Na podstawie art. 6 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 21 listopada 1996 r. o muzeach (Dz. U. z 2017 r. poz. 972) i art. 13 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 25 października 1991 r. o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej (Dz. U. z 2017 r. poz. 862) zarządza się, co następuje:

Załącznik do zarządzenia Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego
z dnia 30 maja 2017 r. (poz. 31)

STATUT MUZEUM HISTORII ŻYDÓW POLSKICH POLIN

Rozdział 1

Postanowienia ogólne

§ 1. Muzeum Historii Żydów Polskich Polin, zwane dalej „Muzeum”, działa w szczególności na podstawie:

1) ustawy z dnia 25 października 1991 r. o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej (Dz. U. z 2017 r. poz. 862) zwanej dalej „ustawą o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej”, w zakresie, w jakim znajduje ona zastosowanie do instytucji kultury utworzonych na podstawie art. 21 ust. 2 ustawy o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej;

2) ustawy z dnia 21 listopada 1996 r. o muzeach (Dz. U. z 2017 r. poz. 972), zwanej dalej „ustawą o muzeach”, w zakresie, w jakim znajduje ona zastosowanie do instytucji kultury utworzonych na podstawie art. 21 ust. 2 ustawy o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej;

3) umowy z dnia 25 stycznia 2005 roku o utworzeniu instytucji kultury pod nazwą Muzeum Historii Żydów Polskich Polin, zwanej dalej „Umową”;

4) statutu.

§ 2. 1. Założycielami Muzeum są miasto stołeczne Warszawa, zwane dalej „Miastem”, i minister właściwy do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego, zwany dalej „Ministrem”, łącznie zwani dalej „Organizatorami”, oraz Stowarzyszenie Żydowski Instytut Historyczny w Polsce z siedzibą w Warszawie, zwane dalej „Stowarzyszeniem”. Miasto, Minister oraz Stowarzyszenie zwani są dalej „Założycielami”.

2. Muzeum jest instytucją kultury utworzoną na podstawie art. 21 ust. 2 ustawy o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej przez Założycieli.

3. Muzeum posiada osobowość prawną i jest wpisane do rejestru instytucji kultury prowadzonego przez Ministra pod nr RIK 89/2014.

4. Siedzibą Muzeum jest m.st. Warszawa, a terenem działania obszar Rzeczypospolitej Polskiej i zagranica.

5. Muzeum może używać nazwy skróconej w brzmieniu: „Muzeum Historii Żydów Polskich”.

Rozdział 2

Zakres działania Muzeum

§ 3. 1. Przedmiotem działania Muzeum jest ukazanie dziejów Żydów na historycznych terenach Rzeczypospolitej Polskiej, w tym na terenie Warszawy, a także wspieranie działań zmierzających do wychowania młodego pokolenia w duchu wzajemnej tolerancji oraz szacunku dla tradycji i kultury żydowskiej.

2. Muzeum prowadzi działalność w szczególności przez:

1) gromadzenie zabytków związanych z tradycją i kulturą żydowską;

2) katalogowanie i naukowe opracowywanie zgromadzonych zbiorów;

3) przechowywanie zgromadzonych zabytków, w warunkach zapewniających im właściwy stan zachowania i bezpieczeństwo, oraz magazynowanie ich w sposób dostępny do celów naukowych;

4) zabezpieczanie i konserwację zbiorów;

5) użyczanie i przyjmowanie w depozyt zabytków zgodnie z obowiązującymi przepisami;

6) udostępnianie zgromadzonych zbiorów przez prowadzenie działalności naukowej, edukacyjnej i wystawienniczej;

7) popieranie i prowadzenie działalności artystycznej i upowszechniającej kulturę, w tym m. in. organizowanie koncertów, przedstawień, dyskusji publicznych oraz pokazów filmowych i multimedialnych;

8) opracowywanie, publikowanie i rozpowszechnianie wydawnictw z zakresu swojej działalności;

9) prowadzenie biblioteki fachowej i mediateki do celów edukacyjnych;

10) inspirowanie i prowadzenie działalności popularyzatorskiej poświęconej historii i kulturze żydowskiej, a także jej związkom z historią i kulturą polską oraz europejską;

11) prowadzenie badań naukowych.

