Akt prawny
obowiązujący
Wersja aktualna od 2017-11-02
Wersja aktualna od 2017-11-02
obowiązujący
DECYZJA NR 217 KOMENDANTA GŁÓWNEGO POLICJI
z dnia 13 sierpnia 2010 r.
w sprawie programu nauczania kursu specjalistycznego z zakresu taktyki i technik przesłuchań
(ostatnia zmiana: DUKGP. z 2017 r., poz. 70)
Na podstawie § 54 ust. 1 rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 19 czerwca 2007 r. w sprawie szczegółowych warunków odbywania szkoleń zawodowych oraz doskonalenia zawodowego w Policji (Dz. U. Nr 126, poz. 877 i Nr 221, poz. 1644 oraz z 2008 r. Nr 180, poz. 1116) postanawia się, co następuje:
§ 1
Określa się program nauczania kursu specjalistycznego z zakresu taktyki i technik przesłuchań, stanowiący załącznik do niniejszej decyzji.
§ 2
Realizację programu, o którym mowa w § 1, powierza się Wyższej Szkole Policji w Szczytnie, Centrum Szkolenia Policji w Legionowie, Szkole Policji w Katowicach, Szkole Policji w Pile oraz Szkole Policji w Słupsku.
§ 3
Uchyla się decyzję nr 844 Komendanta Głównego Policji z dnia 30 listopada 2007 r. w sprawie programu kursu specjalistycznego dla policjantów służby kryminalnej z zakresu taktyki i technik przesłuchań (Dz. Urz. KGP Nr 22, poz. 164 oraz z 2009 r. Nr 4, poz. 14).
§ 4
Decyzja wchodzi w życie z dniem podpisania.
Załącznik do decyzji nr 272 Komendanta Głównego Policji
z dnia 2 listopada 2017 r.
PROGRAM NAUCZANIA NA KURSIE SPECJALISTYCZNYM
Z ZAKRESU TAKTYKI I TECHNIK PRZESŁUCHAŃ [1]
SPIS TREŚCI
I. ZAŁOŻENIA ORGANIZACYJNO – PROGRAMOWE
1. Nazwa kursu
2. Cel kursu
3. Kryteria formalne, jakim muszą odpowiadać kandydaci kierowani na kurs
4. System prowadzenia kursu
5. Czas trwania kursu
6. Liczebność grupy szkoleniowej
7. Zakres tematyczny i system oceniania
8. Warunki niezbędne do realizacji i osiągnięcia celów kształcenia
9. Forma zakończenia kursu
II. TREŚCI KSZTAŁCENIA
I. ZAŁOŻENIA ORGANIZACYJNO – PROGRAMOWE
1. Nazwa kursu
Kurs specjalistyczny z zakresu taktyki i technik przesłuchań, zwany dalej „kursem”.
2. Cel kursu
Absolwent kursu będzie przygotowany do sprawnego i skutecznego wykonywania zadań służbowych w następujących obszarach:
1) prowadzenie rozmowy;
2) przesłuchanie świadka;
3) przesłuchanie podejrzanego.
Realizacja ww. zadań wymaga nabycia lub doskonalenia umiejętności:
a) o charakterze uniwersalnym:
– komunikacja werbalna i pozawerbalna,
– aktywne słuchanie i zapamiętywanie,
– analizowanie, syntetyzowanie i wyciąganie wniosków,
– elastyczne reagowanie na zmieniające się sytuacje,
– gromadzenie informacji (tematów),
– obserwowanie,
– planowanie,
– samokontrola,
– tworzenie atmosfery zaufania,
– zachowanie się zgodnie z zasadami etyki zawodowej policjanta,
– rozwiązywanie sytuacji konfliktowych,
– parafrazowanie;
b) o charakterze zawodowym:
– planowanie i przygotowanie rozmów i przesłuchań,
– nawiązywanie kontaktu interpersonalnego,
– kontrola przebiegu interakcji,
– wnioskowanie na podstawie obserwacji osób,
– dobieranie metod prowadzenia rozmów i przesłuchań,
– rozpoznawanie mechanizmów obronnych,
– rozpoznawanie symptomów nieszczerości i kłamstwa,
– formułowanie pytań,
– umiejętność rzetelnego dokumentowania przebiegu rozmowy i przesłuchania.
3. Kryteria formalne, jakim muszą odpowiadać kandydaci kierowani na kurs
Na kurs kierowani są policjanci służby kryminalnej i śledczej. Dopuszcza się możliwość udziału w kursie funkcjonariuszy realizujących zadania z zakresu psychologii policyjnej stosowanej.
