Na podstawie art. 5b ust. 1 ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie (Dz. U. z 2016 r. poz. 239 i 395) zarządza się, co następuje:

Załącznik do zarządzenia Nr 18/MON Ministra Obrony Narodowej
z dnia 23 czerwca 2016 r. (poz. 113)

PROGRAM WSPÓŁPRACY MINISTRA OBRONY NARODOWEJ
Z ORGANIZACJAMI POZARZĄDOWYMI
ORAZ
PODMIOTAMI WYMIENIONYMI W ART. 3 UST. 3 USTAWY
O DZIAŁALNOŚCI POŻYTKU PUBLICZNEGO I O WOLONTARIACIE W 2016 R.

Spis treści:

1. Cel główny i cele szczegółowe Programu

2. Zakres przedmiotowy Programu

3. Zasady współpracy

4. Formy współpracy

5. Okres realizacji Programu

6. Priorytetowe zadania publiczne

7. Sposób realizacji Programu

8. Wysokość środków planowanych na realizację Programu

9. Tryb powoływania i zasady działania komisji konkursowych do opiniowania ofert w otwartych konkursach ofert

10. Sposób oceny realizacji Programu

11. Informacja o sposobie tworzenia Programu oraz o przebiegu konsultacji (sposób powstania dokumentu)

1. Cel główny i cele szczegółowe Programu

Celem głównym programu współpracy resortu obrony narodowej z organizacjami pozarządowymi oraz podmiotami wymienionymi w art. 3 ust. 3 ustawy o działalności pożytku publicznego i wolontariacie w 2016 r., zwanego dalej „Programem”, jest budowanie społecznego zaplecza Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej i zwiększenie świadomości społecznej o obywatelskiej odpowiedzialności za bezpieczeństwo państwa.

Celami szczegółowymi Programu są:

1) podniesienie poziomu akceptacji polityki obronnej państwa oraz aktywizacja organizacji pozarządowych do podejmowania działań na rzecz obronności;

2) zintensyfikowanie działalności organizacji pozarządowych na rzecz obronności państwa poprzez programowe, organizacyjne i logistyczne wspieranie przedsięwzięć podejmowanych przez ww. organizacje;

3) wzmocnienie aktywności społecznej w procesie edukacji obronnej i patriotycznej, szczególnie w upowszechnianiu nowoczesnych form edukacji obronnej społeczeństwa (w tym przygotowanie młodzieży do służby przygotowawczej w Siłach Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej).

Stopień realizacji wskazanych celów określić będzie można w szczególności w oparciu o wartości przedstawionych w poniższej tabeli mierników, osiągnięte na koniec 2016 r.

Oczekiwanym rezultatem realizacji Programu jest zwiększenie zaangażowania społecznego na rzecz obronności państwa, szczególnie poprzez wzrost aktywności organizacji pozarządowych w dążeniu do realizacji wskazanych wyżej celów.

2. Zakres przedmiotowy Programu

Współpraca resortu obrony narodowej z organizacjami pozarządowymi i podmiotami wymienionymi w art. 3 ust. 3 ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie, zwanych dalej „organizacjami pozarządowymi”, odbywa się w oparciu o przepisy następujących aktów prawnych:

1) ustawa z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie (Dz. U. z 2016 r. poz. 239 i 395);

2) ustawa z dnia 10 lipca 2015 r. o Agencji Mienia Wojskowego (Dz. U. z 2015 r. poz. 1322 i 1830);

3) ustawa z dnia 7 kwietnia 1989 r. Prawo o stowarzyszeniach (Dz. U. z 2015 r. poz. 1393, 1923);

4) ustawa z dnia 30 maja 1989 r. o izbach gospodarczych (Dz. U. z 2009 r. Nr 84, poz. 710 oraz z 2014 r. poz. 1662);

5) decyzja Nr 212/MON Ministra Obrony Narodowej z dnia 29 kwietnia 2008 r. w sprawie działalności promocyjnej w resorcie obrony narodowej (Dz. Urz. Min. Obr. Nar. z 2008 r. Nr 9, poz. 117, z 2010 r. Nr 10, poz. 111, z 2013 r. poz. 361 i z 2014 r. poz. 80);

6) decyzja Nr 187/MON Ministra Obrony Narodowej z dnia 9 czerwca 2009 r. w sprawie wprowadzenia zasad współpracy resortu obrony narodowej z organizacjami pozarządowymi i innymi partnerami społecznymi (Dz. Urz. Min. Obr. Nar. z 2009 r. Nr 12, poz. 131, z 2011 r. Nr 9, poz. 121 i Nr 13, poz. 185 oraz z 2013 r. poz. 347);

7) decyzja Nr 230/MON Ministra Obrony Narodowej z dnia 30 czerwca 2010 r. w sprawie użytkowania w resorcie obrony narodowej pojazdów grupy eksploatacyjnej (Dz. Urz. Min. Obr. Nar. z 2010 r. Nr 13, poz. 164, z 2012 r. poz. 56 oraz z 2013 r. poz. 349);

8) decyzja Nr 230/MON Ministra Obrony Narodowej z dnia 20 czerwca 2011 r. w sprawie gospodarowania niektórymi składnikami mienia Skarbu Państwa będącego we władaniu komórek organizacyjnych Ministerstwa Obrony Narodowej i jednostek podległych Ministrowi Obrony Narodowej lub przez niego nadzorowanych (Dz. Urz. Min. Obr. Nar. z 2011 r. Nr 13, poz. 185, z 2013 r. poz. 165 i 384, z 2014 r. poz. 184 i 409 oraz z 2015 r. poz. 243);

