Lp.

Identyfikacja zagrożeń

Sposób eliminacji lub ograniczania

1

Pogarszanie się stanu populacji żubra i stanu środowiska życia żubra, przez:
1) wysoki stopień wsobności populacji,
2) nekrotyczne zapalenie napletka,
3) zmniejszającą się dostępność terenów otwartych,
4) ograniczenia w dostępie do wody,
5) nadmierną koncentrację stad zimą,
6) izolację przestrzenną niewielkich populacji,
7) wysoki stopień zarażenia pasożytami,
8) kłusownictwo

1. Monitoring parametrów populacji (w tym śmiertelność, rozrodczość, struktura wiekowo-płciowa).
2. Odłowy i przesiedlenia mające na celu tworzenie i wzmacnianie populacji poza Puszczą Białowieską.
3. Eliminacja osobników agresywnych lub wykazujących objawy chorobowe.
4. Monitoring występowania chorób zakaźnych i inwazyjnych u zwierząt eliminowanych i odławianych.
5. Porządkowanie i odkażanie zimowych miejsc dokarmiania oraz wodopojów.
6. Działania lekarsko-weterynaryjne mające na celu zapobieganie i zwalczanie epizoocji (choroby zakaźnej szerzącej się wśród zwierząt dzikich i domowych na określonym terenie) i pasożytów.
7. Konserwacja i budowa wodopojów.
8. Utrzymywanie i tworzenie atrakcyjnych miejsc żerowych.
9. Rozpraszanie zimowego dokarmiania w celu zmniejszenia koncentracji stad.
10. Inicjowanie i wspieranie działań mających na celu tworzenie korytarzy ekologicznych na zewnątrz Parku (na poziomie lokalnym i ponadlokalnym) oraz przez granicę państwową - na poziomie transgranicznym z częścią puszczy po stronie białoruskiej.
11. Podejmowanie wspólnie z Policją i służbami Państwowego Gospodarstwa Leśnego Lasy Państwowe, zwanego dalej „PGL LP”, działań prewencyjnych w otulinie Parku w celu eliminacji kłusownictwa

2

Rozprzestrzenianie się gatunków obcych sprzyjających synantropizacji siedlisk w szczególności - 9170 - grąd subkontynentalny Tilio-Carpinetum i 91E0 - łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe Salicetum albae, Populetum albae, Alnenion glutinoso-

1. Eliminacja gatunków obcych na terenach objętych ochroną czynną lub krajobrazową z użyciem metod mechanicznych.
2. Zapobieganie zawlekaniu gatunków obcych.
3. Monitoring występowania gatunków obcych na terenie Parku i w jego otulinie.
4. Ograniczanie form antropopresji sprzyjających zawleczeniu gatunków obcych

Lp.

Identyfikacja zagrożeń

Sposób eliminacji lub ograniczania

incanae, olsy źródliskowe

3

Zmiany stosunków wodnych (obniżanie się poziomu wód gruntowych, zanikanie zbiorników wodnych, eutrofizacja) zagrażające w szczególności:
1) siedliskom przyrodniczym:
a) 91DO - bory i lasy bagienne, łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe (Salicetum albae, Populetum albae, Alnenion glutinoso-incanae),
b) 91E0 - łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe Salicetum albae, Populetum albae, Alnenion glutinoso-incanae, olsy źródliskowe,
2) siedliskom gatunków:
a) 1014 - poczwarówka zwężona (Vertigo angustior), b) 1016 - poczwarówka jajowata (Vertigo moulinsiana), c) 1060 - czerwończyk nieparek (Lycaena dispar), 1065 - przeplatka aurinia (Euphydryas aurinia),
d) 1166 - traszka grzebieniasta (Triturus cristatus)

1. Monitoring hydrologiczny wód gruntowych i wód w głównych ciekach naturalnych, w tym procesu erozji dna rzeki Narewki, w razie potwierdzonej badaniami hydrogeologicznymi potrzeby poprawy stosunków wodnych oraz podjęcie działań zmierzających do spowolnienia procesu erozji dna rzeki Narewki; spowalnianie odpływu wód opadowych i roztopowych za pomocą urządzeń piętrzących.
2. Konserwacja i utrzymanie istniejącej infrastruktury hydrotechnicznej.
3. Monitorowanie populacji bobrów

4

Regresja nieleśnych ekosystemów lądowych zagrażających w szczególności siedliskom:
1) 6230 - niżowe murawy bliźniczkowe (Nardion - płaty bogate florystycznie),
2) 6410 - zmiennowilgotne łąki trzęślicowe (Molinion),
3) 6510 - niżowe i górskie świeże łąki użytkowane ekstensywnie (Arrhenatherion elatioris)

Usuwanie nalotu drzew i krzewów oraz wypasanie lub wykaszanie terenów otwartych charakteryzujących się wysoką różnorodnością biologiczną lub posiadających duże znaczenie jako miejsce żerowania zwierząt

5

Zanikanie gatunków i ich ostoi w szczególności:
1) A030 - bocian czarny

1. Ograniczanie niepokojenia zwierząt poprzez udostępnianie terenu dostosowane do wymagań ochrony gatunków.
2. Dostosowanie czasu i zakresu wykonywania zabiegów

Lp.

Identyfikacja zagrożeń

Sposób eliminacji lub ograniczania

(Ciconia nigra),
2) A084 - błotniak łąkowy (Circus pygargus),
3) A089 - orlik krzykliwy (Aquilla pomarina),
4) 1361 - ryś (Lynx lynx),
5) 1065 - przeplatka aurinia (Euphydryas aurinia),
6) 1925 - rozmiazg kolwieński (Phyto kolwensis),
7) 1437 - leniec bezpodkwiatkowy
(Thesium ebracteatum)
8) 1477 - sasanka otwarta (Pulsatilla patens)

ochrony czynnej do potrzeb gatunków priorytetowych.
3. Pozostawianie martwych drzew.
4. Utrzymanie dostępności miejsc zimowania nietoperzy w remontowanych obiektach.
5. Monitoring liczebności gatunków priorytetowych

6

Drapieżnicza presja zdziczałych psów i kotów na gatunki zwierząt bytujących na obszarze Parku

1. Monitoring wpływu zdziczałych psów i kotów na populacje zwierząt na obszarze Parku.
2. Wyłapywanie zdziczałych psów i kotów na obszarze objętym ochroną czynną i krajobrazową wraz z dalszym postępowaniem, zgodnym z wymaganiami ustawy z dnia 12 sierpnia 1997 r. o ochronie zwierząt (Dz. U. z 2003 r. Nr 106, poz. 1002, z późn. zm.)

7

Ustępowanie gatunków światłolubnych i ciepłolubnych, izolacja stanowisk - zagrożenia dla gatunków:
1) 1084 - pachnica dębowa (Osmoderma sp.),
2) 1085 - bogatek wspaniały (Buprestis splendens),
3) 1437 - leniec bezpodkwiatkowy
(Thesium ebracteatum),
4) 1477 - sasanka otwarta (Pulsatilla patens)

1. Utrzymywanie najcenniejszych otwartych powierzchni nieleśnych przez wypas, wykaszanie i odkrzaczanie.
2. Odtwarzanie stanowisk gatunków.
3. Kształtowanie właściwych warunków siedliskowych sprzyjających utrzymaniu populacji gatunków będących przedmiotem ochrony.
4. Przechowywanie nasion w bankach nasion.
5. Hodowla gatunków roślin w warunkach ex situ.
6. Monitoring gatunków priorytetowych

8

Intensyfikacja udostępnienia terenu powodująca pogarszanie stanu walorów przyrodniczych Parku

1. Monitoring liczby osób wchodzących na teren Parku, zwłaszcza w obszarze ochrony ścisłej.
2. Monitoring uszkodzeń roślinności i gleb przy szlakach turystycznych.
3. Utrzymanie ograniczeń w udostępnianiu najcenniejszych obszarów.
4. Rozbudowa infrastruktury zabezpieczającej przedmioty ochrony przed degradacją.
5. Inicjowanie i wspieranie powstawania atrakcji turystycznych i edukacyjnych poza granicami Parku

9

Obszar Parku niewystarczający dla ochrony dużych ssaków wymagających większego

1. Inicjowanie i wspieranie działań mających na celu tworzenie korytarzy ekologicznych na poziomie lokalnym, ponadlokalnym i transgranicznym.
2. Zacieśnianie wzajemnej współpracy międzynarodowej z

Lp.

