Lp.

Identyfikacja i ocena zagrożeń

Wskazanie sposobów eliminacji lub ograniczania zagrożeń i ich skutków

1

Zmiany ilościowe i jakościowe zasobów wodnych

1. Wykonanie przetamowań lub piętrzeń, częściowe zasypanie rowów.

2. Wykonanie nowych oraz remont i konserwacja istniejących grobli, mnichów i innych urządzeń poprawiających gospodarowanie wodą.

3. Zrównoważone gospodarowanie wodą z jednoczesnym uwzględnieniem potrzeb ochrony przyrody, rolnictwa i społeczności lokalnej.

4. Okresowe kontrole jakości wód gruntowych w otoczeniu potencjalnych miejsc wypływów ścieków.

5. Propagowanie racjonalnej gospodarki rolnej – właściwe korzystanie z nawozów sztucznych, pestycydów i herbicydów (odpowiednia dawka i czas aplikowania)

2

Degradacja powierzchni gleby

Uregulowanie ruchu turystycznego na ścieżkach

3

Zaśmiecenie terenu, w szczególności pojawianie się dzikich składowisk odpadów

1. Kontrola i prewencyjna działalność Straży Parku.

2. Okresowe sprzątanie i wywóz odpadów z terenu Parku

4

Zmiany biocenotyczne w ekosystemach wodnych, polegające w szczególności na:

1) obniżeniu jakości parametrów fizyczno-chemicznych wody na skutek dopływu związków biogennych azotu i fosforu oraz innych związków chemicznych (biocydy, hormony) z obszarów rolnych i leśnych,

2) pogorszeniu warunków siedliskowych i zmianach w sieciach troficznych mogących wywołać zakwity cyjanobakterii na skutek niepoprawnej struktury gatunkowej ryb,

3) zmianach siedliskowych wywołanych zwiększoną dostawą związków humusowych ze zlewni na skutek przesuszenia siedlisk hydrogenicznych,

4) obniżeniu liczebności karasia pospolitego (Carassius carassius) i lina (Tinca tinca) na skutek konkurencji z sumikiem karłowatym (Ameiurus nebulosus) i karasiem srebrzystym (Carassius gibelio)

1. Propagowanie racjonalnej gospodarki rolnej – właściwe korzystanie z nawozów sztucznych, pestycydów i herbicydów (odpowiednia dawka i czas aplikowania).

2. Zachowanie lub tworzenie stref buforowych wzdłuż brzegów cieków i zbiorników, ograniczających dopływ powierzchniowy zanieczyszczeń.

3. Regulacja stosunków wodnych – przeciwdziałanie obniżaniu poziomu wód w siedliskach hydrogenicznych.

4. Systematyczne selektywne odłowy gatunków niepożądanych i niewprowadzanie do ekosystemów wodnych gatunków obcych – sumik karłowaty (Ameiurus nebulosus), karaś srebrzysty (Carassius gibelio), karp (Cyprinus carpio), amur biały (Ctenopharyngodon idella).

5. Zarybianie szczupakiem (Esox Lucius) i linem (Tinca tinca)

5

Niestabilność ekosystemów leśnych w wyniku niezgodności istniejącego składu gatunkowego drzewostanów w odniesieniu do potencjalnego zespołu roślinnego

1. Stopniowa przebudowa zniekształconych drzewostanów przez spontaniczne wkraczanie gatunków typowych dla zbiorowiska naturalnego.

2. Przebudowa zniekształconych drzewostanów przez zastosowanie zaplanowanych zabiegów ochronnych w ramach ochrony czynnej stabilizującej, renaturyzacyjnej i rekonstrukcyjnej, mających na celu:

1) regulację składu gatunkowego i struktury drzewostanów,

2) usuwanie gatunków obcych i niezgodnych z siedliskiem,

3) odsłonięcie podrostu złożonego z gatunków docelowych,

4) wprowadzanie podsadzeń gatunkami drzew i krzewów zgodnymi z potencjalną roślinnością naturalną

6

Występowanie gatunków drzew i krzewów obcych, zagrażające w szczególności:

1) grądom środkowoeuropejskim i subkontynentalnym (Galio-Carpinetum, Tilio-Carpinetum),

2) borom i lasom bagiennym (Vaccinio uliginosi-Betuletum pubescentis, Vaccinio uliginosi-Pinetum, Pino mugo-Sphagnetum, Sphagno girgensohnii-Piceetum) i brzozowo-sosnowym bagiennym lasom borealnym

1. Ograniczenie występowania:

1) klonu jesionolistnego (Acer negundo),

2) czeremchy amerykańskiej (Padus serotina),

3) sosny Banksa (Pinus banksiana),

4) dębu czerwonego (Quercus rubra),

5) robinii akacjowej (Robinia pseudoacacia).

2. Usuwanie gatunków obcych, niezgodnych z potencjalnym zbiorowiskiem roślinnym, w ramach zaplanowanych zabiegów ochrony czynnej stabilizującej, renaturyzacyjnej, rekonstrukcyjnej

7

Przesuszenie leśnych siedlisk bagiennych i wilgotnych

Renaturyzacja stosunków hydrologicznych w obrębie siedlisk hydrogenicznych i semihydrogenicznych

8

Obniżenie naturalnej odporności ekosystemów leśnych na działanie czynników biotycznych i abiotycznych – szkodliwe owady, grzyby pasożytnicze, silne wiatry powalające drzewa

1. Zwiększenie odporności ekosystemów leśnych na czynniki szkodotwórcze przez przywracanie składu gatunkowego i struktury przestrzennej drzewostanów zgodnej z potencjalnym zbiorowiskiem roślinnym na drodze naturalnych procesów oraz zabiegów renaturalizacyjnych.