9) decyzja Nr 205/MON Ministra Obrony Narodowej z dnia 10 lipca 2012 r. w sprawie wprowadzenia regulaminu obejmowania patronatu honorowego przez Ministra Obrony Narodowej lub jego uczestnictwa w komitecie honorowym (Dz. Urz. Min. Obr. Nar. z 2012 r. poz. 269, z 2013 r. poz. 371 oraz z 2014 r. poz. 79);

10) decyzja Nr 55/MON Ministra Obrony Narodowej z dnia 8 marca 2013 r. w sprawie zasad działalności klubów wojskowych (Dz. Urz. Min. Obr. Nar. z 2013 r. poz. 63 i 385);

11) decyzja Nr 310/MON Ministra Obrony Narodowej z dnia 4 sierpnia 2015 r. w sprawie zasad i trybu zlecania zadań publicznych przez Ministra Obrony Narodowej (Dz. Urz. Min. Obr. Nar. z 2015 r. poz. 232 oraz z 2016 r. poz. 36).

Współpraca prowadzona jest poprzez:

1) zlecanie zadań publicznych organizacjom pozarządowym;

2) wspieranie rzeczowe organizacji pozarządowych poprzez nieodpłatne przekazywanie mienia ruchomego Skarbu Państwa niewykorzystywanego przez jednostki organizacyjne podległe Ministrowi Obrony Narodowej lub przez niego nadzorowane;

3) udzielanie organizacjom pozarządowym wsparcia logistycznego i organizacyjnego w realizacji przedsięwzięć w dziedzinie obronności;

4) wspieranie partnerów społecznych, w rozumieniu przepisów decyzji Nr 187/MON Ministra Obrony Narodowej z dnia 9 czerwca 2009 r., w wykonywaniu zadań wynikających z porozumień o współpracy z Ministrem Obrony Narodowej lub z kierownikami jednostek organizacyjnych;

5) opracowywanie i przygotowywanie dokumentacji oraz materiałów szkoleniowych dla partnerów społecznych, w celu wsparcia procesu edukacji i szkolenia proobronnego członków organizacji pozarządowych oraz młodzieży szkolnej.

Wspieranie działalności organizacji pozarządowych odbywa się również przy zaangażowaniu jednostek wojskowych i instytucji nadzorowanych lub podległych Ministrowi Obrony Narodowej, m.in. Akademii Obrony Narodowej, Wojskowej Akademii Technicznej im. Jarosława Dąbrowskiego, Wyższej Szkoły Oficerskiej Wojsk Lądowych im. generała Tadeusza Kościuszki we Wrocławiu, Wyższej Szkoły Oficerskiej Sił Powietrznych, Akademii Marynarki Wojennej im. Bohaterów Westerplatte w Gdyni, Wojskowego Centrum Edukacji Obywatelskiej, Centrum Weterana Działań poza Granicami Państwa, Biura do Spraw Proobronnych, Centralnej Biblioteki Wojskowej, Muzeum Wojska Polskiego w Warszawie, a także Sztabu Generalnego Wojska Polskiego, Dowództwa Generalnego Rodzajów Sił Zbrojnych, Dowództwa Operacyjnego Rodzajów Sił Zbrojnych, Komendy Głównej Żandarmerii Wojskowej i Dowództwa Garnizonu Warszawa, wraz z podległymi jednostkami organizacyjnymi.

3. Zasady współpracy

Współpraca organizacji pozarządowych z organami administracji rządowej powinna być realizowana z zachowaniem zasad:

1) pomocniczości – jak największa liczba zadań i problemów pozostających w sferze obronności państwa, powinna być rozwiązywana na możliwie najniższym szczeblu społecznym, m.in. przez organizacje pozarządowe. W myśl tej zasady, resort obrony narodowej realizuje te zadania, z którymi obywatele nie są w stanie poradzić sobie sami;

2) partnerstwa – organizacje pozarządowe biorą udział w definiowaniu potrzeb w sferze obronności państwa, określaniu sposobów ich zaspakajania oraz realizacji zadań publicznych. Wspólne cele osiągane są w ścisłej, partnerskiej współpracy, przy jednoczesnym oczekiwaniu ze strony organu administracji rządowej wysokich standardów działania organizacji pozarządowych;

3) planowego działania – wspólne działania organu administracji rządowej i organizacji pozarządowych realizowane są w sposób planowy, zapewniający harmonijne i efektywne osiąganie wyznaczonych celów;

4) efektywności – poprzez wybór najbardziej efektywnych sposobów realizacji zadań publicznych przez organizacje pozarządowe, przy zachowaniu zasady racjonalnego wydatkowania środków publicznych. Efektywność współpracy wiąże się również z respektowaniem przez organizacje pozarządowe obowiązujących przepisów prawa regulujących wzajemną współpracę, terminowością oraz wywiązywaniem się z obowiązku rozliczenia finansowego i sprawozdawczości;

5) uczciwej konkurencji – poprzez równorzędne traktowanie wszystkich organizacji pozarządowych, m.in. w dostępie do informacji, stosowaniu jednakowych kryteriów oceny dla podmiotów konkurujących o realizację zadań publicznych, eliminowanie konfliktów interesów w zakresie wyłaniania realizatorów, jak również realizacji zadań publicznych, a także w innych formach wspierania ich działalności;

6) jawności – działania organu administracji publicznej są jawne, a wszelkie możliwości współpracy z organizacjami pozarządowymi powinny być powszechnie znane, dostępne, jasne i zrozumiałe pod względem procedur, kryteriów podejmowania decyzji, celów, wysokości środków przeznaczonych na realizację zadań publicznych, kontroli i oceny realizacji zadań;

7) suwerenności stron – respektowanie przez organ administracji publicznej niezależności i odrębności organizacji pozarządowych jako form zrzeszania się obywateli w konkretnych celach.