Identyfikacja zagrożeń

Sposób eliminacji lub ograniczania

areału osobniczego i warunków do swobodnej migracji, w szczególności:
1) 1352- wilk (Canis lupus),
2) 1361 - ryś (Lynx lynx),
3) 2647 - żubr (Bison bonasus)

białoruskim Parkiem Narodowym „Belovezhskaya Pushcha” w celu propagowania i poszukiwania rozwiązań zmierzających do zapewnienia warunków dla migracji dużych ssaków przez granicę państwa (w odniesieniu do populacji żubrów bytujących po obu stronach granicy państwowej - po uprzednim uzyskaniu niezbędnego potwierdzenia naukowego co do zasadności łączenia tych dwóch populacji)

10

Pożary

1. Opracowanie w porozumieniu z Państwową Strażą Pożarną zwaną dalej „PSP” strategii postępowania dla każdego obiektu.
2. Utrzymanie pasów przeciwpożarowych od strony Polany Białowieskiej.
3. Monitoring zagrożenia pożarowego ekosystemów.
4. Utrzymywanie dyżurów przeciwpożarowych w okresach zwiększonego zagrożenia pożarowego.
5. Edukacja społeczeństwa.
6. Działania profilaktyczne podejmowane we współpracy z PGL LP i PSP.
7. Wspieranie starań o dofinansowywanie i doposażanie jednostek Ochotniczej Straży Pożarnej na terenie gmin przylegających do Parku

11

Pogarszanie się stanu obiektów dziedzictwa kulturowego

1. Rewitalizacja Parku Pałacowego.
2. Remonty obiektów zabytkowych.
3. Zabezpieczenie stanowisk archeologicznych przed nieuprawnioną eksploracją.
4. Działania edukacyjne zmierzające do podtrzymania i kształtowania świadomości społeczności lokalnych, poczucia tożsamości i odpowiedzialności za dobra kultury materialnej i niematerialnej.
5. Zachowanie tradycyjnego nazewnictwa obiektów kultury materialnej.
6. Współpraca ze służbami konserwatorskimi, jednostkami samorządu terytorialnego i organizacjami pozarządowymi

12

Wypłycanie i zarastanie stawów w Parku Pałacowym

Pogłębienie stawów i usunięcie nagromadzonego osadu

13

Niezgodne z prawem korzystanie z zasobów Parku

1. Współpraca z Policją, PGL LP i Strażą Graniczną w zakresie prewencji.
2. Patrolowanie zagrożonych obszarów i obiektów Parku.
3. Usuwanie urządzeń kłusowniczych.
4. Kontrola osób odławiających zwierzęta oraz zbierających rośliny lub grzyby.
5. Szkolenie pracowników Parku i PGL LP oraz funkcjonariuszy Policji i Straży Granicznej w zakresie umiejętności rozpoznawania gatunków flory i fauny objętych ochroną

14

Niedostateczny zakres poznania zasobów, tworów i składników przyrody oraz zasobów kulturowych oraz procesów ekologicznych

1. Prowadzenie inwentaryzacji przyrodniczej i dóbr kultury materialnej.
2. Rozwijanie badań naukowych i monitoringu środowiska przyrodniczego

Lp.

Identyfikacja zagrożeń

Sposób eliminacji lub ograniczania

1

1. Pogłębienie się stopnia wsobności populacji 2647 -żubra (Bison bonasus).
2. Pojawianie się nowych chorób zakaźnych i inwazyjnych.
3. Niekorzystne zmiany w strukturze populacji.
4. Zagrożenie integralności ostoi żubra w wyniku zmian w sposobie zagospodarowania Puszczy Białowieskiej

1. Monitoring liczebności i stanu zdrowotnego populacji.
2. Minimalizacja kontaktu żubrów z osobami postronnymi w okresach zwiększonego zagrożenia epizoocjami.
3. Wymiana osobników pomiędzy populacjami wolnymi i hodowlami zamkniętymi.
4. Usuwanie z populacji osobników chorych, agresywnych, osłabionych.
5. Monitoring występowania chorób zakaźnych i inwazyjnych u zwierząt eliminowanych i odławianych.
6. Podejmowanie działań lekarsko-weterynaryjnych mających na celu profilaktykę oraz zwalczanie epizoocji i pasożytów.
7. Wspieranie działań mających na celu zapewnienie integralności ostoi żubra w Puszczy Białowieskiej.
8. Dopuszczenie większego wpływu czynników naturalnych na kształtowanie liczebności i struktury populacji

2

Wzrost presji antropogenicznej

1. Monitoring liczby osób korzystających z obiektów Parku.
2. Monitoring wpływu presji antropogenicznej na przedmioty ochrony udostępnianego terenu

3

Wzrost zagrożenia pożarowego

1. Monitoring stopnia zagrożenia pożarowego.
2. Utrzymywanie dyżurów i patroli przeciwpożarowych w okresach najwyższego zagrożenia pożarowego.
3. Utrzymanie sprzętu i infrastruktury służącej ochronie przeciwpożarowej

4

Pogorszenie stanu zachowania dóbr kultury materialnej

1. Ocena stanu zachowania obiektów i stanowisk.
2. Współpraca ze służbami konserwatorskimi i organizacjami pozarządowymi.
3. Zachowanie i przywracanie tradycyjnych nazw miejsc i obiektów

Lp.

Identyfikacja zagrożeń

Sposób eliminacji lub ograniczania

1

Niekontrolowane rozprzestrzenianie się gatunków obcych implikujące synantropizację siedlisk, w szczególności:
1) 9170-grąd subkontynentalny Tilio-Carpinetum,
2) 91E0 - łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe (Salicetum albae,
Populetum albae,
Alnenion glutinoso-incanae),
3) olsy źródliskowe

1. Wypracowanie i wdrożenie w porozumieniu z PGL LP, lokalnymi samorządami i innymi instytucjami z obszaru Puszczy Białowieskiej wspólnej strategii postępowania z gatunkami inwazyjnymi.
2. Likwidacja stanowisk (ognisk) gatunków obcych na etapie poprzedzającym ich pojawianie się w granicach Parku.
3. Podejmowanie współpracy z zainteresowanymi stronami odnośnie do edukacji związanej z gatunkami obcymi

2

Niska liczebność i wysoki

1. Prowadzenie hodowli żubra ex situ.

Lp.

Identyfikacja zagrożeń

Sposób eliminacji lub ograniczania

stopień homozygotyczności światowej populacji 2647 -żubra (Bison bonasus)

2. Wspieranie powstawania nowych hodowli zamkniętych i stad wolnych poza Puszczą Białowieską, a także prowadzenie Księgi Rodowodowej Żubrów

3

Zanikanie tradycyjnego krajobrazu polany białowieskiej, polany masiewskiej, polany pogorzeleckiej oraz agrocenoz, zagrażające w szczególności gatunkom:
1) A030 - bocian czarny (Ciconia nigra),
2) A084 - błotniak łąkowy (Circus pygargus),
3) A089 - orlik krzykliwy (Aquila pomarina),
4) A127 - żuraw (Grus grus)

1. Współpraca z lokalnymi samorządami w zakresie rewitalizacji i utrzymania punktów i miejsc widokowych na przedpolu Parku.
2. Edukacja społeczności lokalnych na rzecz konieczności zachowania tradycyjnych elementów architektonicznych wsi puszczańskich wraz z dotychczasowym przestrzennym usytuowaniem zabudowy jako cech charakterystycznych krajobrazu kulturowego.
3. Propagowanie tradycyjnych form upraw rolnych i ekstensywnego użytkowania łąk.
4. Postulowanie odpowiednich regulacji do dokumentów planistycznych odnośnie do potrzeby wyłączania z zabudowy mieszkaniowej i zagrodowej fragmentów polan stanowiących zagrożenie dla walorów przyrodniczych Parku oraz przedmiotów ochrony w obszarze Natura 2000.
5. Podejmowanie działań związanych z wykupem gruntów niestanowiących własności Skarbu Państwa.
6. Postulowanie wyłączenia na Polanie Białowieskiej spod zabudowy mieszkaniowej i zagrodowej terenów położonych na zachód i północ od Parku Pałacowego i na północ od linii ulicy Żubrowej, na wschód od linii ulicy Puszczańskiej i na północ od linii ulicy Kamienne Bagno i Drogi Browskiej, jak również terenu pomiędzy drogą Białowieża - Pogorzelce, a doliną Narewki.
7. Sugerowanie zabudowy na terenie sołectwa Stare Masiewo wyłącznie w pasie o szerokości 200 m po obu stronach drogi nr 1654B z wyłączeniem pasa o szerokości 100 m od północnej granicy Parku.
8. Propagowanie idei wyznaczenia otuliny Parku na terenie polany białowieskiej, polany masiewskiej i polany pogorzeleckiej

4

Sytuacje konfliktowe związane ze szkodami w uprawach i płodach rolnych powodowane przez populację gatunku 2647 - żubra (Bison bonasus)