2. Usuwanie drzew osłabionych zagrażających trwałości lasu.

3. Dolesianie luk i przerzedzeń gatunkami drzew i krzewów zgodnymi z potencjalną roślinnością naturalną

9

Zbyt mała ilość martwej materii organicznej w przypadku siedlisk przyrodniczych Natura 2000

Pozostawianie martwych drzew i zamierających do całkowitego ich rozkładu

10

Zarastanie torfowisk oraz wrzosowisk drzewami i krzewami, zagrażające w szczególności:

1) torfowiskom zasadowym,

2) torfowiskom nakredowym (Cladietum marisci, Caricetum buxbaumii, Schoenetum nigricantis),

3) torfowiskom przejściowym i trzęsawiskom (przeważnie z roślinnością z Scheuchzerio-Caricetea),

4) obniżeniom na podłożu torfowym z roślinnością ze związku (Rhynchosporion),

5) suchym wrzosowiskom,

6) haczykowcowi błyszczącemu (Hamatocaulis vernicosus)

Usuwanie drzew i krzewów oraz ich odrośli z wybranych fragmentów torfowisk i wrzosowisk

11

Zarastanie łąk, pastwisk, torfowisk, muraw bliźniczkowych niepożądanymi gatunkami roślin zagrażające w szczególności:

1) ciepłolubnym, śródlądowym murawom napiaskowym (Koelerion glaucae),

2) górskim i niżowym murawom bliźniczkowym (Nardion – płaty bogate florystycznie),

3) zmiennowilgotnym łąkom trzęślicowym (Molinion),

4) niżowym i górskim świeżym łąkom użytkowanym ekstensywnie (Arrhenatherion elatioris),

5) starodubowi łąkowemu (Angelica palustri),

6) derkaczowi (Crex crex),

7) orlikowi krzykliwemu (Aquila pomarina),

8) dubeltowi (Galinago media),

9) wodniczce (Acrocephalus paludicola),

10) cietrzewiowi (Tetrao tetrix)

1. Koszenie oraz wypas łąk i pastwisk.

2. Koszenie torfowisk.

3. Usuwanie gatunków inwazyjnych:

1) niecierpka drobnokwiatowego (Impatiens parviflora),

2) niecierpka gruczołowatego (Impatiens glandulifera),

3) rdestowca (Reynourtia spp.),

4) róży pomarszczonej (Rosa rugosa),

5) nawłoci (Solidago gigantea, S. canadensis),

6) gatunków z rodzaju Aster spp.,

7) przegorzanu kulistego (Echinops sphaerocephalus),

8) rudbekii nagiej (Rudbeckia laciniata),

9) słonecznika bulwiastego (Helianthus tuberosus)

12

Zarastanie i zmniejszanie się różnorodności biologicznej agrocenoz na ugorujących gruntach ornych

Ekstensywna uprawa lub koszenie gruntów ornych

13

Zmniejszanie się liczebności populacji cietrzewia (Tetrao tetrix) i żółwia błotnego (Emys orbicularis) związane z przekształceniem i zanikiem siedlisk dla tych gatunków w latach ubiegłych

1. Zabezpieczenie gniazd żółwia błotnego (Emys orbicularis).

2. Hodowla młodych.

3. Ocena stanu liczebności.

4. Poprawa warunków bytowania przez:

1) likwidację krzewów z miejsc stałego przebywania cietrzewia (Tetrao tetrix) i żółwia błotnego (Emys orbicularis) oraz ich ekstensywne użytkowanie kośne lub pasterskie,

2) tworzenie siedlisk zastępczych dla żółwia błotnego (Emys orbicularis).

5. Ograniczenie liczebności populacji lisów (Vulpes vulpes) i jenotów (Nyctereutesprocyonoides), zgodnie z ustawą z dnia 13 października 1995 r. – Prawo łowieckie (Dz. U. z 2013 r. poz. 1226, z późn. zm.).

6. Wykupy gruntów będących miejscami stałego bytowania cietrzewia (Tetrao tetrix) i żółwia błotnego (Emys orbicularis).

7. Tworzenie stref ochrony ostoi tych gatunków

14

Zarastanie siedlisk rzadkiego gatunku motyla przeplatka aurinia
(Euphydryas aurinia) niepożądanymi gatunkami roślin oraz niszczenie oprzędów z gąsienicami podczas koszenia

Koszenie łąk z pozostawieniem płatów z czarcikęsem łąkowym (Succisa pratensis), będącym rośliną żywicielską gąsienic przeplatki aurinii (Euphydryas aurinia)

15

Ocienienie i zarastanie stanowisk obuwika pospolitego (Cypripedium calceolus)ilipiennika Loesela (Liparis loeselii)

Odtworzenie siedlisk przez wycinanie krzewów i podrostu drzew

16

Brak czynników zapylających wierzbę borówkolistną (Salix myrtilloides) i wierzbę lapońską (Salix lapponum)

Wprowadzenie osobników męskich wierzby borówkolistnej (Salix myrtilloides) i wierzby lapońskiej (Salix lapponum) w pobliżu istniejących stanowisk

17

Szkody w uprawach rolnych i leśnych powodowane przez zwierzęta leśne:

1) jelenie (Cervus elaphus),

2) sarny (Capreolus capreolus),

3) dziki (Sus strofa),

4) łosie (Alces alces)

1. Zabezpieczanie mechaniczne upraw leśnych przed uszkodzeniami.

2. Ograniczenie liczebności populacji jelenia (Cervus elaphus), sarny (Capreolus capreolus) i dzika(Sus strofa), zgodnie z ustawą z dnia 13 października 1995 r. – Prawo łowieckie.

