Na podstawie art. 19 ust. 6   ustawy z   dnia 16 kwietnia 2004r. o   ochronie przyrody (Dz. U. z   2009 r. Nr 151, poz. 1220,  Nr 157, poz. 1241, Nr 215, poz.1664 i   Dz. U. z   2010 r. Nr 76, poz. 489, Nr 119, poz. 804 oraz Dz. U. z   2011 r. Nr 34, poz. 170, Nr 94, poz. 549, Nr 208, poz. 1241, Nr 224, poz. 1337, Dz. U. z   2012 r. poz. 985, Dz. U. z   2013 r. poz. 7   i poz. 73)  zarządza się, co następuje:  

§   1.   Ustanawia się plan ochrony dla rezerwatu przyrody „Owczary”, zwanego dalej rezerwatem.  

§   2.   Plan ochrony rezerwatu, z   uwagi na położenie rezerwatu w   obszarze Natura 2000 Ostoja Szaniecko-Solecka PLH260034, uwzględnia zakres planu zadań ochronnych dla obszaru Natura 2000.  

§   3.   1.   Celem ochrony przyrody w   rezerwacie jest zachowanie ze względów naukowych i   dydaktycznych źródła solankowego z   występującymi w   jego pobliżu, na terenie zabagnionym, zbiorowiskami roślinnymi z   florą i   fauną halofilną.  

2.   Przyrodniczymi i   społecznymi uwarunkowaniami realizacji celu ochrony,  

o którym mowa w   ust. 1   są:  

1)   interesujące śródlądowe zbiorowiska słonoroślowe, z   natury w   kraju bardzo nieliczne, zajmujące niewielkie powierzchnie i   szczególnie narażone na zniszczenie;  

2)   flora i   fauna halofilna związana ze specyficznymi siedliskami na wysiękach słonych wód, w   tym gatunki rzadkie, chronione i   zagrożone;  

3)   proces naturalnej sukcesji wtórnej prowadzący do zaniku zbiorowisk z   udziałem halofitów;  

4)   zmiana warunków hydrologicznych skutkująca niekorzystnymi przekształceniami szaty roślinnej rezerwatu;  

5)   zapewnienie możliwości zrównoważonego wykorzystania dydaktycznego, edukacyjnego i   turystycznego.  

6)   występowanie siedlisk przyrodniczych wymienionych w   Załączniku I   Dyrektywy Rady 92/43/EWG z   dnia 21 maja 1992 r. w   sprawie ochrony siedlisk przyrodniczych oraz dzikiej fauny i   flory: śródlądowych słonych łąk, pastwisk i   szuwarów   Glauco   -   Puccinietalia   część - zbiorowiska śródlądowe (kod: 1340) oraz niżowych i   górskich świeżych łąk użytkowanych ekstensywnie   Arrhenatherion   elatioris   (kod: 6510);  

§   4.   Identyfikację oraz określenie sposobów eliminacji lub ograniczania istniejących  

i potencjalnych zagrożeń wewnętrznych i   zewnętrznych oraz ich skutków zawiera Załącznik Nr 1   do zarządzenia. §  5. Teren rezerwatu  objęty jest ochroną czynną.  

§   6.   Określenie działań ochronnych na obszarze ochrony czynnej, z   podaniem ich rodzaju, zakresu i   lokalizacji oraz kosztu ich wykonania przedstawiają tabela oraz mapa stanowiące załącznik Nr 2   do zarządzenia.  

§   7.   Wskazanie obszarów i   miejsc udostępnianych dla celów edukacyjnych, turystycznych oraz określenie sposobów ich udostępniania zawiera tabela oraz mapa stanowiące załącznik Nr 3   do zarządzenia.  

§   8.   Ocenę stanu zachowania, identyfikację zagrożeń oraz sposoby ich eliminacji dla występujących na terenie rezerwatu siedlisk wymienionych w   Załączniku I   Dyrektywy Rady 92/43/EWG z   dnia 21 maja 1992 r. i   będących przedmiotem ochrony w   obszarze Natura 2000, w   skład którego wchodzi rezerwat, zawiera Załącznik Nr 4   do zarządzenia.  

§   9.   Opis granic obszaru Natura 2000 Ostoja Szaniecko - Solecka PLH260034 w   części pokrywającej się z   granicami rezerwatu przyrody zawiera Załącznik Nr 5   do zarządzenia.  

