Na podstawie art. 13 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 25 października 1991 r. o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej (Dz. U. z 2024 r. poz. 87) zarządza się, co następuje:

Załącznik do zarządzenia Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego
z dnia 24 kwietnia 2024 r. (poz. 48)

STATUT INSTYTUTU ADAMA MICKIEWICZA

ROZDZIAŁ I

POSTANOWIENIA OGÓLNE

§ 1. Instytut Adama Mickiewicza, zwany dalej „Instytutem”, jest państwową instytucją kultury działającą w szczególności na podstawie:

1) ustawy z dnia 25 października 1991 r. o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej (Dz. U. z 2024 r. poz. 87), zwanej dalej „ustawą”;

2) zarządzenia Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego z dnia 16 kwietnia 2024 r. w sprawie połączenia państwowych instytucji kultury: Biura „Niepodległa” i Instytutu Adama Mickiewicza oraz utworzenia państwowej instytucji kultury - Instytutu Adama Mickiewicza (Dz. Urz. MKiDN poz. 43);

3) niniejszego statutu.

§ 2. 1. Organizatorem Instytutu jest minister właściwy do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego, zwany dalej „Ministrem”.

2. Instytut podlega wpisowi do rejestru instytucji kultury prowadzonego przez Ministra.

3. Instytut posiada osobowość prawną.

4. Nadzór na Instytutem sprawuje Minister.

§ 3. Siedzibą Instytutu jest miasto stołeczne Warszawa, a terenem działania - obszar Rzeczypospolitej Polskiej. Instytut prowadzi działalność także poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej.

ROZDZIAŁ II

ZAKRES DZIAŁALNOŚCI

§ 4. 1. Do zakresu działalności Instytutu należy:

1) popularyzacja polskiej kultury za granicą, a także inicjowanie i rozwijanie międzynarodowej współpracy i wymiany kulturalnej, w zgodzie z założeniami polityki zagranicznej i kulturalnej Rzeczypospolitej Polskiej;

2) realizacja zadań z zakresu polityki pamięci, w tym w szczególności działań ukierunkowanych na wzmacnianie wspólnoty obywatelskiej wokół wartości i symboli wspólnych dla polskiej historii i tożsamości.

2. Zakres działalności określony w ust. 1 pkt 1 Instytut realizuje poprzez:

1) realizację projektów w szczególności związanych z:

a) prezentacją w różnorodnej formie polskiej kultury poza granicami kraju,

b) upowszechnianiem wiedzy na temat historii Polski i jej dziedzictwa kulturowego za granicą,

c) udziałem w kulturalnych wydarzeniach strategicznych o światowym wymiarze,

d) wydarzeniami o istotnym znaczeniu dla Polski i obchodami ważnych rocznic;

2) aktywny udział w życiu kulturalnym na świecie i reprezentowanie Polski podczas międzynarodowych wydarzeń, w tym m. in. udział w festiwalach, targach i wystawach, konferencjach i seminariach, oraz innych wydarzeniach o zbliżonym charakterze;

3) wspieranie twórczości i obecności polskich artystek i artystów w światowym obiegu kulturalnym;

4) organizację za granicą i w kraju wydarzeń kulturalnych wynikających z międzynarodowych zobowiązań Ministra;

5) przygotowanie i realizację, we współpracy ze wskazanymi jednostkami sektora finansów publicznych, zleconych przez Ministra, polskich programów kulturalnych podczas międzynarodowych wydarzeń kulturalnych za granicą;

6) budowanie relacji, m. in. poprzez wizyty studyjne, ze środowiskami opiniotwórczymi w celu skutecznego wzmocnienia i upowszechnienia pozytywnego wizerunku polskiej kultury za granicą;

7) inicjowanie i koordynację polskiego uczestnictwa w wybranych programach międzynarodowych, w tym w szczególności Unii Europejskiej;

8) fundowanie stypendiów zagranicznych dla polskich twórców i specjalistów w zakresie kultury, a także stypendiów krajowych dla zagranicznych twórców i specjalistów w zakresie kultury;

9) gromadzenie wiedzy i tworzenie nowoczesnego systemu informacji o polskiej kulturze i najnowszych zjawiskach w obiegu kultury, w tym zapewnienie obecności kultury polskiej w sieci;

10) budowanie baz wiedzy w celu skutecznego planowania zawartości programowej projektów, efektywnej ich realizacji oraz uzyskania oczekiwanego efektu promocyjnego;

11) tworzenie publikacji, utworów audiowizualnych i innych form twórczości przedstawiających wybitne dokonania polskich twórców oraz wyróżniające cechy i wartości, które kształtują polską tożsamość;

12) kreowanie i produkcję przedmiotów inspirowanych polską kulturą, z wykorzystaniem współczesnego designu;

13) pozyskiwanie środków pozabudżetowych i wykorzystywanie ich na realizację zadań Instytutu.

