Na podstawie art. 34 ust. 1 ustawy z dnia 8 sierpnia 1996 r. o Radzie Ministrów (Dz. U. z 2012 r. poz. 392) w związku z porozumieniem zawartym w dniu 8 września 2014 r. pomiędzy Skarbem Państwa – Ministerstwem Spraw Zagranicznych a Fundacją „Instytut Lecha Wałęsy”, zarejestrowanym pod numerem BDG-1008/2014, zarządza się, co następuje:

Załącznik do zarządzenia nr 19 Ministra Spraw Zagranicznych
z dnia 9.06.2015 r.

REGULAMIN
NAGRODY SOLIDARNOŚCI IM. LECHA WAŁĘSY

Wiek XX, naznaczony piętnem dwóch wojen światowych, walk społeczeństw i jednostek z systemami totalitarnymi, był także okresem wzmożonych działań wspólnoty międzynarodowej na rzecz ustanowienia instytucjonalno-prawnych ram ochrony i promocji praw człowieka, rządów prawa oraz międzynarodowej solidarności i sprawiedliwości. Dzięki tym wysiłkom, udało się społeczności międzynarodowej przywrócić pokój i bezpieczeństwo oraz stworzyć warunki sprzyjające rozwojowi gospodarczemu i społecznemu. Pokój i rozwój nie są wartościami danymi na zawsze. Dlatego ważne jest, aby umacniać system ochrony praw człowieka i demokratyczne mechanizmy rządzenia oraz stale wspierać społeczeństwo obywatelskie.

Mając w pamięci własne doświadczenia historyczne, Polska aktywnie angażuje się w implementację i promocję międzynarodowych standardów praw człowieka, demokracji i rządów prawa. „Solidarność” lat 80. XX wieku stała się symbolem nowego ruchu wolnościowego w Europie. Dorobek społeczno-politycznego ruchu „Solidarność” oraz przemiany demokratyczne, jakie dokonały się w Polsce po 1989 roku, są źródłem inspiracji i nadziei dla tych, którzy żyją w społeczeństwach niedemokratycznych. Ideały tamtych czasów: demokracja, społeczeństwo otwarte i solidarne, kultura dialogu, zachowują nadal aktualność i atrakcyjność.

Nagroda Solidarności im. Lecha Wałęsy, nawiązując do tych ideałów, stanowi pierwszą ogólnoświatową nagrodę poświęconą wsparciu demokracji i wolności przyznawaną przez państwo, które dokonało skutecznej transformacji demokratycznej.

Wartości, które promuje Nagroda oparte są na ideałach oraz działalności społeczno-politycznej Polaków, którzy w XX wieku położyli olbrzymie zasługi na rzecz umacniania kultury demokratycznej i praw człowieka w Polsce i na świecie. W tym kontekście należy wskazać autorytety wielkich Polaków, jak Jan Paweł II, Lech Wałęsa, Bronisław Geremek, Jerzy Giedroyć, Leszek Kołakowski, Jacek Kuroń, Rafał Lemkin czy Tadeusz Mazowiecki, których postawa i działalność zyskały powszechny szacunek i uznanie.

Przedmiot Nagrody Solidarności im. Lecha Wałęsy

§ 1. Nagroda Solidarności im. Lecha Wałęsy powstała z:

1) „Nagrody Solidarności za działania na rzecz promocji i ochrony demokracji oraz wolności obywatelskich”, ustanowionej na mocy zarządzenia nr 1 Ministra Spraw Zagranicznych z dnia 15 stycznia 2014 r. w sprawie ustanowienia Nagrody Solidarności za działania na rzecz promocji i ochrony demokracji oraz wolności obywatelskich (Dz. Urz. Min. Spraw Zagr. poz. 2), zmienionej zarządzeniem nr 14 Ministra Spraw Zagranicznych z dnia 14 maja 2014 r. zmieniającym zarządzenie w sprawie ustanowienia Nagrody Solidarności za działalna na rzecz promocji i ochrony demokracji oraz wolności obywatelskich (Dz. Urz. Min. Spraw Zagr. poz. 15), na mocy którego zmieniono nazwę nagrody na „Nagrodę Solidarności im. Lecha Wałęsy”;

2) „Nagrody Lecha Wałęsy”, przyznawanej przez Fundację „Instytut Lecha Wałęsy”.