3. Muzeum może prowadzić działalność przez współpracę z polskimi i zagranicznymi instytucjami kultury, edukacyjnymi i naukowymi, organami administracji państwowej i samorządowej, organizacjami pozarządowymi, mediami, a także innymi osobami i jednostkami organizacyjnymi, w tym nieposiadającymi osobowości prawnej.

4. Muzeum gromadzi w szczególności:

1) dzieła sztuki odwołujące się do dziedzictwa Żydów polskich, polsko-żydowskiej historii i pamięci, powstałe w Polsce i poza jej granicami, w tym dzieła sztuki współczesnej;

2) pamiątki historyczne związane z historią Żydów polskich, w szczególności: dokumenty osobiste, fotografie, listy, albumy pamiątkowe, druki ulotne, pocztówki i pamiątki stanowiące elementy życia kulturalnego;

3) synagogalia, obiekty związane z judaizmem i tradycją religijną;

4) teksty historiograficzne, w szczególności teksty powstałe w ramach prac nad wystawą stałą i wystawami czasowymi, teksty publikacji wydanych przez Muzeum albo przy współpracy z Muzeum;

5) wyniki kwerend źródłowych, prowadzonych dla Muzeum w ramach prac związanych z działalnością Muzeum;

6) muzealne bazy danych dostarczające informacji naukowej, w szczególności bibliografie, bazy adresów archiwalnych, listy adresowe i listy osobowe;

7) zdigitalizowaną ikonografię oraz filmy odnoszące się do przeszłości Żydów polskich, jak i współczesności, w szczególności zeskanowane fotografie, ryciny, plany, projekty, mapy, dokumentujące dany temat, miejsce lub osobę;

8) zasoby historii mówionej, w szczególności nagrania audio i wideo, materiały filmowe będące pochodnymi realizowanych nagrań i ich transkrypcje.

Rozdział 3

Organ zarządzający

§ 4. 1. Dyrektor zarządza Muzeum i reprezentuje je na zewnątrz.

2. Dyrektora powołuje i odwołuje Organizator prowadzący rejestr, do którego jest wpisane Muzeum w porozumieniu z drugim Organizatorem i po uzyskaniu zgody Stowarzyszenia przy uwzględnieniu trybu określonego w ustawie o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej.

3. W przypadku powstania wakatu na stanowisku Dyrektora, Organizator prowadzący rejestr może powołać osobę pełniącą obowiązki Dyrektora na okres nie dłuższy niż dwanaście miesięcy.

4. Do wykonywania w imieniu Muzeum czynności w sprawach z zakresu prawa pracy w stosunku do Dyrektora jest upoważniony Organizator prowadzący rejestr, do którego jest wpisane Muzeum.

5. Dyrektor odpowiada za prawidłową realizację działalności statutowej oraz właściwe gospodarowanie mieniem i środkami finansowymi Muzeum.

6. Do zakresu działania Dyrektora należy w szczególności:

1) nadzór nad zbiorami i ich ewidencjonowaniem oraz nad majątkiem Muzeum;

2) przedstawianie właściwym instytucjom i Założycielom planów rzeczowych i finansowych, sprawozdań oraz wniosków finansowych;

3) nadzór nad redakcją publikacji muzealnych;

4) wydawanie zarządzeń;

5) nadzór nad kontrolą wewnętrzną;

6) wykonywanie uprawnień przewidzianych dla podmiotu, który utworzył bibliotekę, określonych w odrębnych przepisach;

7) zawieranie i rozwiązywanie umów o pracę z pracownikami Muzeum oraz podejmowanie decyzji wynikających ze stosunku pracy;

8) tworzenie warunków umożliwiających planowanie i realizowanie w Muzeum zadań obronnych oraz zadań w obszarze zarządzania kryzysowego, określonych odrębnymi przepisami.

§ 5. Organizatorzy za zgodą Stowarzyszenia mogą powierzyć zarządzanie Muzeum osobie fizycznej lub prawnej na zasadach i w trybie określonym w obowiązujących przepisach. W takim przypadku przepis § 4 ust. 2 stosuje się odpowiednio.

§ 6. 1. Dyrektor zarządza Muzeum przy pomocy trzech zastępców.

2. Zastępców powołuje i odwołuje Dyrektor, po uzyskaniu zgody Założycieli.

§ 7. 1. Organizację wewnętrzną Muzeum oraz zakres zadań komórek organizacyjnych określa Regulamin Organizacyjny nadawany przez Dyrektora, z uwzględnieniem obowiązujących przepisów.

