§ 1. W regulaminie organizacyjnym Głównego Urzędu Statystycznego, stanowiącym załącznik do zarządzenia nr 3 Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego z dnia 29 czerwca 2023 r. w sprawie regulaminu organizacyjnego Głównego Urzędu Statystycznego (Dz. Urz. GUS poz. 23 i 54) wprowadza się następujące zmiany:

1) w § 11 w ust. 3 pkt 3 otrzymuje brzmienie:

„3) plan prac metodologicznych - Departament Innowacji;”;

2) § 20 otrzymuje brzmienie:

„§ 20.1. Zadaniem Departamentu Programowania, Koordynacji Badań i Rejestrów jest: koordynowanie opracowania projektu rocznego programu badań statystycznych statystyki publicznej oraz planu opracowań statystycznych, koordynacja przygotowania formatów danych, koordynacja przygotowania i realizacji badań statystycznych oraz monitorowanie przebiegu tych prac, koordynacja wymiany danych statystycznych z organizacjami międzynarodowymi, koordynacja prac związanych z rozpoznawaniem systemów informacyjnych administracji publicznej dla potrzeb badań statystycznych i współpraca z ich gestorami, obsługa udostępniania nieidentyfikowalnych danych jednostkowych dla potrzeb badań naukowych, prowadzenie prac dotyczących standaryzacji metadanych statystycznych, w tym podstawowych standardów klasyfikacyjnych, pojęć i definicji, budowa operatów statystycznych i inicjowanie prac badawczo-rozwojowych w zakresie ich metodologii oraz prowadzenie krajowych rejestrów urzędowych podmiotów gospodarki narodowej (REGON) i podziału terytorialnego kraju (TERYT).

2. Do zadań Departamentu należy w szczególności:

1) obsługa Rady Konsultacyjnej do spraw powszechnych spisów rolnych, narodowych spisów powszechnych ludności i mieszkań oraz innych badań statystycznych;

2) obsługa Komisji Programowej;

3) koordynacja prac związanych z opracowywaniem projektów rocznego programu badań statystycznych statystyki publicznej, stanowiącego załącznik do rozporządzenia Rady Ministrów, w tym organizowanie oraz koordynacja konsultacji i uzgodnień również w odniesieniu do badań statystycznych prowadzonych przez inne organy;

4) prowadzenie prac koncepcyjnych oraz monitorowanie zasilania systemu informacji opisujących działania statystyki publicznej „Polska Statystyka Publiczna”;

5) opiniowanie nowych działań pod kątem zgodności z kierunkami rozwoju statystyki publicznej;

6) koordynacja prac związanych z przygotowaniem i realizacją badań statystycznych oraz monitorowanie przebiegu prac, w tym:

a) koordynacja prac związanych z przygotowaniem i organizacją badań w formie rocznych planów realizacji badań statystycznych (planów opracowań statystycznych) i harmonogramów zbierania i przetwarzania,

b) nadzorowanie i monitorowanie procesów przygotowania i realizacji badań statystycznych oraz generowanie raportów; podejmowanie działań zaradczych we współpracy z jednostkami służb statystyki publicznej;

7) planowanie i organizacja sieci ankieterskiej oraz rozwój metod realizacji badań statystycznych opartych na kwestionariuszach ankietowych;

8) koordynacja zakresu przedmiotowego badań statystycznych;

9) współpraca przy projektowaniu systemów informatycznych pod kątem zgodności z przyjętą organizacją badań statystycznych;

10) prowadzenie prac związanych z rozwojem i zmianami w organizacji badań statystycznych;

11) koordynacja i obsługa międzynarodowej wymiany danych i metadanych statystycznych, w tym z instytucjami Unii Europejskiej i innymi organizacjami międzynarodowymi, wynikającej z umów i zobowiązań nałożonych na GUS;

12) organizacja i koordynacja prac związanych z gromadzeniem i przetwarzaniem danych z zewnętrznych systemów informacyjnych;

13) analiza przydatności systemów informacyjnych administracji publicznej dla potrzeb statystyki publicznej;

