Załącznik do decyzji Nr 62/MON
Ministra Obrony Narodowej
z dnia 23 marca 2017 r. (poz. 59)

WYTYCZNE W SPRAWIE PODZIAŁU WŁAŚCIWOŚCI ORGANÓW INFRASTRUKTURY I UŻYTKOWNIKÓW W ZAKRESIE FINANSOWANIA I REALIZACJI ZADAŃ ZWIĄZANYCH Z UTRZYMANIEM CZYSTOŚCI OBIEKTÓW I UTRZYMANIEM TERENÓW ZIELENI ZLOKALIZOWANYCH NA TERENIE KOMPLEKSÓW NIERUCHOMOŚCI WOJSKOWYCH ORAZ CHODNIKÓW ZEWNĘTRZNYCH, POŁOŻONYCH BEZPOŚREDNIO PRZY GRANICY TYCH KOMPLEKSÓW [1]

Rozdział 1

Postanowienia ogólne

§ 1. Utrzymanie czystości pomieszczeń, dróg, chodników, płaszczyzn utwardzonych, terenów zieleni – zlokalizowanych na terenie kompleksu nieruchomości wojskowych oraz chodników zewnętrznych położonych bezpośrednio przy granicy kompleksu obejmuje:

1) sprzątanie pomieszczeń w budynkach:

a) czyszczenie, odkurzanie, zmywanie oraz konserwację podłóg i posadzek wszystkich pomieszczeń budynku, ciągów komunikacyjnych, klatek schodowych oraz piwnic i poddaszy,

b) odkurzanie i czyszczenie dywanów, mebli tapicerowanych, wykładzin dywanowych oraz chodników,

c) odkurzanie ścian i sufitów, mycie ścian zmywalnych, czyszczenie kratek wentylacyjnych i innych miejsc zabrudzonych,

d) pranie firan i zasłon, czyszczenie rolet, żaluzji i verticali,

e) mycie stolarki okiennej i drzwiowej, naświetli i parapetów,

f) odkurzanie, czyszczenie mebli i wyposażenia pomieszczeń, w tym luster,

g) czyszczenie urządzeń i armatury sanitarnej w pomieszczeniach sanitarnohigienicznych,

h) mycie i konserwację okładzin ściennych oraz posadzek w pomieszczeniach sanitarnohigienicznych,

i) dostarczanie środków sanitarnohigienicznych do węzłów sanitarnych,

j) opróżnianie koszy, z wynoszeniem śmieci do pojemników na zewnątrz budynków,

k) pielęgnacja roślin dekoracyjnych (sztucznych i naturalnych doniczkowych);

2) utrzymanie czystości dróg, chodników, innych ciągów komunikacyjnych i powierzchni utwardzonych w kompleksach nieruchomości wojskowych:

a) sprzątanie tych powierzchni – ręczne lub mechaniczne usuwanie wszelkich nieczystości stałych, w tym liści,

b) odśnieżanie – uprzątnięcie błota, śniegu, lodu i innych zanieczyszczeń, a w przypadku gołoledzi lub oblodzenia, utrzymywanie w stanie umożliwiającym bezpieczne użytkowanie,

c) chemiczne usuwanie roślinności;

3) utrzymanie terenów zieleni:

a) koszenie trawy,

b) pielęgnację terenów zieleni (w szczególności: trawników, rabat kwiatowych),

c) dosiewanie trawy, nasadzenia roślin,

d) usuwanie z trawników wszelkich nieczystości stałych, w tym liści i skoszonej trawy,

e) pielęgnację i przycinkę drzew i krzewów;

4) (uchylony)

5) (uchylony)

6) utrzymanie i mineralizację pasów przeciwpożarowych, zwanych dalej „pasami ppoż.” oraz obwodnic wokół magazynów i kompleksów magazynowych, z usuwaniem pozostałości roślin, suchych gałęzi i innych materiałów łatwopalnych;

7) utrzymanie czystości wojskowych bocznic kolejowych:

a) chemiczne usuwanie roślinności z torowisk, ławy torowiska i rozjazdów z zachowaniem przepisów o ochronie środowiska,

b) odśnieżanie używanych torów i rozjazdów.