4. Formy współpracy, w tym te, o których mowa w art. 5 ust. 2 ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie

Współpraca resortu obrony narodowej z organizacjami pozarządowymi obejmuje zarówno sferę działań finansowych, jak i pozafinansowych.

W 2016 r. współpraca będzie się odbywała w następujących formach:

1) współpracy pozafinansowej resortu obrony narodowej z organizacjami pozarządowymi, koncentrującej się przede wszystkim na:

a) wykonywaniu zadań wynikających z porozumień o współpracy, zawartych pomiędzy partnerami społecznymi a Ministrem Obrony Narodowej lub kierownikami jednostek organizacyjnych,

b) logistycznym i merytorycznym wspieraniu przedsięwzięć organizacji pozarządowych, w oparciu o plany współpracy jednostek organizacyjnych z partnerami społecznymi lub poza planami współpracy, po spełnieniu wymogów określonych w przyjętej procedurze,

c) nieodpłatnym przekazywaniu mienia ruchomego Skarbu Państwa niewykorzystywanego przez jednostki organizacyjne podległe Ministrowi Obrony Narodowej lub przez niego nadzorowane,

d) obejmowaniu patronatami honorowymi przedsięwzięć realizowanych przez partnerów społecznych,

e) wzajemnym informowaniu się przez obie stronu Programu o planowanych kierunkach działalności.

Wielopoziomowa struktura organizacyjna resortu obrony narodowej umożliwia prowadzenie współpracy pozafinansowej zarówno na szczeblu centralnym, poprzez obejmowanie patronatów oraz zawieranie porozumień o współpracy i nieodpłatne przekazywanie mienia ruchomego Skarbu Państwa przez Ministra Obrony Narodowej, jak i lokalnym, poprzez udzielanie wsparcia merytorycznego i logistycznego przez kierowników jednostek organizacyjnych.

Objęcie patronatem honorowym Ministra Obrony Narodowej lub jego uczestnictwo w komitecie honorowym są wyróżnieniami przyznawanymi najważniejszym przedsięwzięciom, bezpośrednio związanym z obronnością państwa i funkcjonowaniem Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej. Ministerstwo Obrony Narodowej zachęca osoby, organizacje i instytucje do występowania o takie wyróżnienia dla przedsięwzięć, które przyczyniają się do popularyzowania postaw patriotycznych i obywatelskich. Minister Obrony Narodowej może powierzyć sprawowanie patronatu honorowego innym osobom z kierownictwa resortu obrony narodowej oraz kierownikom jednostek organizacyjnych resortu obrony narodowej, w zależności od merytorycznego zakresu, rangi lub zasięgu terytorialnego danego przedsięwzięcia. Minister Obrony Narodowej nie obejmuje patronatem honorowym wydarzeń objętych Patronatem Honorowym Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej, ponieważ Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej sprawuje patronat honorowy jako patron jedyny i wyłączny (w komitetach honorowych pełni funkcję Przewodniczącego).

Porozumienia o współpracy Ministra Obrony Narodowej, co do zasady, podpisywane są z organizacjami pozarządowymi i innymi partnerami społecznymi, których działalność statutowa ma zasięg ogólnopolski i w szczególności ukierunkowana jest na umacnianie systemu obronnego państwa. Porozumienia te potwierdzają wolę rozwijania stałej współpracy. Określają także szczegółowo warunki współdziałania i wzajemne zobowiązania oraz angażują partnerów społecznych do wykonania konkretnych zadań z zakresu obronności, przy wsparciu resortu obrony narodowej. Organizacje pozarządowe i inni partnerzy społeczni mogą wystąpić o zawarcie porozumienia o współpracy zarówno z Ministrem Obrony Narodowej, jak i kierownikiem jednostki organizacyjnej, z którą prowadzona jest współpraca.

Sposób i tryb zawierania porozumień o współpracy z Ministrem Obrony Narodowej określa „Procedura rozpatrzenia wniosku o zawarcie porozumienia o współpracy z Ministrem Obrony Narodowej” dostępna na stronie internetowej www.wojsko-polskie.pl.

Ważną formą pozafinansowego wspierania organizacji pozarządowych jest nieodpłatne przekazywanie na ich rzecz mienia ruchomego Skarbu Państwa niewykorzystywanego przez jednostki organizacyjne podległe Ministrowi Obrony Narodowej lub przez niego nadzorowane. Mienie to ma służyć partnerom społecznym, którzy je otrzymają, w realizowaniu celów społecznych bezpośrednio lub pośrednio związanych z obronnością i bezpieczeństwem.

