Na podstawie art. 18 ust. 1 i 3 ustawy z dnia 21 listopada 1967 r. o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. z 2012 r. poz. 461) zarządza się, co następuje:

§ 1. Zarządzenie określa organizację wykonywania zadań w ramach powszechnego obowiązku obrony w Ministerstwie Sprawiedliwości oraz w jednostkach organizacyjnych podporządkowanych lub nadzorowanych przez Ministra Sprawiedliwości:

1) jednostkach organizacyjnych Służby Więziennej;

2) sądach apelacyjnych;

3) sądach okręgowych;

4) sądach rejonowych;

5) zakładach dla nieletnich;

6) Instytucie Ekspertyz Sądowych im. prof. dra Jana Sehna w Krakowie;

7) Instytucie Wymiaru Sprawiedliwości;

8) Krajowej Szkole Sądownictwa i Prokuratury - zwanych dalej jednostkami organizacyjnymi”.

§ 2. Ilekroć w zarządzeniu mowa jest o:

1) Ministrze - rozumie się przez to Ministra Sprawiedliwości;

2) Ministerstwie - rozumie się przez to Ministerstwo Sprawiedliwości;

3) zakładach dla nieletnich - rozumie się przez to zakłady poprawcze i schroniska dla nieletnich;

4) ośrodkach szkolenia Służby Więziennej - rozumie się przez to Centralny Ośrodek Szkolenia Służby Więziennej, ośrodki szkolenia Służby Więziennej;

5) zadaniach obronnych - rozumie się przez to zadania wykonywane w ramach powszechnego obowiązku obrony wynikające z ustawy z dnia 21 listopada 1967 r. o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej, zwanej dalej „ustawą”, i przepisów wykonawczych do tej ustawy.

§ 3. 1. W Ministerstwie zadania obronne Ministra realizuje i koordynuje komórka właściwa w sprawach obronnych Ministerstwa.

2. Komórka właściwa w sprawach obronnych Ministerstwa koordynuje wykonywanie zadań obronnych w jednostkach organizacyjnych.

§ 4. Do zadań obronnych wykonywanych w Ministerstwie zalicza się w szczególności:

1) planowanie i finansowanie zadań obronnych wykonywanych w ramach przygotowań obronnych;

2) przygotowywanie projektów podziału zadań obronnych wykonywanych w czasie pokoju przez komórki organizacyjne Ministerstwa oraz jednostki organizacyjne, stosownie do ich możliwości wykonawczych;

3) określanie procedur wykonywania zadań obronnych;

4) uzgadnianie i zatwierdzanie planów i harmonogramów wykonywania zadań obronnych;

5) określanie i realizację zadań w ramach podwyższania gotowości obronnej państwa oraz tworzenie dla tych potrzeb systemu stałych dyżurów;

6) organizowanie i przygotowanie systemu kierowania bezpieczeństwem narodowym na potrzeby Ministra;

7) przygotowanie i utrzymywanie obronnych systemów łączności na potrzeby kierowania bezpieczeństwem narodowym oraz zarządzania kryzysowego;

8) przygotowanie obiektów i infrastruktury Ministerstwa dla właściwego funkcjonowania Zespołu Zarządzania Kryzysowego, stałego dyżuru oraz Stanowiska Kierowania Ministra;

9) przygotowywanie określonych jednostek organizacyjnych Służby Więziennej do militaryzacji;

10) reklamowanie pracowników Ministerstwa od obowiązku pełnienia czynnej służby wojskowej w razie ogłoszenia mobilizacji i w czasie wojny;

11) zapewnienie obsady kadrowej Ministerstwa w czasie wojny;

12) doskonalenie współpracy cywilno-wojskowej w strukturach NATO oraz realizację zadań wynikających z obowiązków państwa - gospodarza wobec sił sojuszniczych i organizacji NATO;

13) realizację zadań z zakresu ochrony obiektów przewidzianych na potrzeby funkcjonowania systemu kierowania, będących w trwałym zarządzie Ministra;

14) doskonalenie systemu nadzoru nad realizacją zadań z zakresu prowadzenia szczególnej ochrony obiektów, uznanych za szczególnie ważne dla bezpieczeństwa i obronności państwa;

15) organizowanie i prowadzenie szkoleń z zakresu spraw obronnych oraz kontroli realizacji zadań obronnych.

