Na podstawie art. 91 ust. 1 i ust. 3 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591, z późn. zm.)

stwierdzam nieważność

uchwały Nr XXVI/292/2012 Rady Miasta Łuków z dnia 8 listopada 2012 r. w sprawie zmiany uchwały Rady Miasta Łuków Nr VIII/59/2011 z dnia 13 maja 2011 roku w sprawie określenia trybu i sposobu powoływania i odwoływania członków Zespołu Interdyscyplinarnego oraz szczegółowych warunków jego funkcjonowania zmienionej Uchwałą Nr XVI/203/2011 Rady Miasta Łuków z dnia 15 grudnia 2011 roku w sprawie zmiany uchwały Rady Miasta Łuków Nr VIII/59/2011 z dnia 13 maja 2011 roku w sprawie określenia trybu i sposobu powoływania i odwoływania członków Zespołu Interdyscyplinarnego oraz szczegółowych warunków jego funkcjonowania.

Uzasadnienie do Rozstrzygnięcia nadzorczego Nr NK-II.4131.327.2012
Wojewody Lubelskiego
z dnia 13 grudnia 2012 r.

Uchwała Nr XXVI/292/2012 Rady Miasta Łuków została doręczona organowi nadzoru w dniu 16 listopada 2012r.

Przedmiotową uchwałą Rada Miasta Łuków nadała nowe brzmienie § 2 ust. 1 uchwały Nr VIII/59/2011 z dnia 13 maja 2011 roku w sprawie określenia trybu i sposobu powoływania i odwoływania członków Zespołu Interdyscyplinarnego oraz szczegółowych warunków jego funkcjonowania.

Zgodnie z nim, Burmistrz Miasta Łuków powołuje członków Zespołu, o których mowa w art. 9a ust. 3, 4 i 5 ustawy z dnia 29 lipca 2005 roku o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie (Dz. U. z 2005 r. Nr 180, poz. 1493 ze zm.) zwanej dalej ustawą, spośród osób odpowiedzialnych za realizację zadań z zakresu przeciwdziałania przemocy w rodzinie zgłoszonych przez:

1) Kierownika Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w Łukowie,

2) Dyrektora Zespołu Szkolno - Przedszkolnego w Łukowie,

3) Dyrektora Zespołu Szkół Nr 1 z oddziałami integracyjnymi w Łukowie,

4) Dyrektora Szkoły Podstawowej Nr 5 w Łukowie,

5) Dyrektora Gimnazjum Nr 2 w Łukowie,

6) Dyrektora Gimnazjum Nr 3 w Łukowie,

7) Dyrektora Samodzielnego Publicznego Zakładu Opieki Zdrowotnej w Łukowie,

8) Komendanta Komendy Powiatowej Policji w Łukowie,

9) Przewodniczącego Miejskiej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych,

10) Prezesa Sądu Rejonowego w Łukowie,

11) Prokuratora Rejonowego Prokuratury Rejonowej w Łukowie,

12) Organizacje pozarządowe,

13) Inne podmioty działające na rzecz przeciwdziałania przemocy w rodzinie.

W ocenie organu nadzoru przyjęte przez Radę Miasta regulacje uchwały nie znajdują uzasadnienia prawnego.

Podstawę prawną dla określenia przez organ stanowiący trybu i sposobu powoływania i odwoływania członków zespołu interdyscyplinarnego oraz szczegółowych warunków jego funkcjonowania, stanowi art. 9a ust. 15 ustawy o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie, zgodnie z którym rada gminy określi, w drodze uchwały, tryb i sposób powoływania i odwoływania członków zespołu interdyscyplinarnego oraz szczegółowe warunki jego funkcjonowania.

Z analizy pojęć użytych przez ustawodawcę wynika, że uchwała podjęta na podstawie art. 9a ust. 15 wymienionej ustawy ma za zadanie unormować procedurę powoływania członków w skład zespołu interdyscyplinarnego, tak bowiem należy interpretować pojęcia "trybu i sposobu" powoływania i odwoływania jego członków. Jeśli chodzi natomiast o szczegółowe warunki jego funkcjonowania, należy przyjąć, że uchwała rady gminy ma doprecyzować regulacje ustawowe, zawarte w art. 9a ust. 7, ust. 10-14 powołanej ustawy, a więc określać, w jaki sposób zespół będzie pracował. Adresatami tych norm mają być członkowie zespołu i ewentualni uczestnicy postępowań prowadzonych przez zespół w toku realizacji powierzonych mu zadań.

Co do samego składu zespołu interdyscyplinarnego to należy stwierdzić iż kwestię tę rozstrzygnął ustawodawca w art. 9a ust. 3 i 4 ustawy o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie. Zastrzegł on konieczność powoływania w skład zespołu przedstawicieli określonych podmiotów, tj. jednostek organizacyjnych pomocy społecznej, gminnej komisji rozwiązywania problemów alkoholowych, Policji, oświaty, ochrony zdrowia, organizacji pozarządowych a także kuratorów sądowych. Z art. 9a ust. 5 omawianej ustawy wynika zaś, że w skład zespołu mogą również wchodzić prokuratorzy oraz przedstawiciele podmiotów innych niż określone w ust. 3, działających na rzecz przeciwdziałania przemocy w rodzinie.