§   10.   Mapę obszaru Natura 2000  Ostoja Szaniecko - Solecka PLH260034 stanowi Załącznik Nr 6   do zarządzenia.  

§   11.   Na terenie rezerwatu nie przewiduje się miejsc prowadzenia działalności wytwórczej, handlowej i   rolniczej.  

§   12.   Wprowadza się następujące ustalenia do studium uwarunkowań i   kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Busko-Zdrój, miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego gminy Busko-Zdrój oraz planu zagospodarowania przestrzennego województwa świętokrzyskiego dotyczące eliminacji lub ograniczenia zagrożeń zewnętrznych: sposób użytkowania sąsiedztwa rezerwatu w   promieniu ok. 0,5 km nie powinien ulec zmianie;  

§   13.   Zarządzenie wchodzi w   życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.  

Załącznik Nr 1   do Zarządzenia Nr 1/2013  
Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w   Kielcach  
z dnia 27 marca 2013 r.  

Identyfikacja oraz określenie sposobów eliminacji lub ograniczania istniejących i   potencjalnych zagrożeń wewnętrznych i   zewnętrznych oraz ich skutków  

Załącznik Nr 2   do Zarządzenia Nr 1/2013  
Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w   Kielcach  
z dnia 27 marca 2013 r.  

Określenie działań ochronnych na obszarze ochrony czynnej, z   podaniem ich rodzaju, zakresu i   lokalizacji oraz kosztu ich wykonania  

* - działania ochronne dotyczące występujących w   rezerwacie siedlisk przyrodniczych: śródlądowych słonych łąk, pastwisk i   szuwarów   Glauco   -   Puccinietalia   część - zbiorowiska śródlądowego (kod: 1340) oraz niżowych i   górskich świeżych łąk użytkowanych ekstensywnie   Arrhenatherion   elatioris   (kod: 6510) - stanowiących przedmioty ochrony w   obszarze Natura 2000 Ostoja Szaniecko-Solecka PLH260034  

-   graficzne wskazanie obszarów obejmujących działania ochronne obrazuje  mapa - „Projektowane sposoby ochrony czynnej, w   tym projektowane zabiegi ochronne”.  

Załącznik Nr 3   do Zarządzenia Nr 1/2013  
Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w   Kielcach  
z dnia 27 marca 2013 r.  

Wskazanie obszarów i   miejsc udostępnianych dla celów edukacyjnych i   turystycznych oraz określenie sposobów ich udostępniania  

Nie wyznacza się obszarów i   miejsc udostępnionych na terenie rezerwatu przyrody Owczary dla celów naukowych.  

-   graficzne wskazanie obszarów obrazuje mapa „Obszary i   miejsca udostępniane dla celów, edukacyjnych i   turystycznych rezerwatu przyrody Owczary”.  

Załącznik Nr 4   do Zarządzenia Nr 1/2013  
Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w   Kielcach  
z dnia 27 marca 2013 r.  

Ocena stanu zachowania, identyfikacja zagrożeń oraz sposoby ich eliminacji dla występujących na terenie rezerwatu siedlisk wymienionych w   Załączniku I   Dyrektywy Rady 92/43/EWG z   dnia 21 maja 1992 r. i   będących przedmiotem ochrony w   obszarze Natura 2000, w   skład którego wchodzi rezerwat.  

Proponowane działania ochronne oraz szacunkowe koszty ich realizacji zawiera tabela w   Załączniku Nr 2   do zarządzenia.  

Załącznik Nr 5   do Zarządzenia Nr 1/2013  
Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w   Kielcach  
z dnia 27 marca 2013 r.  

Opis granic części obszaru Natura 2000 w   części pokrywającej się z   rezerwatem przyrody Owczary.  

Współrzędne załamania granic:  

Uzasadnienie

Uzasadnienie do Zarządzenia Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w   Kielcach w   sprawie ustanowienia planu ochrony dla rezerwatu przyrody „Owczary”  

              Zgodnie z   art. 19 ust. 6   ustawy z   dnia 16 kwietnia 2004 r. o   ochronie przyrody (Dz. U. z   2009 r. Nr 151, poz. 1220 ze zm.) regionalny dyrektor ochrony środowiska ustanawia plan ochrony dla rezerwatu przyrody.  

