Załącznik do zarządzenia Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego
z dnia 19 lipca 2013 r. (poz. 27)

Statut
Zamku Królewskiego na Wawelu – Państwowych Zbiorów Sztuki [1]

Rozdział 1

Postanowienia ogólne

§ 1. Zamek Królewski na Wawelu – Państwowe Zbiory Sztuki, zwany dalej „Zamkiem”, działa w szczególności na podstawie:

1) ustawy z dnia 21 listopada 1996 r. o muzeach (Dz. U. z 2012 r. poz. 987), zwanej dalej „ustawą o muzeach”;

2) ustawy z dnia 25 października 1991 r. o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej (Dz. U. z 2012 r. poz. 406), zwanej dalej „ustawą o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej”;

3) ustawy z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami (Dz. U. Nr 162, poz. 1568, z późn. zm.¹⁾);

4) niniejszego statutu.

§ 2. Organizatorem Zamku jest minister właściwy do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego, zwany dalej „Ministrem”.

§ 3. 1. Zamek jest państwową instytucją kultury wpisaną do rejestru instytucji kultury prowadzonego przez Ministra pod numerem RIK 21/92.

2. Zamek jest wpisany do Państwowego Rejestru Muzeów prowadzonego przez Ministra pod numerem PRM/16/98.

3. Zamek posiada osobowość prawną.

§ 4. 1. Siedzibą Zamku jest Kraków.

2. Terenem działania Zamku jest obszar Rzeczypospolitej Polskiej i zagranica.

§ 5. 1. Zamek używa pieczęci okrągłej z wizerunkiem orła ustalonym dla godła Rzeczypospolitej Polskiej i napisem w otoku w brzmieniu: „Zamek Królewski na Wawelu – Państwowe Zbiory Sztuki”.

2. Zamek może używać skróconej nazwy w brzmieniu: „Zamek Królewski na Wawelu”.

Rozdział 2

Zakres działalności Zamku

§ 6. Do zakresu działania Zamku należą w szczególności:

1) zachowanie substancji zabytkowej obiektów należących do Zamku, a zwłaszcza Zamku na Wawelu jako najwyższej rangi pomnika historii, tradycji kulturowej i religijnej narodu polskiego oraz elementu dziedzictwa światowego;

2) odtworzenie przeszłości Zamku w zakresie jego historii, kultury, sztuki, funkcji politycznych, religijnych oraz patriotycznych i włączenie Zamku jako nośnika najważniejszych wartości kulturotwórczych w obieg świadomości narodowej.

§ 7. Zamek realizuje zadania, o których mowa w § 6, przez:

1) gromadzenie i chronienie dzieł sztuki oraz pamiątek historycznych związanych z zakresem działania Zamku;

2) gromadzenie zabytków, rękopisów, druków, archiwaliów, książek i materiałów dokumentacyjnych, związanych z zakresem działania Zamku, pozyskiwanych w drodze zakupów, darowizn, zapisów, depozytów oraz prac archeologicznych;

3) poddawanie konserwacji swych zabytkowych budowli i zbiorów w celu utrzymania ich w możliwie najlepszym stanie;

4) upowszechnianie w kraju i za granicą swych zabytków i wiedzy na temat Zamku, umożliwiającej pełne ich poznanie;

5) organizowanie i prowadzenie badań naukowych;

6) prowadzenie działalności wydawniczej, edukacyjnej i informacyjnej;

7) przechowywanie gromadzonych zabytków, w warunkach zapewniających im właściwy stan zachowania i bezpieczeństwo, oraz magazynowanie ich w sposób dostępny do celów naukowych;

8) utrzymywanie w należytym stanie pozostających w jego zarządzie zabudowań wraz z otoczeniem i wykorzystywanie ich zgodnie z przeznaczeniem;

9) dokumentowanie wawelianów pozostających poza zasobami Zamku w kraju i za granicą;

10) inwentaryzowanie i katalogowanie zgromadzonych zbiorów, materiałów dokumentacyjnych i archiwalnych oraz książek, rękopisów i druków;

11) prowadzenie badań archeologicznych na terenie należącym do Zamku;

12) prowadzenie fachowej biblioteki i archiwum;

13) udostępnianie zbiorów do celów naukowych i edukacyjnych;

14) współpracę z krajowymi i zagranicznymi instytucjami oraz organizacjami, zajmującymi się działalnością w pokrewnych zakresach;

15) organizowanie i współorganizowanie zjazdów i konferencji naukowych, związanych z zakresem swojej działalności.