§ 5. Komórki organizacyjne Ministerstwa realizują wspólne zadania obejmujące:

1) udział w tworzeniu i przygotowaniu:

a) dokumentacji planowania operacyjnego i programowania obronnego,

b) kart realizacji zadań operacyjnych,

c) regulaminu organizacyjnego, struktury i etatów Ministerstwa na czas wojny,

d) planów i harmonogramów wykonywania zadań obronnych,

e) warunków funkcjonowania systemu stałych dyżurów oraz Stanowiska Kierowania Ministra,

f) planów przemieszczenia wydzielonych sił i środków na zapasowe Stanowisko Kierowania Ministra;

2) wspieranie:

a) udziału Ministra w przygotowaniu systemu kierowania bezpieczeństwem narodowym,

b) zespołów zadaniowych i grup eksperckich, tworzonych w ramach przygotowania Stanowiska Kierowania Ministra oraz współpracy cywilno-wojskowej;

3) współpracę z komórką właściwą w sprawach obronnych Ministerstwa w zakresie:

a) wnioskowania o reklamowanie pracowników od obowiązku pełnienia czynnej służby wojskowej w razie ogłoszenia mobilizacji i w czasie wojny,

b) dostosowywania obowiązujących aktów normatywnych, dotyczących funkcjonowania jednostek organizacyjnych do realiów i uwarunkowań czasu kryzysu i wojny oraz kształtowania rozwiązań organizacyjno-prawnych w tej dziedzinie,

c) realizacji zadań operacyjnych, zgodnie z opracowaną tabelą realizacji zadań operacyjnych, stanowiącą załącznik do Planu Operacyjnego Funkcjonowania działu administracji rządowej sprawiedliwość,

d) planowania i realizacji zamierzeń szkoleniowych, ujętych w planach i programach szkolenia obronnego Ministerstwa.

§ 6. Kierownik komórki właściwej w sprawach obronnych Ministerstwa jest upoważniony do żądania od kierowników komórek organizacyjnych Ministerstwa i jednostek organizacyjnych w zakresie ich właściwości, sprawozdań i informacji dotyczących stanu przygotowań obronnych, a także wydawania tym kierownikom wytycznych i doraźnych poleceń w sprawach wykonywania zadań obronnych.

§ 7. 1. Do zadań obronnych wykonywanych w jednostkach organizacyjnych zalicza się w szczególności:

1) planowanie i finansowanie zadań wykonywanych w ramach przygotowań obronnych;

2) przygotowanie projektów podziału zadań obronnych wykonywanych w czasie pokoju przez wewnętrzne komórki organizacyjne oraz jednostki podporządkowane i nadzorowane stosownie do ich możliwości wykonawczych;

3) określanie procedur wykonywania zadań obronnych;

4) wykonywanie i uzgadnianie z Ministrem za pośrednictwem kierownika komórki właściwej w sprawach obronnych Ministerstwa, wymaganych planów i harmonogramów wykonywania zadań obronnych;

5) realizacja zadań z obszaru współpracy cywilno-wojskowej w zakresie nadawania przydziałów organizacyjno-mobilizacyjnych do jednostek zmilitaryzowanych oraz prowadzenia ćwiczeń w jednostkach organizacyjnych przewidzianych do militaryzacji;

6) podwyższanie gotowości obronnej oraz tworzenie dla tych potrzeb systemu stałych dyżurów;

7) udział w przygotowaniu systemu kierowania bezpieczeństwem narodowym;

8) występowanie do właściwego wojskowego komendanta uzupełnień o reklamowanie pracowników jednostki organizacyjnej od obowiązku pełnienia czynnej służby wojskowej w razie ogłoszenia mobilizacji i w czasie wojny;

9) zapewnienie obsady kadrowej jednostki organizacyjnej w czasie wojny;

10) realizacja zadań z zakresu ochrony obiektów wykorzystywanych przez jednostki organizacyjne do potrzeb funkcjonowania systemu kierowania;

11) wykonywanie zadań związanych z przygotowaniem i prowadzeniem szczególnej ochrony obiektów w jednostkach organizacyjnych uznanych jako szczególnie ważne dla bezpieczeństwa i obronności państwa;

12) organizowanie i prowadzenie szkolenia obronnego oraz kontroli wykonywania zadań obronnych zgodnie z wytycznymi Ministra do szkolenia na dany rok szkoleniowy;

13) realizacja przedsięwzięć związanych z opracowywaniem sprawozdań z realizacji zadań obronnych.