Minister Obrony Narodowej, wychodząc naprzeciw oczekiwaniom podmiotów społecznych, umożliwia także podjęcie współpracy prowadzonej bezpośrednio, na poziomie lokalnym przez kierowników jednostek organizacyjnych na podstawie rocznych planów współpracy. Plany współpracy z partnerami społecznymi służą harmonijnemu wspieraniu inicjatyw społecznych, m.in. poprzez udzielanie im pomocy merytorycznej, aktywne uczestnictwo przedstawicieli resortu obrony narodowej w przedsięwzięciach partnera społecznego, udostępnianie uzbrojenia i sprzętu wojskowego, pomieszczeń, poligonów, hal sportowych, strzelnic oraz innych nieruchomości lub ich części, niezbędnych do realizacji przedsięwzięć, a także udział żołnierzy w tych inicjatywach;

2) współpracy finansowej resortu obrony narodowej z organizacjami pozarządowymi, która prowadzona jest poprzez zlecanie zadań publicznych w formie powierzenia lub wspierania na zasadach określonych w ustawie o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie. Podstawą zlecania zadań publicznych są Ogłoszenia Otwartych Konkursów Ofert, które są publikowane na stronie www.bip.mon.gov.pl, www.wojsko-polskie.pl oraz umieszczane na tablicach ogłoszeń w siedzibie organu.

Zadania są realizowane w oparciu o umowy podpisywane między zleceniobiorcą a Ministrem Obrony Narodowej.

Resort obrony narodowej nie zawiera umów wieloletnich.

Ministerstwo Obrony Narodowej zleca realizację zadań publicznych przede wszystkim w niżej wymienionych sferach:

a) obronności państwa i działalności Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej,

b) podtrzymywania i upowszechniania tradycji narodowej, pielęgnowania polskości oraz rozwoju świadomości narodowej, obywatelskiej i kulturowej,

c) wspierania i upowszechniania kultury fizycznej.

Zleceniobiorcy, którzy otrzymali dotację na realizację zadań zleconych, zobowiązani są do przedłożenia sprawozdania z wykonania tego zadania oraz informowania o otrzymanym wsparciu w trakcie jego realizacji, jak również do zamieszczania na materiałach promujących zadanie logo Ministerstwa Obrony Narodowej oraz znaku promocyjnego Wojska Polskiego.

Minister Obrony Narodowej może przeprowadzić ocenę realizacji zadania w trakcie jego trwania, a także kontrolę realizacji, po jego zakończeniu. Kryteria powyższych działań to:

a) stopień realizacji zadania,

b) efektywność, rzetelność i jakość realizacji zadania,

c) prawidłowość wykorzystania środków publicznych otrzymanych na realizację zadania,

d) prowadzenie dokumentacji związanej z realizacją zadania.

5. Okres realizacji Programu

Program współpracy resortu obrony narodowej z organizacjami pozarządowymi oraz podmiotami wymienionymi w art. 3 ust. 3 ustawy o działalności pożytku publicznego i wolontariacie w 2016 r. jest programem rocznym i będzie realizowany w 2016 r.

6. Priorytetowe zadania publiczne

W 2016 r. obowiązywać będą następujące priorytetowe zadania Programu:

1) wspieranie organizacji pozarządowych statutowo realizujących programy edukacji obronnej obywateli, ze szczególnym uwzględnieniem organizacji zrzeszających młodzież szkolną i akademicką, w tym uczniów tzw. klas mundurowych realizujących innowację pedagogiczną „Edukacja dla bezpieczeństwa”;

2) wspieranie organizacji proobronnych w zakresie realizacji zadań służących wzmocnieniu systemu obronnego państwa, w tym szkolenia proobronnego ich członków;

3) promowanie służby wojskowej, w tym służby w Narodowych Siłach Rezerwowych, a także wspieranie doskonalenia żołnierzy rezerwy;

4) podtrzymywanie tradycji narodowych, upowszechnianie rocznic historycznych oraz wydarzeń związanych z chlubnymi tradycjami i historią oręża polskiego;

5) wspieranie działalności na rzecz byłych żołnierzy, weteranów, kombatantów i uczestników misji poza granicami kraju, a także ich rodzin;

6) wspieranie kultury fizycznej w Siłach Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej poprzez upowszechnianie sportu wyczynowego i powszechnego.

7. Sposób realizacji Programu

Obszar współpracy pozafinansowej

1. Wykonywanie zadań wynikających z porozumień o współpracy zawartych pomiędzy partnerami społecznymi a Ministrem Obrony Narodowej lub kierownikami jednostek organizacyjnych

Obowiązujące przepisy umożliwiają partnerom społecznym zawieranie z Ministrem Obrony Narodowej i kierownikami jednostek organizacyjnych porozumień o współpracy, potwierdzających wolę rozwijania stałej współpracy. Porozumienia określają szczegółowo warunki współdziałania i wzajemne zobowiązania, a także angażują organizacje pozarządowe i innych partnerów społecznych do wykonywania konkretnych zadań z zakresu obronności, przy wsparciu resortu obrony narodowej.

Wniosek o zawarcie porozumienia o współpracy składa się do Ministra Obrony Narodowej lub kierownika jednostki organizacyjnej, w zależności od tego, z którym podmiotem partner społeczny chce zawrzeć porozumienie.

