Na podstawie art. art. 86 i 91 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz.1591 ze zm.) oraz art. art. 11 ust. 1 pkt 4 i 18 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 7 października 1992 r. o regionalnych izbach obrachunkowych (Dz.U. z 2001 r. Nr 55, poz. 577 z późn. zm.) - Kolegium Regionalnej Izby Obrachunkowej w Lublinie

p o s t a n a w i a :

Stwierdza się nieważność § 11 ust. 3 uchwały nr XLVI/648/10 Rady Gminy Zamość z dnia 23 czerwca 2010 roku w sprawie ustalenia trybu udzielania i rozliczania dotacji szkołom niepublicznym o uprawnieniach szkół publicznych oraz trybu i zakresu kontroli prawidłowości ich wykorzystywania, z uwagi na jego sprzeczność z treścią art. 90 ust. 4 ustawy z dnia 7 września 1991 roku o systemie oświaty (Dz. U. z 2004 r. Nr 236, poz. 2572 ze zm.).

U Z A S A D N I E N I E

Doręczoną organowi nadzoru 5 lipca br. uchwałą Rada Gminy Zamość ustaliła tryb udzielania i rozliczania dotacji szkołom niepublicznym o uprawnieniach szkół publicznych, wypełniając tym samym delegację zawartą w art. 90 ust. 4 ustawy z dnia 7 września 1991 roku o systemie oświaty (Dz. U. z 2004 r. Nr 236, poz. 2572 ze zm.). Zasadnicza jej treść jest zgodna z prawem. Jednak w ocenie Kolegium Izby przepis § 11 ust. 3 uchwały wykracza poza zakres delegacji ustawowej, narusza zatem w istotny sposób przywołany wyżej przepis ustawy o systemie oświaty. Kwestionowany zapis uchwały ma następującą treść: "3. W przypadku wystąpienia nieprawidłowości innego rodzaju, niż określone w ust. 1, Wójt Gminy Zamość kieruje do jednostki kontrolowanej wnioski zmierzające do ich usunięcia i usprawnienia działalności objętej kontrolą". Z racji odwołania do wcześniejszej jednostki redakcyjnej tego paragrafu (ust. 1) należy wyjaśnić, że mowa jest w nim o "... nieprawidłowościach mających wpływ na prawo lub wysokość dotacji przysługującej kontrolowanej jednostce...", których stwierdzenie obliguje wójta do skierowania wezwania do zwrotu całości lub części przekazanej dotacji.

Z porównania przytoczonych fragmentów uchwały można przyjąć, że zapis ust. 3 odnosi się do takich ewentualnych nieprawidłowości w działalności kontrolowanej jednostki, które nie mają wpływu na prawo do otrzymania dotacji lub określenia jej wysokości. W razie ich stwierdzenia wójt kieruje wnioski zmierzające do usunięcia nieprawidłowości i usprawnienia działalności objętej kontrolą, a zatem w myśl omawianej tu regulacji, gminie przysługuje ogólna kompetencja do kontrolowania podmiotów otrzymujących z jej budżetu dotacje oświatowe wyrażająca się w uprawnieniu nie tylko do oceny tych sfer ich działalności, które bezpośrednio dotyczą podstaw do uzyskania dotacji oraz dokonanego jej rozliczenia, ale również innych, które takich bezpośrednich powiązań nie wykazują. Tak szerokiego zakresu kontroli nie da się uzasadnić treścią obowiązującego prawa. Celem czynności kontrolnych nie jest ocena działalności podmiotu dotowanego, lecz jedynie prawidłowość wykorzystania przyznanej mu dotacji; wyraźne dyspozycje w tym zakresie określone są w art. 90 ust. 3e ustawy o systemie oświaty. Zawiera je również powołany w sentencji przepis delegacyjny, stanowiący o obowiązku uregulowania przez organy stanowiące jednostek samorządu terytorialnego m.in. trybu i zakresu kontroli prawidłowości wykorzystania dotacji. Jedynie w tym obszarze (prawidłowości wykorzystania dotacji) powinna być prowadzona działalność kontrolna. Jej ustalenia mają bowiem służyć ocenie legalności wykorzystania dotacji i być podstawą do ewentualnych dalszych czynności, które należy podjąć w razie stwierdzenia nieprawidłowości w tym zakresie.

Tych ogólnych uprawnień kontrolnych nie da się również uzasadnić treścią przepisów ustrojowych. Podmioty prowadzące działalność oświatową, do których adresowana jest uchwała, nie pozostają w żadnej podległości organizacyjnej w stosunku do jednostki samorządu terytorialnego. Tym samym samorząd nie może przypisywać sobie uprawnień kontrolnych wobec tych podmiotów w szerszym zakresie niż wynika to z wyraźnych dyspozycji ustawodawcy.

Mając powyższe na uwadze, w oparciu o powołane na wstępie przepisy prawa, należało orzec jak w sentencji.

Na tę uchwałę przysługuje Radzie Gminy prawo wniesienia - za pośrednictwem Kolegium RIO w Lublinie - skargi do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Lublinie w terminie 30 dni od dnia doręczenia tej uchwały.

Otrzymują :

1) Rada Gminy Zamość

2) Wójt Gminy Zamość.