Na podstawie art. 21 ust. 2 ustawy z dnia 3 lipca 2002 r. - Prawo lotnicze (Dz. U. z 2006 r. Nr 100, poz. 696, z późn. zm.¹⁾) w związku z pkt 66. A.45 lit. h) załącznika III do rozporządzenia Komisji (WE) nr 2042/2003 z dnia 20 listopada 2003 r. w sprawie nieprzerwanej zdatności do lotu statków powietrznych oraz wyrobów lotniczych, części i wyposażenia, a także w sprawie zezwoleń udzielanych instytucjom i personelowi zaangażowanym w takie zadania (Dz. Urz. UE L 315 z 28.11.2003, str. 1²⁾) oraz w związku z rozporządzeniem Ministra Infrastruktury z dnia 18 lipca 2003 r. w sprawie egzaminów państwowych na licencje lub uprawnienia lotnicze (Dz. U. z 2003 r. Nr 168, poz. 1637) ustala się, co następuje:

§ 1

Wprowadza się do stosowania „Wytyczne prowadzenia egzaminu na typ statku powietrznego dla mechaników obsługi technicznej statku powietrznego”, stanowiące załącznik do decyzji, zwane dalej „Wytycznymi”.

§ 2

Wytyczne dotyczą przeprowadzania egzaminów teoretyczno-praktycznych na wybrane typy statków powietrznych, które, zgodnie z wymaganiami załącznika III do rozporządzenia Komisji (WE) nr 2042/2003 z dnia 20 listopada 2003 r. w sprawie nieprzerwanej zdatności do lotu statków powietrznych oraz wyrobów lotniczych, części i wyposażenia, a także w sprawie zezwoleń udzielanych instytucjom i personelowi zaangażowanym w takie zadania, mogą być wpisane do licencji mechanika Part-66 bez szkolenia na dany typ statku powietrznego.

§ 3

1. Egzaminy, o których mowa w § 2, są organizowane i nadzorowane przez Lotniczą Komisję Egzaminacyjną Urzędu Lotnictwa Cywilnego.

2. Egzaminy prowadzone są w imieniu Prezesa Urzędu Lotnictwa Cywilnego przez powołanych przez niego egzaminatorów.

§ 4

Wytyczne dotyczą statków powietrznych, których listę publikuje w formie decyzji Dyrektor Wykonawczy Europejskiej Agencji Bezpieczeństwa Lotniczego.

§ 5

Decyzja wchodzi w życie z dniem podpisania.

Załącznik do Decyzji Nr 24
Prezesa Urzędu Lotnictwa Cywilnego
z dnia 27 maja 2009 r.

Wytyczne prowadzenia egzaminu na typ statku powietrznego dla mechaników obsługi technicznej statku powietrznego

Informacje ogólne.

Prowadzenie egzaminu na typ statku powietrznego dla mechaników obsługi technicznej statku powietrznego odbywa się na podstawie:

- ustawy z dnia 3 lipca 2002 r. - Prawo lotnicze (Dz. U. z 2006 r. Nr 100, poz. 696, z późn. zm.);

- załącznika III do rozporządzenia Komisji (WE) nr 2042/2003 z dnia 20 listopada 2003 r. w sprawie nieprzerwanej zdatności do lotu statków powietrznych oraz wyrobów lotniczych, części i wyposażenia, a także w sprawie zezwoleń udzielanych instytucjom i personelowi zaangażowanym w takie zadania (Dz. Urz. UE L 315 z 28.11.2003, str. 1);

- rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 18 lipca 2003 r. w sprawie egzaminów państwowych na licencje lub uprawnienia lotnicze (Dz. U. z 2003 r. Nr 168, poz. 1637);

- niniejszych Wytycznych prowadzenia egzaminu na typ statku powietrznego dla mechaników obsługi technicznej statku powietrznego.

Użyte w tekście określenia oznaczają:

1) ustawa - należy przez to rozumieć ustawę z dnia 3 lipca 2002 r. - Prawo lotnicze;

2) rozporządzenie Komisji (WE) - należy przez to rozumieć rozporządzenie Komisji (WE) nr 2042/2003 z dnia 20 listopada 2003 r. w sprawie nieprzerwanej zdatności do lotu statków powietrznych oraz wyrobów lotniczych, części i wyposażenia, a także w sprawie zezwoleń udzielanych instytucjom i personelowi zaangażowanym w takie zadania;

3) rozporządzenie - należy przez to rozumieć rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 18 lipca 2003 r. w sprawie egzaminów państwowych na licencje lub uprawnienia lotnicze;

4) wytyczne - należy przez to rozumieć Wytyczne prowadzenia egzaminu na typ statku powietrznego dla mechaników obsługi technicznej statku powietrznego;

5) Urząd - należy przez to rozumieć Urząd Lotnictwa Cywilnego;

6) Prezes Urzędu - należy przez to rozumieć Prezesa Urzędu Lotnictwa Cywilnego;

7) LKE - należy przez to rozumieć Lotniczą Komisję Egzaminacyjną;

8) LPL-3 - należy przez to rozumieć Inspektorat Licencjonowania Personelu Technicznego Urzędu Lotnictwa Cywilnego;

9) Agencja - należy przez to rozumieć Europejską Agencję Bezpieczeństwa Lotniczego;

10) MTOM - należy przez to rozumieć maksymalną masę startową statku powietrznego (maximum take-off mass).

