WYTYCZNE NR 24 PREZESA URZĘDU LOTNICTWA CYWILNEGO
z dnia 30 grudnia 2020 r.
w sprawie wyznaczania stref geograficznych dla systemów bezzałogowych statków powietrznych
Na podstawie art. 21 ust. 2 pkt 16 i art. 23 ust. 2 pkt 2 ustawy z dnia 3 lipca 2002 r. - Prawo lotnicze (Dz. U. z 2020 r. poz. 1970) w związku z zawarciem w dniu 6 listopada 2019 r. Porozumienia administracyjnego, dotyczącego powierzenia przez Prezesa Urzędu Lotnictwa Cywilnego Polskiej Agencji Żeglugi Powietrznej niektórych kompetencji właściwego organu w celu realizacji zadań określonych w art. 18 rozporządzenia wykonawczego Komisji (UE) nr 2019/947 z dnia 24 maja 2019 r. w sprawie przepisów i procedur dotyczących eksploatacji bezzałogowych statków powietrznych (Dz. Urz. UE L 152 z 11.06.2019, str. 45, Dz. Urz. UE L 255 z 04.10.2019, str. 11, Dz. Urz. UE L 150 z 13.05.2020, str. 1 oraz Dz. Urz. UE L 176 z 05.06.2020, str. 13), zmienionego Aneksem nr 1 z dnia 18 maja 2020 r. oraz Aneksem nr 2 z dnia 30 lipca 2020 r., ogłasza się, co następuje:
§ 1. W celu realizacji obowiązków wynikających z art. 18 w związku z art. 15 ust. 1 i 2 rozporządzenia wykonawczego Komisji (UE) nr 2019/947 z dnia 24 maja 2019 r. w sprawie przepisów i procedur dotyczących eksploatacji bezzałogowych statków powietrznych, mając na względzie art. 21 ust. 1 ustawy z dnia 3 lipca 2002 - Prawo lotnicze oraz postanowienia zawartego w dniu 6 listopada 2019 r. Porozumienia administracyjnego, zmienionego Aneksem nr 1 z dnia 18 maja 2020 r. oraz Aneksem nr 2 z dnia 30 lipca 2020 r., zaleca się stosowanie niniejszych wytycznych.
§ 2. Użyte w wytycznych określenia i skróty oznaczają:
1) Agencja - Polską Agencję Żeglugi Powietrznej utworzoną na mocy przepisów ustawy z dnia 8 grudnia 2006 r. o Polskiej Agencji Żeglugi Powietrznej (Dz. U. z 2017 r. poz. 1967 oraz z 2020 r. poz. 695);
2) podmiot uprawniony - podmiot uprawniony do złożenia wniosku o wyznaczenie strefy geograficznej;
3) rozporządzenie nr 2019/947/UE - rozporządzenie wykonawcze Komisji (UE) nr 2019/947 z dnia 24 maja 2019 r. w sprawie przepisów i procedur dotyczących eksploatacji bezzałogowych statków powietrznych (Dz. Urz. UE L 152 z 11.06.2019, str. 45, z późń. zm.);
4) strefa geograficzna - strefę geograficzną dla systemów bezzałogowych statków powietrznych w rozumieniu art. 2 pkt 4 rozporządzenia 2019/947/UE;
5) ustawa - ustawę z dnia 3 lipca 2002 r. - Prawo lotnicze (Dz.U. z 2020 r. poz. 1970).