§ 2. Finansowanie zadań, o których mowa w § 1, obejmuje planowanie i wydatki związane ze świadczeniem usług:

1) realizowanych w systemie zleconym;

2) realizowanych siłami organów infrastruktury i etatowymi obsługami użytkowników w zakresie:

a) zakupu materiałów do utrzymania czystości,

b) zakupu sprzętu gospodarczego i sprzętu technicznego,

c) naprawy i konserwacji sprzętu gospodarczego i sprzętu technicznego,

d) zakupu profesjonalnego sprzętu do utrzymania czystości dróg, chodników, płaszczyzn utwardzonych i zieleni.

§ 3. Stosownie do przepisów w zakresie planowania i wykonywania budżetu resortu obrony narodowej, właściwymi organami do planowania i realizacji wydatków, o których mowa w § 2, są rejonowe (Stołeczny, Wojskowy) zarządy infrastruktury oraz wojskowe oddziały gospodarcze.

§ 4. Potrzeby sprzętu, którego koszt zakupu przekracza minimalną wartość określoną dla środka trwałego, rejonowe (Stołeczny, Wojskowy) zarządy infrastruktury oraz wojskowe oddziały gospodarcze zgłaszają celem ujęcia w Planie Modernizacji Technicznej Sił Zbrojnych, w terminach określonych w decyzji Nr 202/MON Ministra Obrony Narodowej z dnia 23 czerwca 2016 r. w sprawie zasad opracowywania i realizacji centralnych planów rzeczowych (Dz. Urz. Min. Obr. Nar. poz. 112).

Rozdział 2

Podział właściwości przy realizacji zadań

§ 5. Obszar odpowiedzialności organów infrastruktury oraz użytkowników obiektów w kompleksie nieruchomości wojskowych reguluje „Plan utrzymania porządku w kompleksie nieruchomości wojskowych”, zwany dalej „Planem”.

§ 6. Plan – indywidualnie dla każdego administrowanego kompleksu wojskowego – opracowuje administrator nieruchomości wojskowej²⁾, w formie graficznego planu sytuacyjnego wraz z załączonym opisem obszarów odpowiedzialności i kartą uzgodnień – dokument ten, po uzgodnieniu z dowódcą/kierownikiem jednostki organizacyjnej, zatwierdza właściwy szef rejonowego (Stołecznego, Wojskowego) zarządu infrastruktury.

§ 7. Plan jest przechowywany w siedzibie administratora nieruchomości wojskowej, a przekazany właściwej jednostce organizacyjnej wyciąg z Planu, przechowuje dowódca/kierownik jednostki organizacyjnej.

§ 8. Szefowie rejonowego (Stołecznego, Wojskowego) zarządu infrastruktury mogą wydać wytyczne dla administratorów nieruchomości wojskowych, w sprawie szczegółowych zasad opracowania i uzgadniania Planu.

§ 9. Plan zawiera podział zadań przyporządkowanych administratorowi nieruchomości wojskowej i użytkownikom obiektów, z uwzględnieniem specyfiki takiego kompleksu wojskowego i poniższych zasad:

1) obiekty kubaturowe:

a) budynki koszarowe przeznaczone do zakwaterowania pododdziałów oraz do zakwaterowania zbiorowego we wspólnych kwaterach stałych żołnierzy: odbywających zawodową służbę wojskową, odbywających ćwiczenia i przeszkolenia wojskowe, służby kandydackiej, służby przygotowawczej, będących słuchaczami szkół albo uczestniczących w innych formach szkolenia w Siłach Zbrojnych lub pełniących służbę wojskową w czasie stanu nadzwyczajnego, po ogłoszeniu mobilizacji lub w czasie wojny – za utrzymanie czystości w izbach mieszkalnych oraz w magazynach pododdziałowych, pomieszczeniach czyszczenia broni odpowiada użytkownik (środki i sprzęt do utrzymania czystości zabezpiecza administrator nieruchomości wojskowej) – za wyjątkiem internatów Centrum Szkolenia Żandarmerii Wojskowej, gdzie za utrzymanie czystości w izbach mieszkalnych odpowiada administrator nieruchomości wojskowej. Za utrzymanie czystości pomieszczeń służbowych osób funkcyjnych, biura przepustek, pomieszczeń oficera dyżurnego, pomieszczeń sanitarnych, świetlic, szatni, suszarni, korytarzy, klatek schodowych i pozostałych pomieszczeń odpowiada administrator nieruchomości wojskowej,

b) budynki biurowo-sztabowe, szkoleniowe – za utrzymanie czystości odpowiada administrator nieruchomości wojskowej,

c) wartownie:

– za utrzymanie czystości pomieszczeń, do których dostęp wynika z obowiązku posiadania uprawnień wymaganych odrębnymi przepisami – odpowiada użytkownik obiektu; środki i sprzęt do utrzymania czystości zabezpiecza administrator nieruchomości wojskowej,

– za utrzymanie czystości pozostałych pomieszczeń – odpowiada administrator nieruchomości wojskowej,

d) budynki gospodarcze (w szczególności: kuchnie-stołówki, magazyny, łaźnie):

– za utrzymanie czystości pomieszczeń, do których dostęp ograniczony jest odpowiedzialnością materialną lub ograniczenie dostępu wynika z obowiązku posiadania uprawnień wymaganych odrębnymi przepisami (kuchnia właściwa, magazyny żywnościowe) odpowiada użytkownik w oparciu o etatowe obsługi tych obiektów, środki i sprzęt do utrzymywania czystości zabezpiecza administrator nieruchomości wojskowej,

– za utrzymanie czystości jadalni w stołówkach, pomieszczeń sanitarnych, szatni, klatek schodowych, pomieszczeń kancelaryjnych odpowiada administrator nieruchomości wojskowej,

e) budynki magazynowe, garażowe, warsztatowe, stacje obsługi sprzętu, stacje materiałów pędnych i smarów:

– za utrzymanie czystości pomieszczeń sanitarnych, socjalnych, szatni, klatek schodowych i schodów zewnętrznych, ramp samochodowych i kolejowych oraz mycie okien na wysokości i naświetleń odpowiada administrator nieruchomości wojskowej,

– za utrzymanie czystości pomieszczeń pozostałych odpowiada użytkownik obiektu, środki i sprzęt do utrzymania czystości zabezpiecza administrator nieruchomości wojskowej,

f) budynki lotniskowe:

– za utrzymanie czystości pomieszczeń w budynkach specjalistycznych, bezpośrednio związanych z przeznaczeniem obiektu (w szczególności: hangary, schrony samolotowe, eskadrowe) odpowiada użytkownik obiektu (środki i sprzęt do utrzymania czystości zabezpiecza administrator nieruchomości wojskowej),

– za utrzymanie czystości pomieszczeń w budynkach portu lotniczego, domku technika, domku pilota, w tym utrzymanie czystości pomieszczeń ogólnego przeznaczenia (sanitarnych, socjalnych, świetlic, szatni, klatek schodowych) odpowiada administrator nieruchomości wojskowej,

g) budynki portowe:

– za utrzymanie czystości pomieszczeń w budynkach specjalistycznych, bezpośrednio związanych z przeznaczeniem obiektu (w szczególności: warsztaty przygotowania torped, min) odpowiada użytkownik obiektu (środki i sprzęt do utrzymania czystości zabezpiecza administrator nieruchomości wojskowej),

– za utrzymanie czystości pomieszczeń ogólnego przeznaczenia (sanitarnych, socjalnych, świetlic, szatni, klatek schodowych) odpowiada administrator nieruchomości wojskowej,

h) wydzielone obiekty specjalne i obronne (fortyfikacyjne) – za utrzymanie czystości odpowiada administrator nieruchomości wojskowej,

i) budynki i pomieszczenia zaliczone do strefy ochronnej I, II i III w rozumieniu przepisów o ochronie informacji niejawnych – budynki i pomieszczenia można objąć obsługą zleconą, pod warunkiem uprzedniego uzgodnienia warunków z dowódcą/kierownikiem jednostki organizacyjnej będącej użytkownikiem i realizacji tych usług zgodnie z przepisami o ochronie informacji niejawnych, przy czym:

– na czas sprzątania użytkownicy pomieszczeń objętych strefą ochronną mają obowiązek zabezpieczenia materiałów niejawnych w sposób uniemożliwiający przypadkowe ujawnienie ich treści osobom trzecim; sprzątanie w pomieszczeniach zaliczonych do strefy ochronnej może odbywać się jedynie w obecności użytkowników tych pomieszczeń,

– w przypadku, gdy wykonywanie usługi sprzątania wiąże się z dostępem do informacji niejawnych, personel sprzątający powinien posiadać poświadczenie bezpieczeństwa odpowiednie do klauzuli tych informacji; jeżeli prace porządkowe będą wiązać się z dostępem do informacji o klauzuli „poufne” lub wyższej, a wykonuje je podmiot zewnętrzny, powinien on posiadać stosowne świadectwo bezpieczeństwa przemysłowego,

j) budynki techniczno-eksploatacyjne (kotłownie, hydrofornie, stacje uzdatniania wody, trafostacje z rozdzielniami, oczyszczalnie ścieków i inne) - za utrzymanie czystości odpowiada administrator nieruchomości wojskowej,

k) pomieszczenia bezpośrednio związane z przeznaczeniem obiektu tj. w budynkach obsługi technicznej użytkowanych przez infrastrukturę portową Komend Portów Wojennych oraz w budynkach techniczno-eksploatacyjnych użytkowanych przez infrastrukturę lotniskową – za utrzymanie czystości odpowiada użytkownik obiektu (środki i sprzęt do utrzymania czystości zabezpiecza administrator nieruchomości wojskowej). Za utrzymanie czystości pomieszczeń ogólnego przeznaczenia (sanitarnych, socjalnych, szatni, klatek schodowych) odpowiada administrator nieruchomości wojskowej,

l) obiekty kultu religijnego (kościoły, kancelarie parafialne):

– parafie wojskowe – za utrzymanie czystości odpowiada administrator nieruchomości wojskowej,

– parafie wojskowo-cywilne – za utrzymanie czystości obiektów będących w ewidencji i w użytkowaniu resortu obrony narodowej odpowiada administrator nieruchomości wojskowej,

– parafie cywilno-wojskowe – za utrzymanie czystości odpowiada właściwa parafia,

m) pozostałe obiekty kubaturowe (w szczególności: kultury i sztuki, ochrony zdrowia, sportu, wypoczynku, służbowe pokoje noclegowe), użytkowane przez jednostki wojskowe – za utrzymanie czystości odpowiada administrator nieruchomości wojskowej,

n) budynki mieszkalne na terenie zamkniętym przeznaczone do zabezpieczenia wojskowych delegacji zagranicznych i innych – za utrzymanie czystości odpowiada administrator nieruchomości wojskowej;

2) terenowe obiekty utwardzone:

a) drogi, chodniki, place utwardzone, pasy ppoż. w kompleksach nieruchomości wojskowych, lotniskowych z wyłączeniem lit. g, na terenach parku sprzętu technicznego, portu wojennego z nabrzeżami portowymi włącznie z pirsami oraz chodniki zewnętrzne przyległe do granic tych kompleksów – za utrzymanie czystości odpowiada administrator nieruchomości wojskowej,

b) drogi, chodniki, płaszczyzny utwardzone, pasy ppoż. w obiektach specjalnych, w tym chodniki zewnętrzne przyległe do granic tych kompleksów – za utrzymanie czystości odpowiada administrator nieruchomości wojskowej,

c) drogi, chodniki, place utwardzone, pasy ppoż. w poligonowych obiektach szkoleniowych (w szczególności: place treningów ogniowych, strzelnice, ośrodki szkolenia taktycznego-ogniowego, ośrodki sprawności fizycznej, ośrodki szkolenia chemicznego, pasy ćwiczeń taktycznych) – za utrzymanie czystości odpowiada użytkownik z tym, że środki i sprzęt do utrzymania czystości zabezpiecza administrator nieruchomości wojskowej,

d) drogi, chodniki, place utwardzone, pasy ppoż. w garnizonowych obiektach szkoleniowych (w szczególności: place treningów ogniowych, strzelnice, ośrodki szkolenia taktycznego-ogniowego, ośrodki sprawności fizycznej, ośrodki szkolenia chemicznego, pasy ćwiczeń taktycznych) - za utrzymanie czystości odpowiada administrator nieruchomości wojskowej,

