Na podstawie art. 13 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 25 października 1991 r. o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej (Dz. U. z 2017 r. poz. 862 oraz z 2018 r. poz. 152 i 1105) zarządza się, co następuje:

Załącznik do zarządzenia Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego
z dnia 14 czerwca 2018 r. (poz. 37)

STATUT NARODOWEGO INSTYTUTU POLSKIEGO DZIEDZICTWA KULTUROWEGO ZA GRANICĄ "POLONIKA"

ROZDZIAŁ I

POSTANOWIENIA OGÓLNE

§ 1. 1. Narodowy Instytut Polskiego Dziedzictwa Kulturowego za Granicą "Polonika", zwany dalej "Instytutem", jest państwową instytucją kultury utworzoną na podstawie zarządzenia Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego z dnia 18 grudnia 2017 r. w sprawie utworzenia państwowej instytucji kultury - Narodowego Instytutu Polskiego Dziedzictwa Kulturowego za Granicą (Dz. Urz. MKiDN poz. 86) i działającą w szczególności na podstawie:

1) ustawy z dnia 25 października 1991 r. o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej (Dz. U. z 2017 r. poz. 862 oraz z 2018 r. poz. 152 i 1105), zwanej dalej "ustawą";

2) niniejszego statutu.

2. Nadzór nad Instytutem sprawuje minister właściwy do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego, zwany dalej "Ministrem".

§ 2. 1. Siedzibą Instytutu jest miasto stołeczne Warszawa, a terenem działania - obszar Rzeczypospolitej Polskiej i zagranica.

2. Organizatorem Instytutu jest Minister.

3. Instytut jest wpisany pod numerem RIK 107/2017 do rejestru instytucji kultury prowadzonego przez Ministra i posiada osobowość prawną.

4. Instytut może używać nazwy skróconej w brzmieniu: "Polonika" lub "Instytut Polonika".

ROZDZIAŁ II

ZAKRES DZIAŁALNOŚCI

§ 3. Do zakresu działalności Instytutu należy:

1) gromadzenie i upowszechnianie wiedzy o pozostającym poza granicami kraju polskim dziedzictwie kulturowym;

2) prowadzenie działań na rzecz zachowania materialnych śladów kultury polskiej za granicą;

3) wspieranie, promowanie i prowadzenie badań nad polskim dziedzictwem kulturowym za granicą;

4) budowanie pozytywnego wizerunku Polski i jej dziedzictwa kulturowego, jako elementu dziedzictwa europejskiego i światowego;

5) współpraca z instytucjami lub organizacjami prowadzącymi działalność w zakresie ochrony polskiego dziedzictwa kulturowego za granicą;

6) realizowanie zadań zleconych przez Ministra w zakresie wykonywania umów międzynarodowych, postanowień komisji dwustronnych oraz tworzenia i aktualizowania strategii ochrony polskiego dziedzictwa kulturowego za granicą.

§ 4. 1. Działania objęte zakresem § 3, Instytut realizuje poprzez:

1) prowadzenie projektów konserwatorskich i remontowo-konserwatorskich obiektów polskiego dziedzictwa kulturowego za granicą, w tym prac zabezpieczających i archeologicznych;

2) prowadzenie prac dokumentacyjnych, digitalizacje zasobów, badania oraz wykonywanie ekspertyz;

3) działania na rzecz tworzenia w zagranicznych instytucjach, posiadających zbiory poloników, stałych ekspozycji sztuki polskiej oraz wyodrębnionych zbiorów archiwalnych i bibliotecznych;

4) upamiętnianie osób i wydarzeń;

5) tworzenie i prowadzenie baz danych i portali poświęconych tematyce związanej z polskim dziedzictwem kulturowym za granicą;

6) monitorowanie i analizowanie zagrożeń dla polskiego dziedzictwa kulturowego poza granicami;

7) opracowywanie i zlecanie badań, analiz i ekspertyz służących diagnozie oraz prognozowaniu kierunków rozwoju dziedziny objętej przedmiotem działania Instytutu;

