Na podstawie art. 91 ust. 1 i 3 ustawy z dnia 8 marca 1990 r.
o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591 z późn. zm.) stwierdza się nieważność § 2 pkt 2, § 3, § 6 ust. 2 pkt 3, §14 ust. 1 pkt 2, § 19 ust. 2, ust. 4 i ust. 5 załącznika do uchwały Nr XXII/274/12 Rady Gminy Sierakowice z dnia 27 listopada 2012 r. w sprawie regulaminu utrzymania czystości i porządku na terenie gminy Sierakowice.

U Z A S A D N I E N I E

W dniu 3 grudnia 2012 r. do Wojewody Pomorskiego wpłynęła uchwała
Nr XXII/274/12 Rady Gminy Sierakowice z dnia 27 listopada 2012 r. w sprawie uchwalenia regulaminu utrzymania czystości i porządku na terenie gminy Sierakowice (zwana dalej uchwałą).

W podstawie prawnej uchwały Rada Gminy wskazała art. 4 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (Dz. U. z 2012 r., poz. 391 - zwanej dalej ustawą). Zgodnie z treścią art. 4 ust. 1 ustawy rada gminy, po zasięgnięciu opinii państwowego powiatowego inspektora sanitarnego, uchwala regulamin utrzymania czystości i porządku na terenie gminy, zwany dalej "regulaminem"; regulamin jest aktem prawa miejscowego.

Z kolei zgodnie z art. 4 ust. 2 ustawy regulamin określa szczegółowe zasady utrzymania czystości i porządku na terenie gminy dotyczące:

1) wymagań w zakresie utrzymania czystości i porządku na terenie nieruchomości obejmujących:

a) prowadzenie we wskazanym zakresie selektywnego zbierania i odbierania odpadów komunalnych, w tym powstających w gospodarstwach domowych przeterminowanych leków i chemikaliów, zużytych baterii i akumulatorów, zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego, mebli i innych odpadów wielkogabarytowych, odpadów budowlanych i rozbiórkowych oraz zużytych opon, a także odpadów zielonych,

b) uprzątanie błota, śniegu, lodu i innych zanieczyszczeń z części nieruchomości służących do użytku publicznego,

c) mycie i naprawy pojazdów samochodowych poza myjniami i warsztatami naprawczymi;

2) rodzaju i minimalnej pojemności pojemników przeznaczonych do zbierania odpadów komunalnych na terenie nieruchomości oraz na drogach publicznych, warunków rozmieszczania tych pojemników i ich utrzymania w odpowiednim stanie sanitarnym, porządkowym i technicznym, przy uwzględnieniu:

a) średniej ilości odpadów komunalnych wytwarzanych w gospodarstwach domowych bądź w innych źródłach,

b) liczby osób korzystających z tych pojemników;

3) częstotliwości i sposobu pozbywania się odpadów komunalnych i nieczystości ciekłych z terenu nieruchomości oraz z terenów przeznaczonych do użytku publicznego;

4) (uchylony);

5) innych wymagań wynikających z wojewódzkiego planu gospodarki odpadami;

6) obowiązków osób utrzymujących zwierzęta domowe, mających na celu ochronę przed zagrożeniem lub uciążliwością dla ludzi oraz przed zanieczyszczeniem terenów przeznaczonych do wspólnego użytku;

7) wymagań utrzymywania zwierząt gospodarskich na terenach wyłączonych z produkcji rolniczej, w tym także zakazu ich utrzymywania na określonych obszarach lub w poszczególnych nieruchomościach;

8) wyznaczania obszarów podlegających obowiązkowej deratyzacji i terminów jej przeprowadzania.

W § 2 pkt 2 załącznika do uchwały Rada Gminy ustaliła, że przez właściciela nieruchomości należy rozumieć także współwłaścicieli, użytkowników wieczystych oraz jednostki organizacyjne i osoby posiadające nieruchomości w zarządzie lub użytkowaniu. Stwierdzić należy, że powyższa definicja właściciela nieruchomości nie jest tożsama z definicją określoną w art. 2 ust. 1 pkt 4 ustawy, która stanowi, że przez właściciela nieruchomości należy rozumieć także współwłaścicieli, użytkowników wieczystych oraz jednostki organizacyjne i osoby posiadające nieruchomości w zarządzie lub użytkowaniu, a także inne podmioty władające nieruchomością.

Ponadto w opinii organu nadzoru treść § 3 załącznika do uchwały, z której wynika, że właściciele nieruchomości zapewniają utrzymanie nieruchomości w należytym stanie sanitarno - porządkowym wykracza poza zakres delegacji ustawowej wynikającej z treści przytoczonego wcześniej art. 4 ust. 2 ustawy.

Stwierdzić także należy, że zobowiązanie właścicieli nieruchomości do usuwania śliskości z części nieruchomości udostępnionej do użytku publicznego oraz z chodników położonych wzdłuż nieruchomości (§ 6 ust. 2 pkt 3 załącznika do uchwały) stanowi naruszenie art. 4 ust. 2 pkt 1 lit. b ustawy, który dopuszcza uregulowanie w regulaminie wymagań dotyczących uprzątania błota, śniegu, lodu i innych zanieczyszczeń, nie stanowi jednak podstawy do nakładania na właścicieli nieruchomości obowiązków dotyczących likwidacji śliskości.

Podkreślić również należy, że treść § 14 ust. 1 pkt 2 załącznika do uchwały zobowiązuje właścicieli nieruchomości do zapewnienia systematycznego odbioru odpadów, co w opinii organu nadzoru stanowi naruszenie art. 6 c ust. 1 ustawy, który głosi, że to gminy są obowiązane do zorganizowania odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości, na których zamieszkują mieszkańcy.

Wskazać należy, że nałożenie na właścicieli nieruchomości obowiązku przeprowadzenia deratyzacji (§ 19 ust. 2 załącznika do uchwały), zapewnienia zbiórki padłych gryzoni z resztkami trucizn oraz ich unieszkodliwienie (§ 19 ust. 4 załącznika do uchwały), a także obciążenie właścicieli nieruchomości kosztami deratyzacji (§ 19 ust. 5 załącznika do uchwały) narusza art. 4 ust. 2 pkt 8 ustawy, który ogranicza kompetencję rady gminy w tym zakresie do wyznaczania obszarów podlegających obowiązkowej deratyzacji i terminów jej przeprowadzenia.

W świetle powyższego należało orzec jak w sentencji.

Zgodnie z art. 92 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym stwierdzenie przez organ nadzoru nieważności uchwały rady gminy wstrzymuje jej wykonanie w zakresie objętym stwierdzeniem nieważności z dniem doręczenia rozstrzygnięcia nadzorczego.

Od niniejszego rozstrzygnięcia nadzorczego służy skarga do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku w terminie 30 dni od daty jego doręczenia, za pośrednictwem Wojewody Pomorskiego.