2. Nagroda Solidarności im. Lecha Wałęsy, zwana dalej „Nagrodą”, ma na celu promowanie kultury demokratycznej oraz inspirowanie i honorowanie działań wspierających pokojową ewolucję środowiska międzynarodowego w kierunku poszanowania praw i wolności człowieka, umacniania rządów prawa i zasad dobrego rządzenia zarówno w wymiarze lokalnym, regionalnym, jak i międzynarodowym.

Opis Nagrody

§ 2. Nagroda jest przyznawana osobie fizycznej, która kierując się zasadami międzyludzkiej i międzynarodowej solidarności:

1) w sposób widoczny i rzeczywisty przyczyniła się do wprowadzenia, umocnienia lub ochrony demokracji i wolności obywatelskich na świecie, w poszczególnych państwach, bądź regionach

lub

2) poprzez swoją aktywność społeczną, polityczną, naukową, czy gospodarczą, w sposób decydujący przyczyniła się do powstania środowiska – stanu politycznego, społecznego i gospodarczego, prowadzącego do demokracji na świecie, w poszczególnych państwach bądź regionach.

§ 3. 1. Wartość Nagrody wynosi 4 min PLN.

2. Nagroda składa się z trzech części:

1) część pierwsza Nagrody – nagroda pieniężna o wartości 1 mln PLN brutto, z możliwością wypłaty w innej walucie, przeznaczona dla laureata;

2) część druga Nagrody – nagroda rzeczowa, o wartości do 200 tys. PLN, w postaci sfinansowania kosztów udziału laureata w ceremonii wręczenia Nagrody, wizyty studyjnej w Polsce dla laureata lub grupy wybranych przez niego osób oraz statuetki Nagrody;

3) część trzecia Nagrody – przedstawienie przez laureata rekomendacji obszaru tematycznego lub geograficznego spośród krajów znajdujących się na liście określonej przez Ministra Spraw Zagranicznych, w ramach którego Polska, w swoich działaniach w zakresie pomocy rozwojowej w oparciu o art. 10 ust. 3 ustawy z dnia 16 września 2011 r. o współpracy rozwojowej (Dz. U. Nr 234, poz. 1386 i z 2013 r. poz. 1283), sfinansuje, zgodnie z celami Nagrody, projekty o wartości do 2,8 min PLN brutto. Laureat nie może wskazać konkretnej organizacji, instytucji, projektu albo programu jako beneficjenta środków czy realizatora projektów. Projekty będą realizowane przez organizacje pozarządowe, wyłonione w procedurze konkursowej Fundacji Solidarności Międzynarodowej lub bezpośrednio przez tę Fundację.

§ 4. Koszt Nagrody pokrywany jest w odniesieniu do:

1) części pierwszej Nagrody – ze środków Counterpart Funds (CPF);

2) części drugiej Nagrody – ze środków części 45 budżetu państwa – Sprawy zagraniczne i członkostwo Rzeczypospolitej Polskiej w Unii Europejskiej, której dysponentem jest Minister Spraw Zagranicznych;

3) części trzeciej Nagrody – z rezerwy celowej budżetu państwa przeznaczonej na pomoc rozwojową.

§ 5. Wzór statuetki Nagrody jest określony w załączniku nr 1 do regulaminu.

Organizacja procesu przyznawania Nagrody

§ 6. 1. Głównym organizatorem Nagrody jest Ministerstwo Spraw Zagranicznych, zwane dalej „Ministerstwem”.

2. Współorganizatorem Nagrody jest Fundacja „Instytut Lecha Wałęsy”, zwana dalej „Instytutem”.

3. Instytucjami współpracującymi z Ministerstwem przy organizacji procesu przyznawania Nagrody są ponadto: Kancelaria Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej, Wspólnota Demokracji, Europejski Fundusz na rzecz Demokracji oraz Fundacja Solidarności Międzynarodowej.

4. Do zadań Ministerstwa należy organizacja procesu przyznawania Nagrody, koordynacja współpracy z instytucjami wymienionymi w ust. 2 i 3, członkami Kapituły oraz nominatorami.

5. Harmonogram procesu przyznawania Nagrody ustalany jest wspólnie przez Ministerstwo i Instytut, w porozumieniu z Kancelarią Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej.

6. W trakcie procesu przyznawania Nagrody Ministerstwo posługuje się logotypem, według wzoru stanowiącego załącznik nr 2 do regulaminu.

Tryb wyłaniania laureata

§ 7. 1. Laureat Nagrody wyłaniany jest przez Kapitułę Nagrody, zwaną dalej „Kapitułą”.