2. Wykonywanie zadań obronnych należy do obowiązków kierowników jednostek organizacyjnych.

§ 8. 1. Kierownicy jednostek organizacyjnych kierują całokształtem wykonywania zadań obronnych w jednostce oraz odpowiadają za jej przygotowanie do działania w warunkach zewnętrznego zagrożenia bezpieczeństwa państwa, w czasie kryzysu i w czasie wojny.

2. Zadania obronne w jednostkach organizacyjnych realizują komórki właściwe w sprawach obronnych, pracownicy zatrudnieni na samodzielnych stanowiskach do spraw obronnych i pracownicy wyznaczeni przez kierowników tych jednostek.

3. Szczegółowe zakresy zadań i czynności dla podmiotów określonych w ust. 2 określają kierownicy jednostek organizacyjnych.

§ 9. W jednostkach organizacyjnych, o których mowa w § 1 pkt 6-8, zakres oraz sposób realizacji zadań obronnych określają dyrektorzy tych jednostek, w uzgodnieniu z kierownikiem komórki właściwej w sprawach obronnych Ministerstwa.

§ 10. 1. Dyrektor Generalny Służby Więziennej sprawuje nadzór nad organizacją i realizacją zadań obronnych przez jednostki organizacyjne Służby Więziennej.

2. W Centralnym Zarządzie Służby Więziennej zadania obronne Dyrektora Generalnego Służby Więziennej realizuje komórka właściwa w sprawach obronnych.

3. W ośrodkach szkolenia Służby Więziennej zadania obronne wykonują funkcjonariusze lub pracownicy wyznaczeni przez komendantów tych jednostek.

§ 11. 1. Dyrektorzy okręgowi Służby Więziennej organizują, koordynują i nadzorują wykonywanie zadań obronnych przez podległe jednostki organizacyjne Służby Więziennej.

2. W okręgowych inspektoratach Służby Więziennej oraz w jednostkach organizacyjnych podległych dyrektorom okręgowym Służby Więziennej zadania obronne wykonują funkcjonariusze lub pracownicy wyznaczeni przez kierowników tych jednostek.

§ 12. 1. Prezesi sądów apelacyjnych organizują, koordynują i nadzorują wykonywanie zadań obronnych w podległych im sądach apelacyjnych oraz sądach okręgowych, zgodnie z terytorialnym zakresem ich działania.

2. Prezesi sądów okręgowych organizują, koordynują i nadzorują wykonywanie zadań obronnych w podległych im sądach okręgowych, właściwych terytorialnie sądach rejonowych oraz w nadzorowanych zakładach dla nieletnich.

3. W sądach apelacyjnych oraz w sądach okręgowych zadania obronne realizują zatrudnieni na samodzielnych stanowiskach pracy inspektorzy do spraw obronnych, podlegli w zakresie realizowanych zadań obronnych prezesom sądów.

4. W sądach rejonowych oraz w zakładach dla nieletnich zadania obronne wykonują pracownicy wyznaczeni przez kierowników tych jednostek.

§ 13. Planowanie zadań obronnych obejmuje w szczególności wykonywanie, uzgadnianie i aktualizowanie:

1) rocznych planów zamierzeń obronnych;

2) planów operacyjnych;

3) programów obronnych;

4) planów obrony jednostek organizacyjnych Służby Więziennej.

§ 14. Roczne plany zamierzeń obronnych sporządzają kierownicy jednostek organizacyjnych wykonujących zadania obronne.

§ 15. 1. Plany operacyjne określają zasady funkcjonowania Ministerstwa oraz jednostek organizacyjnych w warunkach zewnętrznego zagrożenia bezpieczeństwa państwa i w czasie wojny.

