczących skazań, orzeczeń o ukaraniu, a także innych orzeczeń wydanych w postępowaniu sądowym lub administracyjnym jest zabronione z mocy art. 27 ust. 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o ochronie danych osobowych (Dz. U. z 2002 r. Nr 101, poz. 926, ze zm.). Przetwarzanie takich danych jest jednak dopuszczalne, jeżeli przepis szczególny innej ustawy zezwala na przetwarzanie takich danych bez zgody osoby, której dane dotyczą, i stwarza pełne gwarancje ich ochrony (art. 27 ust. 2 pkt 2 ustawy o ochronie danych osobowych). Zatem dopuszczalność przetwarzania danych osobowych wrażliwych może być przewidziana jedynie przepisem rangi ustawowej.

Ustawa o ochronie danych osobowych wprowadza także zasadę, iż przetwarzanie danych osobowych może odbywać się za zgodą osoby, której dane dotyczą oraz we wskazanych w tej ustawie okolicznościach legalizujących (art. 23 ust. 1). Kwestie związane z przetwarzaniem danych osobowych zostały zatem uregulowane w przepisach rangi ustawowej, zaś Rada Gminy nie została upoważniona do stanowienia w tej materii w podejmowanym akcie prawa miejscowego.

W tym stanie rzeczy, stwierdzenie nieważności uchwały Nr XXVI/159/13 Rady Gminy Borzechów we wskazanym zakresie jest uzasadnione.

Na niniejsze rozstrzygnięcie nadzorcze przysługuje skarga do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Lublinie, złożona za moim pośrednictwem w terminie 30 dni od daty jego doręczenia.

Otrzymują:

1) Wójt Gminy Borzechów

2) Przewodniczący Rady Gminy Borzechów