Rozdział 1

Przepisy ogólne

§ 1. 1. Określa się szczegółowe wytyczne w zakresie kontroli zarządczej dla działów administracji rządowej – budżet, finanse publiczne, instytucje finansowe.

2. Szczegółowe zasady funkcjonowania systemu kontroli zarządczej w Ministerstwie regulują odrębne regulacje wewnętrzne.

§ 2. Ilekroć w komunikacie jest mowa o:

1) BZK – należy przez to rozumieć Biuro Zarządzania Programami i Kontroli Wewnętrznej Ministerstwa Finansów;

2) Dyrektorze Generalnym – należy przez to rozumieć Dyrektora Generalnego Ministerstwa Finansów;

3) działach – należy przez to rozumieć działy administracji rządowej – budżet, finanse publiczne, instytucje finansowe w rozumieniu ustawy z dnia 4 września 1997 r. o działach administracji rządowej (Dz. U. z 2016 r. poz. 543, z późn. zm.²⁾);

4) jednostce KAS – należy przez to rozumieć Krajową Informację Skarbową, Krajową Szkołę Skarbowości oraz izby administracji skarbowej wraz z podległymi urzędami skarbowymi i urzędami celno-skarbowymi;

5) jednostce w dziale – należy przez to rozumieć jednostkę, o której mowa w art. 2 pkt 7 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych;

6) kierowniku jednostki w dziale – należy przez to rozumieć odpowiednio:

a) dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej,

b) dyrektora izby administracji skarbowej, również w odniesieniu do podległych mu urzędów skarbowych i urzędów celno-skarbowych,

c) dyrektora Kraj owej Szkoły Skarbowości,

d) dyrektora Centrum Przetwarzania Danych Ministerstwa Finansów;

7) Komitecie Audytu – należy przez to rozumieć Komitet Audytu dla działów administracji rządowej – budżet, finanse publiczne oraz instytucje finansowe;

8) kontroli zarządczej – należy przez to rozumieć kontrolę zarządczą w rozumieniu art. 68 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych;

9) Ministerstwie – należy przez to rozumieć Ministerstwo Finansów;

10) Ministrze – należy przez to rozumieć ministra właściwego w zakresie działów administracji rządowej – budżet, finanse publiczne, instytucje finansowe;

11) planie działalności – należy przez to rozumieć plan działalności, sporządzony przez kierownika jednostki w dziale;

12) planie działalności Ministra – należy przez to rozumieć plan działalności Ministra dla działów administracji rządowej – budżet, finanse publiczne, instytucje finansowe;

13) standardach kontroli zarządczej – należy przez to rozumieć standardy określone w Komunikacie Nr 23 Ministra Finansów z dnia 16 grudnia 2009 r. w sprawie standardów kontroli zarządczej dla sektora finansów publicznych (Dz. Urz. Min. Fin. poz. 84);

14) Szefie KAS – należy przez to rozumieć członka kierownictwa Ministerstwa Finansów pełniącego funkcję Szefa Krajowej Administracji Skarbowej;

15) właścicielu celu – należy przez to rozumieć kierownika jednostki w dziale lub kierującego komórką organizacyjną Ministerstwa, odpowiedzialnego za realizację celu;

16) wytycznych Ministerstwa Finansów – należy przez to rozumieć wytyczne określone w Komunikacie Nr 6 Ministra Finansów z dnia 6 grudnia 2012 r. w sprawie szczegółowych wytycznych dla sektora finansów publicznych w zakresie planowania i zarządzania ryzykiem (Dz. Urz. Min. Fin. poz. 56).

§ 3. 1. Funkcjonowanie adekwatnej, skutecznej i efektywnej kontroli zarządczej zapewnia:

1) kierownik jednostki w dziale,

2) Minister – w przypadku kontroli zarządczej w działach

– podejmując w szczególności bieżące działania, zgodnie ze standardami kontroli zarządczej.

2. Nadzór nad funkcjonowaniem systemu kontroli zarządczej w jednostkach KAS sprawuje Szef KAS.

§ 4. BZK może udostępnić wzory formularzy dotyczące kontroli zarządczej po ich zatwierdzeniu przez Dyrektora Generalnego.

