Akt prawny
archiwalny
Wersja archiwalna od 2015-03-13 do 2015-12-31
Wersja archiwalna od 2015-03-13 do 2015-12-31
archiwalny
KOMUNIKAT
GŁÓWNEGO INSPEKTORA SANITARNEGO
z dnia 13 marca 2015 r.
w sprawie Programu Szczepień Ochronnych na rok 2015
Na podstawie art. 17 ust. 11 ustawy z dnia 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi (Dz. U. z 2013 r. poz. 947 oraz z 2014 r. poz. 619 i 1138) ogłasza się Program Szczepień Ochronnych na rok 2015, który stanowi załącznik do niniejszego komunikatu.
| Główny Inspektor Sanitarny |
| p.o. Głównego Inspektora |
Załącznik
do komunikatu Głównego Inspektora Sanitarnego
z dnia 13 marca 2015 r. (poz. 14)
PROGRAM SZCZEPIEŃ OCHRONNYCH NA ROK 2015
Program Szczepień Ochronnych na rok 2015, zwany dalej „PSO”, składa się z następujących części:
I.* Szczepienia obowiązkowe – kalendarz szczepień.
A. Szczepienia obowiązkowe dzieci i młodzieży według wieku.
B. Szczepienia obowiązkowe osób narażonych w sposób szczególny na zakażenie.
II.* Szczepienia zalecane – niefinansowane ze środków znajdujących się w budżecie ministra właściwego do spraw zdrowia.
III. Informacje uzupełniające.
* Finansowanie szczepień określonych w części I i II załącznika odbywa się na podstawie przepisów ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. z 2008 r. Nr 164, poz. 1027, z późn. zm.1)).
|
|
1) Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2008 r. Nr 216, poz. 1367, Nr 225, poz. 1486, Nr 227, poz. 1505, Nr 234, poz. 1570 i Nr 237, poz. 1654, z 2009 r. Nr 6, poz. 33, Nr 22, poz. 120, Nr 26, poz. 157, Nr 38, poz. 299, Nr 92, poz. 753, Nr 97, poz. 800, Nr 98, poz. 817, Nr 111, poz. 918, Nr 118, poz. 989, Nr 157, poz. 1241, Nr 161, poz. 1278 i Nr 178, poz. 1374, z 2010 r. Nr 50, poz. 301, Nr 107, poz. 679, Nr 125, poz. 842, Nr 127, poz. 857, Nr 165, poz. 1116, Nr 182, poz. 1228, Nr 205, poz. 1363, Nr 225, poz. 1465, Nr 238, poz. 1578 i Nr 257, poz. 1723 i 1725, z 2011 r. Nr 45, poz. 235, Nr 73, poz. 390, Nr 81, poz. 440, Nr 106, poz. 622, Nr 112, poz. 654, Nr 113, poz. 657, Nr 122, poz. 696, Nr 138, poz. 808, Nr 149, poz. 887, Nr 171, poz. 1016, Nr 205, poz. 1203 i Nr 232, poz. 1378, z 2012 r. poz. 123, 1016, 1342 i 1548, z 2013 r. poz. 154, 879, 983, 1290, 1623, 1646 i 1650 oraz z 2014 r. poz. 24, 295, 496, 567, 619, 773, 1004, 1136, 1138, 1146, 1175, 1188, 1491 i 1831.