2. W ramach planowania operacyjnego sporządza się:

1) plan operacyjny funkcjonowania działu administracji rządowej sprawiedliwość;

2) plan operacyjny funkcjonowania Centralnego Zarządu Służby Więziennej;

3) plany operacyjne funkcjonowania ośrodków szkolenia Służby Więziennej;

4) plany operacyjne funkcjonowania okręgowych inspektoratów Służby Więziennej;

5) plany operacyjne funkcjonowania sądów apelacyjnych;

6) plany operacyjne funkcjonowania sądów okręgowych.

3. W planach, o których mowa w ust. 2:

1) pkt 4 - uwzględnia się zadania operacyjne przewidziane do wykonania przez podległe jednostki organizacyjne;

2) pkt 6 - uwzględnia się zadania operacyjne przewidziane do wykonania przez jednostki działające w okręgu sądowym.

§ 16. W ramach programowania obronnego sporządza się w Ministerstwie Program Pozamilitarnych Przygotowań Obronnych działu administracji rządowej sprawiedliwość oraz Program Mobilizacji Gospodarki.

§ 17. 1. Zakres zadań i tryb pracy komórek organizacyjnych Ministerstwa oraz jednostek organizacyjnych w warunkach zewnętrznego zagrożenia bezpieczeństwa państwa i w czasie wojny określają regulaminy organizacyjne na czas wojny.

2. W regulaminie organizacyjnym na czas wojny ujmuje się w szczególności:

1) zadania jednostki;

2) strukturę organizacyjną jednostki;

3) zadania komórek organizacyjnych;

4) zadania i obowiązki kierownika jednostki i innych osób funkcyjnych;

5) etat jednostki;

6) imienną obsadę kadrową;

7) potrzeby kadrowe i plan ich uzupełnienia;

8) zabezpieczenie logistyczne.

§ 18. W celu zapewnienia sprawnego przekazywania decyzji organów uprawnionych do uruchamiania w warunkach wystąpienia zagrożenia bezpieczeństwa państwa, procedur związanych z podwyższaniem gotowości obronnej państwa, w Ministerstwie oraz jednostkach organizacyjnych tworzy się w stanie stałej gotowości obronnej państwa system stałych dyżurów.

§ 19. 1. Jednostki organizacyjne uznane za obiekty szczególnie ważne dla bezpieczeństwa i obronności państwa wykonują zadania w zakresie szczególnej ochrony tych obiektów.

2. Z propozycją wniosku o uznanie jednostki organizacyjnej za obiekt szczególnie ważny dla bezpieczeństwa i obronności państwa występują do Ministra, za pośrednictwem kierownika komórki właściwej w sprawach obronnych Ministerstwa:

1) Dyrektor Generalny Służby Więziennej;

2) prezesi sądów apelacyjnych;

3) prezesi sądów okręgowych.

3. Zasadność proponowanych wniosków, o których mowa w ust. 3, kierownik komórki właściwej w sprawach obronnych Ministerstwa, konsultuje z właściwymi dyrektorami komórek organizacyjnych Ministerstwa.

4. W przypadku utraty przez jednostkę organizacyjną znaczenia dla bezpieczeństwa i obronności państwa przepisy ust. 3 i 4 stosuje się odpowiednio.

§ 20. 1. W celu skutecznego realizowania zadań obronnych w Ministerstwie oraz jednostkach organizacyjnych realizuje się proces szkolenia obronnego na zasadach wynikających z przepisów w sprawie szkolenia obronnego.

2. Szkolenie, o którym mowa w ust. 1, realizuje się zgodnie z:

1) Programem Szkolenia Obronnego Ministra;

2) Planem Szkolenia Obronnego, sporządzanym na dany rok szkoleniowy dla działu administracji rządowej sprawiedliwość;

3) Wytycznymi Ministra do szkolenia obronnego na dany rok szkoleniowy dla Ministerstwa oraz jednostek organizacyjnych.