Partner społeczny, który zawarł porozumienie o współpracy z Ministrem Obrony Narodowej, obowiązany jest do 31 marca każdego roku złożyć informację o realizacji zapisów porozumienia w roku poprzednim. W przypadku porozumień o współpracy z kierownikami jednostek organizacyjnych obowiązek ten należy spełnić do 31 stycznia każdego roku.

2. Logistyczne i merytoryczne wspieranie przedsięwzięć organizacji pozarządowych w oparciu o plany współpracy jednostek organizacyjnych z organizacjami pozarządowymi i innymi partnerami społecznymi

Zgodnie z obowiązującymi w resorcie przepisami, możliwe jest merytoryczne i logistyczne wspieranie przedsięwzięć partnerów społecznych przez jednostki organizacyjne resortu obrony narodowej.

Wsparcie to obejmuje pomoc merytoryczną, aktywne uczestnictwo przedstawicieli resortu obrony narodowej w przedsięwzięciach realizowanych przez partnera społecznego, udostępnianie uzbrojenia i sprzętu wojskowego, pomieszczeń, poligonów, hal sportowych, strzelnic oraz innych nieruchomości, a także udział żołnierzy w tych inicjatywach. Pomoc ta ma charakter planowy, co zapewnia harmonijne wykonywanie zadań służbowych w jednostkach organizacyjnych resortu obrony narodowej, a podstawą do jej udzielenia jest coroczny „Plan współpracy jednostki organizacyjnej resortu obrony narodowej z organizacjami pozarządowymi i innymi partnerami społecznymi”.

Partnerzy społeczni zobowiązani są zgłosić planowane przez siebie przedsięwzięcia i potrzeby z tym związane do planów współpracy jednostek organizacyjnych resortu obrony narodowej, od których oczekują wsparcia, do 10 września każdego roku, na kolejny rok kalendarzowy.

Planowane przez partnerów społecznych przedsięwzięcia mogą mieć rozmaity charakter i być związane m.in. z:

1) promocją Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej i służby wojskowej;

2) edukacją i szkoleniem proobronnym społeczeństwa (obozy, mistrzostwa, kursy, szkolenia itp.);

3) rekonstrukcjami historycznymi;

4) uroczystościami patriotycznymi, religijnymi i rocznicowymi;

5) działalnością naukową (konferencje, sympozja itp.);

6) wspieraniem weteranów, kombatantów, inwalidów wojennych i wojskowych, emerytów wojskowych i ich rodzin oraz rodzin poległych żołnierzy poza granicami kraju i zmarłych w czasie wykonywania zadań służbowych;

7) wydarzeniami sportowymi (zawody, turnieje, rajdy itp.);

8) kształtowaniem postaw patriotycznych i proobronnych społeczeństwa, w tym związanych z historią oręża polskiego.

Zatwierdzone plany współpracy jednostek organizacyjnych resortu obrony narodowej zamieszczane są na ich stronach internetowych.

Udzielenie przez jednostkę organizacyjną wsparcia nieujętego w planie współpracy może być zrealizowane na wniosek partnera społecznego wyłącznie po uzyskaniu zgody odpowiednio: Szefa Sztabu Generalnego Wojska Polskiego, Dowódcy Generalnego Rodzajów Sił Zbrojnych, Dowódcy Operacyjnego Rodzajów Sił Zbrojnych, Dowódcy Garnizonu Warszawa lub Komendanta Głównego Żandarmerii Wojskowej, w przypadkach uzasadnionych potrzebami Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej lub ważnymi względami społecznymi.

Niezależnie od powyższego, ale również w tych samych przypadkach, Minister Obrony Narodowej lub upoważniona przez niego osoba może wyrazić zgodę na bezpłatne użytkowanie pojazdu wojskowego w celu wsparcia inicjatywy partnera społecznego, która nie została ujęta w planie współpracy. Decyzję o tym wydaje się na wniosek władz naczelnych organizacji pozarządowej lub innego partnera społecznego.

3. Nieodpłatne przekazywanie mienia ruchomego Skarbu Państwa niewykorzystywanego przez jednostki organizacyjne podległe Ministrowi Obrony Narodowej lub przez niego nadzorowane

Minister Obrony Narodowej może nieodpłatnie przekazywać na własność mienie ruchome Skarbu Państwa uznane za mienie niewykorzystywane przez jednostki organizacyjne podległe Ministrowi Obrony Narodowej lub przez niego nadzorowane, m.in. organizacjom pozarządowym prowadzącym działalność pożytku publicznego, posiadającym siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, ze szczególnym uwzględnieniem zadań związanych z obronnością państwa i działalnością Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej oraz porządkiem i bezpieczeństwem publicznym – na cele związane z ich działalnością statutową oraz na ich wniosek.

Rozpatrując wniosek, Minister Obrony Narodowej bierze pod uwagę potrzeby Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej, wiarygodność wnioskodawcy i cel pozyskania wnioskowanego mienia. Na podstawie złożonych wniosków sporządza się wykaz mienia ruchomego Skarbu Państwa, przeznaczonego do nieodpłatnego przekazania, zatwierdzany przez Ministra Obrony Narodowej. Przekazanie mienia ruchomego następuje w formie umowy o nieodpłatnym przekazaniu mienia ruchomego Skarbu Państwa.

4. Wzajemne informowanie się o planowanych kierunkach działalności i możliwościach współpracy, m.in. poprzez organizowanie szkoleń, forów i innych form aktywności informacyjnej, skierowanych do organizacji pozarządowych

Resort obrony narodowej podejmuje wiele różnorodnych działań, mających na celu informowanie organizacji pozarządowych i innych partnerów społecznych o możliwościach współpracy.