3. Zakres działalności określony w ust. 1 pkt 2 Instytut realizuje poprzez:

1) inicjowanie, prowadzenie i wspieranie wydarzeń artystycznych, projektów badawczych, edukacyjnych, kulturalnych oraz społecznych kampanii informacyjnych i promocyjnych;

2) zarządzanie programami edukacyjnymi, stypendialnymi i dotacyjnymi oraz obsługę programów Ministra;

3) przygotowywanie i realizację projektów kulturalnych w ramach obchodów rocznicowych, uroczystości i świąt państwowych;

4) opracowywanie i zlecanie badań, analiz i ekspertyz służących diagnozie oraz ewaluacji;

5) opracowywanie i wydawanie publikacji, w tym książek, czasopism i publikacji multimedialnych;

6) organizowanie konferencji, seminariów, sympozjów, warsztatów, wystaw i innych wydarzeń, oraz upowszechnianie ich wyników;

7) organizowanie i prowadzenie kształcenia i szkoleń dla pracowników instytucji kultury oraz pracowników i wolontariuszy organizacji pozarządowych;

8) realizację przedsięwzięć inwestycyjnych, w szczególności trwałych upamiętnień w przestrzeni publicznej.

4. Realizując zadania statutowe Instytut współpracuje przede wszystkim z:

1) podmiotami odpowiedzialnymi za kreowanie i realizację polityki państwa w zakresie międzynarodowej współpracy kulturalnej;

2) zagranicznymi instytucjami kultury, centrami badawczymi, a także organizacjami pozarządowymi i sieciami międzynarodowymi;

3) przedstawicielami krajowych i zagranicznych środowisk twórczych, badawczych i mediów;

4) krajowymi i zagranicznymi instytucjami, jednostkami samorządu terytorialnego i samorządowymi instytucjami kultury, organizacjami pozarządowymi, mediami, osobami fizycznymi i innymi podmiotami.

ROZDZIAŁ III

ORGANIZACJA I ZARZĄDZANIE

§ 5. Organami Instytutu są: Dyrektor Instytutu, zwany dalej „Dyrektorem” oraz Rada Instytutu, zwana dalej „Radą”.

§ 6. 1. Dyrektor zarządza Instytutem i reprezentuje go na zewnątrz.

2. Do obowiązków Dyrektora należy realizacja zadań statutowych, a w szczególności:

1) odpowiedzialność za bieżącą działalność Instytutu;

2) przygotowywanie strategii, wieloletnich planów działania i założeń finansowych Instytutu;

3) nadzór i koordynacja wykonania przygotowanych programów działania i planów finansowych Instytutu;

4) wydawanie wewnętrznych zarządzeń, w tym regulaminów.

3. Dyrektora powołuje i odwołuje Minister.

4. Dyrektor zarządza Instytutem przy pomocy trzech zastępców.

5. Zastępców Dyrektora powołuje i odwołuje Dyrektor, po uzyskaniu zgody Ministra.

§ 7. 1. W Instytucie działa opiniodawczo-doradcza Rada, która składa się z 7 członków.

2. Członków Rady, powołuje Minister, w tym osobę wskazaną przez Ministra, pięć osób na wniosek Dyrektora oraz osobę wskazaną przez Ministra Spraw Zagranicznych, i odwołuje Minister.

3. Kadencja Rady trwa trzy lata.

4. Do zadań Rady należy:

1) opiniowanie realizacji zadań wyznaczonych w Rozdziale II statutu;

2) wyrażanie opinii i składanie wniosków do Dyrektora we wszystkich istotnych sprawach dotyczących Instytutu;

3) pomoc w poszukiwaniu nowych form wsparcia organizacyjnego, koncepcyjnego i finansowego działalności Instytutu.

5. Pierwsze posiedzenie Rady zwołuje Dyrektor.

6. Członkowie Rady wybierają spośród siebie Przewodniczącego.

7. Pracami Rady kieruje Przewodniczący.

8. Przewodniczący zwołuje posiedzenia Rady przynajmniej raz w roku.

9. Członkostwo w Radzie wygasa przed upływem kadencji w przypadku:

1) zrzeczenia się członkostwa;

2) śmierci;

3) prawomocnego orzeczenia środka karnego pozbawienia praw publicznych, ubezwłasnowolnienia lub choroby trwale uniemożliwiającej wykonywanie obowiązków;

4) odwołania przez Ministra z powodu niewykonywania obowiązków członka Rady wynikających z niniejszego statutu oraz regulaminu.