1. Poprawa warunków żerowania wewnątrz kompleksu leśnego.
2. Edukacja rolników w zakresie postępowania z żubrami i zapobiegania szkodom.
3. Kontraktacja łąk i plonów z przeznaczeniem dla żubrów.
4. Odstraszanie (płoszenie), odławianie i przesiedlanie osobników uporczywie powodujących szkody.
5. Odławianie, przesiedlanie, eliminacja osobników agresywnych

5

Brak łączności przestrzennej pomiędzy siedliskami gatunków bytujących na terenie Parku i ich siedliskami na pozostałym obszarze Puszczy Białowieskiej powodującej pogorszanie się stanu ochrony gatunków:
1) 1361 - ryś (Lynx lynx),
2) 1925 - rozmiazg kolweński (Pytho kolwensis)

1. Promowanie i wspieranie działań na rzecz wyznaczania, w porozumieniu z PGL LP, korytarzy ekologicznych charakteryzujących się zasobami martwego drewna na poziomie powyżej 10% zapasu drzewostanu z jednoczesnym zachowaniem struktur typowych dla lasów naturalnych (wykroty, złomy) pomiędzy obszarem Parku i lasami o dużym stopniu naturalności oraz pomiędzy Puszczą Białowieską i innymi kompleksami leśnymi.
2. Zapobieganie tworzeniu i dążenie do ograniczania wpływu barier migracyjnych (drogi udostępnione do ruchu publicznego, zbyt mała ilość starych, martwych drzew) w sąsiedztwie Parku

Lp.

Identyfikacja zagrożeń

Sposób eliminacji lub ograniczania

6

Gospodarka łowiecka na terenach bezpośrednio przylegających do Parku (polana białowieska, polana masiewska i polana pogorzelecka)

Współpraca z PGL LP w procesie tworzenia planów łowieckich dla terenów sąsiadujących z Parkiem

7

Niedostateczna ilość drzew martwych, obumierających i dziuplastych w przylegającej do Parku I strefie Leśnego Kompleksu Promocyjnego (LKP)„ Puszcza Białowieska”, zagrażająca zwłaszcza gatunkom:
1) 1086 - zgniotek cynobrowy (Cucujus cinnaberinus)
2) 1920 - ponurek schneidera (Boros schneideri),
3) 1925 - rozmiazg kolweński (Pytho kolwensis),
4) 4021 - konarek tajgowy (Phryganophilus ruficollis),
5) 4026 - zagłębek bruzdkowany (Rhysodes sulcatus)

Współpraca z PGL LP zmierzająca do pozostawiania martwych i obumierających drzew w I Strefie Leśnego Kompleksu Promocyjnego „Puszcza Białowieska”

8

Niszczenie populacji rzadkich gatunków przez kolekcjonerów zagrażające w szczególności gatunkom:
1) 1065 - przeplatka aurinia (Euphydryas aurinia),
2) 1085 - bogatek wspaniały (Buprestis splendens),
3) 1925 - rozmiazg kolweński (Pytho kolwensis),
4) 4021 - konarek tajgowy (Phryganophilus ruficollis),
5) 4026 - zagłębek bruzdkowany (Rhysodes sulcatus)

1. Współpraca ze Strażą Leśną, Policją i Strażą Graniczną w zakresie kontroli osób odławiających owady oraz zbierających rośliny lub grzyby.
2. Organizacja szkoleń dla pracowników Parku oraz funkcjonariuszy Policji, Straży Granicznej, Straży Leśnej i PGL LP w zakresie rozpoznawania gatunków objętych ochroną prawną (współpraca z PGL LP dotyczy terenu otuliny)

9

Wypadki komunikacyjne ze zwierzętami zagrażające zwłaszcza gatunkom:
1) 1352 - wilk (Canis

1. Ustawianie tablic informacyjnych przy drogach.
2. Wnioskowanie do zarządców dróg o budowę przejść dla płazów przy remontach lub budowach dróg

Identyfikacja zagrożeń

Sposób eliminacji lub ograniczania

lupus),
2) 1361 - ryś (Lynx lynx),
3) 2647 - żubr (Bison bonasus),
4) 1166 - traszka grzebieniasta (Triturus cristatus)

10

Zanieczyszczenia powietrza

1. Propagowanie w regionie niskoemisyjnych źródeł ciepła oraz wykorzystywania energii ze źródeł odnawialnych.
2. Ograniczanie ruchu pojazdów spalinowych na terenie Parku i wnioskowanie o wprowadzenie ograniczenia do zarządców terenu w jego bezpośrednim sąsiedztwie

11

Skażenie wód w wyniku migracji zanieczyszczeń chemicznych z odciekami ze składowisk odpadów

1. Wspieranie władz samorządowych w zdobyciu środków na likwidację składowisk odpadów i rekultywację terenu.
2. Likwidacja i rekultywacja dawnego wysypiska śmieci na uroczysku „Cegielnia”

Lp.

Identyfikacja zagrożeń

Sposób eliminacji lub ograniczania

1

Wzrost liczby osób korzystających z obiektów Parku

1. Monitoring liczby osób korzystających z obiektów Parku.
2. Wprowadzanie okresowych i stałych ograniczeń oraz limitów w dostępie do obiektów poddanych największej presji.
3. Propagowanie i merytoryczne wspieranie tworzenia atrakcji turystycznych i obiektów edukacyjnych poza granicami Parku w celu zminimalizowania i rozłożenia w czasie obciążeń wynikających z nadmiernej presji turystycznej

2

Choroby o charakterze epizoocji zagrażające w szczególności populacji gatunku 2647 - żubra (Bison bonasus)

1. Monitoring stanu zdrowotnego populacji żubra.
2. Opracowanie i wdrożenie procedur postępowania w przypadku stwierdzenia epizoocji lub zaobserwowania niepokojących objawów chorobowych u zwierząt.
3. W okresach zagrożenia epizoocjami ograniczanie kontaktów osób postronnych ze zwierzętami i miejscami ich bytowania

3

Przekroczenie pojemności ekologicznej Puszczy dla zwierząt kopytnych zagrażające pogorszeniem się stanu ochrony gatunku 2647 - żubra (Bison bonasus)

1. Odławianie i rozsiedlanie żubra poza obszar Puszczy Białowieskiej.
2. Opiniowanie planów łowieckich nadleśnictw Białowieża i Browsk w szczególności odnośnie do potrzeb regulacji pogłowia jelenia w ramach gospodarki łowieckiej.
3. Zwiększenie bazy pokarmowej przez utrzymywanie łąk jako istotnej bazy pokarmowej żubrów żyjących na wolności

4

1. Zmiany składowych bilansu wodnego ekosystemów i zlewni leśnych.
2. Pogarszanie się jakości wód powierzchniowych i podziemnych.
3. Eutrofizacja wód

1. Monitoring stosunków wodnych (rozpoznanie stanu ekosystemów hydrogenicznych, modelowanie hydrologiczne).
2. W razie potrzeby podejmowanie działań mających na celu poprawę stosunków wodnych.
3. Edukacja społeczeństwa oraz wspieranie działań samorządów w zakresie wyposażenia w kanalizację wszystkich jednostek osadniczych.
4. Likwidacja potencjalnych źródeł zanieczyszczeń wód

Lp.

Identyfikacja zagrożeń

Sposób eliminacji lub ograniczania

5

Rozprzestrzenianie się pożarów z terenów sąsiadujących z Parkiem

1. Utrzymywanie pasów przeciwpożarowych od strony otwartych terenów osadniczych (polan).
2. Dyżury i patrole przeciwpożarowe w okresach zagrożenia.
3. Utrzymanie sprzętu i infrastruktury służącej celom przeciwpożarowym.
4. Szkolenia pracowników w zakresie profilaktyki pożarowej i walki z pożarami

6

Wzrost liczebności populacji gatunków inwazyjnych zagrażających siedliskom, w szczególności:
1) 9170 - grąd subkontynentalny (Tilio-Carpinetum),
2) 91E0 - łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe (Salicetum albae, Populetum albae, Alnenion glutinoso-incanae, olsy źródliskowe)

1. Monitoring liczebności populacji gatunków inwazyjnych.
2. Opracowanie strategii postępowania z gatunkami inwazyjnymi na terenie Puszczy Białowieskiej (przy współudziale jednostek naukowych, PGL LP, lokalnych samorządów i innych organizacji)

7

Transgraniczny przepływ zanieczyszczeń rzekami -Narewka i Hwoźna, pochodzących z części zlewni na obszarze Białorusi

1. Monitoring stanu jakości wód.
2. Współpraca ze stroną białoruską w zakresie zgłaszania ewentualnych awarii.
3. Edukacja samorządów lokalnych o możliwościach występowania tego typu zagrożeń i potrzebie ich zgłaszania.
4. Prowadzenie monitoringu hydrologicznego obejmującego ilość i jakość zasobów wodnych rzeki Narewki i rzeki Hwoźnej w pobliżu granicy państwa wraz z możliwością wykorzystania stawów w Parku Pałacowym jako zbiornika buforowego w sytuacjach awaryjnych dla rzeki Narewki

8

Prowadzenie prac o charakterze melioracyjnym na obszarze parku narodowego „Belovezhskaya Pushcha” stwarzających zagrożenia transgraniczne dla stosunków wodnych obszaru Parku i zachowania trwałości siedlisk hydrogenicznych

Współpraca ze stroną białoruską w zakresie identyfikowania zagrożeń transgranicznych i ograniczania ich skutków

9

Możliwość krzyżowania się osobników gatunku 2647 -żubra europejskiego (Bison bonasus)z osobnikami bizona amerykańskiego i powstanie ewentualnych mieszańców

1. Propagowanie i wspieranie hodowli żubra czystej linii białowieskiej (Bison bonasus)na obszarze kraju.
2. Podejmowanie szerokich działań edukacyjnych na rzecz uświadamiania zagrożeń dla rodzimej populacji żubra wynikających z ewentualnego sprowadzania bizona amerykańskiego jako gatunku obcego dla fauny województwa podlaskiego

Lp.