W 2016 r. prowadzone będą w szczególności następujące działania:

1) zamieszczanie istotnych dla partnerów społecznych informacji i dokumentów na stronach internetowych mon.gov.pl, wojsko-polskie.pl, zoom.mon.gov.pl oraz w mediach społecznościowych resortu obrony narodowej;

2) współpraca z przedstawicielami organizacji pozarządowych poprzez przygotowywanie i dystrybucję materiałów informacyjnych na temat działalności resortu obrony narodowej;

3) zarządzanie stroną Biuletynu Informacji Publicznej Ministerstwa Obrony Narodowej (www.bip.mon.gov.pl) poprzez publikację ogłoszeń i dokumentów związanych z bieżącą działalnością Ministra Obrony Narodowe i jednostek organizacyjnych resortu obrony narodowej, w tym dotyczących zamówień publicznych, prac legislacyjnych w celu umożliwienia konsultacji, o których mowa w art. 5 ust. 2 pkt 3 ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie, wyników kontroli oraz otwartych konkursów ofert na realizację zadań publicznych;

4) udzielanie pomocy prawnej w sprawach związanych z działalnością organizacji proobronnych;

5) organizowanie seminariów, szkoleń i konferencji adresowanych do partnerów społecznych, w tym:

a) VII Ogólnopolskie Forum Organizacji Pozarządowych Działających na rzecz Obronności Państwa,

b) VII Ogólnopolskie Forum Szkół „Edukacja Obronna Młodzieży”,

c) I Forum Przedstawicieli Muzeów i Grup Rekonstrukcyjnych Działających na rzecz Podtrzymywania, Pielęgnowania i Upowszechniania Tradycji Orężnych oraz Edukacji Obronnej Społeczeństwa,

d) pilotażowe szkolenie instruktorsko-metodyczne dla nauczycieli prowadzących przedmiot „Edukacja dla bezpieczeństwa”, w zakresie szkolenia proobronnego młodzieży szkolnej,

e) 4 szkolenia dla partnerów społecznych oraz przedstawicieli jednostek wojskowych odpowiedzialnych za współpracę ze społeczeństwem (tzw. szkolenia strefowe, po jednym na kwartał).

Obszar współpracy finansowej

Resort obrony narodowej planuje w 2016 r. zlecanie zadań publicznych organizacjom w następujących sferach działalności pożytku publicznego:

1) obronność państwa i działalność Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej (m.in. zadania w zakresie szkoleń o charakterze proobronnym dla młodzieży; przedsięwzięcia o charakterze szkoleniowym i doskonalącym skierowane przede wszystkim do żołnierzy rezerwy i młodzieży; wspieranie organizacji pozarządowych realizujących programy edukacji obronnej oraz zadania służące wzmocnieniu systemu obronnego państwa, w tym polskich rezerwistów w proobronnej działalności międzynarodowej; konferencje, konkursy, sympozja i seminaria o tematyce dotyczącej obronności państwa i działalności Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej, itp.);

2) podtrzymywanie i upowszechnianie tradycji narodowej, pielęgnowanie polskości oraz rozwoju świadomości narodowej, obywatelskiej i kulturowej (m.in. dotyczy przedsięwzięć rocznicowych związanych z tradycją i historią polskiej wojskowości, w tym pikniki i rekonstrukcje historyczne; organizacja świąt wojskowych, koncertów, wystaw itp.);

3) wspieranie i upowszechnianie kultury fizycznej (m.in. dotyczy organizacji np. mistrzostw, zawodów, konkursów sprawnościowych skierowanych do żołnierzy i pracowników wojska oraz ich rodzin; mistrzostw i zawodów sportowych promujących Wojsko Polskie w kraju i za granicą itp.);

4) działalność na rzecz dzieci i młodzieży, w tym wypoczynku dzieci i młodzieży (zadania skierowane wyłącznie do dzieci i młodzieży z rodzin żołnierzy zawodowych, pracowników wojska i weteranów działań poza granicami państwa);

5) działalność na rzecz kombatantów i osób represjonowanych (m.in. realizacja przedsięwzięć związanych z działalnością organizacji zrzeszających kombatantów, inwalidów wojennych i wojskowych oraz weteranów działań poza granicami państwa oraz rodziny żołnierzy poległych poza granicami kraju i zmarłych w czasie wykonywania zadań służbowych, np. organizacja Dnia Weterana Działań poza Granicami Państwa itp.);

6) przeciwdziałania uzależnieniom i patologiom społecznym (m.in. działania profilaktyczne w zakresie przeciwdziałania uzależnieniom i zachowaniom ryzykownym, skierowane do żołnierzy i pracowników wojska oraz ich rodzin itp.).