e) drogi, chodniki, place utwardzone, pasy ppoż. w kompleksach magazynowych i składach materiałowych – za utrzymanie czystości odpowiada administrator nieruchomości wojskowej,

f) bocznice kolejowe – za utrzymanie czystości odpowiada administrator nieruchomości wojskowej,

g) sztuczne nawierzchnie lotniskowe (drogi startowe i kołowania, płaszczyzny prób silników, postoju samolotów – przedhangarowe i przedschronowe) – utrzymanie czystości należy do obowiązków użytkownika, w tym wyposażenie w etatowy sprzęt specjalistyczny i materiały,

h) opróżnianie śmietników i wywóz nieczystości stałych z terenu kompleksów nieruchomości wojskowych należy do obowiązków administratora nieruchomości wojskowej,

i) drogi, chodniki, place utwardzone, pasy ppoż. przy pozostałych obiektach (w szczególności kultury i sztuki, ochrony zdrowia, sportu, wypoczynku) użytkowane przez jednostki organizacyjne – za utrzymanie czystości odpowiada administrator nieruchomości wojskowej,

j) trybuny – za utrzymanie czystości odpowiada administrator nieruchomości wojskowej,

k) pomniki, obeliski, tablice okolicznościowe i pamiątkowe – za utrzymanie czystości odpowiada administrator nieruchomości wojskowej;

3) tereny zieleni:

a) kompleksy koszarowe, magazynowe oraz parki sprzętu technicznego, bocznice kolejowe i tereny portów wojennych z nabrzeżami portowymi – za utrzymanie czystości i pielęgnację zieleni, z koszeniem trawy włącznie, odpowiada administrator nieruchomości wojskowej,

b) obiekty specjalne i obronne (fortyfikacyjne) – za utrzymanie czystości i pielęgnację zieleni, z koszeniem trawy włącznie, odpowiada administrator nieruchomości wojskowej,

c) poligonowe obiekty szkoleniowe (w szczególności: place treningów ogniowych, strzelnice, ośrodki sprawności fizycznej, ośrodki szkolenia chemicznego, pasy ćwiczeń taktycznych) – za utrzymanie czystości, z koszeniem trawy włącznie, odpowiada użytkownik z tym, że środki i sprzęt do utrzymania czystości zabezpiecza administrator nieruchomości wojskowej,

d) garnizonowe obiekty szkoleniowe (w szczególności: place treningów ogniowych, strzelnice, ośrodki sprawności fizycznej, ośrodki szkolenia chemicznego, pasy ćwiczeń taktycznych) – za utrzymanie czystości i pielęgnację zieleni, z koszeniem trawy włącznie, odpowiada administrator nieruchomości wojskowej,

e) nawierzchnie naturalne lotniska w szczególności: w polu naziemnego ruchu lotniczego, gruntowe płaszczyzny hamujące, robocze pasy startowe oraz w strefach rozśrodkowania samolotów – za utrzymanie czystości i pielęgnację zieleni odpowiada użytkownik siłami pododdziału obsługi lotniska. W uzasadnionych przypadkach (np. brak specjalistycznego sprzętu do utrzymania terenów zielonych lub niewystarczająca ilości personelu) dopuszcza się realizację tego zadania przez administratora nieruchomości wojskowej. Za utrzymanie czystości i pielęgnację zieleni z koszeniem trawy włącznie w otoczeniu domku startowego, domku pilota, budynku portu lotniczego odpowiada administrator nieruchomości wojskowej,

f) utrzymanie i mineralizacja pasów ppoż. oraz obwodnic wokół magazynów i kompleksów magazynowych – za utrzymanie czystości i pielęgnację zieleni, z koszeniem trawy włącznie, odpowiada administrator nieruchomości wojskowej,

g) w otoczeniu pozostałych obiektów (w szczególności: kultury i sztuki, ochrony zdrowia, sportu, wypoczynku) – za utrzymanie czystości i pielęgnację zieleni odpowiada administrator nieruchomości wojskowej;