14) organizowanie i koordynacja współpracy jednostek służb statystyki publicznej z gestorami systemów informacyjnych administracji publicznej w zakresie:

a) rozpoznawania systemów informacyjnych administracji publicznej jako administracyjnych źródeł danych statystycznych,

b) określania zapotrzebowania jednostek służb statystyki publicznej na dane z systemów informacyjnych administracji publicznej,

c) zgłaszania wniosków jednostek służb statystyki publicznej dotyczących uzupełnienia danych zbieranych i gromadzonych w systemach informacyjnych administracji publicznej celem umożliwienia ich wykorzystania bezpośrednio dla potrzeb statystyki publicznej;

15) współpraca z gestorami systemów informacyjnych administracji publicznej w zakresie zbierania aktualnych, podstawowych informacji o systemach;

16) gromadzenie, opracowywanie i udostępnianie informacji o systemach informacyjnych administracji publicznej;

17) koordynacja i obsługa nieidentyfikowalnych danych jednostkowych dla potrzeb badań naukowych, z wyłączeniem obszarów, o których mowa w § 32 ust. 2 pkt 3;

18) prowadzenie systemu metadanych w zakresie:

a) projektowania i prowadzenia prac na rzecz modernizacji i rozwoju systemu metadanych,

b) nadzoru nad spójnością modeli metadanych oraz wsparcie dla projektantów i administratorów merytorycznych modeli metadanych w innych jednostkach służb statystyki publicznej,

c) koordynacji i nadzoru w odniesieniu do prac prowadzonych w systemie metadanych w zakresie projektowania modeli metadanych i aktualizacji zasobów metadanych w obszarach koordynowanych przez Departament;

19) prowadzenie prac badawczo-rozwojowych w zakresie podstawowych standardów klasyfikacyjnych oraz ich interpretacja;

20) określanie zakresu informacyjnego danych z systemów informacyjnych administracji publicznej wymaganych do bieżącej aktualizacji i utrzymywania operatów statystycznych w celu zapewnienia ich odpowiedniej jakości;

21) określanie zasad aktualizacji operatów statystycznych z wykorzystaniem danych m.in. z: badań statystycznych, systemów informacyjnych administracji publicznej i zewnętrznych systemów informacyjnych;

22) współpraca z departamentami i jednostkami służb statystyki publicznej w zakresie operatów do badań statystycznych, w tym w projektowaniu założeń i utrzymaniu systemów informatycznych;

23) przygotowywanie operatów spisowych, w tym zasad i założeń organizacyjnych do przygotowania i aktualizacji wykazów mieszkań i budynków;

24) prowadzenie prac badawczo-rozwojowych w zakresie metodologii operatów statystycznych, w tym zapewnienie niezbędnego zakresu informacyjnego dla badań statystycznych, z uwzględnieniem cech geoprzestrzennych, oraz prowadzenie w cyklu rocznym prac nad profilowaniem przedsiębiorstw wyodrębnianych z krajowych i wielonarodowych grup przedsiębiorstw i ich wdrażanie do operatu do badań gospodarczych, z uwzględnieniem wymagań Unii Europejskiej;

25) współpraca z Eurostatem w zakresie: opracowywania standardów klasyfikacyjnych i ich aktualizacji oraz materiałów pomocniczych do nich, prowadzenia rejestru przedsiębiorstw do celów statystycznych i rejestru EuroGroup (EGR) dotyczącego wielonarodowych grup przedsiębiorstw, w celu wypełnienia wymagań prawnych Unii Europejskiej;

26) opracowywanie metodologii oraz zmian w zakresie sposobu prowadzenia rejestrów urzędowych, o których mowa w ustawie z dnia 29 czerwca 1995 r. o statystyce publicznej, wynikających z przepisów prawa, mających wpływ na funkcjonowanie tych rejestrów;

27) analiza rejestrów urzędowych administracji publicznej pod kątem możliwości wykorzystania danych w nich zawartych do aktualizacji rejestrów REGON i TERYT;