Do licencji Part-66 kategorii B1, B2 lub C na obsługę statku powietrznego innego niż duży, o którym mowa w artykule 2 lit. g rozporządzenia Komisji (WE), wpisuje się typ statku powietrznego po:

1. udowodnieniu praktycznego doświadczenia w obsłudze statku powietrznego danego typu, chyba że Agencja ustaliła, że statek powietrzny jest złożony i wymagane jest ukończenie uznanego szkolenia na typ;

2. zdaniu egzaminu właściwego dla danego typu statku powietrznego (bez szkolenia).

UWAGA: Aktualna lista typów statków powietrznych możliwych do wpisania do licencji bez szkolenia publikowana jest w formie decyzji Dyrektora Wykonawczego Agencji.

Egzaminy na typ samolotów o MTOM poniżej 5700 kg i śmigłowców jednosilnikowych w Urzędzie organizuje i nadzoruje LKE. W imieniu Urzędu egzaminy prowadzą upoważnieni przez Prezesa Urzędu egzaminatorzy. Egzaminatorzy są uprawnieni do przyjmowania egzaminów teoretyczno-praktycznych (z pominięciem szkolenia) na typy statków powietrznych wyszczególnione w zakresie upoważnienia.

O powołanie na egzaminatora teoretycznego może ubiegać się osoba, która ukończyła szkolenie wstępne, oraz:

1) posiada wyższe wykształcenie w specjalności, z której będzie przeprowadzała egzamin, albo

2) posiada średnie wykształcenie w specjalności, z której będzie przeprowadzała egzamin, i udokumentowane 5 lat praktyki w tej specjalności, albo

3) posiada co najmniej średnie wykształcenie, ukończone lotnicze szkolenia zawodowe w specjalności, z której będzie przeprowadzała egzamin, i udokumentowane 5 lat praktyki w tej specjalności.

O powołanie na egzaminatora praktycznego może ubiegać się osoba, która ukończyła szkolenie wstępne oraz spełnia łącznie następujące warunki:

1) posiada udokumentowaną praktykę lotniczą wymaganą dla danego rodzaju egzaminu praktycznego;

2) posiada odpowiednią licencję i odpowiednie uprawnienia lotnicze do niej wpisane, o ile dla danego rodzaju egzaminu praktycznego jest to wymagane;

3) uczestniczyła co najmniej w jednym egzaminie praktycznym przeprowadzonym pod kierunkiem egzaminatora wyznaczonego przez przewodniczącego i uzyskała pozytywną opinię tego egzaminatora.

Szczegółowe wymagania dla egzaminatorów praktycznych określa załącznik nr 1 (Tabela nr 2) do rozporządzenia.

Osoba ubiegająca się o powołanie na egzaminatora odbywa szkolenie wstępne, podczas którego zapoznawana jest w szczególności z:

1) najnowszymi wymogami międzynarodowych standardów lotniczych;

2) procedurą przeprowadzania egzaminu państwowego;

3) zasadami prowadzenia dokumentacji dotyczącej przeprowadzanych egzaminów państwowych i sprawozdań egzaminacyjnych;

4) przepisami w zakresie ochrony danych osobowych;

5) przepisami w zakresie prawa lotniczego.

Zaleca się aby egzaminator spełniał także następujące wymagania:

1. ukończył 21 rok życia;

2. posiadał licencję Part-66 z kategorią: B1.1; B1.2; B1.3; B1.4 lub B2;

3. wykształcenie minimum średnie techniczne;

4. doświadczenie w poświadczaniu i obsłudze technicznej statku powietrznego danego typu przez co najmniej 3 lata lub ukończenie pełnego szkolenia na ten typ w organizacji MTO Part-147 lub zatwierdzonego bezpośrednio oraz rok praktyki na tym typie;

5. zatrudnienie w certyfikowanej organizacji obsługowej;

6. zdany egzamin po szkoleniu ze standardów egzaminowania według Part-66.