3. Wykładanie środków odstraszających zwierzęta

18

Pojawienie się obcych gatunków -jenota (Nyctereutes procyonoidesji norki amerykańskiej (Mustela vison)omz zwiększenie populacji lisa (Vulpes vulpes), zagrażające w szczególności:

1) bąkowi (Botaurus stellaris),

2) bączkowi (Ixobrychus minutus),

3) czapli białej (Egretta alba),

4) podgorzałce (Aythya nyroca),

5) trzmielojadowi (Pernis apivorus),

6) błotniakowi łąkowemu (Cirus pygargus)

7) jarząbkowi (Bonasa Banasia),

8) kropiatce (Porzana porzana),

9) zielonce (Porzana parva),

10) derkaczowi (Crex crex),

11) żurawiowi (Grus grus),

12) dubeltowi (Galliniago media),

13) rycykowi (Limosa limosa),

14) rybitwie rzecznej (Sterna hirundo),

15) rybitwie białowąsej (Chlidonias hybridus),

16) rybitwie czarnej (Chlidonias Niger),

17) rybitwie białoskrzydłej (Chlidonias leucopterus),

18) puchaczowi (Bubo bubo),

19) uszatce błotnej (Asio flammeus),

20) lelkowi (Caprimulgus europaeus),

21) zimorodkowi (Alcedo atthis),

22) lerce (Lullula arboreta),

23) podróżniczkowi (Luscinia svecica),

24) cietrzewiowi (Tetrao tetrix)

Ograniczenie liczebności populacji jenota (Nyctereutes procyonoides), norki amerykańskiej (Mustela visom ) i lisa (Vulpes vulpes), zgodnie z ustawą z dnia 13 października 1995 r. – Prawo łowieckie

19

Kolizje pojazdów ze zwierzętami, w szczególności rozjeżdżanie płazów

1. Ustawianie tablic i znaków ostrzegawczych przy drogach, w tym ograniczających prędkość.

2. Budowa systemów płotków i przepustów pod drogami, w miejscach intensywnej wędrówki płazów.

3. Przenoszenie płazów przez drogi.

4. Ochrona struktury i przepustowości korytarzy ekologicznych

20

Grunty prywatne w granicach Parku

Systematyczne wykupy gruntów prywatnych w ekosystemach nieleśnych lądowych i leśnych

21

Niszczenie przez kolekcjonerów populacji rzadkich gatunków, w szczególności:

1) jelonka rogacza (Lucanus cervus),

2) przeplatki aurinii (Euphydryas aurinia),

3) czerwończyka nieparka (Lycaena dispar),

4) modraszka nausitous (Phengaris (Maculinea) nausithous),

5) modraszka telejus (Phengaris (Maculinea) teleius),

6) czerwończyka fioletka (Lycaena helle)

1. Kontrola i prewencyjna działalność Straży Parku.

2. Organizacja szkoleń dla pracowników Parku oraz funkcjonariuszy Policji, Straży Granicznej, Straży Leśnej i pracowników Państwowego Gospodarstwa Leśnego Lasów Państwowych w zakresie rozpoznawania gatunków objętych ochroną gatunkową

22

Zanikanie tradycyjnych, wiejskich ogrodów przydomowych i sadów, wraz z charakterystycznymi dla regionu układami przestrzennymi oraz gatunkami i odmianami roślin

1. Współpraca z samorządami terytorialnymi na rzecz ochrony walorów przyrodniczych i krajobrazowych, promocji i zrównoważonego rozwoju regionu.

2. Edukacja ekologiczna społeczeństwa.

3. Opracowanie i promowanie stosowania wzornika ogrodów przydomowych

23

Zanikanie cech architektury regionalnej, na rzecz zunifikowanych form zabudowy

1. Systematyczna współpraca z samorządami gmin, lokalnymi przedsiębiorstwami oraz szkołami w zakresie poprawy stanu środowiska, ładu przestrzennego i estetyki krajobrazu.

2. Promocja regionu w skali krajowej i międzynarodowej.

3. Edukacja ekologiczna społeczeństwa.

4. Opracowanie i promowanie stosowania wzornika zabudowy regionalnej.

5. Działanie na rzecz wprowadzania bardziej szczegółowych zapisów w studiach uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gmin i miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego w zakresie cech architektury regionalnej

24

Niszczenie różnorodności biologicznej i krajobrazowej agrocenoz, likwidacja tradycyjnych układów przestrzennych gruntów rolnych

1. Systematyczna współpraca z samorządami gmin, lokalnymi przedsiębiorstwami oraz szkołami w zakresie poprawy stanu środowiska, ładu przestrzennego i estetyki krajobrazu.

2. Promocja regionu w skali krajowej i międzynarodowej.

3. Edukacja ekologiczna i krajobrazowa społeczeństwa

25

Pogarszanie się stanu obiektów dziedzictwa kulturowego

1. Remonty obiektów zabytkowych.

2. Zabezpieczenie stanowisk archeologicznych przed nieuprawnioną eksploracją.

3. Działania edukacyjne zmierzające do podtrzymania i kształtowania świadomości społeczności lokalnych, poczucia tożsamości i odpowiedzialności za dobra kultury materialnej i niematerialnej.

4. Zachowanie tradycyjnego nazewnictwa obiektów kultury materialnej.

5. Współpraca ze służbami konserwatorskimi, jednostkami samorządu terytorialnego i organizacjami pozarządowymi w zakresie poprawy stanu obiektów dziedzictwa kulturowego

Lp.

