Kolegium Regionalnej Izby Obrachunkowej w Białymstokuw składzie:Przewodniczący: Stanisław Srocki Członkowie: Bogusław Dębski Katarzyna Gawrońska Agnieszka Gerasimuk Danuta Kubylis Anna Ostrowska Aleksander Piszczatowski Dariusz Renczyński Joanna Salachna Marcin Tyniewicki Maria Wasilewska

Na podstawie art. 11 ust. 1 pkt 5 ustawy z dnia 7 października 1992 r. o regionalnych izbach obrachunkowych (j.t. Dz. U. z 2012 r. poz. 1113) oraz art. 91 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (j.t. Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591 ze zm.)po rozpatrzeniu w postępowaniu nadzorczym uchwały Nr XVII/108/13 Rady Gminy Klukowo z dnia 15 marca 2013 r. w sprawie ustalenia wzoru deklaracji o wysokości opłat za gospodarowanie odpadami komunalnymi

postanawia:

- uznać, że stanowiący załącznik do uchwały wzór deklaracji o wysokości opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi został określony z istotnym naruszeniem przepisów ustawy z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (Dz. U. z 2012 r., poz. 391 ze zm.) w zakresie:

- oznaczenia w części B. i C. wzoru deklaracji danych identyfikacyjnych podmiotu składającego deklarację, które z naruszeniem art. 6h i art. 6m w zw. z art. 2 ust. 1 pkt 4 i ust. 3 ustawy zostały ograniczone jedynie do osób fizycznych - i w tym zakresie wezwać do usunięcia naruszenia prawa poprzez zmianę wzoru deklaracji;

- zawarcia w punkcie 3. pouczenia do deklaracji informacji o obowiązku złożenia deklaracji m.in. w terminie 14 dni od dnia powstania na danej nieruchomości odpadów komunalnych - z naruszeniem art. 6c ust. 2 oraz art. 6i pkt 2 ustawy - i w związku z tym stwierdzić nieważność punktu 3. pouczenia w zakresie zwrotu "lub powstania na danej nieruchomości odpadów komunalnych";

- zawarcia w części F. wzoru deklaracji obowiązku oświadczenia o liczbie osób sezonowo zamieszkujących nieruchomość z podaniem okresu takiego zamieszkiwania, a także w punkcie 5. pouczenia do deklaracji informacji dotyczącej naliczania opłaty w przypadku osób zamieszkujących sezonowo - z naruszeniem art. 6m ust. 2 i art. 6n ust. 1 ustawy - i w związku z tym stwierdzić nieważność zawartego w części F. wzoru deklaracji określenia "(w tym sezonowo w okresie od … do … zamieszkuje … mieszkańców)", a także w całości punktu 5. pouczenia do deklaracji;

- zawarcia w punkcie 4. pouczenia do deklaracji informacji o obowiązku złożenia nowej deklaracji w przypadku m.in. zmiany ilości odpadów komunalnych powstających na danej nieruchomości, a także o obowiązku uiszczenia opłaty w zmienionej wysokości za miesiąc następujący po miesiącu, w którym nastąpiła zmiana - z naruszeniem art. 6i i art. 6j. ust. 3 ustawy - i w związku z tym stwierdzić nieważność punktu 4. pouczenia w zakresie zwrotu "lub określonej w deklaracji ilości odpadów komunalnych powstających na danej nieruchomości" oraz zdania "Opłatę za gospodarowanie odpadami komunalnymi w zmienionej wysokości uiszcza się za miesiąc następujący po miesiącu, w którym nastąpiła zmiana";

- zawarcia w części H. wzoru deklaracji zapisu dotyczącego wyrażenia zgody na przetwarzanie danych osobowych dla potrzeb naliczania opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi -z naruszeniem art. 6n ustawy, a także art. 23 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o ochronie danych osobowych (Dz. U. z 2002 r. Nr 101, poz. 926 ze zm.) - w związku z tym stwierdzić nieważność tego zapisu w części H. wzoru deklaracji.