Rozdział 2

Planowanie działalności

§ 5. 1. Podstawę sporządzenia planu działalności Ministra stanowi, opracowana przez BZK, w terminie do dnia 31 sierpnia każdego roku, i zaakceptowana przez Kierownictwo Ministerstwa, analiza uwarunkowań strategicznych zawierająca propozycje celów do planu działalności Ministra wraz ze wskazaniem właścicieli celów.

2. Źródłami informacji do przeprowadzenia analizy uwarunkowań strategicznych są cele i zadania ujęte, w szczególności w:

1) czteroletnich kierunkach działania i rozwoju Krajowej Administracji Skarbowej;

2) czteroletnich kierunkach działania i rozwoju Ministra Rozwoju i Finansów dla Ministerstwa Finansów;

3) propozycjach celów zgłoszonych do budżetu zadaniowego w ramach planowania finansowego.

3. Na podstawie zaakceptowanej analizy uwarunkowań strategicznych BZK koordynuje proces opracowania planu działalności Ministra.

4. Właściciele celów przekazują do BZK propozycje wartości mierników i najważniejszych zadań służących realizacji celów w terminie do dnia 30 września każdego roku; w przypadku jednostek KAS przekazanie odbywa się za pośrednictwem Szefa KAS.

§ 6. 1. Zatwierdzony przez Ministra projekt planu działalności Ministra jest przekazywany Prezesowi Rady Ministrów w terminie do dnia 31 października każdego roku.

2. Niezwłocznie po przekazaniu Prezesowi Rady Ministrów, projekt planu działalności Ministra jest przekazywany kierownikom jednostek, w tym kierownikom jednostek KAS za pośrednictwem Szefa KAS.

§ 7.Informacja o opublikowaniu planu działalności Ministra w Biuletynie Informacji Publicznej jest przekazywana kierownikom jednostek w dziale, w tym kierownikom jednostek KAS za pośrednictwem Szefa KAS.

§ 8.Szef KAS na podstawie planu działalności Ministra określa roczne kierunki działania i rozwoju Krajowej Administracji Skarbowej i przekazuje je do jednostek KAS w terminie umożliwiającym sporządzenie planów działalności przez kierowników jednostek KAS.

§ 9.1. Kierownicy jednostek w dziale sporządzają plany działalności na rok następny, uwzględniając plan działalności Ministra.

2. Kierownicy jednostek KAS przy opracowywaniu planów działalności na rok następny uwzględniają roczne kierunki działania i rozwoju Krajowej Administracji Skarbowej.

§ 10.Roczne kierunki działania i rozwoju Krajowej Administracji Skarbowej oraz plan działalności Centrum Przetwarzania Danych Ministerstwa Finansów na rok następny są przekazywane Ministrowi, za pośrednictwem BZK, do dnia 31 grudnia każdego roku.

Rozdział 3

Monitorowanie i ocena

§ 11. 1. Monitorowanie i ocena systemu kontroli zarządczej są prowadzone na bieżąco i odpowiednio dokumentowane.

2. Minister oraz kierownicy jednostek w dziale zarządzają ryzykiem w odniesieniu do celów i zadań określonych odpowiednio w planie działalności Ministra albo w planach działalności.

3. Szef KAS oraz kierownicy jednostek KAS zarządzają ryzykiem w odniesieniu do celów i zadań określonych w rocznych kierunkach działania i rozwoju Krajowej Administracji Skarbowej.

§ 12. Monitorowanie uwzględnia w szczególności stopień realizacji celów i zadań określonych odpowiednio w planie działalności Ministra, rocznych kierunkach działania i rozwoju Krajowej Administracji Skarbowej albo planie działalności oraz osiąganych wartości mierników w porównaniu do wcześniejszych założeń, z uwzględnieniem wyników analizy ryzyka.

§ 13.1. Kierownicy jednostek w dziale, z zastrzeżeniem ust. 2, przekazują do BZK kwartalne raporty, z wyjątkiem czwartego kwartału, ze stopnia realizacji celów i zadań oraz osiąganych wartości mierników, wraz z informacją o ewentualnych ryzykach, w odniesieniu do celów wskazanych w planie działalności Ministra, nie później niż w terminie 30 dni od zakończenia kwartału.

