Załącznik do zarządzenia Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego
z dnia 26 lipca 2019 r. (poz.80)

STATUT Instytutu Śląskiego [1]

Rozdział I

Postanowienia ogólne

§ 1. Instytut Śląski, zwany dalej „Instytutem”, jest państwową instytucją kultury działającą w szczególności na podstawie:

1) ustawy z dnia 25 października 1991 r. o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej (Dz. U. z 2018 r. poz. 1983 oraz z 2019 r. poz.115 i 730), zwanej dalej „ustawą”;

2) zarządzenia Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego z dnia 26 lipca 2019 r. w sprawie przekształcenia instytutu badawczego pod nazwą Państwowy Instytut Naukowy - Instytut Śląski w Opolu w państwową instytucję kultury pod nazwą Instytut Śląski (Dz. Urz. MKiDN poz. 79);

3) niniejszego statutu.

§ 2. 1. Siedzibą Instytutu jest Opole.

2. Organizatorem Instytutu jest minister właściwy do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego, zwany dalej „Ministrem”.

3. Terenem działania Instytutu jest terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i zagranica.

4. Instytut podlega wpisowi do rejestru instytucji kultury prowadzonego przez Ministra i posiada osobowość prawną.

Rozdział II

Zakres działalności Instytutu

§ 3. Do zakresu działalności Instytutu należy:

1) realizacja polityki pamięci na obszarze Śląska w jego historycznych granicach;

2) tworzenie podstaw naukowych dla rozwoju wiedzy o historii i dziedzictwie kulturowym Śląska, ze szczególnym uwzględnieniem historii i dziedzictwa kulturowego ludności polskiej zamieszkującej ten region;

3) upowszechnianie wiedzy o historii i dziedzictwie kulturowym Śląska jako ważnym elemencie polskiego dziedzictwa kulturowego;

4) prowadzenie badań nad historią i dziedzictwem kulturowym Śląska;

5) wspieranie doskonalenia zawodowego nauczycieli i wychowawców w przedmiotach związanych z historią i dziedzictwem kulturowym Śląska;

6) inicjowanie i realizowanie projektów służących działalności, o której mowa w pkt 1-5.

§ 4. Zakres działalności określony w § 3 Instytut realizuje poprzez:

1) badania nad historią Śląska, jego strukturami społecznymi, demografią oraz procesami migracyjnymi;

2) udział w programach z zakresu polityki pamięci realizowanych we współpracy z instytucjami kultury;

3) rozwijanie pracy naukowej, także we współpracy z instytucjami krajowymi i zagranicznymi, w tym organizowanie spotkań naukowych oraz uczestnictwo w krajowych i zagranicznych sesjach naukowych;

4) prowadzenie działalności wydawniczej, dokumentacyjnej, informacyjnej, promocyjnej i badawczej;

5) organizowanie wystaw stałych, czasowych oraz objazdowych;

6) tworzenie, organizowanie i realizację programów edukacyjnych;

7) prowadzenie działalności upowszechniającej kulturę;

8) tworzenie i realizacja programów stypendialnych oraz programów dotacyjnych;

9) organizowanie lub współorganizowanie spotkań, zjazdów i konferencji, związanych z zakresem swojej działalności;

10) prowadzenie działań związanych z cyfryzacją, digitalizacją i udostępnianiem za pomocą sieci dziedzictwa kulturowego Śląska;

11) organizowanie i prowadzenie szkoleń dla nauczycieli i wychowawców związanych z zakresem swojej działalności.

Rozdział III

Zarządzanie i organizacja Instytutu

§ 5. 1. Działalnością Instytutu kieruje Dyrektor powoływany i odwoływany przez Ministra na zasadach i w trybie przewidzianym w ustawie.

2. Dyrektor zarządza całokształtem działalności Instytutu, reprezentuje go na zewnątrz, czuwa nad mieniem Instytutu i jest za nie odpowiedzialny.

3. Do zakresu działania Dyrektora należy w szczególności:

1) kierowanie pracami Instytutu, w tym ustalanie wieloletnich programów i okresowych planów pracy oraz sprawowanie nadzoru nad ich realizacją;

2) prowadzenie polityki kadrowej;

3) zarządzanie mieniem Instytutu;

4) podejmowanie decyzji we wszystkich sprawach dotyczących Instytutu;

5) sporządzanie sprawozdań merytorycznych i sprawozdań finansowych za każdy rok kalendarzowy;

6) wydawanie wewnętrznych regulaminów.

§ 6. 1. Dyrektor zarządza Instytutem przy pomocy Zastępcy.

2. Zastępcę Dyrektora powołuje i odwołuje Dyrektor po zasięgnięciu opinii Ministra.

3. Głównego księgowego oraz pozostałych pracowników zatrudnia Dyrektor.

4. Instytut może tworzyć oddziały w Polsce. Tworzenie, łączenie i likwidacja oddziałów następuje na podstawie zarządzenia Dyrektora po uzyskaniu zgody Ministra.

5. Organizację wewnętrzną Instytutu określa regulamin organizacyjny nadawany przez Dyrektora Instytutu, zgodnie z art. 13 ust. 3 ustawy.

6.Wszelkie zmiany regulaminu organizacyjnego mogą być dokonane w trybie określonym dla jego nadania.

§ 7. 1. Przy Instytucie działa Rada Programowa, zwana dalej „Radą”, która jest organem opiniodawczym Dyrektora.

2. Członkowie Rady są powoływani i odwoływani przez Ministra na wniosek Dyrektora spośród osób spoza Instytutu.

3. W skład Rady powołuje się 11 członków.

4. Uchwały Rady podejmowane są zwykłą większością głosów, w obecności co najmniej połowy składu Rady, w głosowaniu jawnym.