Kierowani funkcjonariusze muszą posiadać doświadczenie zawodowe w powyższych komórkach nie mniejsze niż 3 lata i nie większe niż 20 lat.
4. System prowadzenia kursu
Kurs jest prowadzony w systemie stacjonarnym.
5. Czas trwania kursu
Kurs trwa 5 dni szkoleniowych. Liczba godzin lekcyjnych, liczonych w 45 minutowych jednostkach, nie powinna przekraczać 8 godzin lekcyjnych dziennie.
| Przedsięwzięcia | Czas realizacji (w godz. lekcyjnych) |
| Rozpoczęcie kursu, zapoznanie z regulaminami i organizacją kursu | 1 |
| Zajęcia programowe | 38 |
| Zakończenie kursu | 1 |
| Ogółem | 40 |
Regulacja przerw powinna być dostosowana do progresji treści kształcenia, dynamiki zajęć oraz efektów pracy grupy.
6. Liczebność grupy szkoleniowej
Liczebność grupy szkoleniowej nie powinna przekraczać 16 osób.
7. Warunki niezbędne do realizacji i osiągnięcia celów kształcenia
Ze względu na treści kształcenia określone w programie oraz sposób ich realizacji wszystkie zajęcia realizuje trzech prowadzących, z których jeden jest psychologiem policyjnym.
W celu osiągnięcia celów kształcenia niezbędne jest zapewnienie niżej wymienionego wyposażenia:
| L.p. | Nazwa wyposażenia | Liczba na grupę |
| 1. | Laptop | 1 szt. |
| 2. | Projektor multimedialny | 1 szt. |
| 3. | Kamera | 1 szt. |
| 4. | Flipchart | 1 szt. |
| 5. | Arkusze papieru do flipchartu | 1 szt. |
| 6. | Pisaki | 6 szt. |
| 7. | Identyfikatory | 17 szt. |
| 8. | Papier formatu A4 | 1 ryza |
8. Zakres tematyczny i system oceniania
| L.p. | Temat | Czas realizacji w godz. lekcyjnych | System oceniania |
| 1. | Wprowadzenie do rozmów i przesłuchań | 2 | W trakcie kursu stosuje się dwustopniową skalę ocen z wpisem uogólnionym: zaliczono (zal.) albo nie zaliczono (nzal.) |
| 2. | Wybrane umiejętności komunikacji | 4 | |
| 3. | Rodzaje rozmów i przesłuchań | 2 | |
| 4. | Umiejętność prowadzenia rozmów i przesłuchań | 4 | |
| 5. | Przesłuchanie poznawcze | 4 | |
| 6. | Wykrywanie nieszczerości i kłamstw | 6 | |
| 7. | Przesłuchanie podejrzanego | 16 | |
| Razem | 38 |
9. Forma zakończenia kursu
Warunkiem ukończenia kursu jest uzyskanie pozytywnych zaliczeń wymaganych programem. Absolwent otrzymuje świadectwo ukończenia kursu, na którym w miejscu ogólnego wyniku nauki stosuje się wpis „pozytywnym”.
II. TREŚCI KSZTAŁCENIA
TEMAT NR 1: WPROWADZENIE DO ROZMÓW I PRZESŁUCHAŃ
Cele: Po zrealizowaniu tematu słuchacz będzie znał:
– cele i zasady pracy w grupie,
– możliwości wykorzystania omawianych metod prowadzenia rozmów i przesłuchań.
| Zagadnienia | Czas realizacji w godz. lekcyjnych | Metoda | Wskazówki do realizacji |
| 1. Cele i zasady kursu | 1 | pogadanka, dyskusja, praca w grupach | Omów cele, program i organizację kursu. Przeprowadź zajęcia integracyjne. Określ indywidualne cele i zasady pracy w grupie. |
| 2. Wstęp do metod prowadzenia rozmów i przesłuchań | 1 | pogadanka | Przedstaw zasady taktyki i technik przesłuchań stosowane między innymi przez agentów FBI; zwróć uwagę na wykorzystanie wiedzy psychologicznej w pracy policjanta. Wskaż zakres wykorzystania omawianych metod prowadzenia rozmów i przesłuchań. |
TEMAT NR 2: WYBRANE UMIEJĘTNOŚCI KOMUNIKACJI
Cele: Po zrealizowaniu tematu słuchacz będzie potrafił:
– zinterpretować symptomy zachowań werbalnych i pozawerbalnych,
– uzyskać informacje od świadka,
– wskazać bariery komunikacyjne,
– określić wymogi pokoju do prowadzenia rozmów i przesłuchań,
– określić cechy skutecznego przesłuchującego,
– nawiązać kontakt interpersonalny, wykorzystując mowę ciała, proksemikę i tworzenie właściwego otoczenia dla efektywnego przeprowadzenia danej czynności.