3. Szkoleniu obronnemu podlegają:

1) Minister;

2) osoby zajmujące kierownicze stanowiska w Ministerstwie:

a) sekretarz stanu,

b) podsekretarze stanu,

c) Dyrektor Generalny Ministerstwa Sprawiedliwości,

d) dyrektorzy departamentów, biur oraz ich zastępcy;

3) Dyrektor Generalny Służby Więziennej i jego zastępcy;

4) osoby zajmujące kierownicze stanowiska w Służbie Więziennej:

a) kierownicy komórek organizacyjnych w Centralnym Zarządzie Służby Więziennej oraz ich zastępcy,

b) dyrektorzy okręgowi Służby Więziennej oraz ich zastępcy,

c) dyrektorzy zakładów karnych i aresztów śledczych oraz ich zastępcy,

d) komendanci ośrodków szkolenia Służby Więziennej;

5) prezesi i wiceprezesi sądów apelacyjnych, okręgowych i rejonowych;

6) dyrektorzy sądów apelacyjnych i okręgowych;

7) dyrektorzy zakładów dla nieletnich;

8) osoby zajmujące kierownicze stanowiska w jednostkach organizacyjnych:

a) dyrektor Instytutu Ekspertyz Sądowych im. prof. dra Jana Sehna w Krakowie,

b) dyrektor Instytutu Wymiaru Sprawiedliwości,

c) dyrektor Krajowej Szkoły Sądownictwa i Prokuratury;

9) pracownicy zatrudnieni na stanowiskach związanych z obronnością lub prowadzący sprawy związane z wykonywaniem zadań obronnych w Ministerstwie;

10) pracownicy i funkcjonariusze zatrudnieni w jednostkach organizacyjnych na stanowiskach związanych z obronnością lub prowadzący sprawy związane z wykonywaniem zadań obronnych, a w szczególności:

a) inspektorzy do spraw obronnych w sądach apelacyjnych i w sądach okręgowych,

b) pracownicy, którym powierzono wykonywanie zadań obronnych w sądach rejonowych oraz w zakładach dla nieletnich,

c) funkcjonariusze i pracownicy realizujący zadania obronne w Centralnym Zarządzie Służby Więziennej,

d) funkcjonariusze i pracownicy, o których mowa w § 11 ust. 2.

4. Szkolenie obronne obowiązani są organizować:

1) kierownik komórki właściwej w sprawach obronnych Ministerstwa dla:

a) Ministra,

b) osób zajmujących kierownicze stanowiska w Ministerstwie,

c) Dyrektora Generalnego Służby Więziennej i jego zastępców,

d) prezesów i wiceprezesów sądów apelacyjnych,

e) dyrektorów sądów apelacyjnych,

f) dyrektorów zakładów dla nieletnich,

g) osób zajmujących kierownicze stanowiska w jednostkach organizacyjnych, o których mowa w ust. 3 pkt 8,

h) pracowników zatrudnionych na stanowiskach związanych z obronnością lub prowadzących sprawy związane z wykonywaniem zadań obronnych w Ministerstwie,

i) inspektorów do spraw obronnych w sądach apelacyjnych i w sądach okręgowych;

2) Dyrektor Generalny Służby Więziennej dla:

a) osób zajmujących kierownicze stanowiska w Służbie Więziennej,

b) funkcjonariuszy i pracowników realizujących zadania obronne w Centralnym Zarządzie Służby Więziennej, w okręgowych inspektoratach Służby Więziennej oraz w ośrodkach szkolenia Służby Więziennej;

3) dyrektorzy okręgowi Służby Więziennej dla funkcjonariuszy i pracowników realizujących zadania obronne w podległych jednostkach organizacyjnych Służby Więziennej;

4) prezesi sądów apelacyjnych dla:

a) prezesów i wiceprezesów sądów okręgowych,

b) dyrektorów sądów okręgowych,

c) prezesów i wiceprezesów sądów rejonowych,

d) pracowników zatrudnionych na stanowiskach związanych z obronnością lub prowadzących sprawy związane z wykonywaniem zadań obronnych w podległych sądach oraz zakładach dla nieletnich.

§ 21. 1. Szkolenie obronne prowadzi się w formie zajęć teoretycznych i praktycznych oraz ćwiczeń.

2. Zajęcia teoretyczne i praktyczne realizuje się w cyklu rocznym.

3. Ćwiczenia obejmują:

1) ćwiczenia działowe, które przeprowadza się nie rzadziej niż raz na dwa lata;

2) ćwiczenia specjalistyczne, w tym treningi i gry, które przeprowadza się w zależności od potrzeb, zamiennie lub łącznie z zajęciami teoretycznymi i praktycznymi.

