ROZDZIAŁ 1

PRZEPISY OGÓLNE

§ 1

Zarządzenie określa:

1) wymagania stawiane kandydatom ubiegającym się o uzyskanie uprawnień do wykonywania w Policji ekspertyz kryminalistycznych;

2) wymagany dla uzyskania uprawnień proces kształcenia, postępowanie kwalifikacyjne oraz praktyki odbywane przez kandydatów na ekspertów kryminalistyki;

3) postępowanie związane z nadawaniem uprawnień do wykonywania ekspertyz kryminalistycznych;

4) okresy, na jakie nadaje się uprawnienia, oraz procedurę weryfikacji, zawieszania i cofania nadanych uprawnień.

§ 2

1. Użyte w zarządzeniu określenia oznaczają:

1) uprawnienia – nadane przez dyrektora Centralnego Laboratorium Kryminalistycznego Komendy Głównej Policji, zwanego dalej „CLK KGP”, uprawnienia do wykonywania w Policji ekspertyz kryminalistycznych;

2) kandydat – ubiegający się o uzyskanie uprawnień policjant lub pracownik Policji;

3) proces kształcenia – działania polegające na przekazywaniu wiedzy i umiejętności oraz aktywnym rozwijaniu ich przez kandydata w drodze do uzyskania uprawnień;

4) postępowanie kwalifikacyjne – zespół przedsięwzięć odnoszących się do kandydata, mających na celu zdobycie przez niego wiedzy i umiejętności uzasadniających nadanie uprawnień, prowadzonych z jednoczesną ciągłą oceną uzyskiwanych postępów;

5) egzamin kwalifikacyjny – sprawdzian wiedzy i umiejętności poświadczający kwalifikacje kandydata do uzyskania uprawnień;

6) świadectwo – dokument potwierdzający nadanie uprawnień, wydany przez dyrektora CLK KGP;

7) ekspert – policjant lub pracownik Policji legitymujący się aktualnym świadectwem nadania uprawnień;

8) ekspertyza kryminalistyczna lub ekspertyza – czynności, których wykonanie wymaga posiadania wiadomości specjalnych, podejmowane w celu stwierdzenia okoliczności mających istotne znaczenie dla rozstrzygnięć w dziedzinie wykrywania i ścigania sprawców czynów karalnych; włącznie ze sporządzeniem opinii zawierającej sprawozdanie z przeprowadzonych czynności i spostrzeżeń oraz oparte na nich wnioski;

9) konsultant – osoba posiadająca wiadomości specjalne lub dorobek intelektualny w określonej dyscyplinie bądź specjalności kryminalistycznej, nie będąca pracownikiem CLK KGP, laboratoriów kryminalistycznych komend wojewódzkich Policji, zwanych dalej „LK KWP”, lub innych komórek organizacyjnych techniki kryminalistycznej Policji, zwanych dalej „KTK”.

2. Ilekroć w zarządzeniu jest mowa o komendzie wojewódzkiej Policji należy przez to rozumieć również Komendę Stołeczną Policji.

§ 3

1. W CLK KGP, LK KWP oraz KTK ekspertyzy mogą być wykonywane wyłącznie przez ekspertów.

2. Eksperci są uprawnieni do wykonywania ekspertyz jedynie w zakresie dyscyplin i specjalności kryminalistycznych objętych nadanymi uprawnieniami.

3. Dyscypliny i specjalności kryminalistyczne, w zakresie których nadaje się uprawnienia, oraz typowe zakresy badań dla poszczególnych dyscyplin i specjalności określa załącznik nr 1.