| Zagadnienia | Czas realizacji w godz. lekcyjnych | Metoda | Wskazówki do realizacji |
| 1. Komunikacja werbalna i pozawerbalna | 1 | dyskusja, pogadanka | W oparciu o materiały dydaktyczne zwróć uwagę na przejawy komunikacji pozawerbalnej. Uporządkuj i uzupełnij wiedzę słuchaczy z zakresu komunikacji interpersonalnej. |
| 2. Charakterystyka zachowań | 1 | dyskusja, ćwiczenia | Przeprowadź ćwiczenie mające na celu ocenę umiejętności spostrzegania i uzyskania informacji od świadka. W drodze dyskusji doprowadź do określenia najczęstszych błędów w porozumiewaniu się (bariery). |
| 3. Skuteczny przesłuchujący | 2 | pokaz, dyskusja | Przeprowadź ćwiczenie „autodiagnozę cech osobowości słuchacza”. Zaprezentuj fragment materiału filmowego ukierunkowany na warunki przesłuchania. Wypracuj katalog pożądanych cech skutecznego przesłuchującego i warunków jakie powinien spełniać pokój do prowadzenia rozmów i przesłuchań. Podkreśl znaczenie umiejętności nawiązywania kontaktu interpersonalnego, wykorzystania mowy ciała oraz proksemiki i tworzenia przyjaznego otoczenia dla efektywnego przeprowadzenia czynności. |
TEMAT NR 3: RODZAJE ROZMÓW I PRZESŁUCHAŃ
Cele: Po zrealizowaniu tematu słuchacz będzie potrafił:
– określić sposób prowadzenia rozmowy i przesłuchania z osobą szczerą lub nieszczerą,
– wskazać czynniki wpływające na różnorodność rozmów i przesłuchań,
– określić zasady rozmowy i przesłuchania świadka,
– określić zasady przesłuchania osoby podejrzanej,
– określić zasady przesłuchania podejrzanego,
– wskazać czynniki decydujące o skutecznej rozmowie i przesłuchaniu.
| Zagadnienia | Czas realizacji w godz. lekcyjnych | Metoda | Wskazówki do realizacji |
| 1. Prowadzenie rozmowy | 1 | pogadanka | Podkreśl znaczenie informacji w pracy policyjnej, ze szczególnym uwzględnieniem podstawowych osobowych źródeł uzyskiwania informacji tj. świadka, podejrzanego i źródeł operacyjnych. Przeprowadź ćwiczenia polegające na przyjęciu informacji od obywatela, i wykorzystaniu umiejętności z zakresu nawiązania i podtrzymania kontaktu oraz stworzenia przyjaznej atmosfery. |
| 2. Przesłuchanie świadka i podejrzanego | 1 | pogadanka, ćwiczenia |
TEMAT NR 4: UMIEJĘTNOŚĆ PROWADZENIA ROZMÓW I PRZESŁUCHAŃ
Cele: Po zrealizowaniu tematu słuchacz będzie potrafił:
– stosować techniki aktywnego słuchania,
– określić umiejętności dobrego i złego słuchającego,
– stosować pytania otwarte, zamknięte, „złote pytania”, pytania behawioralne oraz pytania zamykające.
| Zagadnienia | Czas realizacji w godz. lekcyjnych | Metoda | Wskazówki do realizacji |
| 1. Umiejętność słuchania i obserwowania | 2 | ćwiczenia, pogadanka, praca w grupach | Przeprowadź ćwiczenie mające na celu sprawdzenie umiejętności aktywnego i biernego słuchania. W podsumowaniu przypomnij techniki aktywnego słuchania podając przykłady i odwołując się do doświadczeń słuchaczy. Następnie w grupach przeprowadź ćwiczenie doskonalące jedną z technik aktywnego słuchania – parafrazę. |
| 2. Pytania, jako podstawowe narzędzie rozmowy i przesłuchania | 2 | pogadanka, ćwiczenia | Przedstaw i omów rodzaje pytań: otwartych, zamkniętych, „złotych pytań”, pytań behawioralnych oraz pytań zamykających. W oparciu o przygotowane założenie przeprowadź ćwiczenia polegające na doskonaleniu umiejętności zadawania pytań. |
TEMAT NR 5: PRZESŁUCHANIE POZNAWCZE
Cele: Po zrealizowaniu tematu słuchacz będzie potrafił:
– wskazać fazy przesłuchania poznawczego,
– stosować techniki usprawniające pamięć,
– przeprowadzić przesłuchanie poznawcze.