Plan ochrony rezerwatu sporządza się na okres 20 lat w   celu oceny stanu zasobów, tworów i   składników przyrody, walorów krajobrazowych, wartości kulturowych oraz wskazania istniejących i   potencjalnych zagrożeń wewnętrznych i   zewnętrznych, a   także opracowania koncepcji ochrony tych zasobów ze wskazaniem zakresu prac, w   tym zabiegów i   czynności konserwatorskich, które wpłyną na zachowanie walorów przyrodniczych.  

Celem ochrony obowiązującym w   rezerwacie przyrody „Owczary”, zgodnie  
z Zarządzeniem Ministra Leśnictwa i   Przemysłu Drzewnego z   dnia 5   maja 1959 r. jest zachowanie ze względów naukowych i   dydaktycznych źródła solankowego z   występującymi w   jego pobliżu, na terenie zabagnionym, florą i   fauną halofitową.  

Zgodnie z   art. 20 ust. 5   ustawy o   ochronie przyrody, jeżeli rezerwat przyrody w   części pokrywa się z   obszarem Natura 2000, jego plan ochrony powinien uwzględniać zakres planu zadań ochronnych albo planu ochrony dla tego obszaru.  

Rezerwat przyrody „Owczary” położony jest na terenie obszaru Natura 2000 Ostoja Szaniecko-Solecka PLH260034. Na jego terenie występują siedliska przyrodnicze będące przedmiotem ochrony w   w/w obszarze Natura 2000. Obszar ten nie posiada planu ochrony oraz planu zadań ochronnych. W   związku z   powyższym w   planie ochrony rezerwatu przyrody uwzględniono również zakres, o   którym mowa w   art. 28 ustawy o   ochronie przyrody oraz wskazano istniejące i   potencjalne zagrożenia.  

Działania ochronne określone w   planie ochrony mają na celu utrzymanie walorów przyrodniczych oraz osiągnięcie celów ochrony obowiązujących w   rezerwacie. Rodzaj i   zakres zabiegów ochronnych ustalono w   oparciu o   diagnozę stanu przyrody rezerwatu, biorąc pod uwagę dynamikę procesów przyrodniczych, stwierdzone zagrożenia zewnętrzne i   wewnętrzne. Plan ochrony, będący przedmiotem niniejszego zarządzenia został przygotowany na podstawie dokumentacji stanu przyrody rezerwatu „Owczary”, sporządzony w   2011 r., z   uwzględnieniem wymagań art. 20 ust. 3   ustawy o   ochronie przyrody oraz rozporządzenia Ministra Środowiska z   dnia 12 maja 2005 r. w   sprawie sporządzania projektu planu ochrony dla parku narodowego, rezerwatu przyrody i   parku krajobrazowego, dokonywania zmian w   tym planie oraz ochrony zasobów, tworów i   składników przyrody (Dz. U. Nr 94, poz. 794). Zgodnie z   cyt. rozporządzeniem, fakt przystąpienia do sporządzenia projektu planu ochrony rezerwatu przyrody „Owczary” podano do publicznej wiadomości poprzez zamieszczenie ogłoszenia na stronie internetowej i   tablicy ogłoszeń Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska w   Kielcach, w   prasie lokalnej oraz na tablicy ogłoszeń Urzędu Gminy Busko-Zdroju.  

Zgodnie z   art. 19 ust. 1a ustawy o   ochronie przyrody zapewniono możliwość udziału społeczeństwa na zasadach określonych w   art. 39 ustawy z   dnia 3.10.2008 r. o   udostępnianiu informacji o   środowisku i   jego ochronie, udziale społeczeństwa w   ochronie środowiska oraz ocenach oddziaływania na środowisko (Dz. U. Nr 199, poz. 1227 ze zm.).W toku postępowania nie wniesiono żadnych uwag.  

Dla zachowania przedmiotu i   realizacji celów ochrony rezerwatu i   obszaru Natura 2000 niezbędne jest przeprowadzenie działań ujętych w   planie ochrony, wynikających z   następujących przyczyn:  

1. Uszczelnienie kamiennej zapory przy południowym krańcu rezerwatu oraz zlikwidowanie ewentualnego dopływu wód drenarskich ma na celu przywrócenie właściwych stosunków hydrologicznych na terenie rezerwatu, polegających m. in. na stałej obecności i   dostępności słonych wód dla halofitów. Obecnie słone wody przez przeważającą część roku występują poza zasięgiem systemu korzeniowego roślinności halofilnej. Zakres działań ochronnych zaproponowanych dla realizacji powyższego celu wykracza poza obecne granice rezerwatu. Jednakże ich realizacja w   przedstawionej skali jest konieczna z   uwagi na charakter procesów, których dotyczy.  

