Na podstawie art. 18 ust. 1 w zw. z art. 11 ust. 1 pkt 5 ustawy z dnia 7 października 1992 r. o regionalnych izbach obrachunkowych (tekst jednolity - DzU z 2001 r. nr 55, poz. 577; zm. DzU nr 154, poz. 1800; z 2002 r. DzU nr 113, poz. 984; z 2003 r. DzU nr 149, poz. 1454; z 2004 r. nr 273, poz. 2703; z 2005 r. nr 14, poz. 114, nr 64, poz. 565, nr 249, poz. 2104; z 2009 r. nr 157, poz. 1241) oraz art. 91 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (tekst jednolity z 2001 r. - DzU nr 142, poz. 1591; z 2002 r. DzU nr 23, poz. 220, nr 62, poz. 558, nr 113, poz. 984, nr 153, poz. 1271, nr 214, poz. 1806; z 2003 r. nr 80, poz. 717, nr 162, poz. 1568; z 2004 r. DzU nr 102, poz. 1055, nr 116, poz. 1203, nr 167, poz. 1759; z 2005 r. DzU nr 172, poz. 1441, nr 175, poz. 1457; z 2006 r. DzU nr 17, poz. 128, nr 181, poz. 1337; z 2007 r. DzU nr 48, poz. 327, nr 138, poz. 974, nr 173, poz. 1218; z 2008 r. DzU nr 180, poz. 1111, nr 223, poz. 1458; z 2009 r. DzU nr 52, poz. 420, nr 157, poz. 1241; z 2010 r. DzU nr 28, poz. 142, nr 28, poz. 146) Kolegium Regionalnej Izby Obrachunkowej w Opolu

orzeka nieważność

1) § 1 ust. 4 uchwały Nr LXXIV/792/10 Rady Miasta Opola z dnia 28 października 2010 r. w sprawie podatku od środków transportowych na terenie miasta Opola w części dotyczącej ustalenia stawki podatku od ciągnika siodłowego lub balastowego przystosowanego do używania łącznie z naczepą lub przyczepą o dopuszczalnej masie całkowitej zespołu pojazdów równej lub wyższej niż 12 ton dla:
- dwóch osi jezdnych z innymi systemami zawieszenia niż pneumatyczne lub uznane za równoważne o dopuszczalnej masie całkowitej zespołu pojazdów równej 36 ton w wysokości 2.210,00 zł,
- trzech osi jezdnych z zawieszeniem pneumatycznym lub zawieszeniem uznanym za równoważne o dopuszczalnej masie całkowitej zespołu pojazdów równej 36 ton w wysokości 2.250,00 zł, oraz z innym systemem zawieszenia o dopuszczalnej masie całkowitej zespołu pojazdów równej 36 ton w wysokości 2.857,00 zł,

z powodu naruszenia art. 18 ust. 2 pkt 8 ustawy o samorządzie gminnym w związku z art. 10 ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (Dz.U. z 2006 r. nr 121, poz. 844);

2) § 1 ust. 6 w/w uchwały Nr LXXIV/792/10 Rady Miasta Opola z dnia 28 października 2010 r. w części dotyczącej ustalenia stawki podatku od przyczepy i naczepy, które łącznie z pojazdem silnikowym posiadają dopuszczalna masę całkowitą równą lub wyższą niż 12 ton z wyjątkiem związanych wyłącznie z działalnością rolniczą prowadzoną przez podatnika podatku rolnego dla:
- dwóch osi jezdnych z innymi systemami zawieszenia niż pneumatyczne lub uznane za równoważne o dopuszczalnej masie całkowitej zesp ołu pojazdów równej 36 ton w wysokości 2.204,00 zł,
- trzech osi jezdnych z innymi systemami zawieszenia niż pneumatyczne lub uznane za równoważne o dopuszczalnej masie całkowitej zespołu pojazdów równej 36 ton w wysokości 1.800,00 zł,

z powodu naruszenia art. 18 ust. 2 pkt 8 ustawy o samorządzie gminnym w związku z art. 10 ust. 1 pkt 6 ustawy z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (Dz.U. z 2006 r. nr 121, poz. 844);

Uzasadnienie

Stosownie do art. 90 ust. 2 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym w dniu 4 listopada 2010 r. do Regionalnej Izby Obrachunkowej w Opolu doręczono uchwałę Nr LXXIV/792/10 Rady Miasta Opola z dnia 28 października 2010 r. w sprawie podatku od środków transportowych na terenie miasta Opola.