§ 3. 1. Agencja może wyznaczyć następujące strefy geograficzne:
1) DRA-P - strefę zakazaną, w której operacje przy użyciu systemów bezzałogowych statków powietrznych nie mogą być wykonywane;
2) DRA-R - strefę ograniczoną dla systemów bezzałogowych statków powietrznych, w której operacje przy użyciu systemów bezzałogowych statków powietrznych mogą być wykonywane za zgodą i na warunkach określonych przez Agencję lub podmiot uprawniony, na wniosek którego strefa geograficzna została wyznaczona; w tym:
a) DRA-RH - strefę ograniczoną dla systemów bezzałogowych statków powietrznych o wysokim prawdopodobieństwie uzyskania zgody na operacje, o których mowa powyżej;
b) DRA-RM - strefę ograniczoną dla systemów bezzałogowych statków powietrznych, o średnim prawdopodobieństwie uzyskania zgody na operacje, o których mowa powyżej;
c) DRA-RL - strefę ograniczoną dla systemów bezzałogowych statków powietrznych, o niskim prawdopodobieństwie uzyskania zgody na operacje, o których mowa w powyżej;
3) DRA-T - strefę ograniczoną dla systemów bezzałogowych statków powietrznych, w której Agencja wskazuje wymogi techniczne, które obowiązany jest spełniać system bezzałogowego statku powietrznego, przy pomocy którego realizowana ma być operacja; dla strefy DRA-T dopuszcza się wprowadzenie dodatkowych warunków wykonywania operacji, w tym obowiązku uzyskania zgody na operacje;
4) DRA-U - strefę geograficzną dla systemów bezzałogowych statków powietrznych, w której operacje systemów bezzałogowych statków powietrznych mogą odbywać się wyłącznie przy wsparciu określonych, zweryfikowanych usług zapewnianych w tej strefie i na warunkach wskazanych przez Agencję;
5) DRA-I - strefę informacyjną dla systemów bezzałogowych statków powietrznych, zawierającą informacje konieczne dla zapewnienia bezpieczeństwa wykonywania operacji przy użyciu systemów bezzałogowych statków powietrznych, w tym ostrzeżenia nawigacyjne.
2. Operacje przy użyciu systemów bezzałogowych statków powietrznych w strefie DRA-RH wykonuje się:
1) na warunkach określonych dla tej strefy w przypadku bezzałogowych statków powietrznych o masie startowej nie przekraczającej 25 kg, jeżeli operacja wykonywana jest do wysokości 100 m AGL (Above Ground Level) lub do wysokości najwyższej przeszkody znajdującej się w promieniu do 50 m od bezzałogowego statku powietrznego, którym wykonywana jest operacja;
2) na warunkach określonych dla tej strefy w przypadku bezzałogowych statków powietrznych o masie startowej nie przekraczającej 25 kg, jeżeli operacja wykonywana jest powyżej wysokości 100 m AGL.
3. Operacje przy użyciu systemów bezzałogowych statków powietrznych w strefie DRA-RM wykonuje się:
1) na warunkach określonych dla tej strefy w przypadku bezzałogowych statków powietrznych o masie startowej nie przekraczającej 0,9 kg, jeżeli operacja wykonywana jest do wysokości 30 m AGL lub do wysokości najwyższej przeszkody znajdującej się w promieniu do 50 m od bezzałogowego statku powietrznego, którym wykonywana jest operacja;
2) na warunkach określonych dla tej strefy w przypadku bezzałogowych statków powietrznych o masie startowej większej niż 0,9 kg.
4. Operacje przy użyciu systemów bezzałogowych statków powietrznych w strefie DRA-RL wykonuje się na warunkach określonych dla tej strefy.
§ 4. 1. Wyznaczając strefy geograficzne Agencja uwzględnia opublikowane elementy struktury przestrzeni powietrznej ustanowione zgodnie z przepisami wydanymi na podstawie art. 121 ust. 5 pkt 1 i 2 ustawy, uwzględnia zakazy i ograniczenia lotów wynikające z przepisów wydanych na podstawie art. 119 ust. 4 pkt 1 i 2 ustawy lub wprowadzone na ich podstawie. W tym celu Agencja może konsultować z podmiotem zarządzającym obiektem chronionym daną strefą, zagadnienia dotyczące wyznaczenia danego elementu struktury przestrzeni powietrznej jako strefy geograficznej.
2. Agencja jest uprawniona do dokonywania zmian wyznaczając strefy geograficzne, w szczególności w zakresie określenia nowych granic strefy geograficznej, warunków wykonywania operacji w strefie geograficznej lub okresu jej obowiązywania.
