§ 1. W zarządzeniu nr 323 Komendanta Głównego Policji z dnia 26 marca 2008 r. w sprawie metodyki wykonywania przez Policję czynności administracyjno-porządkowych w zakresie wykrywania wykroczeń oraz ścigania ich sprawców (Dz. Urz. KGP Nr 9, poz. 48, ze zm.²⁾) wprowadza się następujące zmiany:

1) w § 6:

a) ust. 4 otrzymuje brzmienie:

„4. W przypadku:

1) gdy sprawcą wykroczenia, o którym mowa w rozdziale XI k.w., jest posiadający immunitet krajowy poseł, senator, członek Parlamentu Europejskiego, Rzecznik Praw Dziecka, Generalny Inspektor Ochrony Danych Osobowych lub Prezes Instytutu Pamięci Narodowej i wyrazi zgodę na przyjęcie mandatu karnego – policjant nakłada grzywnę w drodze mandatu karnego;

2) zastosowania wobec osoby określonej w pkt 1 środków oddziaływania wychowawczego policjant dokumentuje tę czynność w notatce urzędowej, zwanej dalej „notatką”, zawierającej opis zdarzenia oraz okoliczności uzasadniających zastosowanie tych środków, którą przekazuje dyżurnemu jednostki Policji właściwej dla miejsca zdarzenia. Następnie notatka jest przekazywana kierownikowi komórki organizacyjnej Komendy Głównej Policji właściwej do spraw prewencji, za pośrednictwem komendanta wojewódzkiego (Stołecznego) Policji;

3) gdy sprawca wykroczenia, o którym mowa w pkt 1, odmówi przyjęcia mandatu karnego lub jeżeli zastosowanie środków oddziaływania wychowawczego uznaje się za niewystarczające lub niecelowe – policjant sporządza notatkę zawierającą szczegółowy opis zdarzenia oraz dane identyfikujące sprawcę wykroczenia i przekazuje tę notatkę dyżurnemu jednostki Policji właściwej dla miejsca zdarzenia, wraz z materiałami zebranymi bez udziału osoby posiadającej immunitet;

4) gdy sprawcą wykroczenia innego niż wymienione w rozdziale XI k.w. jest jedna z osób wymienionych w pkt 1 – policjant:

a) w przypadku zastosowania środków oddziaływania wychowawczego – dokumentuje tę czynność w notatce sporządzanej i przekazywanej w sposób określony w pkt 2,

b) w przypadku uznania zastosowania środków oddziaływania wychowawczego za niewystarczające lub niecelowe – postępuje w sposób określony w pkt 3;

5) gdy sprawcą wykroczenia jest członek Trybunału Stanu, Prezes Najwyższej Izby Kontroli lub Rzecznik Praw Obywatelskich – policjant:

a) w przypadku zastosowania środków oddziaływania wychowawczego dokumentuje tę czynność w notatce zawierającej opis zdarzenia oraz okoliczności uzasadniających zastosowanie tych środków, którą przekazuje dyżurnemu jednostki Policji właściwej dla miejsca zdarzenia. Następnie notatka jest przekazywana kierownikowi komórki organizacyjnej Komendy Głównej Policji właściwej do spraw prewencji, za pośrednictwem komendanta wojewódzkiego (Stołecznego) Policji,

b) jeżeli zastosowanie środków oddziaływania wychowawczego uznaje się za niewystarczające lub niecelowe – postępuje w sposób określony w pkt 3;

6) gdy sprawcą wykroczenia jest sędzia Sądu Najwyższego, sędzia Trybunału Konstytucyjnego, sędzia Naczelnego Sądu Administracyjnego lub sędzia sądu wojskowego – policjant poprzestaje na sporządzeniu notatki, którą przekazuje dyżurnemu jednostki Policji właściwej dla miejsca zdarzenia. Następnie notatkę niezwłocznie przesyła się prezesowi odpowiedniego sądu, a w przypadku sędziego w stanie spoczynku Rzecznikowi Dyscyplinarnemu działającemu przy Krajowej Radzie Sądownictwa (02–528 Warszawa ul. Rakowiecka 26/30) oraz za pośrednictwem komendanta wojewódzkiego (Stołecznego) Policji także kierownikowi komórki organizacyjnej Komendy Głównej Policji właściwej do spraw prewencji;