Identyfikacja i ocena zagrożeń

Wskazanie sposobów eliminacji lub ograniczania zagrożeń i ich skutków

1

Zagrożenia ze strony szkodliwych owadów w lasach Parku

1. Wykładanie pułapek na owady.

2. Korowanie drewna zasiedlonego przez szkodliwe owady.

3. Usuwanie wybranych drzew zasiedlonych przez szkodliwe owady

2

Eutrofizacja wód prowadząca do niekorzystnych zmian w składzie flory i fauny Parku

1. Retencjonowanie wód miejscowych.

2. Preferowanie drzew i krzewów iglastych mających właściwości deutrofizacyjne w sąsiedztwie zbiorników i cieków wodnych.

3. Tworzenie korzystnych warunków do wzrostu procesów torfotwórczych.

4. Minimalizowanie możliwości przedostawania się nadmiernej ilości biogenów do wód Parku przez utrzymanie grobli, przetamowań i częściowe zasypywanie rowów

3

Zmniejszanie dopływu wody do stawów, spowodowane zarastaniem i zamulaniem rowów doprowadzających

Ręczne oczyszczanie rowów doprowadzających wodę do stawów

4

Zubożenie liczebności oraz zmiany struktury ichtiofauny w wyniku powstawania zimowego zjawiska przyduchy (odtlenienie wody pod lodem) związanego z niekorzystnymi warunkami meteorologicznymi

Doraźna poprawa warunków tlenowych przez wiercenie przerębli

5

Zagrożenie pożarowe

1. Profilaktyka przeciwpożarowa - prowadzenie edukacji przeciwpożarowej.

2. Patrolowanie i obserwowanie terenu w celu wykrywania pożarów we wczesnym stadium ich rozwoju.

3. Utrzymywanie właściwego stanu dojazdów pożarowych.

4. Utrzymanie łączności przeciwpożarowej z jednostkami Państwowej Straży Pożarnej oraz z punktami alarmowo-dyspozycyjnymi z przylegających nadleśnictw.

5. Montaż szlabanów uniemożliwiających wjazd pojazdów do lasu.

6. Coroczne aktualizowanie dokumentu „Sposoby postępowania na wypadek powstania pożaru lasu”

6

Wydeptywanie roślinności i zaśmiecanie szlaków turystycznych i ścieżek przyrodniczych poprowadzonych wśród torfowisk i lasów oraz na pozostałych miejscach udostępnionych

1. Wykonanie nowych oraz remont istniejących obiektów infrastruktury edukacyjnej i turystycznej.

2. Porządkowanie obszarów udostępnionych.

3. Systematyczne kontrole terenu Parku.

4. Działania edukacyjne w zakresie zachowań minimalizujących negatywne oddziaływanie na przyrodę

7

Kłusownictwo, kradzieże drewna, nielegalne pozyskiwanie płodów runa leśnego i surowców zielarskich

1. Udostępnianie i rozpowszechnienie informacji o przepisach obowiązujących w Parku.

2. Patrolowanie zagrożonych obszarów i obiektów Parku.

3. Usuwanie urządzeń kłusowniczych.

4. Współpraca z Policją, Państwowym Gospodarstwem Leśnym Lasy Państwowe, samorządami lokalnymi oraz lokalnymi organizacjami turystycznymi w zakresie prewencji.

5. Szkolenie pracowników Parku i Państwowego Gospodarstwa Leśnego Lasy Państwowe oraz funkcjonariuszy Policji w zakresie umiejętności rozpoznawania gatunków grzybów, flory i fauny objętych ochroną oraz obowiązującego prawa

Lp.

Identyfikacja i ocena zagrożeń

Wskazanie sposobów eliminacji lub ograniczania zagrożeń i ich skutków

1

Zmiany ilościowe i jakościowe zasobów wodnych, w szczególności polegające na:

1) obniżeniu zwierciadła wód podziemnych w wyniku:

a) działalności górniczej kopalni węgla kamiennego w Bogdance, eksploatacji ujęć wody podziemnej oraz eksploatacji złóż torfu,

b) zmiany kierunku przepływu wód w wyniku działalności górniczej kopalni węgla kamiennego w Bogdance,

2) pogorszeniu jakości wód podziemnych i powierzchniowych w wyniku zanieczyszczeń pochodzących z szamb i nielegalnych składowisk odpadów oraz w wyniku nadmiernego dopływu substancji biogennych

1. Stały monitoring ilościowy i jakościowy zasobów wodnych w rejonie Parku.

2. Egzekwowanie obowiązujących zasad ochrony środowiska.

3. Działanie na rzecz zrównoważonego gospodarowania wodą w zlewniach całego regionu Pojezierza Łęczyńsko-Włodawskiego, północnej części Pagórów Chełmskich i Garbu Włodawskiego.

4. Działanie na rzecz odstąpienia od planów eksploatacji węgla kamiennego w bezpośrednim sąsiedztwie Parku.

5. Działanie na rzecz uzależnienia zgody na eksploatację torfów od wyników oceny wpływu na środowisko, w tym stosunki wodne Parku.

6. Promowanie nowoczesnych technologii w gospodarstwach oraz oszczędności wody.

7. Propagowanie racjonalnej gospodarki rolnej -właściwe korzystanie z nawozów sztucznych, pestycydów i herbicydów (odpowiednia dawka i czas aplikowania).

8. Okresowe kontrole jakości wód gruntowych w otoczeniu potencjalnych miejsc wypływów ścieków (punktowych i liniowych)

2

Zmiany biocenotyczne w ekosystemach wodnych, w szczególności polegające na obniżeniu jakości parametrów fizyczno-chemicznych wody na skutek dopływu związków biogennych (azotu i fosforu) oraz innych związków chemicznych (biocydy, hormony) z oczyszczalni ścieków oraz obszarów rolnych i leśnych położonych wokół Parku, a także za pośrednictwem Kanału Wieprz-Krzna

1. Działanie na rzecz stosowania możliwie najnowocześniejszych i najskuteczniejszych technologii oczyszczania ścieków, umożliwiających uzyskanie znacznie lepszych parametrów niż zakładają obowiązujące normy.

