Kolegium Regionalnej Izby Obrachunkowej w Białymstokuw składzie:Przewodniczący: Stanisław Srocki Członkowie: Bogusław Dębski Katarzyna Gawrońska Agnieszka Gerasimiuk Anna Ostrowska Aleksander Piszczatowski Dariusz Renczyński Marcin Tyniewicki Maria Wasilewska

Na podstawie art. 11 ust. 1 pkt 5 ustawy z dnia 7 października 1992 r. o regionalnych izbach obrachunkowych (j.t. Dz. U. z 2012 r. poz. 1113) oraz art. 91 ust. 1 ustawy z dnia
8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (j.t. Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591 ze zm.)po rozpatrzeniu w postępowaniu nadzorczym uchwały nr XXXIII/213/13 Rady Gminy Radziłów z dnia 18 kwietnia 2013 roku w sprawie ustalenia opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi oraz stawki opłaty od właścicieli nieruchomości na terenie Gminy Radziłów

postanawia:

- uznać, iż powyższa uchwała została podjęta z istotnym naruszeniem prawa w zakresie zapisu: opłata "ryczałtowa" zawartego w § 1 pkt 2 i 3 oraz § 2 pkt 2 i 3 uchwały,co pozostaje w sprzeczności z zasadami ustalania opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi wynikającymi z art. 6j ustawy z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (tekst jednolity: Dz. U. z 2012 r. poz. 391 ze zm.)
i w związku z tym stwierdzić nieważność w tej części;

- uznać, iż powyższa uchwała została podjęta z istotnym naruszeniem prawa w zakresie braku w ww. uchwale regulacji dotyczących sposobu ustalania ilości zużytej wody
z danej nieruchomości będącej podstawą ustalenia wysokości miesięcznej opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi, o której mowa w § 1 pkt 1 oraz § 2 pkt 1 uchwały, co stanowi naruszenie podstawowych zasad wywodzonych z art. 2 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, w szczególności zasady określoności prawa oraz zasad prawidłowej legislacji i wezwać gminę do usunięcia wskazanego naruszenia we własnym zakresie;

- uznać, iż powyższa uchwała została podjęta z istotnym naruszeniem prawa w zakresie zróżnicowania stawek opłat za gospodarowanie odpadami komunalnymi dla gospodarstw domowych w zależności od tego, czy spełniają "kryteria gospodarstwa rolnego zgodnie z definicją art. 2 ust. 1 ustawy o podatku rolnym", co narusza podstawowe zasady wywodzone z art. 2 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej,
w szczególności zasadę określoności prawa oraz zasady prawidłowej legislacji i wezwać gminę do usunięcia wskazanego naruszenia we własnym zakresie;

- - uznać, iż powyższa uchwała została podjęta z istotnym naruszeniem prawa w zakresie nieokreślenia w § 2 pkt 1 uchwały niższej stawki jeżeli odpady są zbierane i odbierane
w sposób selektywny - w przypadku, gdy należy zastosować stawkę od gospodarstwa domowego (a nie od 1 m3wody), co stanowi naruszenie art. 6k ust. 3 ustawy z dnia
13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (tekst jednolity:
Dz. U. z 2012 r. poz. 391 ze zm.) i wezwać gminę do usunięcia wskazanego naruszenia we własnym zakresie;

