Na podstawie art. 91 ust. 1 i 3 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2001 r., Nr 142, poz. 1591 ze zm.)

stwierdzam

nieważność słów: „względnie z innych przyczyn uniemożliwiających podpisanie” w § 44 ust. 1 załącznika do uchwały Nr XXVI/215/12 Rady Miejskiej w Zawadzkiem z dnia 26 listopada 2012 r. w sprawie uchwalenia Statutu Gminy Zawadzkie - z powodu istotnego naruszenia prawa.

U z a s a d n i e n i e

Rada Miejska w Zawadzkiem na sesji w dniu 26 listopada 2012 r. przyjęła statut gminy Zawadzkie stanowiący załącznik do uchwały Nr XXVI/215/12. W myśl § 44 ust. 1 przedmiotowego załącznika: „uchwały podpisuje Przewodniczący, a w razie jego nieobecności względnie z innych przyczyn uniemożliwiających podpisanie, uchwałę podpisuje Wiceprzewodniczący”. Przytoczona regulacja w sposób istotny narusza prawo w zakresie obejmującym słowa: „względnie z innych przyczyn uniemożliwiających podpisanie”.

              Zgodnie z art. 18 ust. 2 pkt 1 ustawy o samorządzie gminnym - zwanej w dalszej części rozstrzygnięcia ustawą, do wyłącznej właściwości rady gminy należy uchwalenie statutu gminy, który określa organizację wewnętrzną oraz tryb pracy organów gminy (art. 22 ust. 1 ustawy). Zadania i kompetencje przewodniczącego rady i jego zastępców określa po części ustawa stanowiąc w art. 19 ust. 2, iż jego zadaniem jest wyłącznie organizowanie pracy rady oraz prowadzenie obrad rady, przy czym przewodniczący może wyznaczyć do wykonywania swoich zadań wiceprzewodniczącego. W przypadku nieobecności przewodniczącego i niewyznaczenia wiceprzewodniczącego, zadania przewodniczącego wykonuje wiceprzewodniczący najstarszy wiekiem. Z kolei zakres czynności podejmowanych przez przewodniczącego w ramach przyznanych mu ustawowo kompetencji, a związanych ze sprawnym funkcjonowaniem rady, doprecyzowuje już statut gminy. W doktrynie i orzecznictwie wymienia się m.in. takie zadania przewodniczącego jak: planowanie prac rady, koordynowanie i nadzorowanie prac komisji, ustalanie porządku obrad, zwoływanie i prowadzenie sesji, podpisywanie uchwał rady oraz wszelkiego rodzaju petycji i innych tego typu stanowisk zajętych przez radę, przyjmowanie oświadczeń, pism i skarg skierowanych do rady (A. Szewc komentarz do art. 19 ustawy o samorządzie gminnym w „Ustawa o samorządzie gminnym. Komentarz”, wyd. III 2010; A . Szewc we „Wspólnota” nr 29 z 21 lipca 2007; A. Szewc we „Wspólnota” nr 21 z 26 maja 2007; por. także wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 30 listopada 2007 r., sygn. akt II SA/Wa 1587/07, LEX nr 424745).

Mając na uwadze powyższe stwierdzić należy, że Rada Miejska w Zawadzkiem przekroczyła zakres udzielonego jej upoważnienia ustawowego poprzez dopuszczenie możliwości podpisywania uchwał przez wiceprzewodniczącego rady „względnie z innych przyczyn uniemożliwiających podpisanie”. Zapis ten w dwojaki sposób narusza prawo. W pierwszej kolejności narusza kompetencje przewodniczącego rady przyznane mu przez ustawę. Art. 19 ust. 2 wyraźnie stwierdza, że organizowanie pracy rady i prowadzenie jej obrad jest zadaniem przewodniczącego, który może, ale nie musi, wyznaczyć do wykonywania swoich zadań wiceprzewodniczącego. Jeśli przewodniczący nie skorzysta z tego uprawnienia, to tylko podczas jego nieobecności wiceprzewodniczący może przejąć zadania przewodniczącego. Regulacja przyjęta w § 44 ust. 1 kwestionowanego aktu pozbawia zatem przewodniczącego rady części uprawnień jakie przysługują mu z mocy ustawy. W bliżej bowiem niesprecyzowanych okolicznościach uprawnienie do podpisywania uchwał przyznano wiceprzewodniczącemu rady, z czym niekoniecznie musi się zgadzać przewodniczący. Zauważyć przy tym należy, iż termin: „względnie z innych przyczyn uniemożliwiających podpisanie” jest mało precyzyjny i pozwala na bardzo swobodną, wręcz dowolną jego wykładnię. Zgodnie z orzeczeniem Naczelnego Sądu Administracyjnego (wyrok z dnia 6 czerwca 1995 r. NSA w Gdańsku, SA/Gd 2949/94, OSS 1996/3/91, LEX nr 25640) uchwały podejmowane przez organy samorządowe muszą zawierać sformułowania jasne, wyczerpujące, uniemożliwiające stosowanie niedopuszczalnego, sprzecznego z prawem luzu interpretacyjnego. Teza przedmiotowego orzeczenia będzie miała w tym większym stopniu zastosowanie do aktów prawa miejscowego, zawierających normy prawne powszechnie obowiązujące na terenie działania danej jednostki samorządu terytorialnego, które powinny być jasne i zrozumiałe dla adresatów zawartych w nich norm. Zdaniem organu nadzoru organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego, realizując przysługującą mu kompetencję powinien ściśle uwzględniać wytyczne zawarte w upoważnieniu kompetencyjnym. Odstąpienie od tej zasady narusza związek formalny i materialny pomiędzy aktem wykonawczym a ustawą, co stanowi istotne naruszenie prawa uzasadniając stwierdzenie nieważności słów: „względnie z innych przyczyn uniemożliwiających podpisanie” w § 44 ust. 1 załącznika do kwestionowanej uchwały.

Mając na uwadze powyższe, stwierdzam jak na wstępie.

Na podstawie art. 98 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym,
w związku z art. 54 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.) niniejsze rozstrzygnięcie nadzorcze może być zaskarżone do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Opolu za pośrednictwem Wojewody Opolskiego w terminie 30 dni od dnia jego doręczenia.