8) opracowywanie i wydawanie publikacji, w tym książek, czasopism i publikacji multimedialnych, a także produkcja filmów dokumentalnych;

9) organizowanie konferencji, seminariów, sympozjów, warsztatów, wystaw oraz innych wydarzeń;

10) prowadzenie akcji promocyjnych, edukacyjnych i informacyjnych oraz innych przedsięwzięć mających na celu popularyzację polskiego dziedzictwa kulturowego za granicą;

11) zawieranie umów i porozumień z innymi podmiotami w celu wspólnej realizacji lub zlecania projektów;

12) realizowanie programów mających na celu finansowanie lub dofinansowanie zadań podmiotów prowadzących działalność w zakresie dziedziny objętej przedmiotem działania Instytutu;

13) organizowanie programów własnych oraz powierzonych do realizacji przez Ministra;

14) organizowanie, na zlecenie Ministra, czynności związanych z przyznawaniem nagród i stypendiów Ministra, w tym ogłaszanie i przeprowadzanie konkursów;

15) pozyskiwanie na swą działalność środków pozabudżetowych z funduszy krajowych i zagranicznych, w tym Unii Europejskiej.

2. Instytut może w zakresie swojej działalności współpracować z krajowymi i zagranicznymi instytucjami, kościołami i związkami wyznaniowymi, jednostkami samorządu terytorialnego, organizacjami pozarządowymi, mediami, osobami fizycznymi i innymi podmiotami.

ROZDZIAŁ III

ZARZĄDZANIE I ORGANIZACJA

§ 5. Organami Instytutu są: Dyrektor, zwany dalej "Dyrektorem" oraz Rada Instytutu, zwana dalej "Radą".

§ 6. 1. Dyrektor zarządza działalnością Instytutu i reprezentuje go na zewnątrz.

2. Do obowiązków Dyrektora należy realizacja zadań statutowych, a w szczególności:

1) odpowiedzialność za bieżącą działalność Instytutu;

2) przygotowywanie strategii, rocznych i wieloletnich programów działania i rocznych planów finansowych Instytutu;

3) nadzór nad realizacją przygotowanych programów działania i wykonaniem planów finansowych Instytutu;

4) sporządzanie sprawozdań z działalności i sprawozdań finansowych za każdy rok budżetowy;

5) wydawanie wewnętrznych regulaminów, zarządzeń i innych dokumentów wewnętrznych Instytutu.

3. Dyrektora powołuje i odwołuje Minister w trybie określonym ustawą.

4. Dyrektor, po uzyskaniu zgody Ministra, powołuje Zastępcę Dyrektora.

5. Odwołanie Zastępcy Dyrektora następuje w tym samym trybie co jego powołanie.

§ 7. 1. Rada jest organem doradczym i opiniodawczym Instytutu.

2. W skład Rady wchodzi 11 członków, powoływanych przez Ministra na okres trzech lat.

3. Do zadań Rady należy:

1) opiniowanie strategii oraz rocznych i wieloletnich programów działania Instytutu;

2) opiniowanie realizacji zadań Instytutu;

3) wyrażanie opinii i składanie wniosków do Dyrektora we wszystkich istotnych sprawach dotyczących Instytutu i jego działalności;

4) pomoc w poszukiwaniu nowych form wsparcia organizacyjnego, koncepcyjnego i finansowego działalności Instytutu;

5) pomoc w promowaniu działalności Instytutu.

4. Pierwsze posiedzenie Rady zwołuje Dyrektor.

5. Członkowie Rady wybierają spośród siebie Przewodniczącego i jego Zastępcę.

6. Przewodniczący kieruje pracami Rady oraz zwołuje jej posiedzenia.

7. Przewodniczący zwołuje posiedzenie Rady w zależności od potrzeb, nie rzadziej jednak niż raz do roku.

8. Posiedzenie Rady może być zwołane w trybie nadzwyczajnym na wniosek Ministra, Dyrektora lub na wniosek co najmniej połowy składu Rady.