7) gdy sprawcą wykroczenia, o którym mowa w rozdziale XI k.w., jest sędzia sądu powszechnego lub sądu administracyjnego albo prokurator lub asesor powszechnej względnie wojskowej jednostki prokuratury:

a) w przypadku wyrażenia przez sprawcę wykroczenia zgody na przyjęcie mandatu karnego – policjant nakłada grzywnę w drodze mandatu karnego, a następnie sporządza notatkę z tej czynności, którą przesyła się w sposób określony w pkt 6,

b) w przypadku zastosowania środków oddziaływania wychowawczego lub odmowy przyjęcia mandatu karnego – policjant sporządza notatkę przekazywaną w sposób określony w pkt 6;

8) gdy sprawcą wykroczenia innego niż określone w rozdziale XI k.w. jest sędzia sądu powszechnego lub sądu administracyjnego – policjant sporządza i przesyła notatkę w sposób określony w pkt 6; także w razie zastosowania wobec sprawcy wykroczenia środków oddziaływania wychowawczego;

9) gdy sprawcą wykroczenia innego niż określone w rozdziale XI k.w. jest prokurator lub asesor powszechnej albo wojskowej jednostki prokuratury – policjant poprzestaje na sporządzeniu notatki, którą przesyła się kierownikowi jednostki organizacyjnej prokuratury będącemu bezpośrednim przełożonym sprawcy wykroczenia, a w przypadku prokuratora w stanie spoczynku – Rzecznikowi Dyscyplinarnemu działającemu przy Prokuratorze Generalnym (02–528 Warszawa ul. Rakowiecka 26/30), a ponadto za pośrednictwem komendanta wojewódzkiego (Stołecznego) Policji także kierownikowi komórki organizacyjnej Komendy Głównej Policji właściwej do spraw prewencji;

10) gdy Prokurator Generalny:

a) jest sprawcą wykroczenia, o którym mowa w rozdziale XI k.w., policjant w przypadku wyrażenia zgody na przyjęcie mandatu karnego nakłada taki mandat, a następnie sporządza notatkę z tej czynności, którą przesyła się do Krajowej Rady Prokuratury (adres do korespondencji: 02-528 Warszawa ul. Rakowiecka 26/30) lub do Ministra Sprawiedliwości (00-950 Warszawa Al. Ujazdowskie 11), a ponadto za pośrednictwem komendanta wojewódzkiego (Stołecznego) Policji także kierownikowi komórki organizacyjnej Komendy Głównej Policji właściwej do spraw prewencji,

b) jest sprawcą wykroczenia innego niż określone w rozdziale XI k.w., policjant w przypadku zastosowania środków oddziaływania wychowawczego lub odmowy przyjęcia mandatu karnego sporządza notatkę, o której mowa w lit. a;”,

b) ust. 4a otrzymuje brzmienie:

„4a. W przypadkach, o których mowa w ust. 4 pkt 3 i 4 lit. b, gdy sprawcą wykroczenia jest poseł lub senator albo członek Parlamentu Europejskiego, właściwy dla miejsca zdarzenia organ Policji niezwłocznie po ujawnieniu wykroczenia kieruje do komórki organizacyjnej Komendy Głównej Policji właściwej do spraw prewencji wniosek o udzielenie pomocy prawnej w zakresie uzyskania zezwolenia na ściganie. Do wniosku dołącza się akta sprawy (akta czynności wyjaśniających ograniczonych do udokumentowania popełnionego wykroczenia oraz zebrania danych niezbędnych dla uzyskania zezwolenia na ściganie);”,

c) po ust. 4a dodaje się ust. 4aa w brzmieniu:

„4aa. W przypadkach, o których mowa w ust. 4 pkt 3 i 4 lit. b, gdy sprawcą wykroczenia jest Rzecznik Praw Dziecka, Prezes Instytutu Pamięci Narodowej lub Generalny Inspektor Ochrony Danych Osobowych, organ Policji właściwy dla miejsca zdarzenia występuje do Marszałka Sejmu z wnioskiem o wyrażenie zgody na pociągnięcie sprawcy wykroczenia do odpowiedzialności karnej, sporządzonym odpowiednio według wzoru stanowiącego załącznik nr 1a do zarządzenia.”,

d) ust. 4b i 4c otrzymują brzmienie:

„4b. W przypadku, o którym mowa w ust. 4 pkt 4 lit. b, gdy sprawcą wykroczenia jest członek Trybunału Stanu, organ Policji właściwy dla miejsca zdarzenia występuje do Przewodniczącego Trybunału Stanu z wnioskiem o wyrażenie zgody na pociągnięcie sprawcy wykroczenia do odpowiedzialności karnej, sporządzonym odpowiednio według wzoru stanowiącego załącznik nr 1a do zarządzenia.

4c. Organ Policji właściwy dla miejsca zdarzenia występuje do Marszałka Sejmu ze sporządzonym odpowiednio według wzoru stanowiącego załącznik nr 1a do zarządzenia wnioskiem o wyrażenie zgody na pociągnięcie sprawcy wykroczenia do odpowiedzialności karnej – w przypadku, gdy:

1) zastosowanie środków oddziaływania wychowawczego zostanie uznane za niewystarczające lub niecelowe, a sprawcą wykroczenia jest Prezes Najwyższej Izby Kontroli lub Rzecznik Praw Obywatelskich;

2) sprawcą wykroczenia innego niż określone w rozdziale XI k.w. jest Prezes Instytutu Pamięci Narodowej, Rzecznik Praw Dziecka lub Generalny Inspektor Ochrony Danych Osobowych.”;

2) w załączniku nr 2 do zarządzenia:

a) ust. 1 otrzymuje brzmienie:

„1. Immunitet materialny oznacza trwałe lub czasowe (immunitet bezwzględny i względny) wyłączenie określonej osoby spod przepisów sankcjonujących określone zachowanie, swoistą bezkarność w tym zakresie. Przykładem immunitetu materialnego jest immunitet materialny parlamentarzysty, oznaczający, iż poseł oraz senator nie mogą być pociągnięci do odpowiedzialności za działania wchodzące bezpośrednio w zakres sprawowania ich funkcji parlamentarnych, np. za wystąpienia w parlamencie, sposób głosowania, zgłaszane inicjatywy ustawodawcze. Zakaz ten obowiązuje w trakcie oraz po ustaniu mandatu parlamentarzysty i nie może zostać uchylony. Celem istnienia immunitetu materialnego jest ochrona członków parlamentu przed próbami ograniczania ich niezależności, w szczególności swobody głosowania oraz wolności wypowiedzi. Sędziowie i asesorzy sądowi w zakresie wykroczeń posiadają także immunitet materialny, ale w innej postaci – ponoszą wprawdzie odpowiedzialność za popełnienie wykroczenia, tyle że jest to wyłącznie odpowiedzialność przed właściwym sądem dyscyplinarnym, zobowiązującym od 19 września 2015 roku wyjątkiem określonym w art. 81 § 2 i 3 ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. – Prawo o ustroju sądów powszechnych. Wyjątek ten dotyczy popełnienia wykroczenia przeciwko bezpieczeństwu i porządkowi w komunikacji, bowiem w takim przypadku sędzia lub asesor będący sprawcą wykroczenia może być ukarany przez policjanta grzywną w drodze mandatu karnego, jeżeli wyrazi zgodę na przyjęcie mandatu. Przyjęcie mandatu nie wyłącza jednak równoczesnej odpowiedzialności dyscyplinarnej, która w przypadku pozostałych wykroczeń jest odpowiedzialnością wyłączną. Wyłączną odpowiedzialność dyscyplinarną za wszelkiego rodzaju wykroczenia, włącznie z wykroczeniami przeciwko bezpieczeństwu i porządkowi w komunikacji, ponoszą jedynie sędziowie Trybunału Konstytucyjnego, Sądu Najwyższego, Naczelnego Sądu Administracyjnego oraz sędziowie i asesorzy sądów wojskowych. Natomiast immunitet materialny Prokuratora Generalnego oraz prokuratorów i asesorów powszechnych i wojskowych jednostek organizacyjnych prokuratury jest względny, gdyż wymienione osoby w przypadku popełnienia wykroczenia przeciwko bezpieczeństwu i porządkowi w komunikacji mogą wyrazić zgodę na przyjęcie mandatu karnego, co wyłącza odpowiedzialność dyscyplinarną. Wobec Prokuratora Generalnego oraz prokuratorów i asesorów powszechnych i wojskowych jednostek organizacyjnych prokuratury można również stosować środki oddziaływania wychowawczego, o których mowa w art. 41 k.w., co nie jest okolicznością bezwzględnie wyłączającą możliwość wszczęcia i prowadzenia postępowania w sprawie o wykroczenie w trybie art. 5 k.p.w., bowiem według art. 61 § 1 pkt 2 k.w. zastosowanie środków oddziaływania wychowawczego może być tylko fakultatywną podstawą odmowy wszczęcia lub umorzenia postępowania w sprawie o wykroczenie.”,