2. Propagowanie racjonalnej gospodarki rolnej -właściwe korzystanie z nawozów sztucznych, pestycydów i herbicydów (odpowiednia dawka i czas aplikowania).

3. Monitorowanie jakości wód dopływających zasilających obszar Parku

3

Zaburzenia struktury i funkcji biocenoz wodnych wywołane zmianami klimatycznymi polegające w szczególności na:

1) silnych fluktuacjach zasilania opadowego,

2) zmianach chemizmu wód, pojawianiu się gatunków obcych,

3) zmianach tempa obiegu wody, zmianach klimatu świetlnego w zbiornikach wodnych,

4) zmianach w sieciach troficznych w związku ze zwiększoną dostawą rozpuszczonej materii organicznej

1. Brak możliwości eliminacji zagrożenia.

2. Ograniczanie wpływu zagrożenia przez:

1) retencjonowanie wód w jeziorach,

2) spłycenie rowów odwadniających oraz utrzymywanie piętrzeń na rzekach – stałych lub okresowych

4

Prace melioracyjne realizowane w sąsiedztwie Parku, skutkujące zmianą stosunków wodnych na obszarach chronionych, w tym obniżeniem poziomu wód gruntowych lub eutrofizacją środowiska

1. Utrzymanie właściwego poziomu i dobrego stanu wód powierzchniowych w otulinie Parku.

2. Działanie na rzecz zabezpieczenia przed osuszeniem terenów podmokłych hydrograficznie powiązanych z terenem Parku

5

Brak miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego gmin lub ich wycinkowy charakter

Współpraca Parku z samorządami terytorialnymi w zakresie rozwoju i poprawy jakości systemu opracowań planistycznych obejmujących obszar Parku i i ego otuliny

Lp.

Identyfikacja i ocena zagrożeń

Wskazanie sposobów eliminacji lub ograniczania zagrożeń i ich skutków

1

Zmiany ilościowe i jakościowe zasobów wodnych, w szczególności polegające na:

1) obniżeniu się zwierciadła wody podziemnej oraz zmiany kierunku przepływu wód w wyniku działalności planowanych w rejonie Parku nowych kopalni węgla kamiennego oraz miejsc eksploatacji gazu łupkowego,

2) obniżeniu się zwierciadła wód podziemnych na skutek eksploatacji nowych ujęć wody podziemnej,

3) pogorszeniu się jakości wód powierzchniowych w wyniku dostawania się do wód zanieczyszczeń atmosferycznych pochodzących z planowanej elektrowni w okolicach Łęcznej

1. Ustalenie z jednostkami samorządu terytorialnego wspólnych rozwiązań problemów środowiskowych badanego terenu.

2. Egzekwowanie obowiązujących zasad ochrony środowiska.

3. Działanie na rzecz odstąpienia od planów eksploatacji węgla kamiennego i gazu łupkowego w sąsiedztwie Parku

2

Pożary lasów

Współpraca z nadleśnictwami w otulinie Parku w zakresie ochrony przeciwpożarowej

3

Zanieczyszczenie powietrza

1. Wykorzystanie najnowszych technik oczyszczenia gazów i wyłapywania pyłów.

2. Propagowanie niskoemisyjnych źródeł ciepła oraz wykorzystywania energii ze źródeł odnawialnych.

3. Działanie na rzecz ograniczania ruchu pojazdów spalinowych na terenie Parku

4

Pojawienie się szopa pracza (Procyon lotor) zagrażające w szczególności:

1) bąkowi (Botaurus stellaris),

2) bączkowi (Ixobrychus minutus),

3) czapli białej (Egretta alba),

4) podgorzałce (Aythya nyroca),

5) trzmielojadowi (Pernis apivorus),

6) błotniakowi łąkowemu (Circus pygargus),

7) jarząbkowi (Bonasa Banasia),

8) kropiatce (Porzana porzana),

9) zielonce (Porzana parva),

10) derkaczowi (Crex erex),

11) żurawiowi (Grus grus),

12) dubeltowi (Gallinago media),

13) rycykowi (Limosa limosa),

14) rybitwie rzecznej (Sterna hirundo),

15) rybitwie białowąsej (Chlidonias hybridus),

16) rybitwie czarnej (Chlidonias Niger),

17) rybitwie białoskrzydłej (Chlidonias leucopterus),

18) puchaczowi (Bubo bubo),

19) uszatce błotnej (Asio flammeus),

20) lelkowi (Caprimulgus europaeus),

21) zimorodkowi (Alcedo atthis),

22) lerce (Lullula arboreta),

23) podróżniczkowi (Luscinia svecica),

24) cietrzewiowi (Tetrao tetrix)

Ograniczenie liczebności populacji szopa pracza (Procyon lotor), zgodnie z ustawą z dnia 13 października 1995 r. – Prawo łowieckie

5

Choroby o charakterze epizootii

Lp.

Rodzaj zadań ochronnych

Rozmiar

Lokalizacja¹⁾

1

Wykładanie drzew pułapkowych na cetyńca mniejszego (Tomicus minor), cetyńca większego (Tomicus piniperda) oraz korowanie tych drzew w drzewostanach sosnowych

380 sztuk

Obszary ochrony czynnej

2

1. Wyznaczenie i wycięcie części drzew zasiedlonych przez owady oraz grzyby.

2. Korowanie drewna zasiedlonego przez owady w litych drzewostanach sosnowych sztucznego pochodzenia

Według potrzeb

Obszary ochrony czynnej

3

Obserwowanie występowania brudnicy mniszki (Lymantria monacha) na wywieszonych pułapkach zapachowych (feromonowych)

140 sztuki

Obszary ochrony czynnej

4

Kontrolne poszukiwania na stałych powierzchniach próbnych owadów szkodliwych dla sosny (Pinus L.)