W uchwale w § 1 ust. 4 ustalono stawki podatku od ciągnika siodłowego lub balastowego przystosowanego do używania łącznie z naczepą lub przyczepą o dopuszczalnej masie całkowitej zespołu pojazdów równej lub wyższej niż 12 ton dla:
- dwóch osi jezdnych z innymi systemami zawieszenia niż pneumatyczne lub uznane za równoważne o dopuszczalnej masie całkowitej zespołu pojazdów równej 36 ton w wysokości 2.210,00 zł,
- trzech osi jezdnych z zawieszeniem pneumatycznym lub zawieszeniem uznanym za równoważne o dopuszczalnej masie całkowitej zespołu pojazdów równej 36 ton w wysokości 2.250,00 zł, oraz z innym systemem zawieszenia o dopuszczalnej masie całkowitej zespołu pojazdów równej 36 ton w wysokości 2.857,00 zł.

W § 1 ust. 6 cyt. uchwały ustalono stawkę podatku od przyczepy i naczepy, które łącznie z pojazdem silnikowym posiadają dopuszczalna masę całkowitą równą lub wyższą niż 12 ton z wyjątkiem związanych wyłącznie z działalnością rolniczą prowadzoną przez podatnika podatku rolnego dla:
- dwóch osi jezdnych z innymi systemami zawieszenia niż pneumatyczne lub uznane za równoważne o dopuszczalnej masie całkowitej zespołu pojazdów równej 36 ton w wysokości 2.204,00 zł,
- trzech osi jezdnych z innymi systemami zawieszenia niż pneumatyczne lub uznane za równoważne o dopuszczalnej masie całkowitej zespołu pojazdów równej 36 ton w wysokości 1.800,00 zł,

W piśmie Nr B.WP.NF.3110-77/2010 z dnia 19 listopada 2010 r. Prezydent Miasta Opola wyjaśnił m.in., iż: " Nieprawidłowość dotycząca przekroczenia stawek maksymalnych nastąpiła tylko i wyłącznie w stosunku do pojazdów o dopuszczalnej masie całkowitej zespołu pojazdów równej 36 ton. Usunięcie z obrotu prawnego powyżej określonych stawek spowoduje, iż uchwała niniejsza nie będzie określała stawek dla wszystkich ww. środków transportowych o masie 36 ton i wyższej. Jednocześnie w § 2 przedmiotowej uchwały uchyla się z dniem 31-12-2010 r. uchwałę obecnie obowiązującą w tym zakresie. Z kolei art. 20a ustawy z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (Dz.U. z 2010 r. Nr 95, poz. 613 z późn. zm.) upoważnia organ podatkowy gminy - w przypadku nieuchwalenia stawek podatkowych - do stosowania stawek obowiązujących w roku poprzedzającym".
Na posiedzenie Kolegium stawili się przedstawiciele jednostki samorządu terytorialnego, którzy potwierdzając fakt stwierdzonych w postępowaniu nadzorczym nieprawidłowości wyjaśnili, iż doszło do nich w wyniku pomyłki.

W tym stanie faktycznym Kolegium stwierdza, co następuje:

Jak wynika z dyspozycji art. 91 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym stwierdzenie przez organ nadzoru, iż stanowiąca przedmiot postępowania uchwała lub zarządzenie narusza prawo, w konsekwencji może implikować orzeczenie w całości lub w części jej nieważności bądź też wskazanie nieistotnego naruszenia prawa.