§ 8. Zamek gromadzi zbiory pochodzące od czasów prehistorycznych do współczesności, w szczególności:

1) dzieła sztuki i pamiątki historyczne stanowiące światowe, europejskie, polskie dziedzictwo kulturowe i artystyczne, w tym kolekcje i obiekty z zakresu malarstwa, grafiki, rysunku, rzeźby, rzemiosła artystycznego, między innymi zespoły i obiekty tkanin, mebli, zegarów, ceramiki, szkła, metali szlachetnych i nieszlachetnych, numizmatyki, militariów, fotografii, starodruków;

2) dzieła sztuki i pamiątki historyczne związane z Wawelem, jego dziejami i współczesnymi funkcjami;

3) zespoły zabytków archeologicznych pozyskanych w wyniku prac badawczych na Wzgórzu Wawelskim i w oddziałach Zamku;

4) historyczne i współczesne zbiory biblioteczne;

5) materiały archiwalne związane z Wawelem.

Rozdział 3

Organizacja Zamku

§ 9. W skład struktury organizacyjnej Zamku wchodzą następujące oddziały:

1) Zamek w Pieskowej Skale;

2) Dwór w Stryszowie.

§ 10. Organizację wewnętrzną Zamku określa regulamin organizacyjny nadawany przez dyrektora Zamku, w trybie określonym w art. 13 ust. 3 ustawy o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej.

Rozdział 4

Nadzór i zarządzanie Zamkiem

§ 11. Nadzór nad Zamkiem sprawuje Minister.

§ 12. 1. Całokształtem działalności Zamku zarządza dyrektor Zamku, czuwa nad mieniem Zamku i jest za nie odpowiedzialny.

2. Dyrektora Zamku powołuje i odwołuje Minister w trybie i na zasadach określonych w ustawie o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej.

3. Do obowiązków dyrektora Zamku należy w szczególności:

1) kierownictwo w sprawach działalności podstawowej, ekonomiczno-finansowej i administracyjnej;

2) nadzór nad zbiorami i ich ewidencjonowaniem oraz nad majątkiem Zamku;

3) reprezentowanie Zamku na zewnątrz;

4) przedstawianie właściwym instytucjom i organizatorowi planów rzeczowych i finansowych, sprawozdań oraz wniosków inwestycyjnych;

5) aprobowanie wydatków finansowych w granicach posiadanego budżetu;

6) nadzór nad redakcją publikacji muzealnych;

7) wydawanie wewnętrznych zarządzeń;

8) nadzór nad kontrolą wewnętrzną;

9) zawieranie i rozwiązywanie umów o pracę oraz podejmowanie decyzji wynikających ze stosunku pracy;

10) organizacja ochrony Zamku;

11) tworzenie warunków organizacyjnych i technicznych planowania i realizacji zadań obronnych określonych odrębnymi przepisami.

§ 13. 1. Dyrektor Zamku kieruje działalnością Zamku przy pomocy 3 zastępców.

2. Zastępców powołuje i odwołuje dyrektor Zamku w uzgodnieniu z Ministrem.

§ 14. 1. Przy Zamku działa Rada Muzeum, której członków powołuje i odwołuje Minister w trybie i na zasadach określonych w ustawie o muzeach.

2. Rada Muzeum działa w zakresie określonym w art. 11 ustawy o muzeach.

3. Rada Muzeum składa się z 12 członków.

Rozdział 5

Kolegia doradcze Zamku

§ 15. 1. W Zamku działa Kolegium Kustoszy, zwane dalej „Kolegium”.

2. Przedmiot działania i liczbę członków Kolegium określa dyrektor Zamku.

3. W skład Kolegium wchodzą kierownicy oddziałów, kierownicy działów merytorycznych, kierownicy pracowni konserwatorskich oraz kustosze i kustosze dyplomowani.

4. Kolegium ze swojego grona wybiera przewodniczącego bezwzględną większością głosów, w obecności co najmniej połowy składu Kolegium, w głosowaniu tajnym.