4. Wymienione niżej czynności mogą być realizowane w związku z wykonywaniem ekspertyz z zakresu każdej dyscypliny lub specjalności przez ekspertów posiadających uprawnienia w zakresie:

1) badań wypadków drogowych, badań fotograficznych lub fototechniki – czynności polegające na określaniu na podstawie zdjęć wymiarów obiektów i odległości między nimi;

2) technicznych badań dokumentów, badań chemicznych lub klasycznych badań dokumentów – czynności związane z badaniem środków kryjących użytych w dokumentach;

3) badań wypadków drogowych lub badań traseologicznych – czynności polegające na identyfikacji opon na podstawie pozostawionych przez nie śladów;

4) badań mechanoskopijnych, metaloznawstwa lub badań wypadków drogowych – czynności polegające na określaniu autentyczności lub ujawnianiu zatartych i przerobionych numerów fabrycznych naniesionych na podłoża metalowe.

ROZDZIAŁ 2

WYMAGANIA WOBEC KANDYDATÓW, POSTĘPOWANIE KWALIFIKACYJNE, PROCES KSZTAŁCENIA ORAZ PRAKTYKI ZAWODOWE

§ 4

1. O uzyskanie uprawnień może ubiegać się kandydat, który spełnia następujące wymagania:

1) posiada wyższe wykształcenie o kierunku zbieżnym z dyscypliną lub specjalnością kryminalistyczną, w odniesieniu do której przewiduje się nadanie uprawnień;

2) zaliczył wstępny test kwalifikacyjny z zakresu kryminalistyki, wybranej dyscypliny lub specjalności oraz języka obcego;

3) ukończył szkolenie zawodowe dla absolwentów szkół wyższych – kandydatów na ekspertów kryminalistyki;

4) wykazał się w dotychczasowej służbie lub pracy spostrzegawczością, dokładnością, dociekliwością, cierpliwością, zdolnością jasnego formułowania ustnych i pisemnych wypowiedzi oraz umiejętnością analizy i syntezy cech zdarzeń i przedmiotów, a także umiejętnością pracy w zespole;

5) uczestniczył w charakterze obserwatora w co najmniej 5 rozprawach sądowych, w trakcie których ustne opinie składali eksperci;

6) opracował pod kierunkiem eksperta tej samej dyscypliny lub specjalności, zwanego dalej „ekspertem prowadzącym”, projekty ekspertyz w liczbie nie mniejszej niż ustalona do wykonania w wykazie stanowiącym załącznik nr 2;

7) przygotował pod kierunkiem eksperta prowadzącego pracę kwalifikacyjną o charakterze teoretycznym, badawczym, konstrukcyjnym lub wdrożeniowym;

8) odbył w obrębie dyscypliny lub specjalności, w zakresie której ma nastąpić nadanie uprawnień, co najmniej dwie dwutygodniowe praktyki zawodowe w CLK KGP, a w uzasadnionych przypadkach również w LK KWP;

9) przedstawił kartę zaliczeń metod badawczych w ramach dyscypliny lub specjalności, w zakresie której przewiduje się nadanie uprawnień, zwaną dalej „kartą zaliczeń”, oraz sporządzoną według wzoru określonego w załączniku nr 3;

10) uzyskał pozytywne oceny z odbytych praktyk zawodowych oraz pracy kwalifikacyjnej, o których mowa w pkt 7 i 8;

11) zdał egzamin kwalifikacyjny przed komisją powołaną przez dyrektora CLK KGP.

2. Kandydatów posiadających już uprawnienia i ubiegających się o kolejne dotyczą wymagania określone w ust. 1 pkt 7 – 11.

§ 5

1. Postępowanie kwalifikacyjne rozpoczyna się na pisemny wniosek kandydata skierowany do dyrektora CLK KGP.

2. Do wniosku, o którym mowa w ust. 1, należy dołączyć odpis dyplomu ukończenia studiów potwierdzający kwalifikacje określone w § 4 ust. 1 pkt 1.

3. Dyrektor CLK KGP ustala rodzaj i zakres wstępnego testu kwalifikacyjnego oraz powołuje komisję do jego przeprowadzenia.

4. W skład komisji, o której mowa w ust. 3, wchodzą:

1) ekspert posiadający uprawnienia z dyscypliny lub specjalności, w zakresie której przewiduje się nadanie uprawnień;

2) właściwy według miejsca pełnienia służby lub zatrudnienia kandydata naczelnik LK KWP lub kierownik merytorycznie właściwej komórki organizacyjnej CLK KGP.