U z a s a d n i e n i ePrzedmiotową uchwałę Rada Gminy Klukowo podjęła na podstawie art. 6n ustawy
o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (dalej ustawa przywoływana jako u.cz.p.). Wzór deklaracji o wysokości opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi został określony w załączniku do uchwały. W wyniku badania nadzorczego uchwały, na posiedzeniu w dniu 15 kwietnia 2013 r., Kolegium Izby zważyło, co następuje. Z treści nagłówka wzoru deklaracji wynika, że podmiotem składającym deklarację jest właściciel nieruchomości, na której zamieszkują mieszkańcy w rozumieniu przepisów u.cz.p., a także inny podmiot władający nieruchomością. W kontekście tego określenia należy podnieść, że w części B. "Dane składającego deklarację", poza określeniem tytułu prawnego do władania nieruchomością, zawarto jedynie pola dotyczące wskazania przez składającego imienia i nazwiska oraz numeru Pesel, natomiast cześć C. wzoru deklaracji oznaczono jako "Adres zamieszkania". Tym samym deklaracja nie zawiera pól dla podania nazwy oraz adresu (siedziby) innych niż osoby fizyczne podmiotów, które mogą być zobowiązane do składania deklaracji na podstawie art. 6h i art. 6m w zw. z art. 2 ust. 1 pkt 4 i ust. 3 u.cz.p., tj. osób prawnych i jednostek organizacyjnych nieposiadających osobowości prawnej. Na marginesie Kolegium Izby zauważa, że w części A. wzoru deklaracji podano, iż obowiązek złożenia deklaracji wynika z art. 6k u.cz.p. - obowiązek w tym względzie ustanawiają przepisy art. 6m ustawy. W odniesieniu do podmiotów, na których ciąży obowiązek złożenia deklaracji, wskazać też należy, że według treści punktu 3. pouczenia do wzoru deklaracji właściciel nieruchomości jest zobowiązany złożyć deklarację o wysokości opłaty w terminie 14 dni od dnia zamieszkania na danej nieruchomości pierwszego mieszkańca lub powstania na danej nieruchomości odpadów komunalnych. Przywołanie przesłanki powstania na danej nieruchomości odpadów komunalnych jest nieprawidłowe, ponieważ zgodnie z art. 6c ust. 2 oraz art. 6i pkt 2 u.cz.p. odnosi się ona do nieruchomości, na których nie zamieszkują mieszkańcy, a powstają odpady komunalne - właściciele nieruchomości zamieszkałych są obowiązani do ponoszenia opłat za każdy miesiąc, w którym na danej nieruchomości zamieszkuje mieszkaniec (art. 6h oraz 6i pkt 1 ustawy). Według części F. "Opłata za gospodarowanie odpadami komunalnymi" należy zadeklarować liczbę osób zamieszkujących na nieruchomości, w tym osób "zamieszkujących sezonowo" z podaniem okresu takiego zamieszkiwania, a następnie wyliczyć opłatę kwartalną według wzoru "stawka opłaty za gospodarstwo domowe × 3 miesiące = kwartalna opłata". Dodatkowo, jak wynika z punktu 5. pouczenia do wzoru deklaracji "W przypadku osób zamieszkujących sezonowo na terenie nieruchomości należy naliczyć opłatę za gospodarowanie odpadami komunalnymi jedynie za miesiące, w których te osoby zamieszkują daną nieruchomość". Po pierwsze należy podkreślić, że wprowadzenie bliżej nieokreślonej przesłanki "sezonowego zamieszkiwania" na nieruchomości prowadzi do obejścia przepisu art. 6m ust. 2 u.cz.p., który ustanawia obowiązek składania nowej deklaracji w przypadku zmiany danych będących podstawą ustalenia należnej opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi - winno to nastąpić w terminie czternastu dni od