Lp.

Nazwa jednostki badawczej

Zakres udzielonej akredytacji OiB

1.

Laboratorium Pomiarów Ciśnienia
Instytutu Technicznego Wojsk Lotniczych

Określa
załącznik Nr 2

2.

Laboratorium Narażeń Mechanicznych i Klimatycznych
Instytutu Technicznego Wojsk Lotniczych

Określa
załącznik Nr 3

3.

Laboratorium Materiałów Pędnych i Smarów
Instytutu Technicznego Wojsk Lotniczych

Określa
załącznik Nr 4

4.

Laboratorium Diagnostyki Systemów Tribologicznych
Instytutu Technicznego Wojsk Lotniczych

Określa
załącznik Nr 5

5.

Laboratorium Badania Stanu Technicznego Wirnikowych Maszyn
Przepływowych Instytutu Technicznego Wojsk Lotniczych

Określa
załącznik Nr 6

Grupa wyrobów*

Nazwa wyrobu lub grupy wyrobów

Badane charakterystyki wyrobu i metody badawcze

Dokumenty normatywne i/lub udokumentowane procedury badawcze

Grupa 10

Instalacje odbioru ciśnień powietrznych.

Ciśnienie w zakresie:

- 0,1 ÷ 250 MPa,

Szczelność w zakresie:

- 0,1 ÷ 250 MPa.

Procedura badawcza nr PB-43-03-04, edycja nr 2 z dnia 14.11.2006 r.

„Pomiar ciśnienia i badanie szczelności w zbiornikach zamkniętych.”

Badanie ciśnieniomierzy sprężynowych w zakresie:

1. wymagań metrologicznych:

– płynność ruchu wskazówki;

2. wymagań konstrukcyjnych:

– główne wymiary w zakresie:

0 ÷ 150 mm,

– przesłanianie kresek podziałki.

Procedura badawcza PB-43-05, edycja 2 z dnia 20.11.2012 r.

„Badania ciśnieniomierzy sprężynowych.”

Centrale aerodynamiczne zamontowane na śmigłowcach Wojsk Lądowych.

Specjalistyczne przyrządy kontrolno-pomiarowe śmigłowców Wojsk Lądowych.

Badanie właściwości metrologicznych ciśnieniomierzy sprężynowych kontrolnych i zwykłych, central aerodynamicznych, wysokościomierzy, prędkościomierzy, machometrów i wariometrów.

Badane parametry:

– ciśnienie absolutne w zakresie:

0,0014 ÷ 7 MPa,

– ciśnienie względne pod- i nadciśnienie (gaz) w zakresie:

- 0,1 ÷ 7 MPa,

– ciśnienie względne nadciśnienie (olej) w zakresie:

0,1 ÷ 250 MPa.

Procedura pomiarowa PP-43-01, edycja 3 z dnia 21.03.2011 r.

„Ciśnieniomierze sprężynowe kontrolne.”

Procedura pomiarowa PP-43-02, edycja 3 z dnia 21.03.2011 r.

„Ciśnieniomierze sprężynowe zwykłe.”

Grupa wyrobów*

Nazwa wyrobu lub grupy wyrobów

Badane charakterystyki wyrobu i metody badawcze

Dokumenty normatywne i/lub udokumentowane procedury badawcze

Grupy

1 ÷ 5,

7 ÷ 17

Urządzenia techniczne o masie do 400 kg.

Wpływ drgań sinusoidalnych o częstotliwości w zakresie: 5 ÷ 2000 Hz i przyśpieszeniu w zakresie: 1 ÷ 45 g.

NO-06-A107:2005
p. 2.3,2.7, 2.12, 3.2.15, 3.2.16

Wpływ szerokopasmowych drgań losowych o częstotliwości w zakresie: 20 ÷ 2000 Hz.

NO-06-A107:2005
p. 2.4, 2.8

Urządzenia techniczne o masie do 120 kg.

Wpływ wielokrotnych udarów mechanicznych w liczbie: 1 ÷ 110 000 i przyspieszeniu w zakresie: 8 ÷ 40 g.

