Działając na podstawie art. 91 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990r. o samorządzie gminnym (t.j. Dz. U. z 2001r. Nr 142, poz. 1591 ze zm.) stwierdzam nieważność § 7 Uchwały Nr XVIII/144/2012 Rady Miejskiej w Rzepinie z dnia 22 marca 2012 r. w sprawie sposobu organizacji pogrzebów przez Ośrodek Pomocy Społecznej w Rzepinie.

Uzasadnienie

W dniu 22 marca 2012 r. Rada Miejska w Rzepinie podjęła Uchwałę Nr XVIII/144/2012 w sprawie sposobu organizacji pogrzebów przez Ośrodek Pomocy Społecznej w Rzepinie.

Uchwała została doręczona organowi nadzoru w dniu 28 marca 2012 r.

W § 7 badanej uchwały Rada wskazał, że "Wykonanie uchwały powierza się Ośrodkowi Pomocy Społecznej w Rzepinie".

Po dokonaniu analizy prawnej organ nadzoru stwierdza, że uchwała w kwestionowanej części, istotnie narusza prawo, tj. art. 30 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym, art. 110 ust. 3 ustawy z dnia
12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (t.j. Dz.U. z 2009 r. Nr 175, poz. 1362 ze zm.), oraz art. 2 i 7 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej.

Na wstępie należy zaznaczyć, że zgodnie z art. 26 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym organem wykonawczym w gminie jest wójt, burmistrz albo prezydent miasta. Natomiast z regulacji art. 30 ust. 1 wynika ogólna kompetencja wójta (burmistrza) do wykonywania uchwał rady gminy (miejskiej) i zadań gminy określonych przepisami prawa. Takie uregulowania w sposób jednoznaczny wskazują na wójta jako jedynie uprawnionego podmiotu do wykonywania uchwał rady i nie dają kompetencji Radzie do powierzenia wykonywania uchwał innemu podmiotowi niż wójt (burmistrz). Ponadto unormowanie zawarte w art. 30 ust. 2 pkt 2 upoważnia wójta do samodzielnego określenia sposobu wykonania uchwał Rady. Należy zaznaczyć, że każdy z organów gminy został wyposażony przez ustawodawcę w określoną sferę kompetencji. Jeżeli przepisy powszechnie obowiązujące wyraźnie nie przewidują innych zasad współpracy między wójtem a radą gminy, to każdy z tych organów jest na zasadzie wyłączności uprawniony do regulowania materii ustawowo dla niego zastrzeżonej. Oznacza to, że, zarówno organ stanowiący jak i wykonawczy zobowiązany jest do przestrzegania z urzędu granic swojej właściwości i nie może wkraczać w kwestie zastrzeżone dla innego organu.

Jak wynika z Uchwały Nr XIII/89/2011 Rady Miejskiej W Rzepinie z dnia 30 września 2011 r. w sprawie uchwalenia statutu Ośrodka Pomocy Społecznej w Rzepinie, Ośrodek ten jest jednostką organizacyjną Gminy Rzepin (§ 2), a Ośrodkiem kieruje Kierownik Ośrodka, który reprezentuje Ośrodek na zewnątrz (§ 9 ust. 1). Jego Kierownik podlega służbowo Burmistrzowi Miasta Rzepin, który jako jego pracodawca jest uprawniony do wydawania mu poleceń służbowych i nakładania na niego obowiązków. Rada nie jest zatem władana do nakładania na Ośrodek Pomocy Społecznej (a w zasadzie na jego Kierownika) obowiązku wykonania badanej uchwały. Podjęte uregulowanie, jako ingerujące w sferę wyłącznych uprawnień organu wykonawczego, uznać należy za istotnie naruszające przepis art. 110 ust. 3 ustawy o pomocy społecznej, zgodnie z którym ośrodek pomocy społecznej (w tym również jego kierownik), wykonując zadania własne gminy w zakresie pomocy społecznej, kieruje się ustaleniami wójta (burmistrza, prezydenta miasta), a także zasadę legalizmu wyrażoną w art. 7 Konstytucji RP. Zgodnie z fundamentalną zasadą wyrażoną w art. 7 Konstytucji RP organy władzy publicznej działają w granicach i na podstawie prawa. Oznacza to, iż każda norma kompetencyjna musi być tak realizowana, aby nie naruszała innych przepisów ustawy. Zakres upoważnienia musi być zawsze ustalany przez pryzmat zasad demokratycznego państwa prawnego, działania w granicach i na podstawie prawa oraz innych przepisów regulujących daną dziedzinę. Realizując kompetencję organ stanowiący musi ściśle uwzględniać wytyczne zawarte w upoważnieniu. Zarówno w doktrynie, jak również w orzecznictwie ugruntował się pogląd dotyczący dyrektyw wykładni norm o charakterze kompetencyjnym. Naczelną zasadą prawa administracyjnego jest zakaz domniemania kompetencji. Ponadto należy podkreślić, iż normy kompetencyjne powinny być interpretowane w sposób ścisły, literalny. Jednocześnie zakazuje się dokonywania wykładni rozszerzającej przepisów kompetencyjnych oraz wyprowadzania kompetencji w drodze analogii (tak Trybunał Konstytucyjny w orzeczeniu z dnia 5 listopada 1986r., U 5/86, OTK 1996/1/1).

Na marginesie należy zauważyć, że w § 2 badanej uchwały Rada wskazała, że Ośrodek Pomocy Społecznej w Rzepinie organizuje pogrzeby osób zmarłych na terenie gminy Rzepin. Taki zapis jest dopuszczalny i stanowi logiczną konsekwencję § 7 ust. 1 pkt 9 wspomnianej już Uchwały Nr XIII/89/2011 Rady Miejskiej w Rzepinie z dnia 30 września 2011 r. w sprawie uchwalenia statutu Ośrodka Pomocy Społecznej w Rzepinie, gdyż zgodnie z tym przepisem do podstawowych zadań Ośrodka należy sprawienie pogrzebu, w tym osobom bezdomnym. Czym innym jest jednak wskazanie, czy też powierzenie zadania przez Radę Ośrodkowi Pomocy Społecznej, od powierzenia wykonania samej uchwały, którą jak już zaznaczono z mocy przepisów rangi ustawowej wykonuje wójt, burmistrz, prezydent miasta.

Wobec powyższego należało orzec jak w sentencji.

Pouczenie:

Od niniejszego rozstrzygnięcia służy prawo wniesienia skargi do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gorzowie Wlkp. w terminie 30 dni od doręczenia rozstrzygnięcia za pośrednictwem Wojewody Lubuskiego

Zgodnie z art. 92 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym, stwierdzenie przez organ nadzoru nieważności uchwały organu gminy wstrzymuje jej wykonanie z mocy prawa w zakresie objętym stwierdzeniem nieważności, z dniem doręczenia rozstrzygnięcia nadzorczego.