5. O terminie i zakresie wstępnego testu kwalifikacyjnego kandydat jest informowany z co najmniej 14-dniowym wyprzedzeniem.

§ 6

1. Zaliczenie wstępnego testu kwalifikacyjnego warunkuje rozpoczęcie procesu kształcenia pod kierunkiem eksperta prowadzącego wyznaczonego przez dyrektora CLK KGP oraz skierowanie na praktyki określone w § 4 pkt 8.

2. Niezaliczenie wstępnego testu kwalifikacyjnego skutkuje odmownym rozpatrzeniem przez dyrektora CLK KGP wniosku, o którym mowa w § 5 ust. 1.

§ 7

1. Proces kształcenia od momentu zaliczenia wstępnego testu kwalifikacyjnego do zdania egzaminu kwalifikacyjnego trwa od roku do trzech lat.

2. W szczególnie uzasadnionych przypadkach, na pisemny wniosek kandydata, dyrektor CLK KGP może przedłużyć określony w ust. 1 czas trwania procesu kształcenia maksymalnie do lat pięciu.

3. Przekroczenie terminów, o których mowa w ust. 1 i 2, stanowi podstawę do wystąpienia przez naczelnika LK KWP lub kierownika właściwej merytorycznie komórki organizacyjnej CLK KGP do przełożonego kandydata właściwego w sprawach osobowych z wnioskiem o zmianę specjalności zawodowej kandydata.

4. Przebieg procesu kształcenia jest dokumentowany w książce pracy eksperta, prowadzonej przez kandydata od momentu zaliczenia wstępnego testu kwalifikacyjnego do uzyskania uprawnień.

5. Wzór i zasady prowadzenia książki pracy eksperta określa załącznik nr 4.

§ 8

1. Najpóźniej miesiąc przed wyznaczoną datą egzaminu kwalifikacyjnego kandydat przedstawia kierownikowi właściwej merytorycznie komórki organizacyjnej CLK KGP:

1) kopie co najmniej 10 projektów ekspertyz ostatnio wykonanych pod kierunkiem eksperta prowadzącego, obejmujących wszystkie przewidziane do nadania uprawnień dyscypliny i specjalności kryminalistyczne;

2) pracę kwalifikacyjną, o której mowa w § 4 pkt 7;

3) opinię eksperta prowadzącego zawierającą oceny: przebiegu procesu kształcenia, posiadanej przez kandydata wiedzy i umiejętności w zakresie wykonywania ekspertyz oraz pracy kwalifikacyjnej.

2. Kandydat może zwrócić się do dyrektora CLK KGP o komisyjną weryfikację słuszności negatywnej opinii, o której mowa w ust. 1 pkt 3.

3. W skład komisji, o której mowa w ust. 2, wchodzą:

1) kierownik właściwej merytorycznie komórki organizacyjnej CLK KGP lub konsultant;

2) ekspert posiadający uprawnienia z dyscypliny lub specjalności, w odniesieniu do której przewiduje się nadanie uprawnień;

3) przedstawiciel komórki organizacyjnej CLK KGP do spraw nadzoru i analiz.

4. Utrzymanie przez komisję, o której mowa w ust. 2, negatywnej opinii eksperta prowadzącego skutkuje niedopuszczeniem kandydata do egzaminu kwalifikacyjnego. Kandydat może przystąpić do takiego egzaminu, spełniając ponownie warunki określone w ust. 1, nie wcześniej jednak niż po upływie 6 miesięcy od wyznaczonej daty egzaminu kwalifikacyjnego, do którego nie został dopuszczony.

5. Odrzucenie przez komisję, o której mowa w ust. 2, negatywnej opinii eksperta prowadzącego skutkuje jej unieważnieniem, wystawieniem kandydatowi opinii pozytywnej i dopuszczeniem go do sprawdzianu umiejętności, o którym mowa w ust. 6.