W świetle przytoczonej wyżej normy kompetencyjnej, zawartej w art. 9a ust. 15 cytowanej ustawy, Rada Miasta nie posiada kompetencji do ustalania składu zespołu interdyscyplinarnego poprzez wskazanie jednostek, których przedstawiciele są uprawnieni do uczestniczenia w pracach Zespołu.

Nie jest to bowiem tryb czy sposób powoływania członków zespołu interdyscyplinarnego.

Jak już zostało wskazane, skład zespołu interdyscyplinarnego określa wyłącznie art. 9a ust. 3, 4 i 5 ustawy o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie.

Zgodnie z art. 9a ust. 2 wymienionej ustawy, zespół interdyscyplinarny powołuje wójt, burmistrz albo prezydent miasta.

W świetle powyższego należy stwierdzić, że skład zespołu powinien być określony przez Burmistrza, który stosując bezpośrednio przepisy ustawowe i działając w oparciu o zawarte porozumienia ze wskazanymi wyżej podmiotami, ustala ostatecznie, jakie jednostki będą reprezentowane w Zespole. Tym samym nie sposób uznać, że radzie gminy przysługują jakiekolwiek kompetencje do określenia w sposób wiążący składu Zespołu Interdyscyplinarnego, w szczególności co do podmiotów prawem wskazanych do uczestniczenia fakultatywnego, jak to uczyniła Rada Miasta określając obligatoryjne uczestnictwo w składzie Zespołu przedstawiciela Prokuratury.

Wprowadzenie do niniejszej uchwały zapisów stanowiących o składzie zespołu interdyscyplinarnego stanowi nie tylko o przekroczeniu swojej kompetencji przez Radę, ale jest również świadectwem jej ingerencji w uprawnienia przyznane przez ustawę Burmistrzowi Łukowa. To właśnie Burmistrz, jak już wspomniano, na podstawie art. 9a ust. 2 omawianej ustawy powołuje zespół interdyscyplinarny i to on będzie decydował, czy prokuratorzy lub podmioty inne niż określone w art. 9a ust. 3 ustawy, działające na rzecz przeciwdziałania przemocy w rodzinie będą w jego skład powołane, czy też nie.

W świetle powyższego należy stwierdzić, że regulowanie przez Radę w przedmiotowej uchwale materii odnoszącej się do składu zespołu interdyscyplinarnego stanowi naruszenie konstytucyjnej zasady podziału organów gminy na stanowiące i wykonawcze (por. wyrok NSA z dnia 25 października 1999 roku, I SA/Ka 1628/99). W przypadku, gdy przepis ustawy przyznaje kompetencję do działania organowi wykonawczemu gminy, podjęcie przez radę gminy w tej kwestii uchwały jest działaniem z naruszeniem prawa (por. wyrok NSA z dnia 20 kwietnia 1999 r., II SA/Wr 364/98, OSS 1999/3/84).

Stanowisko takie wyraził także Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu w wyrokach z dnia 20 września 2011 r., (sygn. akt IV SA/Wr 324/11) z dnia 12 października 2011 r. (sygn. akt IV SA/Wr 380/11) oraz z dnia 21 marca 2012 r. (sygn. akt IV SA/Wr 743/11).

Przedmiotowe orzeczenia sądowe zmieniły linię orzeczniczą organu nadzoru w analizowanej sprawie.

Stanowione przez organy jednostek samorządu terytorialnego akty prawa miejscowego winny regulować kwestie wynikające z delegacji ustawowej w taki sposób, by przyjęte w oparciu o nią normy uzupełniały, wydane przez inne podmioty, przepisy powszechnie obowiązujące kształtujące prawa i obowiązki ich adresatów. Ustawodawca, formułując określoną delegację do wydania aktu wykonawczego, przekazuje upoważnienie do uregulowania wyłącznie kwestii nie objętych dotąd żadną normą o charakterze powszechnie obowiązującym w celu ukształtowania stanu prawnego uwzględniającego m.in. specyfikę, możliwości i potrzeby środowiska, do którego właściwy akt wykonawczy jest skierowany. Zatem z istoty aktu prawa miejscowego wynika niedopuszczalność takiego działania organu realizującego delegację ustawową, które polega na powtarzaniu bądź modyfikacji wiążących norm o charakterze powszechnie obowiązującym.

W tym stanie rzeczy, stwierdzenie nieważności uchwały Nr XXVI/292/2012, jest uzasadnione.

Na niniejsze rozstrzygnięcie nadzorcze przysługuje skarga do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Lublinie, złożona za moim pośrednictwem, w terminie 30 dni od daty jego doręczenia.

Otrzymuje:

1) Burmistrz Łukowa

2) Przewodniczący

Rady Miasta w Łukowie