2. Zmiany Regulaminu Organizacyjnego dokonywane są w trybie określonym w ust. 1.

§ 8. 1. Do dokonywania czynności prawnych w imieniu Muzeum, w tym do składania oświadczeń w zakresie jego praw i obowiązków finansowych i majątkowych jest uprawniony Dyrektor.

2. Dyrektor może ustanawiać pełnomocników do dokonywania czynności prawnych w imieniu Muzeum, określając zakres pełnomocnictwa.

3. Udzielenie i odwołanie pełnomocnictwa podlega ujawnieniu w rejestrze instytucji kultury prowadzonym przez Ministra, za wyjątkiem pełnomocnictw procesowych.

Rozdział 4

Organy nadzorujące oraz organy doradcze

§ 9. 1. Nadzór nad Muzeum sprawuje Organizator prowadzący rejestr, do którego jest wpisane Muzeum, w porozumieniu z pozostałymi Założycielami.

2. Założyciele zachowują prawo do samodzielnej kontroli w zakresie gospodarowania środkami przez Muzeum.

§ 10. 1. Przy Muzeum działa Rada Muzeum.

2. Rada Muzeum:

1) sprawuje nadzór nad wypełnianiem przez Muzeum jego powinności wobec zbiorów i społeczeństwa, w szczególności nad realizacją następujących celów:

a) gromadzenie i trwała ochrona dóbr naturalnego i kulturalnego dziedzictwa ludzkości o charakterze materialnym i niematerialnym,

b) informowanie o wartościach i treściach gromadzonych zbiorów,

c) upowszechnianie podstawowych wartości historii, nauki i kultury polskiej oraz światowej,

d) kształtowanie wrażliwości poznawczej i estetycznej oraz umożliwianie korzystania ze zgromadzonych zbiorów;

2) ocenia, na podstawie przedłożonego przez Dyrektora Muzeum sprawozdania rocznego z działalności, działalność Muzeum oraz opiniuje przedłożony przez Dyrektora roczny plan działalności.

3. Kadencja członków Rady Muzeum trwa cztery lata.

§ 11. 1. Rada Muzeum składa się z 15 członków.

2. Członków Rady Muzeum powołuje i odwołuje Organizator prowadzący rejestr, do którego jest wpisane Muzeum w porozumieniu z drugim Organizatorem i po uzyskaniu zgody Stowarzyszenia, z zastrzeżeniem że:

1) 5 członków Rady Muzeum jest powoływanych spośród wskazanych przez Organizatora prowadzącego rejestr, do którego jest wpisane Muzeum, kandydatów zgłoszonych przez podmioty, o których mowa w art. 11 ust. 5 ustawy o muzeach;

2) 5 członków Rady Muzeum jest powoływanych spośród wskazanych przez drugiego z Organizatorów kandydatów zgłoszonych przez podmioty, o których mowa w art. 11 ust. 5 ustawy o muzeach;

3) 5 członków Rady Muzeum jest powoływanych spośród kandydatów wskazanych przez Stowarzyszenie.

§ 12. 1. Rada Muzeum wybiera ze swojego grona przewodniczącego.

2. Uchwały Rady Muzeum są podejmowane zwykłą większością głosów, przy udziale co najmniej połowy statutowego składu Rady Muzeum. Głosowanie może być przeprowadzone korespondencyjnie.

3. Szczegółowy tryb prac Rady Muzeum określa uchwalony przez nią regulamin.

4. Obsługę kancelaryjno-biurową Rady Muzeum zapewnia Muzeum.

§ 13. 1. Dyrektor może tworzyć – z własnej inicjatywy lub na wniosek przynajmniej połowy zatrudnionych w Muzeum muzealników – kolegia doradcze o charakterze stałym lub dla realizacji konkretnego zadania. Powołując kolegium Dyrektor określa przedmiot działania i liczbę członków kolegium.