9. Członkostwo w Radzie ustaje przed upływem kadencji w razie:

1) zrzeczenia się;

2) śmierci;

3) prawomocnego orzeczenia środka karnego pozbawienia praw publicznych, ubezwłasnowolnienia lub choroby trwale uniemożlwiającej wykonywanie obowiązków;

4) odwołania przez Ministra, z powodu niewykonywania obowiązków członka Rady wynikających z niniejszego statutu lub regulaminu, o którym mowa w ust. 10.

10. Szczegółowy tryb działania Rady określa jej regulamin nadawany zarządzeniem Dyrektora.

§ 8. 1. Instytut może tworzyć filie, ośrodki i oddziały specjalistyczne.

2. Tworzenie, łączenie i likwidacja filii, ośrodków i oddziałów specjalistycznych następuje na podstawie zarządzenia Dyrektora, po uzyskaniu zgody Ministra.

3. Organizację wewnętrzną Instytutu określa regulamin organizacyjny nadany zarządzeniem Dyrektora, w trybie określonym w art. 13 ust. 3 ustawy.

ROZDZIAŁ IV

GOSPODARKA FINANSOWA

§ 9. 1. Instytut prowadzi samodzielną gospodarkę finansową na zasadach określonych w ustawie.

2. Źródłami finansowania działalności Instytutu są:

1) środki przekazywane przez Ministra w postaci dotacji:

a) podmiotowej na dofinansowanie działalności bieżącej w zakresie realizowanych zadań statutowych, w tym na utrzymanie i remonty obiektów,

b) celowej na finansowanie lub dofinansowanie kosztów realizacji inwestycji,

c) celowej na realizację wskazanych zadań i programów;

2) przychody z tytułu wykonywania zadań na rzecz organizacji rządowych, jednostek samorządu terytorialnego oraz innych instytucji i organizacji;

3) środki pochodzące z funduszy krajowych i zagranicznych,

4) środki z tytułu spadków, zapisów i darowizn otrzymywanych w postaci pieniężnej od osób fizycznych i prawnych;

5) przychody z mienia, w szczególności z najmu oraz z dzierżawy i innych umów o podobnym charakterze;

6) odsetki z lokat bankowych;

7) przychody ze sprzedaży majątku, rzeczy i praw oraz przychody ze świadczenia usług;

8) przychody z prowadzonej działalności dodatkowej.

3. Dyrektor Instytutu zapewnia terminowe sporządzenie rocznego sprawozdania finansowego, jego zbadanie przez firmę audytorską i przedłożenie go do zatwierdzenia Ministrowi. Wyboru firmy audytorskiej dokonuje Minister.

§ 10. 1. Instytut może prowadzić -jako dodatkową - działalność odpłatną według zasad określonych w obowiązujących przepisach, zbieżną z celami statutowymi.

2. Działalność, określona w ust. 1, może być prowadzona w zakresie:

1) produkcji i sprzedaży materiałów promocyjnych oraz publikacji, z zastrzeżeniem publikacji określonych w § 4 ust. 1 pkt 8 statutu,

2) udzielania licencji i sprzedaży praw autorskich,

3) wynajmu nieruchomości i lokali oraz innych składników majątkowych.

3. Dochód z działalności dodatkowej odpłatnej może zostać wykorzystany wyłącznie na realizację celów i zadań statutowych Instytutu.

§ 11. 1. Dyrektor Instytutu dokonuje w imieniu Instytutu czynności prawnych, w tym składa oświadczenia w zakresie jego praw i obowiązków majątkowych.

2. Dyrektor Instytutu może udzielić w formie pisemnej pełnomocnictwa Zastępcy Dyrektora, głównemu księgowemu lub innej osobie, określając jego zakres i sposób reprezentacji.

3. Udzielenie i odwołanie pełnomocnictwa podlega ujawnieniu w rejestrze instytucji kultury prowadzonym przez Ministra, za wyjątkiem pełnomocnictw procesowych.

ROZDZIAŁ V

PRZEPIS KOŃCOWY

§ 12. 1. Połączenia, podziału lub likwidacji Instytutu dokonuje Minister na zasadach i w trybie przewidzianym w ustawie.

2. Wszelkie zmiany niniejszego statutu dokonywane są w trybie określonym dla jego nadania.