3. Agencja dokonując zmian lub wprowadzając nowe elementy struktury przestrzeni powietrznej dla lotów w określonej części przestrzeni powietrznej na podstawie przepisów, o których mowa w ust. 1, w przypadku w którym w tej części przestrzeni powietrznej wyznaczone zostały strefy geograficzne, informuje podmiot uprawniony o planowanych do wprowadzenia zmianach w wyznaczonych strefach geograficznych lub nowych warunkach wykonywania w nich operacji przy użyciu systemów bezzałogowych statków powietrznych.
4. Agencja dokonując zmian lub wyznaczając nowe strefy geograficzne, informuje zarządzającego obiektami chronionymi strefą ustanowioną na podstawie przepisów, o których mowa w ust. 1, o planowanych do wprowadzenia zmianach lub o wyznaczeniu nowych stref geograficznych oraz - w razie zaistnienia takiej potrzeby - określa nowe granice lub warunki wykonywania operacji w tych elementach struktury przestrzeni powietrznej.
§ 5. 1. Strefy geograficzne mogą być wyznaczone na wniosek:
1) Dowódcy Operacyjnego Rodzajów Sił Zbrojnych, Komendanta Głównego Żandarmerii Wojskowej, Szefa Szefostwa Służb Ruchu Lotniczego Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej, Szefa Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Szefa Agencji Wywiadu, Komendanta Głównego Policji, Komendanta Głównego Straży Granicznej, Szefa Krajowej Administracji Skarbowej lub Komendanta Służby Ochrony Państwa - ze względu na potrzeby działań lub czynności o szczególnym znaczeniu operacyjnym lub rozpoznawczym, zapewnienie bezpieczeństwa państwa lub porządku publicznego, prowadzonych w celu realizacji ustawowych zadań przez Siły Zbrojne Rzeczypospolitej Polskiej, Agencję Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencję Wywiadu, Policję, Straż Graniczną, Krajową Administrację Skarbową lub Służbę Ochrony Państwa;
2) Komendanta Głównego Policji, Komendanta Głównego Państwowej Straży Pożarnej lub Dyrektora Rządowego Centrum Bezpieczeństwa - ze względu na potrzeby ochrony infrastruktury krytycznej, zapobieganie skutkom klęsk żywiołowych lub ich usuwanie, ratowanie życia lub zdrowia ludzkiego;
3) Prezesa Urzędu Lotnictwa Cywilnego - ze względu na realizację zadań ustawowych;
4) Państwowej Komisji Badania Wypadków Lotniczych - ze względu na realizację zadań ustawowych.
2. Strefy geograficzne mogą być wyznaczane przez Agencję z własnej inicjatywy, jeżeli jest to niezbędne do zapewnienia bezpieczeństwa ruchu lotniczego, w tym bezpieczeństwa operacji przy użyciu systemów bezzałogowych statków powietrznych.
3. Strefy DRA-U mogły być wyznaczane przez Agencję z własnej inicjatywy po uzyskaniu pozytywnej opinii Prezesa Urzędu Lotnictwa Cywilnego wyrażonej w terminie 14 dni od dnia przedstawienia wystąpienia w tej sprawie. Nieprzedstawienie opinii we wskazanym terminie jest równoznaczne z wyrażeniem pozytywnej opinii przez Prezesa Urzędu Lotnictwa Cywilnego.
§ 6. 1. Wniosek o wyznaczenie strefy geograficznej składa się do Agencji nie później niż:
1) 7 dni kalendarzowych przed planowaną datą rozpoczęcia obowiązywania strefy geograficznej, której okres obowiązywania ma być krótszy niż miesiąc (strefa geograficzna krótkotrwała);
2) 30 dni kalendarzowych przed planowaną datą rozpoczęcia obowiązywania strefy geograficznej, której okres obowiązywania ma być dłuższy niż miesiąc (strefa geograficzna długotrwała).
2. Wniosek o wyznaczenie strefy geograficznej zawiera:
1) nazwę podmiotu uprawnionego;
2) uzasadnienie wprowadzenia strefy geograficznej obejmujące charakter zagrożenia i opis oczekiwanych rezultatów z tytułu ustanowienia strefy geograficznej;
3) proponowane granice poziome scharakteryzowanego zagrożenia, o którym mowa w pkt 2;
4) proponowany termin rozpoczęcia i zakończenia obowiązywania wnioskowanej strefy geograficznej.