dnia nastąpienia zmiany. Po drugie należy wskazać, że z tak opracowanego wzoru wyliczenia deklarowanej opłaty nie wynika, jak należy dokonać obliczeń w przypadku, gdy "zamieszkiwanie sezonowe" osób zmienia rodzaj gospodarstwa domowego i przypisaną jej stawkę opłaty (czynniki uzależnione od liczby osób - część E. wzoru deklaracji), a także w przypadku, gdy "zamieszkiwanie sezonowe" dotyczy okresu innego niż trzymiesięczny. Z tego punktu widzenia wzór deklaracji nie wypełnia dyspozycji art. 6n ust. 1 u.cz.p., według którego rada gminy podejmując uchwałę w sprawie wzoru deklaracji winna uwzględnić konieczność zapewnienia prawidłowego obliczenia wysokości opłaty. Sposobu obliczenia kwoty opłaty, które powinno nastąpić w deklaracji, nie objaśnia też zdaniem Kolegium Izby punkt 5. pouczenia. W punkcie 4. pouczenia do deklaracji zawarto informację o obowiązku złożenia nowej deklaracji m.in. w przypadku zmiany "określonej w deklaracji ilości odpadów komunalnych powstających na danej nieruchomości". Wskazanie takiej przesłanki złożenia nowej deklaracji jest bezprzedmiotowe, ponieważ właściciele nieruchomości, na których nie zamieszkują mieszkańcy nie są zobowiązani do deklarowania ilości odpadów komunalnych. Obowiązek deklarowania ilości odpadów powstających na nieruchomości dotyczy - jedynie w przypadku objęcia systemem gospodarowania odpadami komunalnymi przez gminę na podstawie art. 6c ust. 2 u.cz.p. - właścicieli nieruchomości, na których nie zamieszkują mieszkańcy, co wynika m.in. z art. 6i pkt 2 i art. 6j ust. 3 u.cz.p. W omawianym punkcie pouczenia zawarto ponadto, że opłatę w zmienionej wysokości (w związku ze złożeniem nowej deklaracji) uiszcza się za miesiąc następujący po miesiącu, w którym nastąpiła zmiana. Zgodnie z przepisem art. 6m ust. 2 u.cz.p., opłatę za gospodarowanie odpadami komunalnymi w zmienionej wysokości uiszcza się za miesiąc, w którym nastąpiła zmiana. W części H. "Oświadczenie i podpis składającego deklarację" wprowadzono zapis dotyczący wyrażenia zgody na przetwarzanie danych osobowych dla potrzeb naliczania opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi, co pozostaje w sprzeczności z art. 23 ust. 1 pkt 2 ustawy o ochronie danych osobowych, zgodnie z którym przetwarzanie danych jest dopuszczalne m.in. wtedy, gdy jest to niezbędne dla zrealizowania uprawnienia lub spełnienia obowiązku wynikającego z przepisu prawa. W takim przypadku nie jest ono uzależnione od wyrażenia zgody przez podmiot, którego dotyczy. Zatem wprowadzanie we wzorze deklaracji
w sprawie opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi oświadczenia o przytoczonej treści jest bezprzedmiotowe i wykracza poza delegację do ustalenia wzoru deklaracji zawartą w art. 6n u.cz.p. Mając na uwadze przytoczone wyżej nieprawidłowości w określeniu wzoru deklaracji
o wysokości opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi, a także okoliczność, iż termin złożenia pierwszej deklaracji upływa w dniu 15 kwietnia 2013 r. (§ 3 uchwały), Kolegium Izby nie stwierdza nieważności wzoru deklaracji w całości, postanawiając jak w sentencji rozstrzygnięcia. POUCZENIE Na niniejsze rozstrzygnięcie nadzorcze służy skarga do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Białymstoku, którą można wnieść (za pośrednictwem RIO) w terminie 30 dni od dnia otrzymania rozstrzygnięcia.