I. SZCZEPIENIA OBOWIĄZKOWE – KALENDARZ SZCZEPIEŃ
A. SZCZEPIENIA OBOWIĄZKOWE DZIECI I MŁODZIEŻY WEDŁUG WIEKU
| Wiek | Szczepienie przeciw | Uwagi | |
| 1 rok życia | w ciągu 24 godzin po urodzeniu | WIRUSOWEMU ZAPALENIU WĄTROBY typu B (WZW typu B) – (pierwsza dawka) – domięśniowo lub podskórnie (według wskazań producenta szczepionki) GRUŹLICY – śródskórnie szczepionką BCG | Szczepienie noworodków przeciw GRUŹLICY oraz przeciw WZW typu B powinno być wykonane jednocześnie lub w innym możliwym terminie przed wypisaniem dziecka z oddziału noworodkowego. Patrz „Informacje uzupełniające” – część III PSO: – szczepienia przeciw WZW typu B, – szczepienia przeciw GRUŹLICY, – szczepienia dzieci urodzonych przedwcześnie. |
| 2 miesiąc życia (7–8 tydzień) | WZW typu B (druga dawka) – domięśniowo lub podskórnie (według wskazań producenta szczepionki) | Drugą dawkę szczepionki przeciw WZW typu B należy podać w 7–8 tygodniu życia jednocześnie z pierwszą dawką szczepionki przeciw BŁONICY, TĘŻCOWI, KRZTUŚCOWI. | |
| BŁONICY, TĘŻCOWI, KRZTUŚCOWI (pierwsza dawka) – domięśniowo lub podskórnie (według wskazań producenta szczepionki) | Trzy dawki szczepienia podstawowego przeciw BŁONICY, TĘŻCOWI, KRZTUŚCOWI szczepionką błoniczo-tężcowo-krztuścową (DTP) są podawane w odstępach 6–8 tygodniowych. U dzieci z przeciwwskazaniami do szczepienia przeciw KRZTUŚCOWI szczepionką pełnokomórkową oraz u dzieci urodzonych przed ukończeniem 37 tygodnia ciąży lub urodzonych z masą urodzeniową poniżej 2500 g należy zastosować szczepionkę błoniczo-tężcowo-krztuścową z bezkomórkowym komponentem krztuśca (DTaP) – według wskazań producenta szczepionki. W przypadku orzeczenia przeciwwskazania do szczepienia przeciw KRZTUŚCOWI należy zastosować szczepionkę błoniczo-tężcową (DT) – według wskazań producenta szczepionki. Patrz „Informacje uzupełniające” – część III PSO. | ||
| Inwazyjnym zakażeniom HAEMOPHILUS INFLUENZAE typu b (pierwsza dawka) – domięśniowo lub podskórnie (według wskazań producenta szczepionki) | Trzy dawki szczepienia podstawowego przeciw inwazyjnemu zakażeniu HAEMOPHILUS INFLUENZAE typu b są podawane w odstępach 6–8 tygodniowych. Szczepionkę przeciw inwazyjnemu zakażeniu HAEMOPHILUS INFLUENZAE typu b można stosować jednocześnie z innymi szczepionkami, np. DTP, IPV, WZW typu B, ale w oddzielnych iniekcjach. Patrz „Informacje uzupełniające” – część III PSO. | ||
| 3–4 miesiąc życia (po 6–8 tygodniach od poprzedniego szczepienia) | BŁONICY, TĘŻCOWI, KRZTUŚCOWI (druga dawka) – domięśniowo lub podskórnie (według wskazań producenta szczepionki) | U dzieci z przeciwwskazaniami do szczepienia przeciw KRZTUŚCOWI szczepionką pełnokomórkową oraz u dzieci urodzonych przed ukończeniem 37 tygodnia ciąży lub urodzonych z masą urodzeniową poniżej 2500 g należy zastosować szczepionkę błoniczo-tężcowo-krztuścową z bezkomórkowym komponentem krztuśca (DTaP) – według wskazań producenta szczepionki. W przypadku orzeczenia przeciwwskazania do szczepienia przeciw KRZTUŚCOWI należy zastosować szczepionkę błoniczo-tężcową (DT) –według wskazań producenta szczepionki. Patrz „Informacje uzupełniające” – część III PSO. | |