U z a s a d n i e n i e Rada Gminy Radziłów w przedmiotowej uchwale w § 1 pkt 2 i 3 oraz § 2 pkt 2 i 3 użyła sformułowania - opłata "ryczałtowa". Określenie opłaty jako opłaty ryczałtowej nie znajduje uzasadnienia prawnego i pozostaje w sprzeczności z zasadami ustalania opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi wynikającymi z art. 6j ustawy z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (tekst jednolity: Dz. U. z 2012 r.
poz. 391 ze zm.) oraz postanowieniami badanej Uchwały odnoszącymi się do metody ustalania i stawek opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi, które różnicują wysokość stawek od gospodarstw domowych. Ponadto Rada w ww. uchwale nie ujęła regulacji dotyczących sposobu ustalania ilości zużytej wody z danej nieruchomości, będącej podstawą ustalenia wysokości miesięcznej opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi, o której mowa w § 1 pkt 1 oraz § 2 pkt 1 uchwały. Stanowi to naruszenie podstawowych zasad wywodzonych z art. 2 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, w szczególności zasady określoności prawa oraz zasad prawidłowej legislacji. Zasada określoności prawa wprowadza wymóg konstruowania przepisów w sposób precyzyjny, jasny, zrozumiały dla adresatów, niebudzący wątpliwości co do treści nakładanych obowiązków i przyznawanych praw. Na konieczność respektowania w procesie prawotwórczym zasad tworzenia prawa wynikających z art. 2 Konstytucji RP, wielokrotnie wskazywał w swoim orzecznictwie Trybunał Konstytucyjny (np. wyroki z:
15 września 1999 r., K 11/99, 11 stycznia 2000 r., K 7/99, 21 marca 2001 r., K 24/00,
30 października 2001 r., K 33/00, 22 maja 2002 r., K 6/02, 20 listopada 2002 r., K 41/02,
3 grudnia 2002 r., P 13/02, 29 października 2003 r., K 53/02, 9 października 2007 r., SK 70/06, 28 października 2009 r., K 32/08). Nie można uznać za wystarczające w tym zakresie zamieszczenie informacji
o sposobie ustalania opłaty w oparciu o średnie miesięczne zużycie wody po zaokrągleniu do pełnych jednostek liczone za rok poprzedni - jako objaśnień we wzorze deklaracji stanowiącym załącznik nr 1 do uchwały Rady Gminy Radziłów nr XXXIII/215/13 z dnia
18 kwietnia 2013 r. Stawki opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi dla gospodarstw domowych w ww. uchwale zróżnicowano w zależności od tego czy spełniają "kryteria gospodarstwa rolnego zgodnie z definicją art. 2 ust. 1 ustawy o podatku rolnym". Zgodnie z tą definicją, gospodarstwem rolnym jest obszar gruntów rolnych o łącznej powierzchni przekraczającej 1 ha lub 1 ha przeliczeniowy, stanowiących własność lub znajdujących się w posiadaniu osoby fizycznej, osoby prawnej albo jednostki organizacyjnej, w tym spółki, nieposiadającej osobowości prawnej. Natomiast "gospodarstwo domowe" zostało zdefiniowane w § 3 uchwały jako "wszystkie osoby zamieszkałe w danym mieszkaniu, przy czym jeden punkt adresowy to co najmniej jedno "gospodarstwo domowe". Z powyższych zapisów nie wynika, co należy rozumieć przez gospodarstwo domowe spełniające kryteria gospodarstwa rolnego. Przytoczone definicje formułowane są bowiem
w oparciu o odmienne cechy (podmiotowe bądź przedmiotowe), niezawierające elementów wspólnych. Gospodarstwo domowe rozumiane jako pewna wspólnota osób nie może wypełniać (bądź nie wypełniać) kryteriów normy obszarowej gruntów z art. 2 ust. 1 ustawy
o podatku rolnym. Powyższe zapisy naruszają zatem podstawowe zasady wywodzone z art. 2 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, w szczególności zasadę określoności prawa oraz zasady prawidłowej legislacji. Ponadto w § 2 pkt 1 uchwały nie określono niższej stawki, jeżeli odpady są zbierane i odbierane w sposób selektywny - w przypadku, gdy należy zastosować stawkę od gospodarstwa domowego (a nie od 1 m3wody). Zarówno w § 1 pkt 1 (brak selektywności), jak też w § 2 pkt 1 Uchwały (selektywność) została ona ustalona w wysokości 2 zł. Stanowi to naruszenie art. 6k ust. 3 ustawy z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości
i porządku w gminach, zgodnie z którym Rada określi niższe stawki opłaty, jeżeli odpady są zbierane i odbierane w sposób selektywny. Mając powyższe na uwadze Kolegium RIO postanowiło jak w sentencji. POUCZENIE Na niniejsze rozstrzygnięcie nadzorcze służy skarga do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Białymstoku, którą można wnieść (za pośrednictwem RIO)
w terminie 30 dni od dnia otrzymania rozstrzygnięcia.