Egzaminator przeprowadzający egzamin państwowy jest obowiązany w szczególności do:

1) zachowania w tajemnicy, przed egzaminem państwowym i w czasie jego trwania, treści pytań i tematów egzaminacyjnych, z wyjątkiem sytuacji, gdy przykłady pytań i tematów egzaminacyjnych publikowane są w Dzienniku Urzędowym lub za pośrednictwem elektronicznych środków przekazu w celach dydaktycznych;

2) bezstronnego i obiektywnego przeprowadzenia egzaminu państwowego, w szczególności przez rzetelną ocenę wiedzy lub umiejętności kandydata;

3) rzetelnego prowadzenia dokumentacji egzaminacyjnej;

4) niezwłocznego informowania kandydata o wyniku egzaminu państwowego.

Egzaminator przeprowadzający egzamin jest obowiązany także do przestrzegania zasad określonych w pkt 66.B.200 załącznika III do rozporządzenia Komisji (WE). Zgodnie z nimi, m. in.:

1. wszystkie pytania egzaminacyjne przechowuje się przed egzaminem w bezpieczny sposób w celu zapewnienia, że kandydaci nie będą wiedzieć, które pytania stanowią podstawę egzaminu.

2. egzaminy typu muszą być zgodne ze standardem określonym w dodatku III do załącznika III do rozporządzenia Komisji (WE);

3. egzaminator wręcza wszystkie dokumenty egzaminacyjne kandydatowi na początku egzaminu i odbiera na końcu wyznaczonego czasu egzaminowania. Z pomieszczenia, w którym odbywa się egzamin, nie można wynosić żadnych dokumentów egzaminacyjnych podczas wyznaczonego czasu egzaminowania;

4. poza specyficzną dokumentacją niezbędną do egzaminu typu (takich jak instrukcja obsługi, karty zadaniowe, schematy instalacji, książka płatowca, itp.), kandydat może mieć dostęp podczas egzaminu wyłącznie do dokumentów egzaminacyjnych;

5. kandydaci, którym zostanie udowodnione ściąganie, otrzymują zakaz podchodzenia do egzaminu w ciągu 12 miesięcy od daty egzaminu, na którym udowodniono im ściąganie.

Ponadto, egzaminator powinien charakteryzować się odpowiedzialnością, asertywnością, uczciwością i odpornością na próby przekupstwa.

Egzaminator, za przeprowadzony egzamin, otrzymuje wynagrodzenie.

Wnioskowanie, weryfikacja praktyki i wyznaczenie egzaminatora.

Kandydat, w celu skierowania na egzamin na typ statku powietrznego, składa wniosek o wydanie uprawnienia. Wzór wniosku stanowi załącznik nr 1 do niniejszych wytycznych.

UWAGA: Zaleca się, aby kandydat składający wniosek, uzyskał potwierdzenie co najmniej 3-miesięcznego praktycznego doświadczenia w obsłudze technicznej statku powietrznego danego typu.

Wniosek wraz z dowodem wniesienia opłaty lotniczej składa się w Punkcie Obsługi Klienta Urzędu. Złożony wniosek kierowany jest do LKE, która, po wprowadzeniu wniosku do ewidencji, przesyła go do LPL-3 w celu zweryfikowania czasu praktyki oraz określenia nazwiska egzaminatora, który będzie przeprowadzał egzamin. Egzaminatora wybiera się z listy upoważnionych egzaminatorów, w lokalizacji najbliższej miejsca zamieszkania lub pobytu kandydata.

W przypadku pozytywnej weryfikacji praktyki, zaopiniowany wniosek wraz z nazwiskiem wybranego egzaminatora, LPL-3 przesyła do LKE, która wystawia skierowanie kandydata na egzamin państwowy, w którym wskazuje się egzaminatora i jego dane kontaktowe. Skierowanie wysyła się listownie. Skierowanie można dodatkowo przekazać za pomocą faksu lub poczty elektronicznej. Jednocześnie LKE powiadamia wyznaczonego egzaminatora o skierowaniu kandydata na egzamin.

Po skontaktowaniu się kandydata z egzaminatorem i ustaleniu daty oraz miejsca egzaminu, egzaminator powiadamia listownie, faksem lub za pomocą poczty elektronicznej LKE o tych ustaleniach, na co najmniej 7 dni przed ustaloną datą egzaminu.

Egzamin.

Kandydat powinien zgłosić się na egzamin państwowy w wyznaczonym terminie. Warunkiem przystąpienia kandydata do egzaminu jest ustalenie przez egzaminatora tożsamości osoby zgłaszającej się na egzamin państwowy, na podstawie posiadanego przez nią dowodu osobistego, tymczasowego dowodu osobistego, zezwolenia na osiedlenie się lub paszportu. Również kandydat ma prawo ustalić tożsamość egzaminatora na podstawie upoważnienia i dokumentu tożsamości ze zdjęciem.