Rodzaj zadań ochronnych

Rozmiar

Lokalizacja¹⁾

1

Usuwanie wiatrołomów z tras turystycznych i dróg z pozostawieniem drzew w ekosystemie

Według potrzeb

Według potrzeb

2

Ręczne usuwanie podrostów i nalotów drzew i krzewów z dróg w celu utrzymania właściwego stanu ich nawierzchni, z pozostawieniem pozyskanej biomasy do naturalnego rozkładu na miejscu

Według potrzeb

Drogi (tryby) - Mogiłkowski, Poprzeczny, Budnicki, Pojedynacki, Sierganowski, Zakole, Dyrekcyjny, Niedźwiedziowski, Orłowski, Masiewski, droga Objazdowa

3

Utrzymanie linii podziału powierzchniowego w strefie ochrony ścisłej - odnowienie oznakowania

Według potrzeb

Wynikająca z potrzeb

4

1. Ochrona ekosystemów leśnych przed organizmami inwazyjnymi rozprzestrzenianymi poprzez odchody koni oraz z podawaną paszą.
2. Stosowanie worków podogonowych na odchody (lub innych rozwiązań), jak również worków na paszę

Według potrzeb

Obszar objęty ochroną ścisłą

5

1. Monitorowanie liczebności populacji roślin i zwierząt.
2. Prowadzenie rejestru obserwacji

Według potrzeb

Według potrzeb

Lp.

Rodzaj zadań ochronnych

Rozmiar

Lokalizacja¹⁾

1

Remont kapitalny mostków na drogach w celu utrzymania ich przejezdności z zastosowaniem materiałów miejscowego pochodzenia

2 sztuki

Oddziały - 340C, 341B

2

Utrzymanie obiektów infrastruktury technicznej - kładka, brama wejściowa

Według potrzeb

Oddziały - 398C,399C

3

Remont obiektów infrastruktury turystycznej - kładka turystyczna

402 mb

Oddział 398C

Lp.

Rodzaj zadań ochronnych

Rozmiar

Lokalizacja¹⁾

(remont istniejącej lub wykonie nowej)

4

Remonty dróg leśnych (wyrównywanie powierzchni dróg uszkodzonych przez pojazdy konne z wykorzystaniem gruntu miejscowego pochodzenia)

1,5 km

Oddziały - 398B, 398C, 398G

5

Remont przepustów (rozkopanie, uzupełnienie ubytków, uszczelnienie w oparciu o materiał miejscowego pochodzenia)

2 sztuki

Oddziały - 373D, 344D

6

Utrzymanie tras turystycznych - minimalizacja skutków antropopresji (ograniczenie szerokości ścieżki poprzez sztuczne bariery, budowę pomostów, inne metody)

Według potrzeb

Według potrzeb, OO Orłówka, OO Hwoźna

7

Utrzymanie obiektów turystycznych (wykaszanie roślinności zielnej, drobne naprawy, konserwacja)

1 sztuka

Oddział - 226Ac

8

Utrzymanie szlaków turystycznych:
1) odnowienie i odsłanianie oznakowania,
2) utrzymanie przejezdności (przecinanie złomów i wywrotów z pozostawieniem biomasy)

5 km

Oddziały - 226A, 226B, 227A, 227B, 192A, 192B, 193C, 193D

9

Utrzymanie i drobne naprawy dróg do celów przeciwpożarowych i prowadzenia monitoringu stanu ekosystemów:
1) wykaszanie poboczy,
2) usuwanie nalotu drzew i krzewów z poboczy,
3) odśnieżanie,
4) mechaniczne lub ręczne równanie, wałowanie, nawożenie żwiru,
5) podkrzesywanie nawisów gałęzi,
6) usuwanie złomów i wywrotów z pozostawieniem biomasy,

Według potrzeb

Wynikająca z potrzeb, OO Hwoźna

5 sztuk

Oddziały - 225Aa, 193Ci, 192Bi, 192Db, 226Di

Lp.

Rodzaj zadań ochronnych

Rozmiar

Lokalizacja¹⁾

7) odwadnianie kałuż oraz remont przepustów (rozkopanie, wymiana uszkodzonych elementów, uszczelnienie, przysypanie żwirem, faszynowanie skarp, profilowanie nawierzchni),
8) zachowanie niezbędnego okresu kwarantanny dla wszelkich materiałów technologicznych obcego pochodzenia (żwir, piasek itp.), za wyjątkiem prac wykonywanych w oparciu o materiał miejscowego pochodzenia

10

Bieżąca konserwacja tablic i znaków (czyszczenie, konserwacja, drobne naprawy, wymiana na nowe)

Według potrzeb

Według potrzeb

11

Oznakowanie strefy ochrony ścisłej (ustawienie tablic)

Do 32 sztuk

Północna granica strefy ochrony ścisłej, OO Hwoźna

12

Odnowienie oznakowania podziału powierzchniowego:
1) malowanie linii na drzewach,
2) malowanie słupków podziału powierzchniowego,
3) uzupełnienie brakujących słupków

1,5 km

Oddziały - 259A, 259B, 259C

Według potrzeb

Według potrzeb

Według potrzeb

Według potrzeb

13

Odnowienie oznakowania szlaków turystycznych:
1) odmalowanie istniejących lub naniesienie nowych oznakowań,
2) usunięcie nawisów gałęzi ograniczających czytelność oznakowania

Według potrzeb

Wynikająca z potrzeb, OO Hwoźna

14

Utrzymanie słupków podziału powierzchniowego (stabilizacja, malowanie, uzupełnienie brakujących słupków)

Według potrzeb

Wynikająca z potrzeb

15

Naprawa i konserwacja ogrodzeń mogił i krzyży

Według potrzeb

Oddziały - 399Ac, 370Cg, 369Gg

Lp.

Rodzaj zadań ochronnych

Rozmiar

Lokalizacja¹⁾

1

Ręczne utrzymanie powierzchni pasa przeciwpożarowego w stanie bez pokrywy roślinnej

0,2 km

Oddziały - 368Ak, 368Aj, 368Al, 368An

2

Likwidacja ogrodzeń upraw i młodników:

Według potrzeb

Oddziały - 253Cf, 194Ah,

Lp.

Rodzaj zadań ochronnych

Rozmiar

Lokalizacja¹⁾

1) zdjęcie siatki lub żerdzi (w tym usunięcie podrostów drzew i krzewów przerastających siatkę),
2) usunięcie słupów i żerdzi,
3) wywiezienie poza powierzchnie upraw lub pozostawienie elementów drewnianych do naturalnego rozkładu

134Da, 134Adi, 134Ai, 163Bb, 194Da, 195Dh, 195Db, 164Bj, 136Bm, 165Bdhj, 165Bh, 165Bj, 166Df, 196Cik, 196Ck

3

1. Monitorowanie rozwoju populacji kornika drukarza poprzez wykładanie pułapek feromonowych (zakup 2 serii feromonów, wymiana zużytych elementów pułapek, obsługa).
2. Monitorowanie rozwoju populacji kornika drukarza na terenie OO Hwoźna

60 pułapek feromonowych

Oddziały - 158Ad, 158Bc, 189Ac, 313Bc, 313Cf, 105Bb,105Da, 106Bj, 106Bg, 107Bi, 108Ac, 133Bd, 133Cc, 133Ci, 164Ba, 195Dc, 111Cg, 136Ci, 136Dh, 228Ac, 229Df