2. W skład kolegium wchodzą osoby powołane przez Dyrektora spośród pracowników Muzeum lub spoza ich grona.

3. Kolegium wyraża opinie w kwestiach stanowiących przedmiot jego działania.

4. Uchwały kolegium podejmowane są zwykłą większością głosów w obecności co najmniej połowy składu kolegium.

5. Członkowie kolegium wybierają ze swego grona przewodniczącego.

6. Obsługę kancelaryjno-biurową kolegium zapewnia Muzeum.

Rozdział 5

Gospodarka finansowa Muzeum

§ 14. 1. Muzeum prowadzi gospodarkę finansową na zasadach określonych w ustawie o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej i w innych obowiązujących w tym zakresie przepisach prawa.

2. Podstawą gospodarki finansowej Muzeum jest plan finansowy Muzeum ustalony przez Dyrektora, z uwzględnieniem wysokości dotacji Organizatorów oraz środków zapewnionych przez Stowarzyszenie.

3. Muzeum sporządza plan finansowy zgodnie z przepisami ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz. U. z 2016 r. poz. 1870, z późn. zm.³⁾), w tym w terminach i trybie przewidzianym w aktach prawnych obowiązujących u Organizatorów.

4. Majątek Muzeum wykorzystuje się dla realizacji celów wynikających z zakresu działania Muzeum.

§ 15. Środki niezbędne do prowadzenia działalności przez Muzeum zapewniają Organizatorzy w formie dotacji podmiotowej oraz Stowarzyszenie w formach prawem przewidzianym.

§ 16. Źródłami finansowania działalności Muzeum są:

1) dotacje przekazywane przez Organizatorów, w tym:

a) dotacje podmiotowe na finansowanie działalności bieżącej w zakresie realizowanych zadań statutowych, w tym na utrzymanie i remonty obiektów,

b) dotacje celowe na finansowanie lub dofinansowanie kosztów realizacji inwestycji,

c) dotacje celowe na realizację wskazanych zadań i programów;

2) środki otrzymywane od Stowarzyszenia;

3) przychody z prowadzonej działalności, w tym ze sprzedaży składników majątku ruchomego;

4) przychody z najmu i dzierżawy składników majątkowych;

5) dotacje z budżetu jednostek samorządu terytorialnego;

6) środki otrzymane od osób fizycznych i prawnych oraz z innych źródeł.

§ 17. Dyrektor zapewnia terminowe sporządzenie rocznego sprawozdania finansowego, obligatoryjne jego zbadanie przez biegłego rewidenta i przedłożenie do zatwierdzenia Ministrowi.

Rozdział 6

Działalność dodatkowa

§ 18. 1. W celu finansowania działalności, o której mowa w § 3, Muzeum może prowadzić, jako dodatkową, działalność gospodarczą według zasad określonych w obowiązujących przepisach.

2. Działalność gospodarcza może być prowadzona w zakresie:

1) sprzedaży publikacji i pamiątek;

2) odpłatnego organizowania imprez kulturalnych, naukowych, edukacyjnych, projekcji, spektakli, konferencji i innych spotkań;

3) obsługi ruchu turystycznego;

4) wykonywania ekspertyz lub świadczenia usług wydawniczych;

5) wypożyczania wystaw i materiałów dokumentacyjnych;

6) usług konserwatorskich, reprodukcyjnych lub badawczych;

7) wynajmu pomieszczeń Muzeum;

8) publikacji i rozpowszechniania wydawnictw z zakresu swojej działalności.

Rozdział 7

Postanowienia końcowe

§ 19. Połączenia, podziału lub likwidacji Muzeum dokonują Organizatorzy po uzyskaniu zgody Stowarzyszenia, na warunkach i w trybie przewidzianych w obowiązujących przepisach.

§ 20. Zmiana statutu wymaga zgodnej woli wszystkich Założycieli.

¹⁾ Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego kieruje działem administracji rządowej – kultura i ochrona dziedzictwa narodowego, na podstawie § 1 ust. 2 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 17 listopada 2015 r. w sprawie szczegółowego zakresu działania Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego (Dz. U. poz. 1894).

²⁾ Zmiana nazwy Muzeum Historii Żydów Polskich Polin wprowadzona z dniem 8 maja 2017 r. przez § 1 pkt 1 i 2 Aneksu nr 2 do Umowy o utworzeniu instytucji pod nazwą Muzeum Historii Żydów Polskich zawartej w dniu 25 stycznia 2005 roku.

³⁾ Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2016 r. poz. 1948, 1984 i 2260 oraz z 2017 r. poz. 60, 191, 659, 933 i 935.