NO-06-A107:2005
p. 2.5, 2.9, 2.10, 3.4.5, 3.4.6

Urządzenia techniczne o wymiarach maksymalnych 1900 x 900 x 900 mm.

Wpływ zmian ciśnienia w zakresie:
1 ÷ 1120 hPa.

NO-06-A107:2005
p. 4.6, 4.7, 4.8, 4.9, 5.2, 5.3, 5.4

Wpływ zmian temperatury w zakresie: - 60 ÷ +100°C.

NO-06-A107:2005
p. 4.2, 4.3, 4.5.3 4.5.4, 5.6, 5.7, 5.8, 5.9

Wpływ zmian wilgotności w zakresie:
10 ÷ 98 %.

NO-06-A107:2005
p. 4.4, 4.10, 5.10, 5.12

Grupa wyrobów*

Nazwa wyrobu lub grupy wyrobów

Badane charakterystyki wyrobu i metody badawcze

Dokumenty normatywne i/lub udokumentowane procedury badawcze

Grupa 13

Materiały pędne i smary do zastosowań wojskowych:

Barwa na kolorymetrze.
Metoda porównania barwy za pomocą czujnika fotoelektrycznego.

ASTMD 156-12

1. Paliwo do turbinowych silników lotniczych
kod F-34.

Czas filtrowania i zawartość zanieczyszczeń.
Metoda wagowa.

PN-V-04031:2000 ASTMD 5452-12

Deemulgacja.
Metoda wizualna.

PN-ISO 6614:2010

2. Paliwo do turbinowych silników lotniczych
kod F-44.

Działanie korodujące na miedź. Metoda wizualnej oceny płytki miedzianej.

ASTM D 130-12
PN-EN ISO 2160:2004

3. Olej napędowy
kod F-54.

Działanie korodujące na miedź. Metoda porównania z wzorcami.

ASTM D 4048-10

Działanie na gumę piór wycieraków. Metoda wizualna.

WT-ITS/2/94-ZLG wyd. 12

4. Paliwo okrętowe
kod F-75.

Działanie na gumę uszczelek szyby. Metoda wizualna.

Działanie na powłoki lakierowe. Metoda wizualna.

Działanie płynu hamulcowego na uszczelkę z gumy.
Metoda zanurzeniowa.

PN-C-40005:2002

Gęstość.
Metoda oscylacyjna z U-rurką.

ASTMD 4052-11
PN-EN ISO 12185:2002

Granice temperatur wrzenia.
Metoda destylacyjna.

NO-91-A264:2011

Indeks cetanowy.
Metoda obliczeniowa.

PN-EN ISO 4264:2010/A1:2013-07

Kompatybilność płynów hamulcowych.
Metoda wizualna.

PN-C-40005:2002

Kwasowość.
Metoda miareczkowa.

PN-C-043 52:2004
PN-EN 15491:2009

Lepkość kinematyczna.
Metoda kapilarna.

ASTM D 2532-10
ASTM D 445-12
PN-EN ISO 3104:2004 PN-C-40005:2002

Liczba jodowa.
Metoda miareczkowania z odczynnikiem Wijsa.

PN-EN 14111:2004

Liczba kwasowa.
Metoda miareczkowania wobec wskaźników.

ASTM D 3242-11
ASTM D 974-12

Liczba kwasowa.
Metoda miareczkowa.

PN-EN 14104:2004
NO-91-A264:2011

Liczba kwasowa.
Metoda potencjometryczna.

ASTM D 664-11a
PN-C-04049:1988

Liczba zasadowa.
Metoda potencjometryczna.

ASTM D 2896-11

Mieszalność.
Metoda wizualna.

PN-C-40005:2002

Mieszalność z wodą twardą.
Metoda wizualna.

PN-C-40008-12:2000

Mokry punkt wrzenia.
Metoda destylacyjna.

PN-C-40005:2002

Moment obrotowy.
Metoda pomiaru momentu obrotowego zespołu łożyska.

ASTM D 1478-11

Oddziaływanie korozyjne na odlewnicze stopy aluminium.
Metoda wagowa.

PN-C-40008-08:1993/Az1:2000

Oddziaływanie z wodą.
Metoda wytrząsania paliwa z roztworem buforowym.