OO Hwoźna - pcl

4

Likwidacja stanowisk obcych gatunków roślin:
1) klon jesionolistny (Acer negundo) - jednorazowe wycięcie drzew oraz usuwanie ich odnowienia w miesiącach od V do IX (kontynuacja zabiegów z lat poprzednich),
2) klon jawor (Acer pseudoplatanus) - jednorazowe, ręczne i mechaniczne wycięcie drzew w terminie od V do IX (kontynuacja zabiegu z lat poprzednich),
3) winobluszcz (Partenocissus inserta) - sukcesywne ręczne i mechaniczne wycinanie i karczowanie (w terminie od V do IX (kontynuacja zabiegu z lat poprzednich)),
4) turzyca drżączkowata (Carex bryzoides) - przykrycie runa na okres minimum dwóch lat czarną folią ogrodniczą w miejscu występowania turzycy łącznie z usuwaniem podrostów i nalotów w miejscu zwalczania,
5) niecierpek drobnokwiatkowy (Impatiens parviflora) - ręczne wykaszanie i usuwanie roślin

Według potrzeb

Oddziały - 159Db, 159Dh, 190Ba, 221Ea, 253Da, 282Ba

0,10 ha

Oddziały - 110Ad, 110Ai, 110Aj, 110Ah, 368Al,

0,10 ha

Oddziały -110Ba, 111Ad

0,15 ha

Oddziały - 136Ca, 196Da,

Według potrzeb

Oddziały - 161Af, 368Al, 420Cc

Lp.

Rodzaj zadań ochronnych

Rozmiar

Lokalizacja¹⁾

przed lub w trakcie kwitnienia roślin

5

Monitoring i usuwanie obcych gatunków roślin (ręczne i mechaniczne usuwanie pojedynczych egzemplarzy i stanowisk obcych gatunków inwazyjnych), w szczególności:
1) dąb czerwony (Quercus rubra),
2) dziki bez koralowy (Sambucus racemosa),
3) klon jawor (Acer pseudoplatanus),
4) klon jesionolistny (Acer negundo),
5) niecierpek drobnokwiatowy (Impatiens parviflora),
6) świdośliwa Lamarcka (Amelanchier lamarckii),
7) turzyca drżączkowata (Carex brizoides),
8) winobluszcz zaroślowy (Partenocissus inserta),
9) niecierpek gruczołowaty (Impatiens glandulifera),
10) ligustr (Ligustrum vulgare),
11) łubin trwały (Lupinus polyphyllos),
12) czeremcha amerykańska (Padus serotina),
13) rdestowiec (Reynourtia spp.),
14) róża pomarszczona (Rosa rugosa),
15) nawłocie (Solidago gigantea, S. canadensis),
16) tawuła nibywierzbolistna (Spiraea x pseudosalicifolia),
17) żywotnik olbrzymi (Thuja plicata)

Według potrzeb

W zależności od potrzeb

Lp.

Rodzaj zadań ochronnych

Rozmiar

Lokalizacja¹⁾

6

Utrzymanie właściwego stanu technicznego miejsc czerpania wody do celów przeciwpożarowych (konserwacja podjazdów, oczyszczanie brzegu z roślinności zielnej)

3 sztuki

Oddziały - 130Ch, 160Dg, 189Cc

7

1. Naprawy, utrzymanie sprawności dróg dojazdowych dla celów przeciwpożarowych, potrzeb monitoringu i ochrony zasobów Parku, poprzez:
1) wykaszanie poboczy,
2) usuwanie nalotu drzew i krzewów,
3) odśnieżanie,
4) mechaniczne lub ręczne równanie, wałowanie, nawożenie żwiru,
5) podkrzesywanie nawisów gałęzi,
6) usuwanie złomów i wywrotów, z możliwością częściowego zagospodarowania biomasy.
2. Remont przepustów, poprzez:
1) rozkopanie, wymianę uszkodzonych elementów, uszczelnienie, przysypanie żwirem, faszynowanie skarp, profilowanie nawierzchni,
2) zachowanie niezbędnego okresu kwarantanny dla wszelkich materiałów technologicznych obcego pochodzenia (żwir, piasek itp.), za wyjątkiem prac wykonywanych w oparciu o materiał miejscowego pochodzenia

Do 73 km

Drogi dojazdowe w OO Hwoźna - pcl

11 sztuk

Oddziały - 105Ba, 130 Bl, 131 Bf, 131 Dg, 160Bh, 161 Bf, 193 Bb, 162Bb, 108 Bb, 194 Db

8

Utrzymanie polany na Uroczysku Głuszec:
1) usunięcie obumarłych drzew owocowych,
2) wykaszanie roślinności zielnej

Według potrzeb

Oddział 164Bg

Lp.

Rodzaj zadań ochronnych

Rozmiar

Lokalizacja¹⁾

1

Zachowanie różnorodnych pod względem gatunków zbiorowisk łąkowych:
1) jednokrotne wykaszanie łąk i innych powierzchni nieleśnych w terminie od VII do VIII z zebraniem i wywiezieniem biomasy lub złożeniem w bróg na miejscu:
a) koszenie mechaniczne lub ręczne,
b) przewracanie, prasowanie, zbiór, wywóz, czynności transportowe,
c) ewentualne lokalne (punktowe) równanie powierzchni łąk (ręczne lub mechaniczne włókowanie),
d) pozostawienie niedokosów na minimum 10% powierzchni,
2) jednokrotne wykaszanie łąk i innych powierzchni nieleśnych w terminie od VII do VIII z możliwością częściowego usunięcia pozyskanej biomasy:
a) koszenie mechaniczne lub ręczne,
b) przewracanie, prasowanie, zbiór, wywóz, czynności transportowe,
c) ewentualne lokalne (punktowe) równanie powierzchni łąk (ręczne lub mechaniczne włókowanie)

Do 4,40 ha

Oddziały - 159Dh, 190Ba, 253Ba, 339Bk

Do 8,20 ha

Oddziały - 130Ag, 130Cd, 253Da

2

Kształtowanie bogatych gatunkowo zbiorowisk (dwukrotne mechaniczne wykaszanie łąk kosiarką bijakową z uprzednim częściowym odkrzaczaniem powierzchni w okresie od VI do VIII, z pozostawieniem biomasy, ewentualne lokalne (punktowe) równanie powierzchni łąk (ręczne lub mechaniczne włókowanie)):
1) 6510, łąk świeżych (Arrhenatherion elatioris),
2) 6230-4, muraw bliźniczkowych z rzędu Nardetalia

Do 5 ha*⁾

Oddziały - 399Da, 399Dc, 399Dj, 399Dl, 400Cc, 400Cg, 400Ck, 400Co, 400Db

Lp.

Rodzaj zadań ochronnych

Rozmiar

Lokalizacja¹⁾

3

Kształtowanie bogatych gatunkowo zbiorowisk (wykaszanie mechaniczne łąki jednokrotnie w roku lub raz na dwa lata, w terminie od VI do VIII, z zebraniem i wywiezieniem biomasy lub ze złożeniem w bróg na miejscu, ewentualne lokalne (punktowe) równanie powierzchni łąk (ręczne lub mechaniczne przez włókowanie), pozostawienie 10-20% niedokosów):
1) 6510 - łąk świeżych (Arrhenatherion elatioris),
2) 6230-4 muraw bliźniczkowych z rzędu Nardetalia

Do 10,90 ha*⁾

Oddziały - 398Gg, 398Gl, 398Gr, 399Da, 399Dc, 399Dd, 399Dh, 399Di, 399Dj, 399Dl, 400Cc, 400Cg, 400Ck, 400Co, 400Db, 400Dd, 400Dg, 401Cb, 401Ci, 401 Ck

4

Utrzymanie ekosystemów nieleśnych stanowiących bazę żerową dużych roślinożerców, ptaków i owadów:
1) jednokrotne wykaszanie łąk i innych powierzchni nieleśnych w terminie od VI do VIII z usunięciem pozyskanej biomasy lub złożeniem w brogi:
a) koszenie mechaniczne lub ręczne,
b) przewracanie, prasowanie, zbiór, wywóz, czynności transportowe,
c) ewentualne lokalne równanie powierzchni łąk (ręczne lub mechaniczne, przez włókowanie, z pozostawieniem niedokosów na 10-20% powierzchni)

Do 31,91 ha*⁾

Oddziały - 398Gg, 398Gl, 398Gr, 399Da, 399Dc, 399Dd, 399Dg, 399Dh, 399Di, 399Dj, 399Dl, 400Cc, 400Cf, 400Cg, 400Ch, 400Ci, 400Cj, 400Ck, 400Cl, 400Cn, 400Co, 400Db. 400Dd, 400Dg, 401Cb, 401Ci, 401Ck, 401Cl, 401Cm

5

Utrzymanie ekosystemów nieleśnych stanowiących bazę żerową dużych roślinożerców, ptaków i owadów:
1) jednokrotne wykaszanie łąk i innych powierzchni nieleśnych w terminie od VII do VIII z usunięciem biomasy lub złożeniem w brogi:
a) koszenie mechaniczne lub ręczne,
b) przewracanie, prasowanie, zbiór, wywóz, czynności transportowe,
c) ewentualne lokalne (punktowe) równanie powierzchni łąk (ręczne lub mechaniczne włókowanie) z pozostawienie niedokosów

Do 5,56 ha

Oddziały - 134Bg, 282Da, 339Dd

Lp.

