Akt prawny
obowiązujący
Wersja aktualna od 2024-10-22
Wersja aktualna od 2024-10-22
obowiązujący
Departament Prawny
DECYZJA NR 233/MON
MINISTRA OBRONY NARODOWEJ
z dnia 15 lipca 2016 r.
w sprawie organizacji Wojskowej Służby Prawnej
(ostatnia zmiana: DUMON. z 2024 r., poz. 162)
Na podstawie art. 4 pkt 4 ustawy z dnia 14 grudnia 1995 r. o urzędzie Ministra Obrony Narodowej (Dz. U. z 2013 r. poz. 189 i 852 oraz z 2014 r. poz. 932), art. 82 Protokołu dodatkowego do Konwencji genewskich z dnia 12 sierpnia 1949 r., dotyczącego ochrony ofiar międzynarodowych konfliktów zbrojnych (Protokół I), sporządzonego w Genewie dnia 8 czerwca 1977 r. (Dz. U. z 1992 r. poz. 175 oraz z 2015 r. poz. 1056) oraz § 2 pkt 14 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 9 lipca 1996 r. w sprawie szczegółowego zakresu działania Ministra Obrony Narodowej (Dz. U. poz. 426 oraz z 2014 r. poz. 933), ustala się, co następuje:
§ 1. Użyte w decyzji określenia oznaczają:
1) [1] jednostka - komórkę organizacyjną Ministerstwa Obrony Narodowej lub jednostkę organizacyjną podległą Ministrowi Obrony Narodowej lub przez niego nadzorowaną, z wyłączeniem Agencji Mienia Wojskowego oraz jednostek organizacyjnych nadzorowanych:
a) z tytułu pełnienia w nich służby wojskowej przez żołnierzy zawodowych,
b) dla których Minister Obrony Narodowej jest organem założycielskim;
2) kierownik - dowódcę, dyrektora, szefa oraz komendanta-rektora.
§ 2. W jednostkach tworzy się Wojskową Służbą Prawną.
§ 3. Nadzór nad Wojskową Służbą Prawną sprawuje Minister Obrony Narodowej.
§ 4. Szefem Wojskowej Służby Prawnej jest Dyrektor Departamentu Prawnego Ministerstwa Obrony Narodowej.
§ 5. 1. Szef Wojskowej Służby Prawnej może wyznaczyć żołnierza zawodowego lub członka korpusu służby cywilnej, wpisanego na listę radców prawnych lub adwokatów, na Zastępcę Szefa Wojskowej Służby Prawnej.
2. Zastępca Szefa Wojskowej Służby Prawnej wykonuje zadania powierzone przez Szefa Wojskowej Służby Prawnej, z wyjątkiem spraw, o których mowa w § 10, 11, 19 i 20.
§ 6. W skład Wojskowej Służby Prawnej wchodzą osoby pełniące służbę lub zatrudnione w ramach stosunku pracy, na stanowiskach w obsłudze prawnej, zwane dalej „doradcami prawnymi”.
§ 7. [2] Podstawowymi zadaniami Wojskowej Służby Prawnej jest:
1) prawna ochrona interesów resortu obrony narodowej;
2) wspieranie kierowników w wykonywaniu zadań służbowych zgodnie z obowiązującym stanem prawnym;
3) wsparcie prawne żołnierzy objętych postępowaniami karnymi wszczętymi w następstwie zdarzeń zaistniałych w związku lub podczas wykonywania zadań lub czynności służbowych;
4) udzielanie pomocy prawnej żołnierzom w przypadku pokrzywdzenia przestępstwem, o którym mowa w art. 222, art. 223 lub art. 226 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks karny (Dz. U. z 2024 r. poz. 17 i 1228).
§ 8. Zadania, o których mowa w § 7 pkt 1 i 2, realizowane są, w szczególności przez: [3]
1) udzielanie porad prawnych;
2) sporządzanie opinii prawnych;
3) sporządzanie pism procesowych;
4) sprawowanie zastępstwa procesowego;
5) inicjowanie i dokonywanie ocen skuteczności funkcjonowania prawa oraz opracowywanie informacji i wniosków wynikających z tych ocen;
6) ocenę prawną wniosków i postulatów, dotyczących propozycji zmiany, uchylenia lub wydania nowych aktów prawnych;
7) inicjowanie i koordynowanie procesu legislacyjnego nad projektami aktów mających charakter źródeł prawa powszechnie obowiązującego i prawa wewnętrznego;
8) zapewnianie obsługi prawnej w rozumieniu art. 82 Protokołu dodatkowego do Konwencji genewskich z dnia 12 sierpnia 1949 r., dotyczącego ochrony ofiar międzynarodowych konfliktów zbrojnych (Protokół I), sporządzonego w Genewie dnia 8 czerwca 1977 r.;
9) udział w negocjowaniu i opracowywaniu projektów umów z partnerami zagranicznymi, o których mowa w przepisach w sprawie działalności legislacyjnej w resorcie obrony narodowej;
10) ochronę interesów jednostek w zakresie dochodzenia roszczeń odszkodowawczych;
11) badanie zasadności zgłaszanych roszczeń odszkodowawczych i przedstawianie wniosków co do sposobu ich załatwienia;
12) informowanie o stwierdzonych przypadkach naruszeń prawa i skutkach tych naruszeń;
13) popularyzowanie prawa, w tym zwłaszcza „Międzynarodowego Prawa Humanitarnego Konfliktów Zbrojnych”.