4) czynności realizowane w okresie jesieni i zimy:

a) usuwanie liści, odśnieżanie – uprzątnięcie błota, śniegu, lodu i innych zanieczyszczeń z dróg, chodników, placów utwardzonych w kompleksach nieruchomości wojskowych w tym chodników zewnętrznych przyległych do granic tych kompleksów, oraz posypywanie piaskiem lub środkami umożliwiającymi bezpieczne użytkowanie, należy do zakresu działania administratora nieruchomości wojskowej,

b) wykonywanie czynności wymienionych w lit. a, w obiektach specjalnych i obronnych (fortyfikacyjnych), należy do zakresu działania administratora nieruchomości wojskowej,

c) wykonywanie czynności wymienionych w lit. a, w poligonowych obiektach szkoleniowych (w szczególności: place treningów ogniowych, strzelnice, ośrodki szkolenia taktycznego-ogniowego, ośrodki sprawności fizycznej, ośrodki szkolenia chemicznego, pasy ćwiczeń taktycznych) należy do użytkownika z tym, że środki i sprzęt do utrzymania czystości zabezpiecza administrator nieruchomości wojskowej,

d) wykonywanie czynności wymienionych w lit. a, w garnizonowych obiektach szkoleniowych (w szczególności: place treningów ogniowych, strzelnice, ośrodki szkolenia taktycznego-ogniowego, ośrodki sprawności fizycznej, ośrodki szkolenia chemicznego, pasy ćwiczeń taktycznych) należy do administratora nieruchomości wojskowej,

e) odśnieżanie sztucznych nawierzchni lotniskowych (drogi startowe i kołowania, płaszczyzny prób silników, postoju samolotów – przedhangarowe i przedschronowe), należy do obowiązków użytkownika, w tym wyposażenie w etatowy sprzęt specjalistyczny i materiały,

f) odśnieżanie bocznic kolejowych należy do obowiązków administratora nieruchomości wojskowej,

g) (uchylona)

§ 10. Za utrzymanie czystości pomieszczeń i obiektów udostępnianych podmiotom zewnętrznym świadczącym usługi na rzecz jednostek organizacyjnych, odpowiada podmiot świadczący te usługi.

§ 10a. Rozbieżności interpretacyjne w zakresie obszaru odpowiedzialności administratora nieruchomości i użytkownika obiektu rozstrzyga szef właściwego rejonowego (Stołecznego, Wojskowego) zarządu infrastruktury.

Rozdział 3

Postanowienia końcowe

§ 11. W sprawach nieuregulowanych niniejszymi wytycznymi stosuje się przepisy:

1) ustawy z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (Dz. U. z 2016 r. poz. 250, 1020, 1250 i 1920);

2) rozporządzenia Ministra Obrony Narodowej z dnia 19 grudnia 2013 r. w sprawie szczegółowych zadań pełnomocników ochrony w zakresie ochrony informacji niejawnych w jednostkach organizacyjnych podległych Ministrowi Obrony Narodowej lub przez niego nadzorowanych (Dz. U. poz. 1720);

3) decyzji Ministra Obrony Narodowej 0-15/MON z dnia 4 grudnia 2013 r. w sprawie wykazu obiektów specjalnych w resorcie obrony narodowej (niepublikowane);

4) zarządzenie Nr 43/MON Ministra Obrony Narodowej z dnia 25 sierpnia 2011 r. w sprawie sposobu tworzenia i gospodarowania służbowymi pokojami noclegowymi (Dz. Urz. Min. Obr. Nar. poz. 237);

5) Instrukcji o gospodarowaniu wojskowymi bocznicami kolejowymi DU-4.4.1.1. (Szef. Kom. 185/2014), wprowadzonej decyzją Nr 87/Log./P4 Ministra Obrony Narodowej z dnia 12 grudnia 2014 r. w sprawie wprowadzenia do użytku w resorcie obrony narodowej „Instrukcji o gospodarowaniu wojskowymi bocznicami kolejowymi” DU-4.4.1.1 (niepublikowane).

¹⁾ zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2016 r. poz. 961, 1250, 1165, 2255.

²⁾ administrator nieruchomości wojskowej – właściwy terytorialnie wojskowy oddział gospodarczy (WOG), jak również jednostka pełniąca funkcję WOG.