Rodzaj zadań ochronnych

Rozmiar

Lokalizacja¹⁾

na minimum 10% powierzchni,

2) jednokrotne wykaszanie łąk i innych powierzchni nieleśnych w terminie od VII do VIII z możliwością częściowego usunięcia pozyskanej biomasy:
a) koszenie mechaniczne lub ręczne,
b) przewracanie, prasowanie, zbiór, wywóz, czynności transportowe,
c) ewentualne lokalne (punktowe) równanie powierzchni łąk (ręczne lub mechaniczne włókowanie),

Do 5,34 ha

Oddziały - 221Af, 339Db, 104Bg, 160Af, 104Aa

3) wykaszanie łąk i innych powierzchni nieleśnych w terminie od VI do VIII dwukrotnie w ciągu roku z możliwością częściowego usunięcia pozyskanej biomasy:
a) koszenie mechaniczne lub ręczne,
b) przewracanie, prasowanie, zbiór, wywóz, czynności transportowe,
c) ewentualne lokalne (punktowe) równanie powierzchni łąk (ręczne lub mechaniczne włókowanie)

Do 0,43 ha

Oddział - 193Bh

6

Zachowanie stanowisk światłożądnych gatunków roślin na dawnych składnicach drewna:
1) wykaszanie mechaniczne w terminie od VI do VIII, z wywiezieniem pozyskanej biomasy (jednorazowo w ciągu roku, jednak nie rzadziej niż raz na

Do 6,65 ha

Oddziały - 106Ba, 107Af, 130Dh, 131Cg, 132Dk, 133Ci, 134Dl, 135Cdx, 135Dk, 136Ci, 158Ba, 159Ai, 160Ba, 161Ag, 162Ba, 163Ad, 164Ba, 165Af, 165Ba, 166Ac, 166Bi, 189Ac, 189Ci, 282Ch, 313Ad

Lp.

Rodzaj zadań ochronnych

Rozmiar

Lokalizacja¹⁾

2 lata koszenie mechaniczne lub ręczne),
2) przewracanie, prasowanie, zbiór, wywóz, czynności transportowe,
3) ewentualne lokalne (punktowe) równanie powierzchni łąk (ręczne lub mechaniczne włókowanie)

7

Zachowanie stanowisk światłożądnych gatunków roślin na dawnych składnicach drewna:
1) wykaszanie mechaniczne w terminie od VI do VIII, z możliwością częściowego usunięcia pozyskanej biomasy (jednorazowo w ciągu roku, jednak nie rzadziej niż raz na 2 lata, koszenie mechaniczne lub ręczne)
2) przewracanie, prasowanie, zbiór, wywóz, czynności transportowe,
3) lokalne równanie powierzchni łąk (ręczne lub mechaniczne, przez włókowanie)

Do 1,36 ha

Oddziały - 221Ad, 313Cg

8

Mechaniczne lub ręczne utrzymanie powierzchni pasa przeciwpożarowego w stanie bez pokrywy roślinnej

3,5 km

Oddziały - 399D, 400C, 400D, 401C, 401D, 401F

9

Usuwanie gatunku obcego, klon jesionolistny (Acer negundo) - jednorazowe ręczne i mechaniczne wycięcie drzew oraz usuwanie ich odnowienia w miesiącach od V do IX

0,05 ha

Oddział - 398Gs

10

Utrzymanie siedliska 6230-4, łąk i muraw bliźniczkowych z rzędu Nardetalia:
1) wypas zwierzętami gospodarskimi lub wykaszanie mechaniczne łąki jednokrotnie w ciągu roku lub raz na dwa lata, w terminie od VII do VIII, z zebraniem i wywiezieniem biomasy lub ze złożeniem w bróg na miejscu,
2) pozostawianie 10-20% niedokosów

Do 1,25 ha

Oddział - 104Aa

11

Zachowanie różnorodności gatunkowej zbiorowisk łąk trzęślicowych (Molinion):

Do 5,06 ha

Oddziały - 398Gg, 400Cc, 400Cg, 400Ck, 400Co, 400Cn

Lp.

Rodzaj zadań ochronnych

Rozmiar

Lokalizacja¹⁾

1) ręczne lub mechaniczne jednokrotne wykaszanie w IX,
2) lokalne równanie powierzchni łąk (ręczne lub mechaniczne, przez włókowanie (konieczność lokalizowania przed koszeniem gniazd gąsienic Euphydryas aurinia))

Lp.

Rodzaj zadań ochronnych

Rozmiar

Lokalizacja¹⁾

1

Usuwanie wiatrołomów ze szlaków turystycznych i dróg z częściowym zagospodarowaniem biomasy

Według potrzeb

W zależności od potrzeb

2

Konserwacja tablic i znaków na terenie Obrębu Ochronnego Hwoźna i Orłówka (w tym wymiana oznakowania)

Według potrzeb

W zależności od potrzeb

3

Utrzymanie i odnawianie obiektów oraz urządzeń infrastruktury turystycznej (platformy obserwacyjne, wiaty, kładki, ławki, tablice, żywopłoty, miejsca ogniskowe, miejsca parkingowe i inne)

Według potrzeb

W zależności od potrzeb

4

Zachowanie linii podziału powierzchniowego:
1) usunięcie złomów i wywrotów z możliwością częściowego zagospodarowania biomasy,
2) usuwanie podrostów i nalotów,
3) podkrzesywanie drzew,
4) odnowienie oznakowania

Do 17,3 km

Oddziały - 106AC, 109AB, 111C, 131AC, 133AB, 133BD, 134A, 159BD, 190B, 313CD, 313AC, 161A, 161C, 161D, 162CD, 163CD, 164CD, 165A, 165D, 229D, 260A, 260B

5

Utrzymanie słupków podziału powierzchniowego:
1) stabilizacja,
2) malowanie,
3) uzupełnienie brakujących słupków

Według potrzeb

W zależności od potrzeb

6

Naprawy szlabanów na terenie Obrębu Ochronnego Hwoźna

Według potrzeb

Wynikająca z potrzeb

7

1. Remont obiektów turystycznych, w tym:
1) remont kładek turystycznych,

1000 mb

Oddziały - 190C, 190D, 221E, 161Da, 194Cf, 159Bj

Lp.

Rodzaj zadań ochronnych

Rozmiar

Lokalizacja¹⁾

2) budowa wieży widokowej służącej eksponowaniu rozległej panoramy widokowej Parku i prowadzeniu obserwacji zwierząt.
2. Remont wiat turystycznych.
3. Remont ogrodzeń obiektów.
4. Remont obiektu turystycznego Filipówka

1 sztuka

Według potrzeb

W zależności od potrzeb

Według potrzeb

W zależności od potrzeb

1 sztuka

Oddział 368 Al

8

Oznakowanie nowego odcinka szlaków turystycznych - do Ostoi Żubrów Czoło i Cmentarza Ewangelickiego

1800 mb

Oddział - 111A, 111C

9

Utrzymanie i odnawianie barier ochronnych mostów:
1) uzupełnienie brakujących elementów,
2) konserwacja

2 sztuki

Oddział - 130Ch Kosy Most nad rzeką Narewką drogowy i kolejowy

10

Likwidacja stanowisk (ognisk) obcych gatunków roślin (termin zabiegów od VI do VII):
1) wykaszanie, wycinanie drzew gatunków obcych oraz usuwanie ich odnowień,
2) wycinanie i karczowanie krzewów gatunków obcych,
3) ręczne wykaszanie i karczowanie bylin gatunków obcych,
4) wywiezienie pozyskanej biomasy.
2. Zachowanie zagrożonych gatunków roślin poprzez uprawę ex situ.
3. Utrzymanie oczek wodnych

Według potrzeb

Oddziały - 402Aa, 402Ab, 402Ac, 402Ad, 403a, 403b, 403c, 403d, 403f

11

Utrzymanie głównych osi widokowych z punktu widokowego poprzez wycięcie drzew (do 40 sztuk, głownie olcha) pod warunkiem braku możliwości technicznych postawienia odpowiednio wysokiej konstrukcji wieży)

Według potrzeb - do 1 ha

Oddziały - 159Bf, 159Bj, 159Da, 159Db

12

Odnawianie oznakowania szlaków turystycznych (odmalowanie istniejących lub naniesienie nowych oznakowań, usunięcie nawisów gałęzi przysłaniających oznakowania)

Według potrzeb

Wynikająca z potrzeb

13

Budowa punktu obserwacji zwierząt (wieży widokowej) na

1 sztuka

Oddział 399D

Lp.