§ 8a. [4] 1. Zadania, o których mowa w § 7 pkt 3 i 4, realizowane są przez Zespół Ochrony Praw Żołnierzy podlegający bezpośrednio Szefowi Centralnego Wojskowego Centrum Rekrutacji oraz podmioty wybrane w konkursie, o którym mowa w § 10 ust. 2, w szczególności, przez:
1) poinformowanie żołnierza o obowiązującym stanie prawnym oraz przysługujących mu uprawnieniach lub spoczywających na nim obowiązkach, w tym w związku z toczącym się postępowaniem przygotowawczym albo sądowym lub
2) udzielenie informacji żołnierzowi o sposobach rozwiązania jego problemu prawnego, w tym sporządzenie projektów pism niezbędnych dla realizacji przysługujących mu uprawnień lub spoczywających na nim obowiązkach.
2. Zadania, o których mowa w § 7 pkt 3 i 4, w zakresie reprezentowania przed urzędami i sądami w charakterze pełnomocnika lub obrońcy, realizowane są przez podmioty, wybrane w konkursie, o którym mowa w § 10 ust. 2. W przypadkach określonych w § 7 pkt 3, reprezentowanie przed urzędami i sądami w charakterze pełnomocnika lub obrońcy następuje w uzasadnionych przypadkach. Decyzję w tej sprawie podejmuje Szef Centralnego Wojskowego Centrum Rekrutacji.
§ 9. Świadczenie pomocy prawnej w jednostkach powinni realizować doradcy prawni pełniący służbę wojskową lub zatrudnieni w tych jednostkach w ramach stosunku pracy.
§ 10. [5] 1. W szczególnie uzasadnionych przypadkach Szef Wojskowej Służby Prawnej może wyrazić zgodę na zawarcie umowy o świadczenie obsługi prawnej z podmiotami uprawnionymi do świadczenia pomocy prawnej na podstawie ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o radcach prawnych (Dz. U. z 2024 r. poz. 499) lub ustawy z dnia 26 maja 1982 r. - Prawo o adwokaturze (Dz. U. z 2022 r. poz. 1184, 1268 i 1860).
2. Wsparcie prawne żołnierzy, o którym mowa w § 7 pkt 3, oraz świadczenie pomocy prawnej w przypadku, o którym mowa w § 7 pkt 4, może zostać powierzone podmiotom, o których mowa w ust. 1, wybranym w konkursie przeprowadzonym przez Szefa Centralnego Wojskowego Centrum Rekrutacji. Zgoda Szefa Wojskowej Służby Prawnej nie jest wymagana.
§ 11. 1. Wysokość wynagrodzenia za usługi świadczone przez podmioty, o których mowa w § 10, nie powinna przekraczać średniego poziomu wynagrodzenia etatowego doradcy prawnego żołnierza zawodowego pełniącego służbę w resorcie obrony narodowej.
2. Dyrektor Departamentu Kadr, w terminie do dnia 31 stycznia każdego roku, informuje Szefa Wojskowej Służby Prawnej o poziomie średniego wynagrodzenia, za rok poprzedni, etatowego doradcy prawnego żołnierza zawodowego pełniącego służbę w resorcie obrony narodowej.
3. W uzasadnionych przypadkach Szef Wojskowej Służby Prawnej może wyrazić zgodę na odstąpienie od zasady, o której mowa w ust. 1.
§ 12. Przedstawicielami Wojskowej Służby Prawnej są:
1) Szef Wojskowej Służby Prawnej;
2) Zastępca Szefa Wojskowej Służby Prawnej;
2) szefowie komórek prawnych w jednostkach;
3) doradcy prawni pełniący służbę wojskową lub zatrudnieni w ramach stosunku pracy na samodzielnych stanowiskach albo w komórkach prawnych.