W ramach wyżej wymienionych obszarów zadaniowych, w 2016 r. organizacjom pozarządowym planuje się powierzenie zorganizowania m.in.:

1) XXI Ogólnopolskiego Konkursu Historycznego oraz VIII Olimpiady Tematycznej „Losy Żołnierza i Dzieje Oręża Polskiego”;

2) XXI Ogólnopolskiego Festiwalu Pieśni Patriotycznej i Religijnej Wojska Polskiego – Hrubieszów 2016;

3) Święta Kawalerii Polskiej;

4) III Ogólnopolskiego Zlotu Klas Mundurowych oraz I Turnieju Nauczycieli Klas Mundurowych;

5) zlotu organizacji proobronnych i klas mundurowych;

6) Ogólnopolskiego Konkursu „PROOBRONNI”;

7) Zawodów Sportowo-Obronnych Żołnierzy Rezerwy o Puchar Ministra Obrony Narodowej, przygotowania reprezentacji polskich rezerwistów do udziału w Międzynarodowych Zawodach Sportowo-Obronnych,

8) konferencji i szkolenia metodycznego dla liderów i instruktorów organizacji proobronnych;

9) opracowanie i wydanie podręcznika specjalistycznego dla organizacji proobronnych i szkół mundurowych;

10) gry miejskiej dla szkół ponadpodstawowych oraz skautowskich organizacji młodzieżowych w zakresie znajomości historii odzyskania przez Polskę niepodległości pn. „Drogi do Niepodległości”;

11) zawodów kawaleryjskich poprzedzających Święto Kawalerii Polskiej pn. „Zawody Militarii”;

12) XXII Mistrzostw Sportowo-Obronnych Stowarzyszeń Młodzieżowych o Puchar Ministra Obrony Narodowej;

13) VI Zawodów Sportowo-Obronnych Klas Wojskowych;

14) VI Zawodów Sportowo-Obronnych Żołnierzy Narodowych Sił Rezerwowych;

15) 56. Zawodów Strzeleckich „O Srebrne Muszkiety – 2016”;

16) XXXIX Zawodów Sportowo-Obronnych „Sprawni jak Żołnierze – 2016”;

17) Zawodów Sportowo-Obronnych pn. „PROOBRONNI – 16”;

18) cyklu szkoleń specjalistycznych z zakresu szkolenia bojowego dla uczniów klas mundurowych oraz członków organizacji proobronnych;

19) kursu strzeleckiego dla prowadzących strzelania, uprawniającego do prowadzenia strzelania na obiektach i z broni obiektowej dla członków organizacji proobronnych;

20) kursów w zakresie specjalności przydatnych w wojsku dla najlepszych uczestników mistrzostw i zawodów sportowo-obronnych rozgrywanych w 2015 r.

Realizacja przez organizacje pozarządowe zleconych zadań publicznych podlega kontroli pod względem osiągnięcia zakładanych celów zadania oraz racjonalności i prawidłowości wydatkowania środków finansowych, otrzymanych w ramach dotacji celowych.

W celu sprawowania nadzoru nad wykonywaniem umów na realizację zadań publicznych przez organizacje pozarządowe prowadzona jest kontrola merytoryczna i finansowa, polegająca m.in. na analizowaniu i sprawdzaniu poprawności prowadzenia księgowości w zakresie realizowanych zadań oraz przestrzegania zapisów zawartych w umowach ich realizacji.

8. Wysokość środków planowanych na realizację Programu

W 2016 r. na realizację zadań publicznych w Ministerstwie Obrony Narodowej, przewidziano kwotę 16 mln. zł. W ramach tej kwoty dotacji celowej intensyfikowana będzie współpraca resortu obrony narodowej z organizacjami pozarządowymi o charakterze proobronnym, działającymi na rzecz wspierania systemu obronnego Rzeczypospolitej Polskiej oraz z organizacjami pozarządowymi działającymi na rzecz szkół prowadzących tzw. klasy wojskowe.

9. Tryb powoływania i zasady działania komisji konkursowych do opiniowania ofert w otwartych konkursach ofert

Finansowanie zadań publicznych ze środków przeznaczonych na dotacje odbywa się na podstawie umów o realizację zadań publicznych, zawieranych na podstawie protokołów z posiedzeń Komisji ds. Zlecania Zadań Publicznych w Zakresie Obronności, powołanej decyzją Nr 310/MON Ministra Obrony Narodowej z dnia 4 sierpnia 2015 r. w sprawie zasad i trybu zlecania zadań publicznych przez Ministra Obrony Narodowej Protokoły zawierające wyniki Otwartych Konkursów Ofert, sporządzane są po posiedzeniach Komisji odbywających się w ramach zlecania zadań publicznych, o którym mowa w art. 11 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie.

Protokoły zatwierdzane są przez Podsekretarza Stanu właściwego do spraw działalności społecznej (współpraca ze społeczeństwem), w imieniu Ministra Obrony Narodowej.

Komisja wykonuje swoje zadania na posiedzeniach. Do jej zadań należy ocena merytoryczna ofert złożonych przez organizacje pozarządowe i podmioty wymienione w art. 3 ust. 3 ww. ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie w ramach trwającego konkursu oraz wyłonienie z nadesłanych ofert tych, które są najlepsze i gwarantują sukces realizacyjny. Komisja w trakcie oceny oferty dokonuje przeglądu zawartości merytorycznej zadania, jak również ocenia budżet zadania pod kątem realności jego wykonania i zasadności wydatków.

Otwarte Konkursy Ofert każdorazowo określają zasady, tryb wyboru i kryteria dotyczące oceny ofert. Informacje te ujęte są w Regulaminie Otwartego Konkursu Ofert, stanowiącego integralną część Ogłoszenia.