ASTM D 1094-07(2013)

Odparowalność.
Metoda wagowa.

ASTM D 972-02(2008) ASTM D 2595-96(2008) PN-C-04190:983

Odparowanie płynu hamulcowego. Metoda grawimetryczna.

PN-C-40005:2002

Odporność na działanie wody. Metoda wizualna.

PN-C-40005:2002

Odporność na pienienie.
Metoda wizualna.

ASTM D 892-13
PN-ISO 6247:2009
PN-C-40008-06:1993/Az1:2000

Odporność na utlenianie.
Metoda wagowa.

PN-EN ISO 12205:2011

Odporność na utlenianie.
Metoda grawimetryczna.

PN-C-40005:2002

Odporność na utlenianie i działanie korodujące.
Metoda: wizualna, wagowa, potencjometryczna.

PN-C-04365:1997

Penetracja.
Metoda z użyciem penetrometru ze stożkiem.

ASTM D 217-10
ASTM D 1403-10
ASTM D 7342-07
PN-ISO 2137:2011

pH.
Metoda miareczkowa.

NO-91-A264:2011
PN-C-04963:1989
PN-C-40005:2002
PN-C-40008-04:1992

Płynność płynu do spryskiwaczy. Metoda wizualna.

WT-ITS/2/94-ZLG
wyd 12

Pobieranie próbek.
Metoda ręczna.

PN-EN ISO 3170:2006 PN-A-79527:2004
(z wył. p.5)

Popiół siarczanowy.
Metoda wagowa.

PN-ISO 3987:2005

Pozostałość po koksowaniu.
Metoda mikro.

PN-EN ISO 10370:1999

Pozostałość po odparowaniu. Metoda wagowa.

PN-EN 15691:2010

Pozostałość po spopieleniu.
Metoda wagowa.

PN-C-40008-02:1992 PN-EN ISO 6245:2008

Przewodność elektryczna.
Metoda pomiaru natężenia prądu w ogniwie.

ASTM D 2624-09

Rezerwa alkaliczna.
Metoda miareczkowania
potencjometrycznego.

PN-C-40008-05:1993

Skład frakcyjny.
Metoda destylacji normalnej.

ASTM D 86-12
PN-EN ISO 3405:2012

Skład grupowy (FIA).
Metoda adsorpcji ze wskaźnikiem fluorescencyjnym.

ASTM D 1319-13
PN-EN 15553:2009

Smarność.
Metoda BOCLE.

ASTM D 5001-10

Stabilność oksydacyjna.
Metoda z użyciem bomby tlenowej.

ASTM D 942-02(2007)

Stabilność oksydacyjna estrów metylowych wyższych kwasów tłuszczowych i ich mieszanin z olejem napędowym.
Metoda przyspieszonego utleniania.

PN-EN 14112:2004
PN-EN 15751:2010

Stabilność po magazynowaniu. Metoda wizualna.

PN-C-40008-13:2000

Stabilność termiczna.
Metoda termicznego utleniania paliwa do silników odrzutowych (JFTOT).

ASTM D 3241-13

Stabilność termooksydacyjna. Metoda destylacyjna.

PN-C-40005:2002

Stan opakowań.
Metoda wizualna.

PN-C-40005:2002
PN-C-40007:2000
WT-ITS/2/94-ZLG wyd. 12

Temperatura kropienia.
Metoda wizualna.

ASTM D 2265-06
PN-ISO 6299:2009

Temperatura krystalizacji.
Metoda optyczna automatyczna.

ASTM D 2386-06(2012)

Temperatura krystalizacji.
Metoda krzywej chłodzenia.

PN-C-40008-10:1993

Temperatura mętnienia.
Metoda automatyczna.

ASTM D 2500-11
PN-ISO 3015:1997

Temperatura płynięcia.
Metoda wizualna.

ASTM D 97-12
PN-ISO 3016:2005

Temperatura wrzenia.
Metoda destylacyjna.

PN-C-40005:2002
PN-C-40008-03:1992

Temperatura zablokowania zimnego filtra.
Metoda automatyczna.