Rodzaj zadań ochronnych

Rozmiar

Lokalizacja¹⁾

południowej granicy wydzielenia, na styku z południową granicą Parku

Lp.

Rodzaj zadań ochronnych

Rozmiar

Lokalizacja¹⁾

1

Utrzymanie ekosystemów nieleśnych ekstensywnie użytkowanych gruntów rolnych stanowiących bazę żerową dużych roślinożerców, ptaków i owadów:
1) jednokrotne lub dwukrotne wykaszanie łąk i innych powierzchni nieleśnych w terminie od VI do VIII z usunięciem biomasy lub złożeniem w brogi,
2) koszenie mechaniczne lub ręczne,
3) przewracanie, prasowanie, zbiór, wywóz, czynności transportowe,
4) ewentualne lokalne (punktowe) równanie powierzchni łąk (ręczne lub mechaniczne włókowanie)

Do 7,45 ha

Oddziały - 111Ai, 111Aj, 111Al

Lp.

Rodzaj zadań ochronnych

Rozmiar

Lokalizacja¹⁾

1

Utrzymanie pasa państwowej drogi granicznej Rzeczypospolitej Polskiej w granicach Parku (OO Orłówka, z częściowym zagospodarowaniem biomasy - OO Hwoźna):
1) podkrzesanie drzew,
2) usuwanie nalotu i podrostu krzewów,
3) usuwanie złomów i wywrotów z częściowym pozostawieniem biomasy

Na odcinku 9.8 km

Oddziały - 111Ah, 111Ca, 136Ba, 136Da, 166Ba, 166Da, 197Ba, 197Da, 229Ba, 229Da, 260Ba, 260Da, 261Ba, 290Ba, 320Ba, 320Da, 346Ba, 346Da, 375Ba

2

Wykładanie karmy dla ptaków w warunkach ostrej zimy

160 kg karmy

Na terenie osad i terenów zamieszkałych w obszarze Parku

3

1. Usuwanie wiatrołomów ze szlaków turystycznych i dróg

Według potrzeb

Wynikająca z potrzeb

Lp.

Rodzaj zadań ochronnych

Rozmiar

Lokalizacja¹⁾

z częściowym zagospodarowaniem biomasy.
2. Odnowienie oznakowania szlaków turystycznych i konserwacja obiektów infrastruktury turystycznej

4

Prowadzenie prac rewitalizacyjnych na terenie Parku Pałacowego (po uzyskaniu zgody Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków i zgodnie z wytycznymi i opracowaniami ekspertów Instytutu Dziedzictwa Narodowego):
1) rewitalizacja stawów,

Według potrzeb

Park Pałacowy Oddział 398

2) rozbiórka starego ogrodzenia Parku Pałacowego i budowa nowego,

Na długości 2,5 km

3) budowa punktu informacji turystycznej,

1 lokalizacja

Oddział 398p

4) mechaniczne wykaszanie łąk z usunięciem pozyskanej biomasy,
5) pielęgnacja kęp zadrzewień poprzez usuwanie posuszu, złomów i wywrotów oraz regulację zasięgu występowania gatunków krzewiastych, a także usuwanie spontanicznie pojawiających się odnowień drzew i krzewów,

Łączna powierzchnia zabiegu - do 12,65 ha

Oddziały - 398a i 398b

Według potrzeb

Oddziały - 398a, 398m, 398n, 398p

6) zabezpieczanie przed niszczeniem i remonty obiektów zabytkowych

Według potrzeb

Oddziały - 398g, 398h, 398i, 398k

5

Likwidacja stanowisk (ognisk) obcych gatunków roślin (termin zabiegów od VI do VII):
1) ręczne wykaszanie,
2) karczowanie bylin gatunków obcych,
3) wywiezienie pozyskanej biomasy

Według potrzeb

Oddziały - 403d, 403f,

6

Utrzymanie osady „Dziedzinka”:
1) bieżące remonty,

Według potrzeb

Oddziały - 403d, 403f,

Lp.

Rodzaj zadań ochronnych

Rozmiar

Lokalizacja¹⁾

2) wykaszanie roślinności zielnej

7

Zachowanie obiektu pamięci narodowej, miejsca straceń (usunięcie nalotu oraz podrostu drzew, krzewów i posuszu jałowego)

0,27 ha

Oddział 402Ax

8

Modernizacja Rezerwatu Pokazowego Żubrów

1 sztuka

1. Rezerwat nr 3 oddział - 425C.
2. Rezerwat nr 4 oddziały - 425D, 450B

9

Usuwanie i monitoring pojawiających się obcych gatunków roślin (ręczne i mechaniczne usuwanie pojedynczych egzemplarzy i stanowisk (ognisk) obcych gatunków inwazyjnych), w szczególności:
1) dąb czerwony (Quercus rubra),
2) dziki bez koralowy (Sambucus racemosa),
3) klon jawor (Acer pseudoplatanus),
4) klon jesionolistny (Acer negundo),
5) niecierpek drobnokwiatowy (Impatiens parviflora),
6) świdośliwa Lamarcka (Amelanchier lamarckii),
7) turzyca drżączkowata (Carex brizoides),
8) winobluszcz zaroślowy (Partenocissus inserta),
9) niecierpek gruczołowaty (Impatiens glandulifera),
10) ligustr (Ligustrum vulgare),
11) łubin trwały (Lupinus polyphyllos),
12) czeremcha amerykańska (Padus serotina),
13) rdestowiec (Reynourtia spp.),
14) róża pomarszczona (Rosa rugosa),
15) nawłocie (Solidago gigantea, S. canadensis),
16) tawuła nibywierzbolistna (Spiraea x pseudosalicifolia),
17) żywotnik olbrzymi (Thuja plicata)

Według potrzeb

W zależności od potrzeb

10

Modernizacja osady Zwierzyniec i utworzenie ścieżki edukacyjnej

Zgodnie z założeniami dokumentacji technicznych

Oddział 420C

Lp.

Rodzaj zadań ochronnych

Rozmiar

Lokalizacja¹⁾

11

Modernizacja osady Masiewo

Według posiadanej dokumentacji technicznej

Oddział 111Af

Lp.

Nazwa gatunku

Rodzaj zadań ochronnych

Opis sposobów ochrony

1

Żubr (Bison bonasus)

Zarządzanie (gospodarowanie) wolnożyjącą populacją żubrów na terenie Puszczy Białowieskiej:
1) utrzymanie i poprawa bazy żerowej,
2) utrzymanie miejsc zimowego dokarmiania,
3) prowadzenie hodowli restytucyjnej żubrów zgodnie z rocznym planem hodowlanym opartym o wskazania genetyczne i dane rodowodowe zwierząt

1. Prowadzenie monitoringu liczebności i stanu zdrowia wolnego stada.
2. Równanie, wałowanie, bronowanie, podsiew traw, nawożenie wapnem magnezowym, wykaszanie, przewracanie, prasowanie i zbiór siana z łąk i innych powierzchni otwartych, czynności transportowe¹⁾.
3. Dokarmianie stada wolnego żubrów w zimie, porządkowanie pozostałości po niezjedzonym sianie, wywóz nadmiaru odchodów²⁾.
4. Wykładanie soli w lizawkach według potrzeb.
5. Bieżące remonty infrastruktury na terenie hodowli wolnej (brogi, paśniki, odłownie, drogi)³⁾.
6. Bieżące remonty infrastruktury rezerwatów w tym utrzymanie dróg dojazdowych⁴⁾.
7. Bronowanie polan, podsiew traw, nawożenie wapnem magnezowym, koszenie od środka powierzchni, grabienie, belowanie, transport⁵⁾.
8. Utwardzanie zagród i stanowisk karmowych⁶⁾.
9. Obsługa rezerwatów zamkniętych⁷⁾.
10. Obsługa stada wolnego⁸⁾.
11. Profilaktyka, obsługa weterynaryjna⁹⁾.
12. Usuwanie zagrażających drzew z terenu OHŻ¹⁰⁾.
13. Wykaszanie i odkrzaczanie terenu¹¹⁾.
14. Regulacja liczebności¹²⁾.
15. Kontynuacja zadań ochronnych przewidzianych w Programie „Żubr” po uzyskaniu środków i wymaganych uzgodnień.
16. Płoszenie żubrów wychodzących na tereny rolnicze¹³⁾.
17. Zadania wykonywane na terenie zarządzanym przez PGL LP po uzgodnieniu z właściwym miejscowo Nadleśniczym

Lp.