| OSTRE NAGMINNE PORAŻENIE DZIECIĘCE (POLIOMYELITIS), zwane dalej „POLIOMYELITIS” – (pierwsza dawka) – domięśniowo lub podskórnie (według wskazań producenta szczepionki) | Szczepienie przeciw POLIOMYELITIS – dzieci w pierwszym roku życia –pierwsze dwie dawki – szczepionką inaktywowaną IPV poliwalentną (1,2,3 typ wirusa). Pierwsza dawka szczepionki inaktywowanej IPV na przełomie 3 i 4 miesiąca życia jest podawana jednocześnie z drugą dawką szczepienia przeciw BŁONICY, TĘŻCOWI, KRZTUŚCOWI. Patrz „Informacje uzupełniające” – część III PSO. | ||
| Inwazyjnym zakażeniom HAEMOPHILUS INFLUENZAE typu b (druga dawka) – domięśniowo lub podskórnie (według wskazań producenta szczepionki) | Szczepionkę przeciw inwazyjnemu zakażeniu HAEMOPHILUS INFLUENZAE typu b można stosować jednocześnie z innymi szczepionkami, np. DTP, IPV, WZW typu B, ale w oddzielnych iniekcjach. | ||
| 5–6 miesiąc życia (po 6–8 tygodniach od poprzedniego szczepienia) | BŁONICY, TĘŻCOWI, KRZTUŚCOWI (trzecia dawka) – domięśniowo lub podskórnie (według wskazań producenta szczepionki) | U dzieci z przeciwwskazaniami do szczepienia przeciw KRZTUŚCOWI szczepionką pełnokomórkową oraz u dzieci urodzonych przed ukończeniem 37 tygodnia ciąży lub urodzonych z masą urodzeniową poniżej 2500 g należy zastosować szczepionkę błoniczo-tężcowo-krztuścową z bezkomórkowym komponentem krztuśca (DTaP) – według wskazań producenta szczepionki. W przypadku orzeczenia przeciwwskazania do szczepienia przeciw KRZTUŚCOWI należy zastosować szczepionkę błoniczo-tężcową (DT) – według wskazań producenta szczepionki. | |
| Patrz „Informacje uzupełniające” – część III PSO. | |||
| POLIOMYELITIS – (druga dawka) | Szczepionką inaktywowaną IPV poliwalentną (1,2,3 typ wirusa). | ||
| – domięśniowo lub podskórnie (według wskazań producenta szczepionki) | Druga dawka szczepionki inaktywowanej IPV w 5 miesiącu życia jest podawana jednocześnie z trzecią dawką szczepienia przeciw BŁONICY, TĘŻCOWI, KRZTUŚCOWI. | ||
| Patrz „Informacje uzupełniające” – część III PSO. | |||
| Inwazyjnym zakażeniom HAEMOPHILUS INFLUENZAE typu b (trzecia dawka) | Szczepionkę przeciw inwazyjnemu zakażeniu HAEMOPHILUS INFLUENZAE typu b można stosować jednocześnie z innymi szczepionkami, np. DTP, IPV, WZW typu B, ale w oddzielnych iniekcjach. | ||
| – domięśniowo lub podskórnie (według wskazań producenta szczepionki) | |||
| Patrz „Informacje uzupełniające” – część III PSO. | |||
| 7 miesiąc życia | WZW typu B (trzecia dawka) |
| |
| – domięśniowo lub podskórnie (według wskazań producenta szczepionki) | |||
| 2 rok życia | 13–14 miesiąc życia | ODRZE, ŚWINCE, RÓŻYCZCE (pierwsza dawka) | Szczepionką atenuowaną skojarzoną. |
| Podawane w wywiadzie przebycie zachorowania na ODRĘ, ŚWINKĘ lub RÓŻYCZKĘ nie jest przeciwwskazaniem do szczepienia, należy ją podać po upływie co najmniej 4 tygodni od wyzdrowienia. | |||