§ 13. Przedstawiciele Wojskowej Służby Prawnej podlegają bezpośrednio:
1) Szef Wojskowej Służby Prawnej - Ministrowi Obrony Narodowej;
2) szefowie komórek prawnych oraz doradcy prawni pełniący służbę wojskową albo zatrudnieni w ramach stosunku pracy na samodzielnych stanowiskach - kierownikom jednostek, w których pełnią służbę wojskową albo są zatrudnieni w ramach stosunku pracy
3) doradca prawny - kierownikowi albo szefowi komórki prawnej.
§ 14. Do zadań Szefa Wojskowej Służby Prawnej należy w szczególności:
1) inicjowanie, po uzyskaniu opinii kierownika, procedur wyznaczania lub zwalniania doradców prawnych ze stanowisk służbowych;
2) nadzór w zakresie organizacji Wojskowej Służby Prawnej;
3) opiniowanie jakości świadczonej obsługi prawnej w jednostkach;
4) wydawanie wytycznych w sprawach obejmujących swoim zakresem działalność Wojskowej Służby Prawnej;
5) współdziałanie w doskonaleniu zawodowym doradców prawnych;
6) zlecanie szefom komórek prawnych i doradcom prawnym na samodzielnych stanowiskach prowadzenia spraw w postępowaniu sądowym, administracyjnym i przed Trybunałem Konstytucyjnym oraz dokonywania innych czynności z zakresu pomocy prawnej.
§ 15. Szef Wojskowej Służby Prawnej może występować do właściwego kierownika jednostki o wszczęcie działań zmierzających do wyeliminowania niewłaściwie świadczonej obsługi prawnej. Kierownik jednostki zobowiązany jest do podjęcia odpowiednich działań oraz do pisemnego poinformowania Szefa Wojskowej Służby Prawnej o efekcie podjętych działań.
§ 16. Do zadań szefa komórki prawnej należy w szczególności:
1) inicjowanie, po uzyskaniu opinii kierownika, procedur wyznaczania lub zwalniania doradców prawnych ze stanowisk służbowych we własnej komórce i w podległych - w strukturze dowodzenia wojsk - jednostkach;
2) koordynowanie działalności obsługi prawnej w jednostkach podległych właściwym kierownikom;
3) opiniowanie jakości świadczonej obsługi prawnej w jednostkach podległych właściwym kierownikom;
4) organizowanie, z własnej inicjatywy oraz na polecenie kierownika lub na wniosek Szefa Wojskowej Służby Prawnej, szkolenia doradców prawnych.
§ 17. Do zadań doradcy prawnego, z zastrzeżeniem §17a, należy w szczególności: [6]
1) opiniowanie pod względem prawnym prawidłowości wykonywania czynności w obsługiwanych jednostkach;
2) informowanie kierowników obsługiwanych jednostek o:
a) zmianach w obowiązującym stanie prawnym w zakresie działania tych jednostek,
b) stwierdzonych przypadkach naruszenia prawa i skutkach tych naruszeń.
§ 17a. [7] Do zadań doradcy prawnego pełniącego służbę lub zatrudnionego w Zespole Ochrony Praw Żołnierzy należy, w szczególności:
1) koordynowanie procesu realizacji umów zawartych w wyniku przeprowadzenia konkursu, o którym mowa w § 10 ust. 2, w tym przygotowywanie rocznych sprawozdań dla Szefa Wojskowej Służby Prawnej z ich realizacji;
2) wykonywanie zdań, o których mowa w § 8a ust. 1;
3) popularyzowanie tematyki ochrony praw żołnierzy, w tym inicjowanie procesu legislacyjnego nad projektami aktów mających charakter źródeł prawa powszechnie obowiązującego i prawa wewnętrznego, regulujących prawa żołnierzy wynikające z pełnienia czynnej służby wojskowej.
§ 18. Doradcy prawnemu nie poleca się wykonywania zadań wykraczających poza zakres, o którym mowa w § 7 - § 8a [8] , z wyjątkiem obowiązku uczestnictwa w szkoleniach i ćwiczeniach oraz uzgadniania dokumentów innych niż normatywne, których charakter wymaga udziału tego doradcy.
§ 19. Wniosek w sprawie utworzenia, likwidacji lub zmiany w etacie komórki prawnej oraz wniosek w sprawie utworzenia lub likwidacji stanowiska doradcy prawnego wymaga zgody Szefa Wojskowej Służby Prawnej.
§ 20. Wniosek w sprawie wyznaczenia lub zwolnienia ze stanowiska w Wojskowej Służbie Prawnej wymaga pozytywnej opinii Szefa Wojskowej Służby Prawnej.