4. Organizatorami ćwiczeń są:

1) kierownik komórki właściwej w sprawach obronnych Ministerstwa - w przypadku ćwiczeń działowych;

2) Dyrektor Generalny Służby Więziennej, dyrektorzy okręgowi Służby Więziennej, prezesi sądów apelacyjnych - w przypadku ćwiczeń specjalistycznych.

5. Dokumentacja ćwiczeń specjalistycznych podlega uzgodnieniu:

1) z kierownikiem komórki właściwej w sprawach obronnych Ministerstwa - w przypadku ćwiczeń organizowanych przez Dyrektora Generalnego Służby Więziennej oraz prezesów sądów apelacyjnych;

2) z Dyrektorem Generalnym Służby Więziennej - w przypadku ćwiczeń organizowanych przez dyrektorów okręgowych Służby Więziennej.

6. Do obowiązków organizatorów szkolenia obronnego należy w szczególności:

1) opracowywanie planów i programów szkolenia, zgodnie z okresowymi wytycznymi Ministra w sprawie głównych kierunków szkolenia obronnego;

2) uzgadnianie planów szkolenia w zakresie ich terminów i tematów z kierownikiem komórki właściwej w sprawach obronnych Ministerstwa;

3) zapewnienie właściwych warunków do realizacji procesu szkolenia;

4) prowadzenie dokumentacji szkoleniowej.

§ 22. 1. Kontrole wykonywania zadań obronnych prowadzi się w stosunku do wszystkich jednostek organizacyjnych.

2. Kontrole mogą być prowadzone jako kontrole problemowe lub doraźne.

3. Kontrole problemowe zarządzają, organizują i prowadzą:

1) kierownik komórki właściwej w sprawach obronnych Ministerstwa - w stosunku do wszystkich jednostek organizacyjnych;

2) Dyrektor Generalny Służby Więziennej - w stosunku do jednostek organizacyjnych Służby Więziennej;

3) dyrektorzy okręgowi Służby Więziennej - w stosunku do podległych jednostek organizacyjnych Służby Więziennej;

4) prezesi sądów apelacyjnych - w działających na obszarze apelacji sądach okręgowych i rejonowych;

5) prezesi sądów okręgowych - w podległych im jednostkach organizacyjnych.

4. Podmioty uprawnione do zarządzania kontroli problemowych, sporządzają roczne plany tych kontroli w uzgodnieniu z organem nadrzędnym. Zatwierdzenie planu kontroli jest równoznaczne z zarządzeniem kontroli.

5. Kontrole doraźne mogą zarządzać i prowadzić w każdym czasie podmioty uprawnione do zarządzania kontroli problemowych.

§ 23. 1. Sprawozdawczość z wykonywania zadań obronnych obejmuje sporządzanie Narodowego Kwestionariusza Pozamilitarnych Przygotowań Obronnych oraz niezbędnych do jego opracowania sprawozdań i informacji zawierających dane liczbowe oraz oceny opisowe.

2. Narodowy Kwestionariusz Pozamilitarnych Przygotowań Obronnych za dział administracji rządowej sprawiedliwość sporządza komórka właściwa w sprawach obronnych Ministerstwa.

3. Dyrektor Generalny Służby Więziennej i prezesi sądów apelacyjnych przekazują sprawozdania i informacje dotyczące stanu przygotowań obronnych do komórki właściwej w sprawach obronnych Ministerstwa.

4. Zakresy i terminy składania sprawozdań i informacji, o których mowa w ust. 3, określa kierownik komórki właściwej w sprawach obronnych Ministerstwa.

5. Dyrektor Generalny Służby Więziennej i prezesi sądów apelacyjnych określają zakresy i terminy składania sprawozdań i informacji z wykonywania zadań obronnych przez podległe jednostki organizacyjne.

§ 24. Traci moc zarządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 31 sierpnia 2004 r. w sprawie organizacji wykonywania zadań w ramach powszechnego obowiązku obrony (Dz. Urz. Min. Sprawiedl. Nr 6, poz. 23).

§ 25. Zarządzenie wchodzi w życie z dniem podpisania.