Przed rozpoczęciem egzaminu państwowego egzaminator informuje kandydata o warunkach organizacyjnych tego egzaminu, w tym zwłaszcza o konsekwencjach ściągania, oraz o zasadach dokonywania oceny udzielonych odpowiedzi lub wykonanych zadań.

UWAGA: Zaleca się, aby egzaminator prowadził egzamin z jedną osobą jednocześnie.

Zgodnie z dodatkiem III do załącznika III do rozporządzenia Komisji (WE), egzamin na typ statku powietrznego prowadzony jest w dwóch etapach. Etap pierwszy obejmuje egzamin teoretyczny, prowadzony w formie pisemnej i składający się z pytań opisowych oraz testowych. Czas trwania egzaminu teoretycznego powinien wynosić co najmniej 1 godzinę.

Osobą uprawnioną do przygotowania pytań jest egzaminator. Egzaminator przygotowuje pytania z uwzględnieniem zasad, o których mowa w Part-66/147. W zależności od kategorii licencji, pytania powinny być dostosowane do wymaganego poziomu i powinny obejmować następujące obszary:

Etap drugi obejmuje egzamin praktyczny i trwa co najmniej 4 godziny. Osobą uprawnioną do przystąpienia do egzaminu praktycznego jest kandydat, który pozytywnie zaliczył egzamin teoretyczny.

UWAGA: Kandydat odpowiedzialny jest za zapewnienie dostępu do statku powietrznego danego typu podczas egzaminu praktycznego oraz pokrywa wszelkie koszty z tym związane.

Egzamin praktyczny ma na celu sprawdzenie wiedzy i umiejętności kandydata. Zaleca się, by ocenie poddane zostały zwłaszcza umiejętności kandydata w zakresie:

1. wykonania przygotowania statku powietrznego i jego systemów do lotu;

2. wykonania wybranego przez egzaminatora przeglądu okresowego;

3. wykonania wybranych napraw i regulacji;

4. zapewnienia bezpiecznego wykonywania czynności obsługowych, inspekcji i rutynowej pracy zgodnie z podręcznikiem obsługi i innymi odnośnymi instrukcjami i zadaniami, odpowiednimi dla określonego typu statku powietrznego, a zwłaszcza wykrywanie i usuwanie usterek, naprawy, regulacje, wymiany, ustawienia i kontrole funkcjonalne oraz, w miarę potrzeby, kontrola pracy silnika;

5. właściwego wykorzystania całej technicznej literatury i dokumentacji dla danego typu statku powietrznego;

6. właściwego wykorzystania specjalistycznego/specjalnego oprzyrządowania i aparatury badawczej, demontaż i wymiana elementów i modułów właściwych dla danego typu statku powietrznego, włączając w to wszelkie działania obsługowe dokonywane podczas lotu.

Dokumentowanie przebiegu i wyniku egzaminu.

Po zakończeniu egzaminu egzaminator przygotowuje z niego protokół (w trzech egzemplarzach), stanowiący załącznik nr 2 do wytycznych. Jeden egzemplarz przesyłany jest do LKE, drugi otrzymuje egzaminowany, trzeci egzemplarz egzaminator pozostawia w aktach. Do protokołu przesyłanego do LKE egzaminator załącza arkusze odpowiedzi z egzaminu teoretycznego oraz załącznik A do protokołu, dokumentujący przebieg egzaminu praktycznego.

W przypadku pozytywnego zaliczenia obu etapów egzaminu, Naczelnik LKE wystawia, na podstawie przesłanych dokumentów, certyfikat z egzaminu (w dwóch egzemplarzach), którego wzór stanowi załącznik nr 3 do wytycznych. Jeden egzemplarz certyfikatu otrzymuje egzaminowany, drugi dołączany jest do akt osobowych.

W każdym przypadku w trakcie egzaminu na typ statku powietrznego może brać udział, jako obserwator, inspektor wyznaczony z LPL-3, LKE lub Delegatury Terenowej Urzędu. Inspektor wyznaczony z LPL-3, LKE lub Delegatury Terenowej Urzędu ma prawo kontrolowania bazy pytań używanych na każdym egzaminie.

Załącznik nr 1 do Wytycznych
prowadzenia egzaminu na typ statku powietrznego
dla mechaników obsługi technicznej statku powietrznego

Załącznik nr 1 do Wytycznych
prowadzenia egzaminu na typ statku powietrznego
dla mechaników obsługi technicznej statku powietrznego

Załącznik nr 2 do Wytycznych
prowadzenia egzaminu na typ statku powietrznego
dla mechaników obsługi technicznej statku powietrznego

Załącznik A do protokołu z egzaminu na typ statku powietrznego
dla mechaników obsługi technicznej statku powietrznego

Załącznik nr 3 do Wytycznych
prowadzenia egzaminu na typ statku powietrznego
dla mechaników obsługi technicznej statku powietrznego