Nazwa gatunku

Rodzaj zadań ochronnych

Opis sposobów ochrony

2

Prowadzenie inwentaryzacji gatunków fauny i flory

Zgodnie z bieżącymi potrzebami

Siłami własnymi parku i w ramach badań prowadzonych przez ośrodki zewnętrzne

3

Jelenie i dziki

Regulacja liczebności

Odłów lub eliminacja do10 sztuk wraz ze sprzedażą lub przekazaniem do innych hodowli¹⁴⁾

4

Ptaki i ssaki

Prowadzenie Ośrodka Rehabilitacji Zwierząt

Według potrzeb¹⁵⁾

5

Wilki

Poprawa warunków bytowania

Budowa zagrody kwarantannowej¹⁶⁾

6

Przeplatka aurinia (Euphydryas aurinia)

Ochrona miejsc bytowania i rozrodu

Usunięcie nalotu drzew i krzewów oraz ewentualne wykaszanie powierzchni na stanowiskach występowania gatunku

7

Zwierzęta w Rezerwacie Pokazowym

Poprawa warunków bytowania zwierząt i funkcji edukacyjnych

Modernizacja Rezerwatu Pokazowego Żubrów wraz z terenami przyległymi w administracji PGL LP w zakresie organizacji ruchu turystycznego

8

Gady

Poprawa warunków bytowania gadów

Ręczne oczyszczenie ruin leśniczówki Głuszec z porastającej roślinności

Lp.

Nazwa gatunku

Rodzaj zadań ochronnych

Opis sposobów ochrony

1

Lilia złotogłów (Lilium martagon)

1. Usuwanie nalotu drzew i krzewów.
2. Wykaszanie roślinności zielnej.
3. Usuwanie nadmiaru biomasy

Usunięcie krzewów, drzew i paproci pogarszających warunki świetlne stanowiska (zabieg na powierzchni 0,1 ha)

2

Sasanka otwarta (Pulsatilla patens)

1. Usuwanie nalotu drzew i krzewów.
2. Usuwanie nadmiaru biomasy.
3. Prześwietlenie drzewostanu

1. Ręczne usunięcie krzewów i roślin zielnych pogarszających warunki świetlne stanowisk.
2. Punktowe prześwietlenie drzewostanu poprzez usunięcie - do 10 drzew (sosna, świerk, grab)

3

Storczyki (Orchidaceae)w tym: Epipactis atrorubens, Cephalantera rubra, Dactylorhiza incarnata, Dactylorhiza fuschii

1. Usuwanie nalotu drzew i krzewów.
2. Wykaszanie.
3. Usuwanie nadmiaru biomasy

Ręczne, punktowe i liniowe usunięcie krzewów i roślin zielnych pogarszających warunki świetlne na stanowiskach wymagających ochrony

4.

Kosaciec syberyjski

1. Wykaszanie oraz usuwanie nalotu drzew

Ręczne usunięcie krzewów i roślin zielnych pogarszających warunki

Lp.

Nazwa gatunku

Rodzaj zadań ochronnych

Opis sposobów ochrony

(Iris sibirica L.)

i krzewów.
2. Usuwanie nadmiaru biomasy

świetlne stanowisk gatunku

Lp.

Rodzaj ochrony

Lokalizacja¹⁾

Powierzchnia
ogółem w ha

1

Ścisła

Oddziały - 135A, 135B, 135Ca-cx, 135Da-j, 136Aa-g,l,n, 160C, 191A, 191B, 191C, 192, 193C, 193D, 222, 223, 224, 225, 226, 227, 228, 229A, 229Bb-l, 229C, 229Db-n, 254, 255, 256, 257, 258, 259, 260A, 260Bb-o, 260C, 260Db-h, 261A, 261Bb-m, 283, 284, 285, 286, 287, 288, 289, 290A, 290Bb-j, 314, 315, 316, 317, 318, 319, 320A, 320Bb-i, 320C, 320Db-j, 340, 341, 342, 343, 344, 345, 346A, 346Bb-h, 346C, 346Db-k, 369, 370, 371, 372, 373, 374, 375A, 375Bb-n, 398A, 398B, 398C, 398D, 398F, 398Ga-f,j,x,y, 398H, 399A, 399B, 399Ca-c, 400A, 400B, 401A, 401B, 402Af-t, 402Az-ax

6059,27

2

Czynna

Oddziały - 104A, 104B, 105, 106, 107, 108, 109A, 109B, 110Ab,c,g,h,m-t, 110B, 111Aa-d,k,m,n, 111B, 111Cb-l, 130, 131, 132, 133, 134, 135Cdx, 135Dk, 136Ah-k,m,o-s, 136Bb-m, 136C, 136Db-k, 158, 159, 160A, 160B, 160D, 161, 162, 163, 164, 165, 166A, 166Bb-o, 166C, 166Db-g, 189, 190, 193A, 193B, 194, 195, 196, 197A, 197Bb-h, 197C, 197Db-h, 221, 253, 282, 313, 339B, 339C, 339D, 368A, 368B, 368E, 398Gg-i,k-w,z,ax, 399Cd,f, 399D, 400C, 400D, 401C, 401D, 401F, 402Aa-d, 402Aw,y, 403a-c oraz rzeki Braszcza, Łutownia w granicach Parku, Narewka w granicach Parku

4104,63

3

Krajobrazowa

Oddziały - 110Aa,d,f,i-l, 111Af-j,l, 111Ca, 136Ba, 136Da, 166Ba, 166Da, 197Ba, 197Da, 229Ba, 229Da, 260Ba, 260Da, 261Ba, 290Ba, 320 Ba, 320Da, 346Ba, 346Da, 375Ba, 398, 403d,f, 420B, 420C, 421A, 421B, 425C, 425D, 450B, 402Ax oraz działki nr 726, 732, 742 obręb ewidencyjny Budy

353,37

Razem

10 517,27

Lp.

Obszary i miejsca udostępniane¹⁾

Maksymalna liczba osób mogących przebywać jednocześnie w danym miejscu

1

Wystawy w Muzeum Przyrodniczo-Leśnym, Park Pałacowy (oddział 398i)

1. 200 osób na wystawie stałej.
2. Inne wystawy - 250 osób

2

Sala audiowizualna, Park Pałacowy (oddział 398i)

200 osób

3

Ośrodek Edukacji Przyrodniczej, Park Pałacowy (oddział 398h)

120 osób

4

Ośrodek Edukacji Przyrodniczej, edukacyjny plac zabaw, Park Pałacowy (oddział 398h)

60 osób

5

Budynek dawnych Stajni Kozackich, Park Pałacowy (oddział 398h)

150

6

Park Pałacowy (oddział 398)

Bez limitu

7

Rezerwat Pokazowy Żubrów (oddział 425C)

150

8

Stanowisko edukacyjne kolejki wąskotorowej „Uroczysko Głuszec” (oddział 135Cdx)

200

9

Obszar Parku objęty ochroną czynną

200

10

Obszar Parku objęty ochroną ścisłą

200

11

Osada Zwierzyniec (oddział 420Cx)

150

Lp.

Obszary i miejsca udostępniane¹⁾

Maksymalna liczba osób mogących przebywać jednocześnie w danym miejscu

1

Wystawy w Muzeum Przyrodniczo-Leśnym, Park Pałacowy (oddział 398i)

1. 200 osób na wystawie stałej.
2. Inne wystawy - 250 osób

2

Ośrodek Edukacji Przyrodniczej, Park Pałacowy (oddział 398h)

100

3

Parkingi w oddziałach - 110Aa, 111Ad

100

4

Parking w oddziale 158Ba

150

5

Punkt Informacji Turystycznej w Parku Pałacowym (oddział 398k)

10

6

Park Pałacowy (oddział 398)

Bez limitu

7

Osada Zwierzyniec, oddział 420Cx

150

8

Rezerwat Pokazowy Żubrów (oddział 425C, 425D, 450B)

Bez limitu

Lp.

Obszary i miejsca udostępniane¹⁾

Maksymalna liczba osób mogących przebywać jednocześnie w danym miejscu

1

Park Pałacowy (oddział 398)

1000

2

1. Ośrodek Edukacji Przyrodniczej.
2. Plac zabaw dla dzieci.
3. Park Pałacowy (oddział 398h)

100

3

Obiekt turystyczny „Filipówka” (oddział 368Al)

100

4

Obiekt turystyczny „Zamosze” (oddział 110Ak)

50

5

Dom Myśliwski, Park Pałacowy (oddział 398g)

32

6

Pokoje gościnne Centrum Edukacyjno-Muzealnego, Park Pałacowy (oddział 398i)

107

7

Stawy w Parku Pałacowym (oddział 398l)

20