88 prób

Obszary ochrony czynnej

5

Kontrolne poszukiwania pędraków w glebie szkółki leśnej

30 prób

Oddział 159s

6

Cięcia pielęgnacyjne o charakterze trzebieży wczesnych polegające na regulacji składu gatunkowego i struktury wiekowej w drzewostanach fazy dorastania

30,37 ha

Oddziały – 17b, c, g, j, 37fx, 58d, 78h, 145dx, 190rx, 369h, i, 370i, 371k, 371m, o, p, 373f, g, h,

7

Cięcia stabilizujące – utrzymanie obecnej struktury gatunkowej, utrzymanie stabilności drzewostanów o składzie gatunkowym zgodnym z potencjalną roślinnością naturalną

67,86 ha

Oddziały – 15d, w, x, y, 17f, 32bx, cx, 47a, 59l, 77k, o, 104a, 109h,n,t, 110p, 137j, 143n, 145c, i, p, 161d,m,n, 190sx, 191i, 197b, ex, fx, mx, 198j, l, ax, 304b, 362n, 372f

8

Cięcia rekonstrukcyjne związane z przebudową drzewostanów w celu przekształcenia ich składu gatunkowego na bliższy naturalnemu

0,63 ha

Oddział 53g

9

Cięcia pielęgnacyjne o charakterze trzebieży późnych polegające na regulacji składu gatunkowego i struktury wiekowej w drzewostanach fazy optymalnej

136,43 ha

Oddziały – 15c, 17p, r, y, 19a, b, 37bx, gx, lx, tx, t, x, 58f, j, n, 78g, 91rx, 93h, 94m, 102i, 103d, f, h, 104c, 137n, 142o, 144j, 145i, 158g, 160g, h, 168d, 169d, 170h, 190ix, jx, lx, mx, nx, ox, px, tx, 197d, g, i, p, s, w, 202a, 204a, 206b, 207a, 255h, i, j, 361cx, 371n, r, 372c

10

Przygotowanie podłoża do podsadzeń w celu polepszenia warunków świetlnych i wilgotnościowych w miejscach wprowadzania podsadzeń

1,47 ha

Oddziały – 18g, 37ox, 54a, 78f, 204a, 214a, 215k

11

Hodowla materiału sadzeniowego drzew i krzewów w szkółce

1,63 ha

Oddział 159s

12

Podsadzenia gatunków właściwych leśnym zbiorowiskom naturalnej roślinności potencjalnej (wprowadzanie podsadzeń, dolesienia luk i przerzedzeń, poprawki i uzupełnienia)

5,11 ha

Oddziały – 2r, 18g, 32t, 37d, g, ox, 54a, 74o, 77m, o, 78f, 1, 102k, 142o, 143n, 169b, 183i, 188j, 198oy, rx, 204a, 206c, d, 214a, 215k, 220b, 232i, 305b, 359h, i, k

13

Ograniczenie występowania gatunków obcego pochodzenia:

1) dąb czerwony (Quercus rubra),

2) czeremcha amerykańska (Padus serotina),

3) robinia akacjowa (Robinia pseudoacacia),

4) klon jesionolistny (Acer negundo)

111,57 ha

Oddziały – 37d, g, r, t, x, bx – dx, gx, lx, mx, nx – rx, tx, zx, 194d, h, i, 200m, 204f, h, 206b, c, 207a, 213a, 214a, 220b, c, 243a, 302c, z, 303c, 304b, 305b, 306b,w, 307w, 315c,j,

14

Cięcia pielęgnacyjne o charakterze czyszczeń wczesnych – zabiegi pielęgnacyjne upraw oraz w odnowieniach naturalnych polegające na regulowaniu składu gatunkowego odnowienia do okresu uzyskania zwarcia przez uprawę

1,51 ha

Oddziały – 143b,d, 159f, 161o, 220b

15

Cięcia pielęgnacyjne o charakterze czyszczeń późnych – zabiegi pielęgnacyjne młodników, podrostów mające za zadanie utrzymanie składu docelowego gatunkowego

1,25 ha

Oddziały – 135r, 159f, 200dx

16

Pielęgnacja podsadzeń i istniejących odnowień naturalnych

44,62 ha

Oddziały - 2k, r, 9p, r, 19c, d, j, 28d,g,32t,37d,g,ox,51g,p,53f, 54a, 73d, 74g, o, gx, fx, 77m, o, 78f, l, 86f, 93o, p, 102k, 142o, 143n, 159b, 168b, 169b,g, 183i, 188bx, 202a, 204a, 206c, d, 214a, 215k, 220b, 232i, 359b, h, i, k,

17

Spulchnianie gleby na pasach przeciwpożarowych

2520 m

Oddziały – 33a, c, h, j, 60g, 71kx, 161r, 200i, k, l, m, n, p, t, 204c, 205a, b, 255g, 345a

18

Usuwanie suchych gałęzi zalegających na pasach przeciwpożarowych wzdłuż dróg publicznych oraz przy obiektach turystycznych

13,1 ha

Oddziały – 33a, c, h, j, 60g, 71kx, 161r, 200i, k, l, m, n, p, t, 204c, 205a, b, 255g, 345a

19

Pełnienie dyżurów przeciwpożarowych w Punkcie Alarmowo-Dyspozycyjnym

1300 roboczogodzin

Ośrodek Dydaktyczno-Administracyjny w Urszulinie – oddział 266d

20

Wykonanie ogrodzenia ograniczającego szkody w uprawach leśnych powodowane przez zwierzynę łowną