Przyjąć przy tym, za ukształtowaną linią orzeczniczą Naczelnego Sądu Administracyjnego należy, iż do rodzajów naruszeń przepisów skutkujących nieważnością uchwały organów jednostek samorządu terytorialnego zaliczyć należy naruszenia: przepisów wyznaczających kompetencje do podejmowania uchwał, podstawy prawnej podejmowania uchwał, przepisów Prawa ustrojowego, przepisów Prawa materialnego - przez wadliwą ich wykładnię - oraz przepisów regulujących procedurę podejmowania uchwał (np. wyrok NSA z 3 grudnia 1996 r. sygn. SA/Wr 949/96; wyrok NSA z 11 lutego 1998 r. sygn. IISA/Wr 1459/97).

Stosownie do brzmienia art. 18 ust. 2 pkt 8 ustawy o samorządzie gminnym, do wyłącznej właściwości rady gminy należy podejmowanie uchwał w sprawach podatków i opłat w granicach określonych w odrębnych ustawach.

Z regulacją tą koresponduje dyspozycja art. 10 ust. 1 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych przyznająca radzie gminy w granicach określonych ustawą kompetencje do określania, w drodze uchwały, wysokości stawek podatku od środków transportowych dla przedmiotów opodatkowania określonych w art. 8 ustawy.

Rada gminy, podejmując stosowną uchwałę w przedmiocie stawek podatku od środków transportowych, jest zobowiązana do tego, żeby określane przez nią stawki podatku od środków transportowych nie były wyższe od stawek maksymalnych i nie niższe od stawek minimalnych ustalonych w ustawie.

Odnosząc powyższe do zakresu norm aktu prawa miejscowego stanowionych w uchwale Nr LXXIV/792/10 Rady Miasta Opola z dnia 28 października 2010 r. w sprawie podatku od środków transportowych na terenie miasta Opola stwierdzić należy, iż ustalenie:

1) w § 1 ust. 4 stawki podatku od ciągnika siodłowego lub balastowego przystosowanego do używania łącznie z naczepą lub przyczepą o dopuszczalnej masie całkowitej zespołu pojazdów równej lub wyższej niż 12 ton dla:
- dwóch osi jezdnych z innymi systemami zawieszenia niż pneumatyczne lub uznane za równoważne o dopuszczalnej masie całkowitej zespołu pojazdów równej 36 ton w wysokości 2.210,00 zł,
- trzech osi jezdnych z zawieszeniem pneumatycznym lub zawieszeniem uznanym za równoważne o dopuszczalnej masie całkowitej zespołu pojazdów równej 36 ton w wysokości 2.250,00 zł, oraz z innym systemem zawieszenia o dopuszczalnej masie całkowitej zespołu pojazdów równej 36 ton w wysokości 2.857,00 zł,

narusza postanowienia art. 10 ust. 1 pkt 4 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych, ponieważ stawka maksymalna określona dla tych przedmiotów opodatkowania powinna wynosić maksimum 2.209,40 zł.

2) w § 1 ust. 6 cyt. uchwały stawki podatku od przyczepy i naczepy, które łącznie z pojazdem silnikowym posiadają dopuszczalna masę całkowitą równą lub wyższą niż 12 ton z wyjątkiem związanych wyłącznie z działalnością rolniczą prowadzoną przez podatnika podatku rolnego dla:
- dwóch osi jezdnych z innymi systemami zawieszenia niż pneumatyczne lub uznane za równoważne o dopuszczalnej masie całkowitej zespołu pojazdów równej 36 ton w wysokości 2.204,00 zł,
- trzech osi jezdnych z innymi systemami zawieszenia niż pneumatyczne lub uznane za równoważne o dopuszczalnej masie całkowitej zespołu pojazdów równej 36 ton w wysokości 1.800,00 zł,

narusza postanowienia art. 10 ust. 1 pkt 6 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych ponieważ stawka maksymalna określona dla tych przedmiotów opodatkowania powinna wynosić maksimum 1.747,56 zł.

W ocenie Kolegium powyższe nieprawidłowości stanowią istotne naruszenie prawa.

Na niniejszą uchwałę Kolegium Regionalnej Izby Obrachunkowej w Opolu przysługuje - na zasadzie art. 98 ustawy o samorządzie gminnym - skarga do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Opolu za pośrednictwem Regionalnej Izby Obrachunkowej w Opolu w terminie 30 dni od daty jej doręczenia.