| – domięśniowo lub podskórnie (według wskazań producenta szczepionki) | |||
| Patrz „Informacje uzupełniające” – część III PSO. | |||
| 16–18 miesiąc życia | BŁONICY, TĘŻCOWI, KRZTUŚCOWI | U dzieci z przeciwwskazaniami do szczepienia przeciw KRZTUŚCOWI szczepionką pełnokomórkową oraz u dzieci urodzonych przed ukończeniem 37 tygodnia ciąży lub urodzonych z masą urodzeniową poniżej 2500 g należy zastosować szczepionkę błoniczo-tężcowo-krztuścową z bezkomórkowym komponentem krztuśca (DTaP) – według wskazań producenta szczepionki. | |
| – domięśniowo lub podskórnie (według wskazań producenta szczepionki) | |||
| W przypadku orzeczenia przeciwwskazania do szczepienia przeciw KRZTUŚCOWI należy zastosować szczepionkę błoniczo-tężcową (DT) – według wskazań producenta szczepionki. | |||
| Patrz „Informacje uzupełniające” – część III PSO. | |||
| POLIOMYELITIS – (trzecia dawka) | Szczepionką inaktywowaną IPV poliwalentną (1,2,3 typ wirusa). | ||
| – domięśniowo lub podskórnie (według wskazań producenta szczepionki) | Trzecia dawka szczepionki inaktywowanej IPV jest podawana jednocześnie z czwartą dawką szczepienia przeciw BŁONICY, TĘŻCOWI, KRZTUŚCOWI. | ||
| Patrz „Informacje uzupełniające” – część III PSO. | |||
| Inwazyjnym zakażeniom HAEMOPHILUS INFLUENZAE typu b (czwarta dawka) – domięśniowo lub podskórnie (według wskazań producenta szczepionki) | Szczepionkę przeciw inwazyjnemu zakażeniu HAEMOPHILUS INFLUENZAE typu b można stosować jednocześnie z innymi szczepionkami, np. DTP, IPV, WZW typu B, ale w oddzielnych iniekcjach. Patrz „Informacje uzupełniające” – część III PSO. | ||
| Okres przedszkolny | 6 rok życia | BŁONICY, TĘŻCOWI, KRZTUŚCOWI | Szczepionką przeciw BŁONICY, TĘŻCOWI, KRZTUŚCOWI zawierającą bezkomórkowy komponent krztuśca (DTaP). Należy zachować odstęp, pomiędzy dawkami przypominającymi szczepionki zgodnie ze wskazaniem producenta szczepionki, jednak nie krótszy niż 5 lat. |
| – domięśniowo lub podskórnie (według wskazań producenta szczepionki) | Patrz „Informacje uzupełniające” – część III PSO. | ||
| POLIOMYELITIS – (pierwsza dawka przypominająca) – doustnie (według wskazań producenta szczepionki) | Szczepionką atenuowaną OPV poliwalentną (1,2,3 typ wirusa). Patrz „Informacje uzupełniające” – część III PSO. | ||
| Szkoła podstawowa i gimnazjum | 10 rok życia | ODRZE, ŚWINCE, RÓŻYCZCE (dawka przypominająca) – domięśniowo lub podskórnie (według wskazań producenta szczepionki) | Szczepionką atenuowaną skojarzoną. Podawane w wywiadzie przebycie zachorowania na ODRĘ, ŚWINKĘ lub RÓŻYCZKĘ nie jest przeciwwskazaniem do szczepienia, szczepienie można przeprowadzić po upływie co najmniej 4 tygodni od wyzdrowienia. Patrz „Informacje uzupełniające” – część III PSO. |
| 14 rok życia | BŁONICY, TĘŻCOWI (druga dawka przypominająca) | Szczepionką przeciw BŁONICY i TĘŻCOWI (Td). | |
| Należy zachować odstęp pomiędzy dawkami przypominającymi szczepionki zgodnie ze wskazaniem producenta szczepionki, jednak nie krótszy niż 5 lat. | |||