6. Podczas odbywania końcowej praktyki w CLK KGP kandydat zostaje poddany przez kierownika właściwej merytorycznie komórki organizacyjnej CLK KGP sprawdzianowi umiejętności w zakresie wykonywania ekspertyz, obejmującemu dyscypliny i specjalności przewidziane do nadania uprawnień.

7. W przypadku negatywnego wyniku sprawdzianu, o którym mowa w ust. 6, kandydat może do niego przystąpić ponownie, nie wcześniej jednak niż po upływie 3 miesięcy.

8. Utrzymanie przez komisję, o której mowa w ust. 2, kolejnej negatywnej opinii eksperta prowadzącego lub negatywny wynik ponownego sprawdzianu, o którym mowa w ust. 7, skutkuje przerwaniem procesu kształcenia. W tym przypadku kierownik właściwej merytorycznie komórki organizacyjnej CLK KGP występuje do przełożonego kandydata właściwego w sprawach osobowych z wnioskiem o zmianę specjalności zawodowej kandydata.

ROZDZIAŁ 3

POSTĘPOWANIE ZWIĄZANE Z NADAWANIEM UPRAWNIEŃ

§ 9

1. Po zakończeniu procesu kształcenia oraz sprawdzeniu, że kandydat spełnił wymagania określone w § 4 pkt 4–10, kierownik właściwej merytorycznie komórki organizacyjnej CLK KGP przedstawia dyrektorowi CLK KGP pisemny wniosek o dopuszczenie kandydata do egzaminu kwalifikacyjnego wraz z kartą zaliczeń, książką pracy eksperta i innymi dokumentami potwierdzającymi wiedzę i umiejętności kandydata.

2. Postępowanie kwalifikacyjne kończy egzamin kwalifikacyjny przeprowadzany przez komisję powołaną przez dyrektora CLK KGP.

3. W skład komisji, o której mowa w ust. 2, wchodzą:

1) kierownik właściwej merytorycznie komórki organizacyjnej CLK KGP lub osoba przez niego wyznaczona;

2) co najmniej jeden ekspert posiadający uprawnienia w zakresie dyscypliny lub specjalności, w odniesieniu do której przewiduje się nadanie uprawnień;

3) przedstawiciel komórki organizacyjnej CLK KGP do spraw nadzoru i analiz.

4. O terminie egzaminu kwalifikacyjnego kandydat informowany jest z co najmniej 14-dniowym wyprzedzeniem.

§ 10

1. Po zdaniu przez kandydata egzaminu kwalifikacyjnego dyrektor CLK KGP wydaje decyzję o nadaniu uprawnień na okres 5 lat, z zastrzeżeniem ust. 3, i przekazuje informację o nadaniu uprawnień do właściwej komórki organizacyjnej do spraw kadr – celem włączenia do akt osobowych.

2. Kandydat na podstawie decyzji, o której mowa w ust. 1, otrzymuje świadectwo, którego wzór określa załącznik nr 5 do zarządzenia.

3. Termin ważności uprawnień upływa z końcem roku kalendarzowego określonego w świadectwie.

4. W przypadku negatywnego wyniku egzaminu kwalifikacyjnego, co najmniej po upływie 6 miesięcy, dyrektor CLK KGP może na wniosek kandydata skierować go na egzamin poprawkowy, przeprowadzany w trybie określonym w § 9.

5. Nieprzystąpienie przez kandydata do egzaminu poprawkowego po upływie 12 miesięcy od daty egzaminu kwalifikacyjnego z wynikiem negatywnym lub uzyskanie wyniku negatywnego na egzaminie poprawkowym jest rozstrzygnięciem ostatecznym i stanowi podstawę do przerwania procesu kształcenia oraz wystąpienia kierownika właściwej merytorycznie komórki organizacyjnej CLK KGP do przełożonego kandydata właściwego w sprawach osobowych z wnioskiem o zmianę specjalności zawodowej kandydata.