10. Szczegółowy tryb pracy Rady określa regulamin uchwalony przez Radę i uzgodniony z Dyrektorem.

11. Obsługę kancelaryjno-biurową Rady zapewnia Instytut.

§ 8. 1. Instytut może tworzyć filie, ośrodki i oddziały specjalistyczne.

2. Tworzenie, łączenie i likwidacja filii, ośrodków i oddziałów specjalistycznych następuje na podstawie zarządzenia Dyrektora, po uzyskaniu zgody Ministra.

3. Organizację wewnętrzną Instytutu oraz zakres działania komórek organizacyjnych i samodzielnych stanowisk pracy określa regulamin organizacyjny Instytutu, nadany przez Dyrektora w trybie określonym w art. 13 ust. 3 ustawy.

4. Zmiany regulaminu organizacyjnego są dokonywane w trybie określonym dla jego nadania.

ROZDZIAŁ IV

GOSPODARKA FINANSOWA

§ 9. 1. Instytut prowadzi samodzielną gospodarkę finansową na zasadach określonych w ustawie.

2. Źródła finansowania działalności Instytutu stanowią:

1) dotacje przekazywane przez Ministra, w tym:

a) dotacje podmiotowe na dofinansowanie działalności bieżącej w zakresie realizowanych zadań statutowych, w tym na utrzymanie i remonty obiektów,

b) dotacje celowe na finansowanie lub dofinansowanie kosztów realizacji inwestycji,

c) dotacje celowe na realizację wskazanych zadań i programów;

2) przychody z tytułu wykonywania zadań na rzecz organizacji rządowych, jednostek samorządu terytorialnego oraz innych instytucji i organizacji;

3) środki z funduszy krajowych i zagranicznych, w tym Unii Europejskiej;

4) środki z tytułu spadków, zapisów i darowizn otrzymane od osób fizycznych i prawnych;

5) przychody z mienia, w szczególności z najmu oraz z dzierżawy i innych umów o podobnym charakterze;

6) odsetki z lokat bankowych;

7) przychody ze sprzedaży majątku, rzeczy i praw oraz dochody ze świadczenia usług;

8) przychody z prowadzonej działalności dodatkowej, o której mowa w § 11.

3. Dyrektor Instytutu zapewnia terminowe sporządzenie rocznego sprawozdania finansowego, obligatoryjne jego zbadanie przez firmę audytorską i przedłożenie go do zatwierdzenia Ministrowi.

§ 10. 1. Dyrektor Instytutu dokonuje w imieniu Instytutu czynności prawnych, w tym składa oświadczenia w zakresie jego praw i obowiązków majątkowych.

2. Dyrektor Instytutu może udzielić w formie pisemnej pełnomocnictwa zastępcy Dyrektora, głównemu księgowemu lub innej osobie, określając jego zakres i sposób reprezentacji.

3. Udzielenie i odwołanie pełnomocnictwa podlega ujawnieniu w rejestrze instytucji kultury prowadzonym przez Ministra, za wyjątkiem pełnomocnictw procesowych.

ROZDZIAŁ V

DODATKOWA DZIAŁALNOŚĆ INSTYTUTU

§ 11. 1. Instytut może prowadzić - jako dodatkową - działalność odpłatną według zasad określonych w obowiązujących przepisach, zbieżną z celami statutowymi.

2. Działalność, o której mowa w ust. 1, może być prowadzona w zakresie:

1) produkcji i sprzedaży wydawnictw książkowych i publikacji;

2) produkcji i sprzedaży wydawnictw muzycznych;

3) produkcji i sprzedaży filmów i innych utworów audiowizualnych;

4) organizacji przedsięwzięć o charakterze artystyczno-kulturalnym (w tym festiwali, koncertów, wystaw, konferencji);

5) organizacji szkoleń;

6) organizacji wizyt studyjnych;

7) promocyjno-reklamowym;

8) wynajmu nieruchomości i lokali;

9) sprzedaży materiałów promocyjnych, licencji lub autorskich praw majątkowych;

3. Dochód z dodatkowej działalności odpłatnej może być wykorzystany wyłącznie na realizację zadań statutowych Instytutu.

ROZDZIAŁ VI

PRZEPIS KOŃCOWY

§ 12. 1. Połączenia, podziału lub likwidacji Instytutu dokonuje Minister na zasadach i w trybie przewidzianym w ustawie.

2. Zmiany niniejszego statutu dokonywane są w trybie określonym dla jego nadania.