| – domięśniowo lub podskórnie (według wskazań producenta szczepionki) | |||
| Patrz „Informacje uzupełniające” – część III PSO. | |||
| Szkoła ponadpodstawowa | 19 rok życia lub ostatni rok nauki w szkole | BŁONICY, TĘŻCOWI (trzecia dawka przypominająca) | Szczepionką przeciw BŁONICY i TĘŻCOWI (Td). |
| – domięśniowo lub podskórnie (według wskazań producenta szczepionki) | Należy zachować odstęp pomiędzy dawkami przypominającymi szczepionki zgodnie ze wskazaniem producenta szczepionki, jednak nie krótszy niż 5 lat. | ||
| Patrz „Informacje uzupełniające” – część III PSO. | |||
B. SZCZEPIENIA OBOWIĄZKOWE OSÓB NARAŻONYCH W SPOSÓB SZCZEGÓLNY NA ZAKAŻENIE
| Szczepienie przeciw | Osoby zobowiązane do poddania się szczepieniu | Uwagi |
| WIRUSOWEMU ZAPALENIU WĄTROBY typu B (WZW typu B) | Obowiązek dotyczy: | Szczepienia podstawowe według cyklu wskazanego przez producenta szczepionki. |
| 1) uczniów szkół medycznych lub innych szkół prowadzących kształcenie na kierunkach medycznych, którzy nie byli szczepieni przeciw WZW typu B; | ||
| 2) studentów uczelni medycznych lub innych uczelni, w których jest prowadzone kształcenie na kierunkach medycznych, którzy nie byli szczepieni przeciw WZW typu B; | Nie należy szczepić osób uprzednio zaszczepionych podstawowo przeciw WZW typu B. U osób zdrowych nie przewiduje się szczepień przypominających. W celu oceny odporności poszczepiennej u osób z grup ryzyka zakażenia WZW typu B, zaleca się określenie poziomu przeciwciał anty HBs nie wcześniej, niż po 4 tygodniach od podania ostatniej dawki szczepienia podstawowego (najlepiej między 4 i 6 tygodniem). | |
| – domięśniowo lub podskórnie (według wskazań producenta szczepionki) | ||
| 3) osób wykonujących zawód medyczny narażonych na zakażenie, które nie były szczepione przeciw WZW typu B; | ||
| 4) osób szczególnie narażonych na zakażenie w wyniku styczności z osobą zakażoną wirusem zapalenia wątroby typu B, które nie były szczepione przeciw WZW typu B; | ||
| 5) osób zakażonych wirusem zapalenia wątroby typu C; | ||
| 6) osób w fazie zaawansowanej choroby nerek z filtracją kłębuszkową poniżej 30 ml/min oraz osób dializowanych. | ||
| U osób w fazie zaawansowanej choroby nerek z filtracją kłębuszkową poniżej 40 ml/min oraz u osób dializowanych dawki przypominające należy podawać według wskazań producenta szczepionki oraz zaleceń lekarza, jeśli stężenie przeciwciał anty HBs jest poniżej poziomu ochronnego (10 j.m./l). Zaleca się badanie poziomu przeciwciał co 6–12 miesięcy. | ||
| Patrz „Informacje uzupełniające” – część III PSO. | ||
| Inwazyjnym zakażeniom STREPTOCOCCUS PNEUMONIAE | Obowiązek dotyczy: | Liczba dawek i cykl szczepienia według wskazań producenta szczepionki. |
| 1) dzieci od 2 miesiąca życia do ukończenia 5 roku życia: | ||
| a) po urazie lub z wadą ośrodkowego układu nerwowego, przebiegającą z wyciekiem płynu mózgowo-rdzeniowego, | ||
| b) zakażonych HIV, | ||