§ 21. Kierownicy są zobowiązani do zapewnienia warunków umożliwiających wykonywanie obsługi prawnej w podległych jednostkach, w sposób określony przepisami ustaw oraz decyzji, a w szczególności do:
1) upoważnienia doradców prawnych do stałego i bezpośredniego komunikowania się z kierownikami;
2) umożliwienia doradcom prawnym stałego dostępu do będącego na wyposażeniu jednostek sprzętu informatycznego oraz oprogramowania, w szczególności zapewniającego dostęp do programów informacji prawnych;
3) umożliwienia doradcom prawnym udziału w szkoleniach, o ile nie będzie to kolidowało z właściwym zapewnieniem obsługi prawnej jednostki.
§ 22. Prawa i obowiązki doradców prawnych pełniących służbę wojskową lub zatrudnionych na stanowiskach radców prawnych reguluje ustawa z dnia 6 lipca 1982 r. o radcach prawnych.
§ 23. 1. Do umów o świadczenie obsługi prawnej z podmiotami uprawnionymi do świadczenia pomocy prawnej na podstawie ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o radcach prawnych lub ustawy z dnia 26 maja 1982 r. - Prawo o adwokaturze zawartych przed dniem wejścia w życie decyzji zastosowanie mają dotychczasowe przepisy.
2. Aneksowanie umów, o których mowa w ust. 1, wymaga zgody, o której mowa w § 10.
§ 24. Traci moc decyzja Nr 419/MON Ministra Obrony Narodowej z dnia 20 października 2006 r. w sprawie organizacji służby obsługi prawnej w komórkach organizacyjnych Ministerstwa Obrony Narodowej i jednostkach organizacyjnych podległych Ministrowi Obrony Narodowej oraz w niektórych jednostkach organizacyjnych przez niego nadzorowanych (Dz. Urz. Min. Obr. Nar. poz. 255 i 271 oraz z 2007 r. poz. 154 i 253).
§ 25. Decyzja wchodzi w życie z dniem ogłoszenia.
[1] § 1 pkt 1 w brzmieniu ustalonym przez § 1 pkt 1 decyzji nr 127/MON Ministra Obrony Narodowej z dnia 22 października 2024 r. zmieniającej decyzję w sprawie organizacji Wojskowej Służby Prawnej (Dz.Urz.MON. poz. 162). Zmiana weszła w życie 22 października 2024 r.
[2] § 7 w brzmieniu ustalonym przez § 1 pkt 2 decyzji nr 127/MON Ministra Obrony Narodowej z dnia 22 października 2024 r. zmieniającej decyzję w sprawie organizacji Wojskowej Służby Prawnej (Dz.Urz.MON. poz. 162). Zmiana weszła w życie 22 października 2024 r.
[3] § 8 w brzmieniu ustalonym przez § 1 pkt 3 decyzji nr 127/MON Ministra Obrony Narodowej z dnia 22 października 2024 r. zmieniającej decyzję w sprawie organizacji Wojskowej Służby Prawnej (Dz.Urz.MON. poz. 162). Zmiana weszła w życie 22 października 2024 r.
[4] § 8a dodany przez § 1 pkt 4 decyzji nr 127/MON Ministra Obrony Narodowej z dnia 22 października 2024 r. zmieniającej decyzję w sprawie organizacji Wojskowej Służby Prawnej (Dz.Urz.MON. poz. 162). Zmiana weszła w życie 22 października 2024 r.
[5] § 10 w brzmieniu ustalonym przez § 1 pkt 5 decyzji nr 127/MON Ministra Obrony Narodowej z dnia 22 października 2024 r. zmieniającej decyzję w sprawie organizacji Wojskowej Służby Prawnej (Dz.Urz.MON. poz. 162). Zmiana weszła w życie 22 października 2024 r.
[6] § 17 w brzmieniu ustalonym przez § 1 pkt 6 decyzji nr 127/MON Ministra Obrony Narodowej z dnia 22 października 2024 r. zmieniającej decyzję w sprawie organizacji Wojskowej Służby Prawnej (Dz.Urz.MON. poz. 162). Zmiana weszła w życie 22 października 2024 r.
[7] § 17a dodany przez § 1 pkt 7 decyzji nr 127/MON Ministra Obrony Narodowej z dnia 22 października 2024 r. zmieniającej decyzję w sprawie organizacji Wojskowej Służby Prawnej (Dz.Urz.MON. poz. 162). Zmiana weszła w życie 22 października 2024 r.
[8] § 18 w brzmieniu ustalonym przez § 1 pkt 8 decyzji nr 127/MON Ministra Obrony Narodowej z dnia 22 października 2024 r. zmieniającej decyzję w sprawie organizacji Wojskowej Służby Prawnej (Dz.Urz.MON. poz. 162). Zmiana weszła w życie 22 października 2024 r.