| Zagadnienia | Czas realizacji w godz. lekcyjnych | Metoda | Wskazówki do realizacji |
| 1. Geneza i obszary zastosowania przesłuchania poznawczego | 1 | pogadanka | Przedstaw genezę i obszary zastosowania przesłuchania poznawczego jako techniki przesłuchania pozwalającej wydobyć z pamięci świadka szczegóły. |
| 2. Fazy przesłuchania poznawczego | 3 | ćwiczenia | Zaprezentuj fazy przesłuchania poznawczego: przywrócenie kontekstu, zmiana kolejności, zmiana perspektywy, szczegółowe odtwarzanie. Przeprowadź ćwiczenia dotyczące przesłuchania poznawczego. |
TEMAT NR 6: WYKRYWANIE NIESZCZEROŚCI I KŁAMSTW
Cele: Po zrealizowaniu tematu słuchacz będzie potrafił:
– wskazać możliwości wykorzystania analizy behawioralnej,
– rozpoznać symptomy szczerości i nieszczerości,
– dokonać analizy zachowań osoby w celu oceny szczerości wypowiedzi,
– ustalić strategie obronne występujące u osób nieszczerych.
| Zagadnienia | Czas realizacji w godz. lekcyjnych | Metoda | Wskazówki do realizacji |
| 1. Analiza behawioralna | 1 | ćwiczenia, pogadanka, pokaz | Przedstaw zakres wykorzystania analizy behawioralnej. Przeprowadź ćwiczenie na rozpoznawanie oznak szczerości. Ćwicz umiejętność rozpoznawania symptomów nieszczerości. |
| 2. Wskaźniki analizy zachowań | 3 | ćwiczenia, pogadanka, pokaz | Omów zasady analizy zachowań zwracając uwagę na symptomy nieszczerości, ustalenie niewerbalnych symptomów zachowania, szczerości wypowiedzi. W oparciu o przygotowane założenia przeprowadź ćwiczenia. |
| 3. Strategie obronne | 2 | pogadanka, pokaz | Wypracuj katalog najczęściej występujących strategii obronnych u osób nieszczerych. Jako podsumowanie możesz zaprezentować materiał filmowy. |
TEMAT NR 7: PRZESŁUCHANIE PODEJRZANEGO
Cele: Po zrealizowaniu tematu słuchacz będzie potrafił:
– określić etapy przesłuchania podejrzanego,
– zastosować techniki w celu uzyskania prawdziwych informacji,
– przesłuchać podejrzanego z wykorzystaniem wiedzy i umiejętności zdobytej podczas kursu.
| Zagadnienia | Czas realizacji w godz. lekcyjnych | Metoda | Wskazówki do realizacji |
| 1. Etapy przesłuchania podejrzanego | 2 | pogadanka | Przedstaw etapy przesłuchania podejrzanego, podkreśl znaczenie swobodnej wypowiedzi. |
| 2. Analiza wypowiedzi | 1 | dyskusja, ćwiczenia | Omów analizę wypowiedzi. |
| 3. Techniki wykorzystywane w przesłuchaniach | 13 | pogadanka, pokaz, ćwiczenia, symulacja | Omów techniki wykorzystywane w przesłuchaniach. Przećwicz ze słuchaczami umiejętność argumentowania. Przeprowadź pokaz przesłuchania podejrzanego lub zaprezentuj materiał filmowy. Poleć słuchaczom przeprowadzenie symulacji przesłuchania z zastosowaniem technik przesłuchania w celu otrzymania prawdziwych informacji. Dokonaj oceny aktywności słuchaczy związanej z realizacją ćwiczenia (zal/nzal). |
[1] Załącznik dodany przez § 1 decyzji nr 272 Komendanta Głównego Policji z dnia 2 listopada 2017 r. zmieniającej decyzję w sprawie programu nauczania kursu specjalistycznego z zakresu taktyki i technik przesłuchań (Dz.U.KGP. poz. 70). Zmiana weszła w życie 2 listopada 2017 r.