PN-EN 116:2001

Temperatura zapłonu.
Metoda tygla zamkniętego TAG.

ASTM D 56-05(2010)

Temperatura zapłonu.
Metoda równowagowa w tyglu zamkniętym.

PN-EN ISO 3679:2007

Temperatura zapłonu w tyglu otwartym.
Metoda Clevelanda.

PN-EN ISO 2592:2008

Temperatura zapłonu w tyglu zamkniętym.
Metoda Martensa-Pensky'ego.

PN-EN ISO 2719:2007

Test Doctora.
Metoda jakościowego oznaczania aktywnych związków siarki.

ASTM D 4952-12

Wartość opałowa.
Metoda kalorymetryczna.

PN-C-04062:1986

Wartość opałowa.
Metoda obliczeniowa.

ASTM D 3338-09M

Widmo IR.
Metoda spektrofotometrii w podczerwieni.

MB-MPS-020:2002
MB-MPS-043:2002
MB-MPS044:2002
MB-MPS-045:2002

Własności smarne.
Metoda na aparacie czterokulowym.

MB-MPS-002:1996
PN-EN ISO 20623:2010

Właściwości eksploatacyjne na stanowisku badawczym.
Metoda wizualna, wagowa.

PN-C-40005:2002

Właściwości eksploatacyjne na stanowisku symulującym pracę układu chłodzenia.
Metoda wagowa.

PN-C-40008-09:1993/Az1:2000

Właściwości eksploatacyjne płynu do spryskiwaczy szyb samochodowych. Metoda sensoryczna.

WT-ITS/2/94-ZLG wyd. 12

Właściwości eksploatacyjne płynu do spryskiwaczy w temperaturach ujemnych.
Metoda wizualna.

Właściwości korozyjne.
Metoda wagowa.

PN-C-40005:2002

Właściwości korozyjne płynu do chłodnic.
Metoda wagowa, wizualna.

PN-C-40008-07:1993/Az1:2000

Właściwości ochronne w warunkach wymywania wodą.
Metoda wagowa.

ASTM D 1264-12
PN-ISO 11009:2011

Właściwości smarne.
Metoda z użyciem aparatu o ruchu posuwisto-zwrotnym wysokiej częstotliwości (HFRR).

PN-EN ISO 12156-1:2008

Wskaźnik wydzielania wody.
Metoda pomiaru transmisji światła wody zdyspergowanej w paliwie.

ASTM D 3948-13

Wydzielanie oleju w wysokiej temperaturze.
Metoda stożkowego sitka.

ASTM D 6184-98(2005) MB-MPS-001:1996
PN-V-04047:2002

Wygląd i płynność w niskich temperaturach.
Metoda wizualna.

PN-C-40005:2002

Wygląd zewnętrzny.
Metoda wizualna.

NO-91-A219:2007/A1 :2009 NO-91-A258-1:2011 PN-EN 15769:2010
PN-C-40005:2002
MB-MPS-028:2002

Wygląd zewnętrzny i barwa.
Metoda wzrokowa.

NO-91-A264:2011
PN-C-40007:2000
WT-ITS/2/94-ZLG wyd. 12

Wysokość niekopcącego płomienia. Metoda spalania w lampie.

ASTM D 1322-12

Zawartość chlorków.
Metoda potencjometryczna.

PN-EN 15484:2009

Zawartość dodatku przeciwkorozyjno smarnościowego.
Metoda spektrometrii w zakresie podczerwieni.

NO-91-A258-1:2011

Zawartość dodatku zapobiegającego krystalizacji wody.
Metoda pomiaru współczynnika załamania światła.

ASTM D 5006-11

Zawartość estrów metylowych kwasów tłuszczowych i estru metylowego kwasu linolenowego. Metoda chromatografii gazowej.

PN-EN 14103:2012

Zawartość FAME.
Metoda spektrofotometrii w podczerwieni.

PN-EN 14078:2011

Zawartość fosforu.
Metoda spektrofotometryczna.

PN-EN 15487:2009

Zawartość glikolu.
Metoda miareczkowa.

NO-91-A264:2011

Zawartość metali.
Metoda emisyjnej spektrometrii atomowej plazmy indukcyjnie wzbudzonej (ICP-AES).