3. We wniosku o wyznaczenie strefy geograficznej podmiot uprawniony może określić również proponowane warunki wykonywania operacji z użyciem systemu bezzałogowego statku powietrznego we wnioskowanej strefie geograficznej.
4. W przypadkach niecierpiących zwłoki, uzasadnionych interesem publicznym lub społecznym, wniosek podmiotów uprawnionych, o których mowa w § 5 ust. 1 pkt 1 i 2, może być złożony bez zachowania terminu określonego w ust. 1 pkt 1. Okres obowiązywania strefy geograficznej wyznaczonej przez Agencję w oparciu o taki wniosek nie może być dłuższy niż 7 dni.
5. Przed przystąpieniem do właściwej oceny wniosku o wyznaczenie strefy geograficznej, Agencja dokonuje oceny wstępnej wniosku, na podstawie której wskazuje, czy realizacja oczekiwanych rezultatów określonych przez wnioskodawcę może nastąpić poprzez wyznaczenie jednej, czy większej liczby stref geograficznych i przekazuje wynik oceny wstępnej wnioskodawcy, wskazując w szczególności na szacunkową liczbę potrzebnych do wyznaczenia stref geograficznych oraz ich rodzaj.
6. Jeżeli w wyniku przeprowadzenia właściwej oceny wniosku Agencja ustali, że realizacja oczekiwanych rezultatów określonych przez wnioskodawcę może nastąpić poprzez wyznaczenie więcej niż jednej strefy geograficznej, Agencja wzywa wnioskodawcę do zmiany wniosku lub złożenia kolejnych wniosków i wyznacza w tym celu odpowiedni termin.
7. Jeżeli wniosek o wyznaczenie strefy geograficznej nie spełnia wymagań określonych w ust. 2, Agencja wzywa wnioskodawcę do usunięcia braków w wyznaczonym terminie nie krótszym niż 14 dni.
8. W razie bezskutecznego upływu terminu, o którym mowa w ust. 7, Agencja pozostawia wniosek bez rozpoznania.
9. W przypadku, w którym rozpoznanie uzupełnionego wniosku o wyznaczenie strefy geograficznej nastąpiło po planowanym terminie rozpoczęcia obowiązywania strefy geograficznej wskazanej we wniosku, Agencja wyznaczając strefę geograficzną wskazuje datę rozpoczęcia jej obowiązywania.
10. Na potrzeby oceny wstępnej, o której mowa w ust. 5 oraz właściwej oceny wniosku o wyznaczenie strefy geograficznej, o której mowa w ust. 6, za jedną strefę geograficzną uznaje się obszar w kształcie:
1) okręgu o promieniu do 2500 m, zawierający nie więcej niż jeden obiekt, w celu ochrony którego strefa geograficzna jest wyznaczana, zwany dalej „obiektem chronionym";
2) wielokąta składającego się z nie więcej niż 8 boków, wyznaczonego przy wskazaniu nie więcej niż 8 współrzędnych, którego powierzchnia nie przekracza powierzchni okręgu o promieniu 2000 m, zawierający nie więcej niż jeden obiekt chroniony;
3) wielokąta składającego się z nie więcej niż 16 boków, wyznaczonego przy wskazaniu nie więcej niż 16 współrzędnych geograficznych, którego szerokość nie przekracza 500 m, zaś szerokość 15 000 m, zawierający nie więcej niż jeden obiekt chroniony.
11. Maksymalny okres obowiązywania strefy geograficznej wynosi 3 miesiące.
12. W sytuacji, w której wniosek o wyznaczenie strefy geograficznej dotyczy obszaru o znacznym stopniu skomplikowania wynikającego w szczególności z ukształtowania terenu lub znajdujących się na nim obiektów, Agencja może przyjąć inne kryteria oceny wniosku o wyznaczenie strefy geograficznej niż te wskazane w ust. 10.
13. Kryteriów określonych w ust. 10 i terminu określonego w ust. 11 nie stosuje się w przypadku wyznaczania strefy DRA-U lub stref geograficznych wyznaczanych zgodnie z § 4 ust. 1.