28) współpraca z organami i podmiotami prowadzącymi rejestry urzędowe i systemy informacyjne administracji publicznej w zakresie rejestrów REGON i TERYT;

29) współpraca z Departamentem Innowacji w zakresie aktualizacji symboli i nazw jednostek wynikających ze zmian w podziale terytorialnym.”;

3) § 22 otrzymuje brzmienie:

„§ 22.1. Zadaniem Departamentu Innowacji jest wprowadzanie podejścia innowacyjnego w jednostkach służb statystyki publicznej (jssp), w tym: inicjowanie, koordynowanie, monitorowanie i ewaluacja działań innowacyjnych prowadzonych przez jednostki; inicjowanie i koordynowanie działań jssp w zakresie rozwoju metodologii badań statystycznych; koordynowanie wdrażania standardów dotyczących jakości statystyki; inicjowanie, prowadzenie i koordynowanie prac nad transferem nowych technologii w zakresie Data Science (Akademia Data Science); koordynowanie i prowadzenie programu rozwoju kadr statystyki w obszarze Data Science; monitorowanie stosowania Europejskiego Kodeksu Praktyk Statystycznych, inicjowanie, programowanie i opracowywanie metodologii oraz prowadzenie prac badawczo-rozwojowych i eksperymentalnych w obszarze statystyki regionalnej; koordynowanie działań jssp w obszarze badań regionalnych; koordynowanie i prowadzenie badań przestrzennych w skali kraju; opracowywanie i przygotowywanie zbiorczych opracowań i analiz regionalnych, w tym przestrzennych; prowadzenie i koordynowanie prac związanych z utrzymaniem Systemu Monitorowania Usług Publicznych (SMUP) i regionalnych baz danych; monitorowanie zrównoważonego rozwoju w zakresie regionalnym, a także współpraca ze środowiskiem zewnętrznym w tych zakresach odpowiedzialności.

2. Do zadań Departamentu należy w szczególności:

1) inicjowanie i koordynowanie działań innowacyjnych prowadzonych przez jssp oraz monitorowanie i ewaluacja ich przebiegu;

2) inicjowanie, prowadzenie i koordynowanie działań nad opracowaniem i transferem nowych technologii z zakresu pozyskiwania, przetwarzania i udostępniania danych do jssp (ze szczególnym uwzględnieniem nowych źródeł danych - Big Data, teledetekcji, metod analiz przestrzennych i wizualizacji danych) i współpraca w tym zakresie z jssp, interesariuszami krajowymi i zagranicznymi;

3) monitorowanie działalności innowacyjnej służb statystyki publicznej, zorientowanej na opracowywanie i wdrażanie innowacyjnych produktów i procesów strategicznych i komunikacyjnych;

4) przygotowywanie ogólnych zasad stosowania metodologicznych standardów w badaniach statystycznych, koordynacja ich wdrażania i monitorowanie stosowania w jssp;

5) koordynowanie i monitorowanie realizacji prac rozwojowych, w tym metodologicznych, w statystyce publicznej;

6) koordynowanie działań w zakresie przygotowywania zeszytów metodologicznych prowadzonych badań statystycznych i ich aktualizacji;

7) współpraca z Komisją Metodologiczną w zakresie realizowanych zadań oraz wsparcie i obsługa jej prac;

8) koordynowanie oraz monitorowanie planowania i realizacji projektów strategicznych prowadzonych przez jssp, finansowanych ze środków krajowych i zagranicznych (tzw. Biuro Projektów Strategicznych);

9) współpraca z międzynarodowymi i krajowymi podmiotami naukowymi w zakresie realizacji prac badawczo-rozwojowych o charakterze innowacyjnym oraz koordynowanie komunikacji wewnętrznej i zewnętrznej działań prowadzonych w tym zakresie przez jssp;

10) koordynowanie programu rozwoju potencjału jssp w obszarze Data Science;

11) programowanie, koordynowanie i ewaluacja wdrażania w jssp działań w zakresie przechodzenia na administracyjne źródła danych oraz prowadzenie prac badawczo-rozwojowych w tym obszarze;