§ 11

1. Ekspert jest obowiązany kontynuować prowadzenie książki pracy eksperta przez cały okres ważności uprawnień.

2. Z chwilą otrzymania świadectwa dane eksperta wprowadzane są do Krajowego Rejestru Policyjnych Ekspertów Kryminalistyki, zwanego dalej „Rejestrem”, który zawiera:

1) dane osobowe eksperta;

2) miejsce pełnienia służby lub zatrudnienia;

3) oznaczenie dyscyplin i specjalności, w zakresie których nadano uprawnienia;

4) datę nadania uprawnień;

5) numer decyzji o nadaniu uprawnień;

6) numer świadectwa;

7) datę przedłużenia ważności uprawnień;

8) numer decyzji o przedłużeniu uprawnień;

9) datę weryfikacji uprawnień;

10) numer decyzji o weryfikacji uprawnień;

11) inne niezbędne dane umożliwiające identyfikację eksperta.

3. Rejestr, o którym mowa w ust. 2, może być prowadzony w formie elektronicznej.

ROZDZIAŁ 4

PRZEDŁUŻANIE WAŻNOŚCI, WERYFIKACJA I COFANIE UPRAWNIEŃ

§ 12

1. Najpóźniej na 3 miesiące przed upływem terminu ważności świadectwa ekspert jest obowiązany wystąpić do dyrektora CLK KGP z pisemnym wnioskiem o przedłużenie ważności uprawnień na kolejne 5 lat, opiniowanym przez naczelnika LK KWP lub kierownika komórki organizacyjnej CLK KGP.

2. Do wniosku, o którym mowa w ust. 1, należy dołączyć książkę pracy eksperta.

3. W celu zbadania słuszności wniosku, o którym mowa w ust. 1, dyrektor CLK KGP powołuje komisję, której zadaniem jest dokonanie analizy książki pracy eksperta ubiegającego się o przedłużenie ważności uprawnień.

4. W skład komisji, o której mowa w ust. 3, wchodzą:

1) kierownik właściwej merytorycznie komórki organizacyjnej CLK KGP;

2) przedstawiciel komórki organizacyjnej CLK KGP do spraw nadzoru i analiz.

5. Na podstawie opinii komisji, o której mowa w ust. 3, dyrektor CLK KGP podejmuje decyzję o przedłużeniu okresu ważności uprawnień na kolejne 5 lat albo o wszczęciu wobec eksperta procedury weryfikacyjnej określonej w § 13.

§ 13

1. Dyrektor CLK KGP, na wniosek naczelnika LK KWP lub kierownika merytorycznie właściwej komórki organizacyjnej CLK KGP, powołuje komisję do weryfikacji uprawnień eksperta w przypadkach:

1) upływu terminu ważności świadectwa i nierozpoczęcia przez eksperta procedury przedłużania uprawnień określonej w § 12;

2) powzięcia uzasadnionych wątpliwości co do rzetelności lub fachowości opracowywanych ekspertyz;

3) trwającej co najmniej 3 lata przerwy w wykonywaniu ekspertyz, z zastrzeżeniem ust. 2;

4) przekroczenia nadanych uprawnień.

2. Weryfikacji uprawnień z powodu określonego w ust. 1 pkt 3 nie prowadzi się w odniesieniu do ekspertów zajmujących stanowiska kierownicze w LK KWP oraz CLK KGP.

3. W skład komisji, o której mowa w ust. 1, wchodzą:

1) kierownik właściwej merytorycznie komórki organizacyjnej CLK KGP;

2) ekspert z CLK KGP i dwóch ekspertów z LK KWP, w tym jeden z tego samego LK KWP co weryfikowany – posiadający uprawnienia w zakresie dyscypliny lub specjalności, w odniesieniu do której przewiduje się weryfikację uprawnień;

3) przedstawiciel komórki organizacyjnej CLK KGP do spraw nadzoru i analiz.

4. Komisja, o której mowa w ust. 1, przedstawia opinię na temat zasadności dalszego utrzymania uprawnień, sporządzoną na podstawie wszelkich dostępnych materiałów i informacji o wykonywanych ekspertyzach.