ASTMD 4951-09 ASTMD 5185-09
MB-MPS-021:1996
MB-MPS-022:1996
PN-EN 14107:2004
PN-EN 14538:2008

Zawartość miedzi.
Metoda absorpcyjnej spektrometrii atomowej z atomizacją elektrotermiczną (ETAAS).

PN-EN 15488:2009

Zawartość naftalenów.
Metoda spektroskopii w nadfiolecie.

ASTM D 1840-07(2013)

Zawartość osadów.
Metoda wagowa.

PN-C-04087:1989

Zawartość potasu.
Metoda płomieniowej adsorpcyjnej spektrometrii atomowej (FAAS).

PN-EN 14109:2004

Zawartość siarki.
Metoda fluorescencji w nadfiolecie.

PN-EN ISO 20846:2012 ASTM D 5453-12
PN-EN 15486:2009

Zawartość siarki merkaptanowej. Metoda potencjometryczna.

ASTM D322-13

Zawartość sodu.
Metoda płomieniowej adsorpcyjnej spektrometrii atomowej (FAAS).

PN-EN 14108:2004

Zawartość wodoru.
Metoda magnetycznego rezonansu jądrowego niskiej rozdzielczości (NMR).

ASTM D 3701-01(2012)

Zawartość wody.
Metoda miareczkowania kulometrycznego Karla Fischera.

PN-EN ISO 12937:2005 PN-EN 15489:2009

Zawartość wody.
Metoda potencjometryczna Karla Fischera.

NO-91-A264:2011
PN-C-40008-11:1994 PN-ISO 760:2001

Zawartość wyższych alkoholi, metanolu i lotnych zanieczyszczeń. Metoda chromatografii gazowej z detekcją płomieniowo jonizacyjną (GC-FID).

PN-EN 15721:2013-10

Zawartość zanieczyszczeń.
Metoda wagowa.

PN-EN 12662:2009

Zawartość żywic obecnych.
Metoda wagowa.

ASTMD 381-12
PN-EN ISO 6246:2001

Grupa wyrobów*

Nazwa wyrobu lub grupy wyrobów

Badane charakterystyki wyrobu i metody badawcze

Dokumenty normatywne i/lub udokumentowane procedury badawcze

Grupa 10

Instalacja hydrauliczna, olejowa.

Przekładnie główne, pośredniczące, tylne montowane na śmigłowcach Wojsk Lądowych.

Układy transmisji napędu – skrzynki napędowe montowane na śmigłowcach Wojsk Lądowych.

Zespoły napędowe montowane na śmigłowcach Wojsk Lądowych.

Zawartość pierwiastków, w produktach zużywania, gromadzących się w cieczy roboczej, metodą optycznej spektrometrii emisyjnej z wirującą elektrodą dyskową:

– Ag – w zakresie: 0,1 ÷ 500 ppm;
– Al, B, Cr, Cu, Fe, Mo, Ni, Pb, Si, Sn, Ti, V, Zn – w zakresie: 0,1 ÷ 1000 ppm;
– Ba, P, Ca, Mg, Na – w zakresie: 0,1 ÷ 6000 ppm.

Procedura Badawcza nr PB-34-2-01 „Oznaczanie zawartości wybranych pierwiastków w produktach zużywania gromadzących się w cieczy roboczej metodą spektrometrii emisyjnej.”

Zawartość pierwiastków, w produktach zużywania, gromadzących się w cieczy roboczej, metodą fluorescencyjnej spektrometrii rentgenowskiej z dyspersją energii:
– Ag Al, Cd, Cr, Cu, Fe, K, Mn, Mo, Na, Ni, Pb, Sb, Si, Sn, Ti, V – w zakresie: 0,1 ÷ 500 ppm;
– Ba, P, Zn – w zakresie: 0,1 ÷ 2000 ppm;
– Mg – w zakresie: 0,1 ÷ 3000 ppm;
– Ca – w zakresie: 0,1 ÷ 5000 ppm.

Procedura Badawcza nr PB-34-2-02 „Oznaczanie zawartości wybranych pierwiastków w produktach zużywania gromadzących się w cieczy roboczej metodą spektrometrii fluorescencji rentgenowskiej z dyspersją energii.”