5. Posiedzenia Kolegium zwoływane są przez przewodniczącego z własnej inicjatywy, inicjatywy połowy składu Kolegium lub na wniosek dyrektora Zamku.

6. Posiedzenia Kolegium odbywają się co najmniej raz na kwartał.

7. Kolegium formułuje opinie w kwestiach dotyczących działalności merytorycznej i konserwatorskiej Zamku.

8. Opinie Kolegium są przyjmowane zwykłą większością głosów, w obecności połowy składu Kolegium w głosowaniu jawnym.

9. Obsługę administracyjno-biurową Kolegium zapewnia Zamek.

Rozdział 6

Majątek i finanse Zamku

§ 16. Minister zapewnia środki potrzebne do utrzymania i rozwoju Zamku.

§ 17. Majątek Zamku wykorzystuje się do celów wynikających z zakresu działania Zamku.

§ 18. Zamek prowadzi gospodarkę finansową na zasadach określonych w ustawie o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej i innych obowiązujących w tym zakresie przepisach prawa.

§ 19. 1. Źródłami finansowania Zamku są przychody z prowadzonej działalności, w tym ze sprzedaży składników majątku ruchomego, przychody z najmu i dzierżawy składników majątkowych, dotacje podmiotowe i celowe z budżetu państwa lub jednostki samorządu terytorialnego, środki otrzymane od osób fizycznych i prawnych oraz z innych źródeł.

2. Minister przekazuje środki finansowe dla Zamku w formie dotacji:

1) podmiotowej na dofinansowanie działalności bieżącej w zakresie realizowanych zadań statutowych, w tym na utrzymanie i remonty obiektów;

2) celowej na finansowanie lub dofinansowanie kosztów realizacji inwestycji;

3) celowej na realizację wskazanych zadań i programów.

§ 20. 1. Zamek może prowadzić, jako dodatkową, działalność gospodarczą według zasad określonych w obowiązujących przepisach, o ile działalność ta nie spowoduje ograniczenia realizacji zadań statutowych Zamku.

2. Działalność, o której mowa w ust. 1, może być prowadzona w zakresie:

1) wynajmu pomieszczeń Zamku;

2) reklamy i sponsoringu;

3) organizacji konferencji i imprez;

4) usług związanych z obsługą ruchu turystycznego;

5) działalności handlowej, obejmującej sprzedaż publikacji i pamiątek turystycznych.

3. Dochody uzyskane z działalności gospodarczej wykorzystuje się w celu finansowania działalności statutowej Zamku.

§ 21. Dyrektor Zamku zapewnia terminowe sporządzenie rocznego sprawozdania finansowego, obligatoryjne jego zbadanie przez biegłego rewidenta i przedłożenie do zatwierdzenia Ministrowi.

Rozdział 7

Przedstawicielstwo Zamku

§ 22. Do dokonywania czynności prawnych w imieniu Zamku, w tym do składania oświadczeń woli w zakresie jego praw i obowiązków finansowych i majątkowych uprawniony jest dyrektor Zamku.

§ 23. 1. Dyrektor Zamku może ustanawiać pełnomocników do dokonywania czynności prawnych w imieniu Zamku, określając zakres pełnomocnictwa.

2. Udzielenie pełnomocnictwa wymaga formy pisemnej pod rygorem nieważności.

3. Udzielenie i odwołanie pełnomocnictwa podlega ujawnieniu w rejestrze instytucji kultury prowadzonym przez Ministra. Nie dotyczy to pełnomocnictw procesowych.

Rozdział 8

Postanowienia końcowe

§ 24. Połączenia, podziału lub likwidacji Zamku dokonuje Minister w trybie i na zasadach określonych w obowiązujących przepisach.

§ 25. Zmian statutu dokonuje się w trybie określonym dla jego nadania.

¹⁾ Zmiany wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2004 r. Nr 96, poz. 959 i Nr 238, poz. 2390, z 2006 r. Nr 50, poz. 362 i Nr 126, poz. 875, z 2007 r. Nr 192, poz. 1394, z 2009 r. Nr 31, poz. 206 i Nr 97, poz. 804 oraz z 2010 r. Nr 75, poz. 474 i Nr 130, poz. 871.