b) w ust. 4:

– pkt 4 i 5 otrzymują brzmienie:

„4) sędziowie sądów powszechnych (art. 81 ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. – Prawo o ustroju sądów powszechnych – za wykroczenia sędzia odpowiada tylko dyscyplinarnie, z wyjątkiem przypadków określonych w art. 81 § 2);

5) sędziowie sądów administracyjnych (art. 29 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. – Prawo o ustroju sądów administracyjnych w zw. z art. 81 ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. – Prawo o ustroju sądów powszechnych oraz art. 49 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. – Prawo o ustroju sądów administracyjnych w zw. z art. 52 § 3 ustawy z dnia 23 listopada 2002 r. o Sądzie Najwyższym – za wykroczenia sędzia odpowiada tylko dyscyplinarnie, z wyjątkiem przypadków określonych wart. 81 § 2 Prawa o ustroju sądów powszechnych);”,

– po pkt 5 dodaje się pkt 5a w brzmieniu:

„5a) sędziowie Naczelnego Sadu Administracyjnego (art. 49 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. – Prawo o ustroju sądów administracyjnych w zw. z art. 52 § 3 ustawy z dnia 23 listopada 2002 r. o Sądzie Najwyższym – za wykroczenia sędzia odpowiada tylko dyscyplinarnie),”,

– pkt 7 otrzymuje brzmienie:

„7) powszechni i wojskowi prokuratorzy i asesorzy prokuratury (art. 54a ust. 1 i art. 100 ust. 1 ustawy z dnia 20 czerwca 1985 r. o prokuraturze – za wykroczenia prokurator i asesor prokuratury odpowiada tylko dyscyplinarnie, z wyjątkiem przypadków określonych w art. 54a ust. 2–4);”,

c) w ust. 4a pkt 5–7 otrzymują brzmienie:

„5) Rzecznik Praw Dziecka (art. 7 ust. 2 ustawy z dnia 6 stycznia 2000 r. o Rzeczniku Praw Dziecka – Rzecznik Praw Dziecka nie może być bez uprzedniej zgody Sejmu pociągnięty do odpowiedzialności karnej, z wyjątkiem przypadku określonego w art. 7 ust. 2a);

6) Prezes Instytutu Pamięci Narodowej (art. 14 ustawy z dnia 18 grudnia 1998 r. o Instytucie Pamięci Narodowej – Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu – Prezes Instytutu Pamięci Narodowej nie może być, bez uprzedniej zgody Sejmu, pociągnięty do odpowiedzialności karnej, z wyjątkiem przypadku określonego w art. 14 ust. 2);

7) Generalny Inspektor Ochrony Danych Osobowych (art. 11 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o ochronie danych osobowych – Generalny Inspektor Ochrony Danych Osobowych nie może być bez uprzedniej zgody Sejmu pociągnięty do odpowiedzialności karnej, z wyjątkiem przypadku określonego w art. 11 ust. 2).”.

§ 2. Zarządzenie wchodzi w życie z dniem następującym po dniu ogłoszenia.