2. W przypadku jednostek KAS Szef KAS przekazuje do BZK zbiorczy raport kwartalny ze stopnia realizacji celów i zadań oraz osiąganych wartości mierników, wraz z informacją o ewentualnych ryzykach, w odniesieniu do celów wskazanych w planie działalności Ministra, opracowany na podstawie kwartalnych raportów kierowników jednostek KAS.

§ 14.1. Na podstawie raportów, o których mowa w § 13, BZK opracowuje kwartalny raport ze stopnia realizacji celów i zadań określonych w planie działalności Ministra wraz z informacją o ryzykach w odniesieniu do celów wskazanych w planie działalności Ministra oraz przedkłada je Ministrowi i przekazuje do wiadomości członków Kierownictwa Ministerstwa oraz do przewodniczącego Komitetu Audytu.

2. BZK, z własnej inicjatywy lub na polecenie Ministra, może wnioskować do Szefa KAS lub kierowników jednostek w dziale o złożenie dodatkowych wyjaśnień w związku ze stwierdzeniem ryzyka niezrealizowania danego celu z planu działalności Ministra.

Rozdział 4

Sprawozdawczość i oświadczenia o stanie kontroli zarządczej

§ 15. 1. Kierownicy jednostek w dziale sporządzają i przekazują do BZK sprawozdania z wykonania planów działalności oraz składają oświadczenia o stanie kontroli zarządczej w zakresie kierowanej jednostki.

2. Kierownicy jednostek KAS przekazują Szefowi KAS sprawozdania z wykonania planów działalności oraz oświadczenia o stanie kontroli zarządczej w zakresie kierowanej jednostki, w terminie umożliwiającym Szefowi KAS sporządzenie sprawozdania i oświadczenia, o którym mowa w ust. 3.

3. Szef KAS sporządza i przekazuje do BZK sprawozdanie z wykonania rocznych kierunków działania i rozwoju Krajowej Administracji Skarbowej i zbiorcze oświadczenie o stanie kontroli zarządczej w obszarze Krajowej Administracji Skarbowej, w terminie nie później niż do dnia 1 marca każdego roku.

§ 16. 1. Na podstawie otrzymanych sprawozdań z wykonania planu działalności i oświadczeń ostanie kontroli zarządczej, o których mowa w § 15, BZK opracowuje i przedkłada do podpisu Ministrowi projekt sprawozdania z wykonania planu działalności Ministra oraz projekt oświadczenia o stanie kontroli zarządczej w działach administracji rządowej – budżet, finanse publiczne, instytucje finansowe, w terminie do dnia 30 kwietnia każdego roku.

2. BZK, z własnej inicjatywy lub na polecenie Ministra, może wnioskować do Szefa KAS lub kierowników jednostek w dziale o przekazanie dodatkowych informacji oraz złożenie dodatkowych wyjaśnień w związku z przygotowywaniem projektu sprawozdania z wykonania planu działalności Ministra i projektu oświadczenia o stanie kontroli zarządczej.

§ 17. Komitet Audytu przedstawia członkom kierownictwa pisemną opinię o funkcjonowaniu kontroli zarządczej w działach, opracowaną w szczególności na podstawie:

1) raportu ze stopnia realizacji celów i zadań określonych w planie działalności Ministra, o którym mowa w § 14 ust. 1;

2) zbiorczej analizy sprawozdań z wykonania planów audytu wewnętrznego w jednostkach w dziale, przekazywanej przez Samodzielne Stanowisko do Spraw Audytu Wewnętrznego Ministerstwa Finansów;

3) wyników oceny funkcjonowania kontroli zarządczej w Ministerstwie za poprzedni rok przekazywanej przez Samodzielne Stanowisko do Spraw Audytu Wewnętrznego Ministerstwa Finansów;

4) informacji przekazywanej przez BZK, dotyczącej:

a) wyników kontroli prowadzonych w komórkach organizacyjnych Ministerstwa,

b) wyników kontroli prowadzonych w Ministerstwie przez zewnętrzne organy kontrolne,

c) stanu realizacji wniosków i zaleceń pokontrolnych przez komórki organizacyjne Ministerstwa,

d) wyników samooceny stosowania standardów kontroli zarządczej w Ministerstwie

– zawierającą w szczególności informację o istotnych słabościach kontroli zarządczej oraz propozycje jej usprawnień, w terminie do dnia 15 marca każdego roku.