2. Zabiegi koszenia są konieczne dla powstrzymania procesu naturalnej sukcesji wtórnej, przejawiającej się na terenie rezerwatu m. in. w   postaci ekspansji trzciny pospolitej   Phragmites   australis   . Zabiegi polegające na wykaszaniu trzciny mają zdecydowanie pozytywny wpływ na roślinność halofitową rezerwatu. Po wykoszeniu trzciny odsłaniana jest gleba i   w ten sposób możliwe jest rozsiewanie nasion przez halofity. Odrastająca trzcina wykazuje mniejszą żywotność, przez co zwiększa się dostępność światła niezbędnego dla rozwoju roślinności halofilnej.  

3. Celem umiarkowanego wypasu zwierząt gospodarskich w   rezerwacie, podobnie jak w   przypadku koszenia, jest zapobieganie procesom sukcesji wtórnej. Wypas zwierząt jest bardzo korzystny także dla halofitów, poprzez tworzenie luk w   roślinności i   odsłanianie gleby.  

4. Eliminowanie gatunków obcego pochodzenia wykazujących charakter inwazyjny jest konieczne dla zachowania właściwej struktury i   funkcji zbiorowisk roślinnych rezerwatu oraz populacji rodzimych gatunków roślin, szczególnie gatunków halofitów.  

5. Przywrócenie i   utrzymanie właściwego stanu siedlisk w   rezerwacie powinno zagwarantować zachowanie związanych z   nimi organizmów, w   tym gatunków chronionych i   zagrożonych.  

6. Zlikwidowanie ogrodzenia rezerwatu uzasadnione jest względami ekonomicznymi i   charakterem ochrony w   rezerwacie (ochrona czynna). Zwiększona penetracja terenu rezerwatu przez dziko występujące zwierzęta po zlikwidowaniu ogrodzenia jest wręcz pożądana z   uwagi na korzystny wpływ na przedmioty ochrony.  

7. Weryfikacja przebiegu granic rezerwatu w   terenie i   ich ponowne geodezyjne wyznaczenie są niezbędne dla prawidłowej realizacji działań ochronnych wskazanych  
w planie.  

8. Wstawienie tablicy z   opisem rezerwatu i   wykazem obowiązujących na jego terenie zakazów przyczyni się do zwiększenia świadomości i   kształtowania właściwych postaw i   zachowań osób odwiedzających rezerwat.  

9. Prowadzenie monitoringu jest wskazane z   uwagi na dużą wrażliwość występujących na terenie rezerwatu zbiorowisk roślinnych zależnych od złożonych warunków hydrologicznych. Cykliczne obserwacje umożliwią wiarygodną ocenę rezultatów prowadzonych działań i   odpowiednio wczesne zareagowanie na ewentualne niekorzystne zmiany.  

Plan ochrony przewiduje możliwość wykorzystania turystycznego i   dydaktycznego rezerwatu. Na terenie rezerwatu nie wskazuje się obszarów i   miejsc udostępnionych dla celów naukowych, sportowych, działalności wytwórczej, handlowej i   innej.  

              Badania naukowe na obszarze rezerwatu przyrody możliwe będą po uzyskaniu indywidualnej zgody Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w   Kielcach w   trybie art. 15 ustawy o   ochronie przyrody.  

W celu zabezpieczenia przedmiotu ochrony rezerwatu sposób użytkowania sąsiedztwa rezerwatu w   promieniu ok. 0,5 km nie powinien ulec zmianie.  

Na podstawie art. 97 ust. 3, pkt. 2   i 4   ustawy o   ochronie przyrody projekt planu został pozytywnie zaopiniowany przez Regionalna Radę Ochrony Przyrody - Uchwała Nr 6/2012 z   dnia 6   lipca 2012 r.  

Na  podstawie art. 19 ust. 2   projekt planu został pozytywnie zaopiniowany przez Radę Miejską w   Busku -Zdroju  - Uchwała Nr 330/2013 z   dnia 31 stycznia 2013r.  

Projekt planu został uzgodniony bez uwag przez Wojewodę Świętokrzyskiego.