2. W skład Kapituły wchodzi dziewięć osób posiadających obywatelstwo polskie, w tym Minister Spraw Zagranicznych oraz Lech Wałęsa pełniący funkcję Przewodniczącego Kapituły.

3. Skład Kapituły w drodze decyzji określa Minister Spraw Zagranicznych.

4. Kapituła dokonuje wyboru laureata Nagrody spośród zgłoszeń przesłanych przez osoby fizyczne, osoby prawne lub inne podmioty prawa, które swoją działalnością w istotny sposób przyczyniły się do budowy porządku demokratycznego oraz promocji i ochrony praw człowieka, zwane dalej „nominatorami”.

5. Tryb pracy Kapituły określi regulamin, przyjęty przez członków Kapituły w drodze uchwały.

6. Obsługę prac Kapituły zapewnia Ministerstwo, we współpracy z Instytutem.

§ 8. 1. Kapituła w danym roku przyznaje Nagrodę jednemu laureatowi.

2. Nagrodę można otrzymać tylko raz.

3. Kapituła może nie przyznać Nagrody w danym roku.

§ 9. 1. Do grupy nominatorów laureata każdej edycji Nagrody wchodzi piętnaście osób fizycznych, osób prawnych lub innych podmiotów prawa, którzy swoją działalnością publiczną w istotny sposób przyczynili się do budowy porządku demokratycznego oraz dążyli do zaprowadzenia wolności i praw człowieka.

2. Nominatorem jest każdorazowo laureat poprzedniej edycji Nagrody.

3. Decyzję o składzie grupy nominatorów podejmują wspólnie Minister Spraw Zagranicznych i Przewodniczący Kapituły, na podstawie rekomendacji przedstawionych przez Kancelarię Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej, Wspólnotę Demokracji, Europejski Fundusz na rzecz Demokracji, Fundację Solidarności Międzynarodowej oraz Instytut, który wskazuje do pięciu nominatorów.

4. W przypadku rezygnacji jednego z nominatorów, Przewodniczący Kapituły i Minister Spraw Zagranicznych wybierają na jego miejsce nominatora spośród kandydatur zgłoszonych w ramach danej edycji.

5. Każdy z nominatorów wskazuje jednego kandydata do Nagrody.

Tryb wręczania Nagrody

§ 10. Minister Spraw Zagranicznych informuje laureata o przyznaniu Nagrody i zaprasza na uroczystość jej wręczenia.

§ 11. 1. Wręczenie Nagrody odbywa się podczas uroczystej ceremonii, której termin i miejsce ustalają wspólnie Ministerstwo i Instytut, w porozumieniu z Kancelarią Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej.

2. Statuetkę Nagrody wręczają laureatowi Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej oraz Przewodniczący Kapituły Lech Wałęsa.

§ 12. Ministerstwo we współpracy z Instytutem koordynuje organizację uroczystości wręczenia Nagrody, w tym poprzez ustalenie listy gości oraz przygotowanie i dystrybucję zaproszeń.

Koszty obsługi procesu przyznawania Nagrody

§ 13. 1. Instytut pokrywa koszty wynajmu pomieszczeń, obsługi cateringowej oraz pobytu i podróży członków Kapituły oraz nominatorów w związku z ceremonią wręczenia Nagrody.

2. Koszty, o których mowa w ust. 1, w 2015 r. pokrywane są ze środków części 45 budżetu państwa – sprawy zagraniczne i członkostwo Rzeczypospolitej Polskiej w Unii Europejskiej, której dysponentem jest Minister Spraw Zagranicznych.

3. Pozostałe koszty obsługi Kapituły pokrywane są ze środków części 45 budżetu państwa – sprawy zagraniczne i członkostwo Rzeczypospolitej Polskiej w Unii Europejskiej, której dysponentem jest Minister Spraw Zagranicznych.

Załącznik nr 1 do regulaminu
Nagrody Solidarności im. Lecha Wałęsy

WZÓR STATUETKI NAGRODY SOLIDARNOŚCI IM. LECHA WAŁĘSY

Statuetka Nagrody Solidarności im. Lecha Wałęsy wg projektu prof. Krzysztofa Nitscha

Załącznik nr 2 do regulaminu
Nagrody Solidarności im. Lecha Wałęsy

LOGOTYP NAGRODY SOLIDARNOŚCI IM. LECHA WAŁĘSY