10. Sposób oceny realizacji Programu

Ocena realizacji Programu odbędzie się w oparciu o opracowane w Ministerstwie Obrony Narodowej informacje i sprawozdania:

1) przegląd porozumień o współpracy, zawartych przez Ministra Obrony Narodowej z organizacjami pozarządowymi i innymi partnerami społecznymi;

2) informację na temat współpracy resortu obrony narodowej z organizacjami pozarządowymi i innymi partnerami społecznymi;

3) sprawozdanie z realizacji zadań publicznych, zleconych przez Ministra Obrony Narodowej organizacjom pozarządowym.

Ocena działań mających na celu optymalizację współpracy resortu obrony narodowej z partnerami społecznymi zostanie dokonana na podstawie przepisów decyzji nr 187/MON Ministra Obrony Narodowej z dnia 9 czerwca 2009 r. w sprawie wprowadzenia zasad współpracy resortu obrony narodowej z organizacjami pozarządowymi i innymi partnerami społecznymi. Przeprowadzona zostanie analiza i ocena współpracy pozafinansowej, regulowanej przez wyżej wymienioną decyzję. Dla uwidocznienia całokształtu wykonanych przez resort obrony narodowej zadań z zakresu współpracy z organizacjami pozarządowymi i innymi partnerami społecznymi, w opracowaniu zamieszczona zostanie również syntetyczna informacja o współpracy finansowej oraz o przekazanym w ocenianym okresie mieniu ruchomym Skarbu Państwa niewykorzystywanym w Siłach Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej.

Do sporządzenia oceny realizacji Programu wykorzystane zostaną również:

1) informacje roczne, przygotowane przez: Sztab Generalny Wojska Polskiego, Dowództwo Generalne Rodzajów Sił Zbrojnych, Dowództwo Operacyjne Rodzajów Sił Zbrojnych, Dowództwo Garnizonu Warszawa oraz Komendę Główną Żandarmerii Wojskowej;

2) informacje partnerów społecznych o realizacji porozumień o współpracy podpisanych z Ministrem Obrony Narodowej w roku sprawozdawczym;

3) dobrowolne informacje partnerów społecznych o prowadzonej przez nich współpracy z resortem obrony narodowej, zawierające uwagi, spostrzeżenia i sugestie w przedmiotowej sprawie, zgłoszone do końca 2016 r. na piśmie;

4) uwagi dotyczące realizacji wzajemnej współpracy, zgłoszone przez partnerów społecznych podczas VII Forum Organizacji Pozarządowych działających w sferze obronności państwa.

Sprawozdanie z realizacji Programu zostanie przygotowane przez departament Ministerstwa Obrony Narodowej właściwy do spraw komunikacji społecznej, zatwierdzone przez Ministra Obrony Narodowej i ogłoszone w Biuletynie Informacji Publicznej Ministerstwa Obrony Narodowej, do dnia 30 kwietnia 2017 r.

11. Informacja o sposobie tworzenia Programu oraz przebiegu konsultacji (sposób powstania dokumentu)

Za przygotowanie projektu Programu odpowiedzialny był Oddział Współpracy ze Społeczeństwem Departamentu Komunikacji Społecznej Ministerstwa Obrony Narodowej.

Opracowanie projektu odbyło się w kilku etapach:

1) przygotowanie projektu Programu w Oddziale Współpracy ze Społeczeństwem;

2) konsultacje projektu z innymi komórkami wewnętrznymi Departamentu Komunikacji Społecznej;

3) konsultacje z jednostkami organizacyjnymi resortu obrony narodowej współpracującymi z organizacjami pozarządowymi i innymi partnerami społecznymi;

4) konsultacje z partnerami społecznymi – wysłanie projektu do organizacji pozarządowych szczególnie zaangażowanych we współpracę z resortem obrony narodowej oraz zamieszczenie projektu w serwisie bip.mon.gov.pl oraz na stronach www.mon.gov.pl i www.wojsko-polskie.pl.

W drodze konsultacji społecznych, uwagi i komentarze do projektu Programu zgłosiły następujące organizacje pozarządowe:

1) Federacja Stowarzyszeń Rezerwistów i Weteranów Sił Zbrojnych RP;

2) Fundacja Byłych Żołnierzy i Funkcjonariuszy Sił Specjalnych „SZTURMAN”;

3) Fundacja OPOR Ogólnopolskie Porozumienie Organizacji Radioamatorskich;

4) Kwidzyńskie Stowarzyszenie Sportowo-Kolekcjonerskie GWARD;

5) PODWODNIK Szkoła Ratownictwa, Sportów Wodnych i Obronnych;

6) Polski Czerwony Krzyż;

7) Polski Związek Łowiecki;

8) Stowarzyszenie Lotników Polskich;

9) Stowarzyszenie Rodzin Poległych Żołnierzy „Pamięć i Przyszłość”;

10) Stowarzyszenie Saperów Polskich;

11) Stowarzyszenie Wspierania i Rozwoju Sportu Mazovia Team;

12) Wodne Ochotnicze Pogotowie Ratunkowe;

13) Wojskowe Stowarzyszenie „Sport-Turystyka-Obronność”;

14) Związek Inwalidów Wojennych RP;

15) Związek Oficerów Rezerwy RP im. Marszałka Józefa Piłsudskiego;

16) Związek Oficerów Rezerwy Rzeczypospolitej Polskiej;

17) Związek Polskich Spadochroniarzy;

18) Związek Żołnierzy Wojska Polskiego.