6,95 ha

Oddziały – 2k, 9p, r, 18g, 19c, d, j, 54a, 78f, 183i, 204a, 214a, 215k, 220b, 305b

21

Wykonanie odstrzałów redukcyjnych ograniczających szkody w uprawach rolnych i leśnych, w przypadku dzika (Sus strofa), jelenia (Cervus elaphus), sarny (Capreolus capreolus), zgodnie z ustawą z dnia 13 października 1995 r. – Prawo łowieckie

1. Jeleń (Cervus elaphus) – do 20 sztuk.

2. Dzik (Sus scrofa) – do 185 sztuk.

3. Sarna (Capreolus capreolus) – do 50 sztuk

Obszary ochrony czynnej

22

Remont dróg służących do monitoringu i ochrony przeciwpożarowej

Obszary ochrony czynnej

23

Ustawienie nowych tablic informacyjnych i granicznych

68 sztuk

Obszary ochrony czynnej

Lp.

Rodzaj zadań ochronnych

Rozmiar

Lokalizacja¹⁾

1

Wycinanie drzew i krzewów oraz odrośli z wybranych fragmentów torfowisk i wrzosowisk w celu zachowania właściwego stanu siedliska oraz ograniczenie zarastania

166,56 ha

Oddziały – 22h, 26t, 37m, 71g, 96i, 97g, l, 98g, 99d, 100j, 135g, 137o, 147l, m, 201sx, 205y, 221Ab, Ai, 222rx, yx, fy, gy, 226k, 227f, 228j, 236d, 243m, 246g, 256j, 314i, 315m, 316g, m, 319c, 320b, 321b, 328b, c, f, j, 331f, 345b, g, 346a, g, k, 348a, 349a, 356a, f, j, k, l, 358a, 361b, 362c, 366ax, gx, mx, p, 367m, o, r, s

2

Koszenie oraz zebranie skoszonej biomasy lub wypas z obowiązkiem wykaszania niedojadów w celu odtworzenia lub zachowania właściwego stanu siedlisk łąkowych, szuwarowych, ziołoroślowych oraz muraw napiaskowych

1850,13 ha

Oddziały – 8h, 13m, p, y, ax, cx-jx, 15ax, h, 21a, 22h, k, 23j, n, 24d, g, h, j, 25h, l, o, p, t, x, z, ex, 26f, k, t, 28f, 34z, kx, sx, 37c, k, z, ax, 38b, 39a, 40d, 41d, 42f, 43d, 44d, 45d, i, 46g, j, s, ex, gx, hx, kx, nx, px-sx, 47g, w, z, bx, gx, 48j, k, gx, mx, 49f, m, 50rx, wx, 52c, d, i, t, w, 66b, d, j, m, 67a, 68a, 70g, o, 71a, g, h, 72b, g, h, 73a, x, 74b, f, n, p, r, jx, 75f, g, 76b, g, i-k, 77r, 79j, 90c, k, mx, px, gy, iy, 9 lx, gx, 94b, 98d, g, 99d, 135g, o-r, 143n, o, 144s, y, 154g, 159c, f, k, 185p, 186n, o, 188g, ix, 201fx, h, p, 202b, f, h, 203f, 204o, 205b, 206f, 208j, k, ex, ix, rx, yx, dy, gy, iy, 210a, s, t, 215f, 216a, 219f, 221c, f, 221As, Asx, Axx, Aby, Ady, 222k, s, w, ax, fx, rx, tx, by, cy, 227b, 230b, h, k, m, 231b, j, o, 233bx, 234k, 238a, 241c, g, h, l, m, 242b, c, g, 246g, k, n, 247a, m, z, ox, 256l, p, x, ax, 261w, ox, 263w, 309z, ex, hx, ix, 310c, f, k, 311b, f-h, 312c, f, h, 313i-k, n, r, 314i, 316m, 318c, 329f, 331d, f, h, 332x, 333w, 334h, 335fx, 340d, 341a, b, h, i, 342b, c, g, h, n, x, 344a-d, f, g, 345b, f, g, l, m, o, 346d, g, i, k, n, 348a, 35 lb, f, 352d, h-l, o-xp, 353h, j, p, r, t, x-z, ax-fx, 354a, b, f-h, n, p, s, w-y, 355f, h, i, k-m, o, p, 356a-c, f, h, j, m, n, p, 357ty, 358a, b, j, 360b, i, 361b, d, 1, m-o, t, w, y, z, kx, 362c, p, 363a, g, h, k, o, s-y, 364a, b, f-1, n, r, 365f, n, 366a, c, f-j, l, m, s, p, z, ax, gx jx-nx, rx-tx, xx, yx, 367a-d, g-i, l, n, o, r, s, x, gx, hx, kx, 368b, c, n, o, r-w, x, z, 370a,h, 371b-d, s,t

3

Ekstensywna uprawa lub koszenie gruntów ornych, w celu utrzymania tradycyjnej formy gospodarowania

333,91 ha

Oddziały – 47w, 48k, 50wx, 74n, 91dx, 135o, 143p, r, 146hy, 147ix, lx, 148p, z, 149cx, 159f, p, 202s, 205s, 221b, g, i, 221Am, Ap, 222cx, sx, wx, 241d, w, 242f, 309cx, fx, jx, 310a, d,g, 311a, d, 312d,g, 313s, 335kx, 340d, 341c, d, 342h, l, w, 345a, 346a, 356p, 357ix, 360j, 361w, 362m, 363a, 364t, 365a, 366p, ay, 367m, dx, lx, 368d, bx, 370b, c, g

4

Koszenie oraz zebranie i wywiezienie skoszonej biomasy, w celu zachowania właściwego stanu siedlisk torfowiskowych

1043,62 ha

Oddziały – 137b, 153c, 252 i, 253 h, 308d, l, o, r, 310l, 312j, 313t, 318c, 319c, 320b, 321b, 322b, 323a, 324b, 325a, 329c, 330b, 334c, 335b, 336b, 337b, 339b, 342m, 343a, f, 344a, 345m, 347a, 348a, f, j, k, 349a, d, f, g, i, 350a, 352d, 353a, d, 354a, 355a, 356a, 362c

Lp.