5. Na podstawie opinii komisji, o której mowa w ust. 1, dyrektor CLK KGP podejmuje decyzję o utrzymaniu lub zawieszeniu uprawnień w mocy na czas określony albo o cofnięciu uprawnień.

6. Dyrektor CLK KGP z urzędu cofa uprawnienia w przypadkach:

1) stwierdzenia okoliczności uzasadniających powtórne zawieszenie uprawnień;

2) popełnienia przez eksperta przestępstwa pozostającego w związku z wykonywaniem ekspertyz;

3) potwierdzonej orzeczeniem lekarskim trwałej utraty zdolności eksperta do wykonywania czynności w zakresie wynikającym z nadanych uprawnień.

§ 14

1. W stosunku do eksperta, którego uprawnienia zawieszono, wyznacza się eksperta prowadzącego na okres zawieszenia uprawnień.

2. Po upływie okresu zawieszenia uprawnienia mogą zostać przywrócone, jeśli ekspert przystąpi do ponownego egzaminu kwalifikacyjnego określonego w § 9 ust. 2 i uzyska ocenę pozytywną.

3. Ekspert, którego uprawnienia cofnięto w przypadku określonym w § 13 ust. 6 pkt 1, może ubiegać się o ich powtórne nadanie po upływie roku, ale nie później niż po 3 latach od daty cofnięcia uprawnień.

4. Powtórne nadanie uprawnień, o którym mowa w ust. 3, odbywa się w trybie określonym w rozdziale 4.

ROZDZIAŁ 5

PRZEPISY KOŃCOWE

§ 15

1. Przepisy niniejszego zarządzenia stosuje się odpowiednio do policjantów i osób nie będących policjantami, które uzyskały uprawnienia do samodzielnego wykonywania ekspertyz na podstawie dotychczas obowiązujących przepisów, przy czym wymienieni policjanci i osoby:

1) tracą nadane wcześniej uprawnienia z dniem 31 grudnia 2005 roku;

2) w celu utrzymania ważności nadanych wcześniej uprawnień obowiązane są poddać się procedurze przedłużania ważności uprawnień określonej w § 12;

2. Ważność uprawnień określonych w ust. 1 może być utrzymana jedynie w stosunku do tych policjantów lub pracowników Policji, którzy są zatrudnieni w CLK KGP, LK KWP albo w KTK.

3. Warunku określonego w § 4 ust. 1 pkt 1 nie stosuje się do osób, które przed wejściem w życie niniejszego zarządzenia rozpoczęły proces kształcenia w kierunku uzyskania uprawnień z zakresu daktyloskopii, fotografii i odtwarzania wyglądu zewnętrznego osób i przedmiotów.

4. Warunku określonego w § 4 ust. 1 pkt 3 nie stosuje się do policjantów i pracowników Policji, którzy na podstawie dotychczas obowiązujących przepisów odbyli kurs doskonalenia zawodowego z zakresu techniki kryminalistycznej zakończony egzaminem z udziałem przedstawiciela komórki organizacyjnej CLK KGP do spraw nadzoru i analiz.

5. W stosunku do specjalistów o szczególnie wysokich kwalifikacjach dyrektor CLK KGP może, za zgodą Komendanta Głównego Policji, podjąć decyzję o uzyskiwaniu przez nich uprawnień eksperta w zakresie określonej dyscypliny lub specjalności w trybie indywidualnym. W ramach tego trybu nie można jednak odstąpić od egzaminu kwalifikacyjnego.

§ 16

Traci moc decyzja nr 32/99 Komendanta Głównego Policji z dnia 9 marca 1999 r. w sprawie określenia rodzajów i zakresów specjalności i podspecjalności kryminalistycznych oraz sposobu uzyskiwania i weryfikowania uprawnień do samodzielnego wykonywania ekspertyz oraz wykonywania opinii w laboratoriach kryminalistycznych i komórkach techniki kryminalistycznej jednostek Policji.

§ 17

Zarządzenie wchodzi w życie po upływie 30 dni od daty ogłoszenia.