5. Pracami Rady kieruje jej Przewodniczący. Przewodniczącego Rady i jego zastępcę wybiera Rada, w głosowaniu tajnym.

6. Kadencja Rady trwa 4 lata.

7. Członkostwo w Radzie wygasa przed upływem kadencji w razie:

1) zrzeczenia się członkostwa;

2) choroby trwale uniemożliwiającej wykonywanie obowiązków;

3) naruszenia przepisów prawa w związku z zajmowanym stanowiskiem;

4) prawomocnego orzeczenia kary pozbawienia praw publicznych;

5) śmierci;

6) odwołania z powodu niewykonywania obowiązków członka Rady wynikających z niniejszego statutu lub regulaminu, o którym mowa w § 9 ust.5.

8. Uzupełnienia składu Rady dokonuje Minister przez powołanie nowych członków Rady zgodnie ze wskazaniami ust. 2. Kadencja nowych członków Rady wygasa wraz z upływem kadencji Rady.

9. Za udział w pracach Rady jej członkowie nie otrzymują wynagrodzenia.

§ 8. Do zadań Rady należy w szczególności:

1) opiniowanie rocznych i wieloletnich programów i planów Instytutu oraz ocena ich realizacji;

2) poszukiwanie nowych form wsparcia organizacyjnego, koncepcyjnego i finansowego działalności Instytutu;

3) wyrażanie opinii i składanie wniosków do Dyrektora we wszystkich istotnych sprawach związanych z działalnością Instytutu.

§ 9. 1. Rada odbywa posiedzenia w miarę potrzeb, nie rzadziej jednak niż dwa razy w danym roku kalendarzowym.

2. W posiedzeniach Rady może uczestniczyć bez prawa głosu Dyrektor lub inne osoby zaproszone przez Przewodniczącego Rady.

3. Posiedzenia Rady są protokołowane, protokół winien zawierać kolejny numer protokołu, datę i miejsce posiedzenia, listę obecności, porządek obrad, treść podjętych uchwał i wyniki głosowań. Zgłoszone zdania odrębne winny być zamieszczone w protokole. Do protokołu dołączane są również plany, sprawozdania, wnioski i inne materiały będące przedmiotem obrad.

4. Oryginały protokołów z posiedzeń Rady przechowywane są w siedzibie Instytutu.

5. Szczegółowy tryb działania Rady określa uchwalony przez nią i zatwierdzony przez Dyrektora regulamin.

Rozdział IV

Zasady gospodarki finansowej Instytutu

§ 10. 1. Instytut prowadzi gospodarkę finansową na zasadach określonych w ustawie.

2. Działalność Instytutu finansowana jest z dotacji budżetowych, z dochodów własnych uzyskiwanych z działalności statutowej, dobrowolnych wpłat, zapisów osób prawnych i fizycznych, a także z innych źródeł.

3. Podstawą gospodarki Instytutu jest roczny plan finansowy zatwierdzany przez Dyrektora.

4. Dyrektor zapewnia terminowe sporządzenie rocznego sprawozdania finansowego, obligatoryjne jego zbadanie przez firmę audytorską i przedłożenie go do zatwierdzenia Ministrowi. Wyboru firmy audytorskiej dokonuje Minister.

§ 11. Majątek Instytutu może być wykorzystywany jedynie dla celów wynikających z zakresu działania Instytutu.

§ 12. 1. Instytut gospodaruje samodzielnie przydzieloną i nabytą częścią mienia oraz prowadzi samodzielnie gospodarkę w ramach posiadanych środków, kierując się zasadami efektywności ich wykorzystania.

2. Instytut może przyjmować w depozyt, użyczenie dobra kultury oraz darowiznę darów rzeczowych na podstawie umów zawartych z osobami prawnymi lub fizycznymi.

3. Instytut może zbywać środki trwałe. Przy zbywaniu środków trwałych stosuje się odpowiednie przepisy dotyczące przedsiębiorstw państwowych.

§ 13. 1. Dyrektor Instytutu dokonuje w imieniu Instytutu czynności prawnych, w tym składa oświadczenia w zakresie jego praw i obowiązków majątkowych.

2. Dyrektor Instytutu może udzielić w formie pisemnej pełnomocnictwa Zastępcy Dyrektora, głównemu księgowemu lub innej osobie, określając jego zakres i sposób reprezentacji.

3. Udzielenie i odwołanie pełnomocnictwa podlega ujawnieniu w rejestrze instytucji kultury prowadzonym przez Ministra, za wyjątkiem pełnomocnictw procesowych.

§ 14. 1. W celu finansowania działalności statutowej Instytut może prowadzić, jako dodatkową, działalność odpłatną według zasad określonych w obowiązujących przepisach, o ile działalność ta nie spowoduje ograniczenia zakresu działalności Instytutu.

2. Działalność, o której mowa w ust. 1, może być prowadzona w zakresie:

1) produkcji i sprzedaży wydawnictw książkowych, czasopism i innych publikacji;

2) udzielania licencji i sprzedaży praw autorskich;

3) organizacji imprez, w tym szkoleń, konferencji, warsztatów i wyjazdów studyjnych;

4) wynajmu i zarządzania nieruchomościami;

5) usług doradczo-konsultacyjnych;

6) usług szkoleniowych;

7) usług wystawienniczych i produkcyjnych w obszarze kultury.

Rozdział V

Przepisy przejściowe i końcowe

§ 15. 1. Połączenia, podziału lub likwidacji Instytutu dokonuje Minister w trybie i na zasadach określonych w obowiązujących przepisach.

2. Zmian Statutu dokonuje się w trybie właściwym dla jego nadania.