Parametry charakteryzujące produkty zużywania, gromadzące się w cieczy roboczej, metodą ferrograficzną:
– liczba cząstek o średnicach ≤5µm oraz >5µm;
– koncentracja produktów zużywania;
– procentowy udział cząstek dużych w produktach zużywania;
– intensywność zużywania;
– cząstki zużycia wydzielone na szkiełku mikroskopowym.

Procedura Badawcza nr PB-34-2-03 „Wyznaczanie parametrów charakteryzujących produkty zużywania gromadzące się w cieczach roboczych metodą ferrograficzną.”

Skład granulometryczny i klasa czystości cieczy roboczych.
Zakres analityczny: – dla kalibracji ISO 4402: 1 ÷ 100 µm;
– dla kalibracji ISO 11171: 4 ÷ 70 µm;
Stężenie: 1 ÷ 24000 cząstek/ml.

Procedura Badawcza nr PB-34-2-04 „Oznaczanie składu granulometrycznego i klasy czystości cieczy roboczych za pomocą automatycznego licznika cząstek.”

Grupa wyrobów*

Nazwa wyrobu lub grupy wyrobów

Badane charakterystyki wyrobu i metody badawcze

Dokumenty normatywne i/lub udokumentowane procedury badawcze

Grupa 10

Zespoły napędowe montowane na śmigłowcach Wojsk Lądowych.

Wielkość uszkodzeń elementów traktu gazowego
w zakresie: 0 ÷ 13 mm.
Metoda wizualna – endoskopowa.

Procedura badawcza PB 7-1, edycja 7 z dn. 04.05.2009 r. „Przegląd i pomiar wielkości uszkodzeń elementów traktu gazowego wirnikowych maszyn przepływowych.”

Obecność i identyfikacja uszkodzeń elementów wirnikowych maszyn przepływowych
w zakresie: (0 ÷ 140 mm.
Metoda wizualna – endoskopowa.

Procedura badawcza PB 7-2, edycja 7 z dn. 04.05.2009 r. „Opis i kwalifikacja uszkodzeń elementów wirnika maszyn przepływowych.”

Lp.

Nazwa jednostki certyfikującej

Zakres udzielonej akredytacji OiB

1.

Jednostka Certyfikująca Wyroby
Instytutu Technicznego Wojsk Lotniczych

Określa załącznik Nr 8

Grupa wyrobów*

Nazwa wyrobu lub grupy wyrobów

Sys-tem** certy-fikacji

Pro-gram** certy-fikacji

Numer normy lub dokumentu normatywnego

Tytuł normy lub dokumentu normatywnego

Grupa 13

Materiały pędne i smary do zastosowań wojskowych.

ISO 5

PRC-04

NO-91-A258-2:2011

Materiały pędne i smary - Paliwo do turbinowych silników lotniczych –
Część 2: Paliwo kod NATO F-34.

NO-91-A258-3:2011

Materiały pędne i smary – Paliwo do turbinowych silników lotniczych
Część 3: Paliwo kod NATO F-44.

NO-91-A258-4/Al:2012

Materiały pędne i smary – Paliwo do turbinowych silników lotniczych – Paliwo kod NATO F-35.

NO-91-A219/A1:2009

Materiały pędne i smary – Olej napędowy kod NATO F-54.

NO-91-A268:2005

Materiały pędne i smary – Paliwo okrętowe kod NATO F-75 – Wymagania i metody badań.

NO-91-A235/A1:2012

Materiały pędne i smary – benzyna lotnicza kod NATO F-18.

Grupa 4

Wyrzutnie rakiet przeciwlotniczych i imitatorów celów powietrznych i ich komponenty.

ISO 1a

PRC-05

WZTT 04.07.2013

Wstępne Założenia Taktyczno-Techniczne na Zestaw Imitatorów Celów Powietrznych – tekst jednolity, p. 5.3.1; 5.3.2; 5.3.7; 5.5.3; 5.5.5; 5.8.6; 5.11.3; 5.11.4; 5.12.2; 10.7.8.