Rodzaj zadań ochronnych

Rozmiar

Lokalizacja

1

Spowolnienie odpływu i retencjonowanie wód miejscowych przez remont i konserwację istniejących grobli, mnichów, przetamowań i innych urządzeń poprawiających gospodarowanie wodą

Według potrzeb

Zlewnie:

1) jezior – Moszne, Karaśne, Długie, Łukie,

2) Torfowiska Orłowskiego,

3) Łąk Zienkowskich,

4) Bagna Staw,

5) Bagna Bubnów,

6) Durnego Bagna,

7) Cieku Olszowo,

8) Stawów Pieszowolskich,

9) Stawów Bruskich

2

Prowadzenie okresowego monitoringu ilościowego i jakościowego zasobów wodnych

Stałe punkty pomiarowe

Zlewnie:

1) jezior – Moszne, Karaśne, Długie, Łukie,

2) Torfowiska Orłowskiego,

3) Łąk Zienkowskich,

4) Bagna Staw,

5) Bagna Bubnów,

6) Durnego Bagna,

7) Cieku Olszowo,

8) Stawów Pieszowolskich,

9) Stawów Bruskich

3

Przebudowa struktury gatunkowej ichtiofauny:

Na powierzchni 297,5 ha

1. Jeziora – Łukie, Długie, Moszne.

2. Stawy Pieszowolskie.

3. Stawy Bruskie

1) selektywne odłowy gatunków obcych:

a) karaś srebrzysty (Carassius gibelio),

b) sumik karłowaty (Ameiurus nebulosus),

c) amur biały (Ctenopharyngodon idella),

2) zarybianie:

a) szczupakiem (Esox lucius),

100 kg

b) karasiem pospolitym (Carassius carassius),

500 kg

c) linem (Tinca tinca)

150 kg

4

Ochrona ichtiofauny przed niekorzystnymi warunkami abiotycznymi – wiercenie przerębli w okresie zimowym w przypadku długo utrzymującej się pokrywy lodowej

Według potrzeb

4. Jeziora – Łukie, Długie, Moszne.

5. Stawy Pieszowolskie.

6. Stawy Bruskie

Lp.

Rodzaj zadań ochronnych

Rozmiar

Lokalizacja

1

1. Bieżące remonty, modernizacja i konserwacja:

1) miejsc postojowych,

2) ogrodzeń,

3) miejsc odpoczynku,

4) wież widokowych,

5) zadaszeń,

6) pomostów pływających i kładek.

2. Uzupełnienie infrastruktury turystycznej.

3. Uzupełnienie oznakowania.

30 obiektów turystycznych

1. Szlaki turystyczne.

2. Ścieżki przyrodnicze.

3. Ścieżka przyrodniczo-historyczna

2

Porządkowanie terenów udostępnionych dla turystyki i amatorskiego połowu ryb:

1) zbieranie i wywożenie odpadów,

2) wykaszanie, przycinanie oraz dosadzanie drzew i krzewów

4 ścieżki przyrodnicze, ścieżka rowerowa,
6 szlaków turystycznych i
12 stanowisk wędkarskich

1. Szlaki turystyczne.

2. Ścieżki przyrodnicze.

3. Ścieżka przyrodniczo-historyczna.

4. Miejsca udostępnione do amatorskiego połowu ryb na terenie Parku

3

Wykonanie i montaż barci pszczelich

10 sztuk

Obszar Parku

4

Odtworzenie i pielęgnacja starych sadów

2,05 ha

2l, 73l, 184gy, 200t, 310b, 361o, 365s, x, y

5

Odtwarzanie alei wierzb głowiastych poprzez ogławianie istniejących oraz posadzenie wierzby kruchej (Salix fragilis) i wierzby białej (Salix alba)

60 sztuk

188ix, 189m,n, 328f

6

Budowa ścieżki edukacyjnej „Czahary”

1 obiekt

Obwód ochronny Bubnów

Lp.

Rodzaj zadań ochronnych

Rozmiar

Lokalizacja

1

Ochrona zasobów kulturowych –remonty krzyży i kapliczek wraz z wykonaniem ogrodzeń

5 obiektów

Obszar Parku

2

1. Wykonanie domków dla owadów zapylających.

2. Zakup muraraki ogrodowej (Osmia rufa)

20 sztuk

1000 sztuk

1. Osady służbowe w obwodach ochronnych:

1) Łowiszów,

2) Orłów,

3) Wola Wereszczyńska,

4) Bubnów,

5) Zbójno.

2. Ośrodek Dydaktyczno-Muzealny.

3. Ośrodek Dydaktyczno-Administracyjny.

4. Zadaszenie turystyczne w Obwodzie Ochronnym Kochanowskie

3

Odtworzenie i pielęgnacja alei przydrożnych jako cennych elementów krajobrazu Polesia

3600 m

Obszary ochrony krajobrazowej

4

1. Założenie sadu z tradycyjnymi odmianami drzew owocowych

2. Pielęgnacja drzewek.

3. Ogrodzenie sadu

25 sztuk

Obwód Ochronny Łowiszów