12) koordynowanie i monitorowanie wdrażania standardów międzynarodowych dotyczących jakości statystyki, w tym Europejskiego Kodeksu Praktyk Statystycznych;

13) opracowywanie zasad i metod oceny jakości badań statystycznych, monitorowanie wdrażania rozwiązań dotyczących jakości badań statystycznych oraz prowadzenie przeglądów jakości realizowanych badań;

14) koordynowanie prac dotyczących rozwoju i utrzymywania Systemu Monitorowania Usług Publicznych (SMUP), współpraca w tym zakresie z jednostkami administracji publicznej oraz koordynowanie tej współpracy w odniesieniu do jssp;

15) prowadzenie prac w zakresie monitorowania zrównoważonego rozwoju na poziomie regionalnym i współpraca w tym zakresie z jssp, interesariuszami krajowymi i międzynarodowymi;

16) inicjowanie, programowanie, opracowywanie metodologii oraz prowadzenie prac badawczo-rozwojowych i eksperymentalnych w obszarze statystyki regionalnej oraz badań przestrzennych w skali kraju;

17) koordynowanie prac w zakresie metodologii badań statystycznych, w tym wykorzystania metody reprezentacyjnej, w szczególności opracowywanie schematów losowania prób do badań reprezentacyjnych, określanie wielkości prób i ich alokacji oraz zasad uogólniania wyników, we współpracy z autorami tych badań;

18) inicjowanie, koordynowanie i prowadzenie prac nad rozwojem systemu regionalnej informacji statystycznej, w szczególności na potrzeby programowania i monitorowania polityki rozwoju, w tym polityki spójności;

19) współdziałanie z ministerstwami, instytucjami i organizacjami odpowiedzialnymi za projektowanie oraz realizację polityki regionalnej państwa na poszczególnych poziomach terytorialnych;

20) określanie zasad i koordynowanie prac związanych z ochroną tajemnicy statystycznej oraz w zakresie kontroli ujawniania danych statystycznych;

21) koordynowanie prac dotyczących podziałów przestrzennych, w tym: regionów, miast, obszarów metropolitalnych, obszarów wiejskich, transgranicznych i innych obszarów funkcjonalnych, oraz współpraca w tym zakresie z departamentami i urzędami statystycznymi oraz interesariuszami zewnętrznymi;

22) prowadzenie prac związanych z utrzymaniem i aktualizacją systemów identyfikacji i klasyfikacji jednostek terytorialnych do celów statystycznych oraz współpraca w tym zakresie z właściwymi instytucjami i organizacjami na szczeblu międzynarodowym, krajowym i regionalnym;

23) inicjowanie, koordynowanie i prowadzenie prac związanych z wdrażaniem i aktualizacją Systemu Kodowania Jednostek Terytorialnych i Statystycznych (KTS) w zakresie jednostek podziałów typologicznych i funkcjonalnych;

24) opracowywanie zbiorczych analiz, informacji i publikacji statystycznych oraz inicjowanie i wdrażanie produktów zestandaryzowanych i profilowanych w przekrojach regionalnych, lokalnych, przestrzennych i funkcjonalnych;

25) opracowywanie zbiorczych analiz, informacji i publikacji w przekrojach regionalnych, lokalnych i przestrzennych, w tym z wykorzystaniem graficznej wizualizacji danych statystycznych;

26) inicjowanie, koordynowanie i prowadzenie prac związanych z wykorzystaniem informacji geoprzestrzennych na rzecz statystyki przestrzennej;

27) koordynowanie prac nad merytoryczną zawartością baz danych regionalnych (w tym Banku Danych Lokalnych, Statystycznego Vademecum Samorządowca) oraz innych systemów obejmujących przekroje terytorialne, statystyczne i funkcjonalne;

28) programowanie działań rozwojowych, współpraca, koordynowanie i ewaluacja zadań podejmowanych przez wojewódzkie ośrodki badań regionalnych urzędów statystycznych.”.

§ 2. Zarządzenie wchodzi w życie z dniem 1 września 2024 r.