§ 7. 1. Agencja wyznaczając strefy geograficzne określa:
1) rodzaj strefy geograficznej oraz okres jej obowiązywania;
2) granice pionowe i poziome strefy geograficznej, uwzględniając strukturę przestrzeni powietrznej w danym obszarze;
3) warunki wykonywania operacji z użyciem systemu bezzałogowego statku powietrznego w danej strefie geograficznej, z uwzględnieniem art. 15 ust. 1 pkt a-d rozporządzenia nr 2019/947/UE.
2. Przy wyznaczaniu stref geograficznych Agencja nie jest związana wnioskiem podmiotu uprawnionego w zakresie określenia jej rodzaju oraz warunków wykonywania operacji z użyciem systemu bezzałogowego statku powietrznego, uwzględniając przy tym konieczność zachowania proporcjonalności wdrażanych rozwiązań do zidentyfikowanych zagrożeń.
3. Warunki wykonywania operacji z użyciem systemu bezzałogowego statku powietrznego w danej strefie geograficznej obejmują w szczególności:
1) minimalną lub maksymalną wysokość lotu;
2) maksymalną masę startową bezzałogowego statku powietrznego;
3) rodzaj kwalifikacji pilota bezzałogowego statku powietrznego, wymaganych do wykonywania operacji w danej strefie geograficznej;
4) kategorię operacji, o których mowa w art. 3 rozporządzenia nr 2019/947/UE, dopuszczonych do wykonywania w danej strefie geograficznej;
5) klasę systemu bezzałogowego statku powietrznego, określoną zgodnie z przepisami rozporządzenia delegowanego Komisji (UE) 2019/945 z dnia 12 marca 2019 r. w sprawie systemów bezzałogowych statków powietrznych oraz operatorów systemów bezzałogowych statków powietrznych z państw trzecich (Dz. Urz. UE L 152 z 11.06.2019, str. 1, z późn. zm.) dopuszczonego do wykonywania operacji w danej strefie geograficznej;
6) dodatkowe wyposażenie systemu bezzałogowego statku powietrznego, jeżeli ma ono wpływ na zminimalizowanie ryzyka wykonywanych operacji.
4. Strefa geograficzna jest wyznaczana przez Agencję w oparciu o istniejące elementy struktury przestrzeni powietrznej ustanowione na podstawie przepisów, o których mowa w § 4 ust. 1 lub na wniosek podmiotu uprawnionego, o którym mowa w § 5 ust. 1 pkt 1-3, z zastrzeżeniem § 4 ust. 2.
§ 8. 1. Czynności związane ze złożeniem i rozpoznaniem wniosku o wyznaczenie strefy geograficznej mogą być realizowane drogą elektroniczną lub za pośrednictwem systemu teleinformatycznego wskazanego przez Agencję.
2. W przypadku braku możliwości uwzględnienia wniosku o wyznaczenie strefy geograficznej Agencja odmawia wyznaczenia strefy wskazując uzasadnienie odmowy. Wnioskodawca może ponownie złożyć zmieniony wniosek.
§ 9. 1. Przed upływem okresu obowiązywania strefy geograficznej, o którym mowa w § 6 ust. 11, podmiot uprawniony, który wnioskował o wyznaczenie danej strefy geograficznej, może wystąpić do Agencji z wnioskiem o przedłużenie okresu obowiązywania strefy geograficznej.
2. Po upływie okresu obowiązywania strefy geograficznej, o którym mowa w § 6 ust. 11, podmiot uprawniony, który wnioskował wyznaczenie danej strefy geograficznej, może wystąpić do Agencji z wnioskiem o ponowne wyznaczenie strefy geograficznej.
3. Do przedłużania przez Agencję okresu obowiązywania stref geograficznych oraz ponownego wyznaczania stref geograficznych przepisy § 6 ust. 1, ust. 2, ust. 4, ust. 7, ust. 10-12, § 7 oraz § 8 stosuje się odpowiednio.
§ 10 . Wytyczne wchodzą w życie z dniem 31 grudnia 2020 r.
wz. Prezesa Urzędu Lotnictwa Cywilnego |
Michał Witkowski |
Konsultanci pracują od poniedziałku do piątku w godzinach 8:00 - 17:00