Na podstawie § 31 ust. 2 rozporządzenia Ministra Transportu z dnia 18 stycznia 2007 r. w sprawie wypadków i incydentów lotniczych (Dz. U. Nr 35, poz. 225) w związku z zarządzeniem nr 14 Prezesa Urzędu Lotnictwa Cywilnego z dnia 14 grudnia 2006 r. w sprawie wprowadzenia klasyfikacji grup przyczynowych zdarzeń lotniczych (Dz. Urz. ULC Nr 10, poz. 43) ogłasza się, co następuje:

1. Wypadek lotniczy, który wydarzył się w dniu 7 lipca 2013 r. na szybowcu SZD-48-3 Jantar std 3, klasyfikuję do kategorii:

„Czynnik ludzki”
w grupie przyczynowej: „H1 – Postępowanie umyślne”.

2. Opis okoliczności wypadku lotniczego:

W dniu 7.07.2013 r. pilot szybowcowy (mężczyzna) lat 51 wykonywał szybowcowy przelot treningowy po trasie Olsztyn – Samin – Dywity – Olsztynek – Olsztyn. Po zaliczeniu 1 PZ Sarnin i utracie noszenia, pilot nie zważając na stale zmniejszającą się wysokość, kontynuował lot, praktycznie po prostej, w kierunku miejscowości Olsztynek. Dolatując, na wysokości 85 m, do południowego trawersu wsi Królikowo koło Olsztynka, postanowił lądować w terenie przygodnym. Podejście do pola pilot wykonał z dwóch zakrętów: pierwszego na wysokości ok. 50 m (zakręt o ok. 90°) oraz drugiego na wysokości ok. 40 m (zakręt o ok. 40°). Podejście do lądowania pilot wykonywał zbieżnie do skraju pola graniczącego z ogrodzonym sadem, znad przeszkody (zabudowania z linią energetyczną o wysokości ok. 7 m). Jako miejsce przyziemienia, pilot wybrał miejsce styku dwóch różnych upraw. W fazie „wytrzymania” nad uprawą (owies wysokości ok. 0,7 m) szybowiec zahaczył lewą końcówką skrzydła o kłosy, w wyniku czego rozpoczął obrót ok. 180 stopni tzw. „cyrkiel”. Po wytoczeniu się na sąsiednią uprawę (pszenica o wysokości ok. 0,5 m) dokończył obrót i po kilkumetrowym przesunięciu się tyłem, zatrzymał się. Szybowiec uległ uszkodzeniu, natomiast pilot nie odniósł żadnych obrażeń.

3. Przyczyna wypadku lotniczego:

– Niewłaściwe przygotowanie się pilota do przelotu – polegające na niebraniu pod uwagę faktu, że każdy przelot niesie ze sobą ryzyko lądowania w terenie przygodnym. Pilot nie opracował alternatywnych możliwości dolotu do bezpiecznych miejsc przygodnego lądowania, z których mógłby skorzystać w przypadku utraty noszeń termicznych.

– Podejmowanie przez pilota zbędnego ryzyka – zbyt duża ambicja oraz pewność siebie spowodowała, że zwykły, treningowy przelot pilot chciał wykonać za wszelką cenę, nie licząc się z zagrożeniem bezpieczeństwa.

– Świadome i celowe ignorowanie podstawowych zasad i procedur obowiązujących podczas lotów termicznych i przelotów szybowcowych – nie wybieranie pól do lądowania na wysokości min. 500 m AGL, przeloty na małej wysokości (poniżej 300 m AGL) nad obszarem zalesionym, nie przestrzeganie wysokości krytycznej 200 m AGL, wybór pola oraz manewr do lądowania wykonany na wysokości ok. 50 m AGL, niewłaściwy wybór pola do lądowania z podejściem znad przeszkód i lądowaniem na przeszkody.

Informacje o miejscu zdarzenia:

– miejsce zdarzenia: pole przygodnego lądowania, 53°50'31”N 19°58'23”E (niedaleko miejscowości Królikowo koło Olsztynka), wysokość: 108m AMSL;

– podejście do lądowania znad zabudowań i linii energetycznej – wysokość ok. 7 m;

– pole lądowania składało się z dwóch upraw (owsa o h = 0,7 m i pszenicy o h = 0,5 m).

4. Zalecenia profilaktyczne Państwowej Komisji Badania Wypadków Lotniczych dotyczące bezpieczeństwa:

Państwowa Komisja Badania Wypadków Lotniczych po zapoznaniu się ze zgromadzonymi w trakcie badania zdarzenia materiałami nie wydała zaleceń dotyczących bezpieczeństwa.