| – domięśniowo lub podskórnie (według wskazań producenta szczepionki) | c) po przeszczepieniu szpiku, przed przeszczepieniem lub po przeszczepieniu narządów wewnętrznych lub przed wszczepieniem lub po wszczepieniu implantu ślimakowego; | Przy wielodawkowym cyklu szczepień rozpoczęte szczepienie należy kontynuować tą samą szczepionką. |
| 2) dzieci od 2 miesiąca życia do ukończenia 5 roku życia chorujących na: | ||
| a) przewlekłe choroby serca, | ||
| b) schorzenia immunologiczno-hematologiczne, w tym małopłytkowość idiopatyczną, ostrą białaczkę, chłoniaki, sferocytozę wrodzoną, | ||
| c) asplenię wrodzoną, dysfunkcję śledziony, po splenektomii lub po leczeniu immunosupresyjnym, | ||
| d) przewlekłą niewydolność nerek i nawracający zespół nerczycowy, | ||
| e) pierwotne zaburzenia odporności, | ||
| f) choroby metaboliczne, w tym cukrzycę, | ||
| g) przewlekłe choroby płuc, w tym astmę; | ||
| 3) dzieci od 2 miesiąca życia do ukończenia 12 miesiąca życia urodzone przed ukończeniem 37 tygodnia ciąży lub urodzone z masą urodzeniową poniżej 2500 g. | ||
| TĘŻCOWI | Obowiązek dotyczy osób zranionych, narażonych na zakażenie TĘŻCEM. | Szczepionką monowalentną przeciw TĘŻCOWI (T) |
| – domięśniowo lub podskórnie (według wskazań producenta szczepionki) | ||
| szczepionką skojarzoną przeciw BŁONICY i TĘŻCOWI (Td). | ||
|
| ||
| Liczba dawek i cykl szczepienia według wskazań producenta szczepionki. | ||
| Patrz „Informacje uzupełniające” – część III PSO. | ||
| BŁONICY | Obowiązek dotyczy osób narażonych na zakażenie wskutek styczności z chorymi na BŁONICĘ. | Szczepionką monowalentną przeciw BŁONICY (d, lub D) |
| – domięśniowo lub podskórnie (według wskazań producenta szczepionki) | lub | |
| szczepionką skojarzoną przeciw BŁONICY i TĘŻCOWI (Td). | ||
| Liczba dawek i cykl szczepienia według wskazań producenta i zaleceń lekarza. | ||
| Patrz „Informacje uzupełniające” – część III PSO. | ||
| OSPIE WIETRZNEJ | Obowiązek dotyczy dzieci: | Liczba dawek i cykl szczepienia według wskazań producenta szczepionki. |
| 1) do ukończenia 12 roku życia: | ||
| – domięśniowo lub podskórnie (według wskazań producenta szczepionki) | a) z upośledzeniem odporności o wysokim ryzyku ciężkiego przebiegu choroby, | |
| b) z ostrą białaczką limfoblastyczną w okresie remisji, | ||
| c) zakażone HIV, | Rekomendowany dwudawkowy cykl szczepienia. | |
| d) przed leczeniem immunosupresyjnym lub chemioterapią; | ||
| 2) do ukończenia 12 roku życia z otoczenia osób określonych w pkt 1, które nie chorowały na OSPĘ WIETRZNĄ; | ||
| 3) do ukończenia 12 roku życia, innych niż wymienione w pkt 1 i 2, przebywających w: | Patrz „Informacje uzupełniające” – część III PSO. | |
| a) zakładach pielęgnacyjno-opiekuńczych, | ||
| b) zakładach opiekuńczo-leczniczych, | ||
| c) rodzinnych domach dziecka, | ||
| d) domach dla matek z małoletnimi dziećmi i kobiet w ciąży, | ||
| e) domach pomocy społecznej, | ||
| f) placówkach opiekuńczo-wychowawczych, | ||
| g) regionalnych placówkach opiekuńczo-terapeutycznych, | ||
| h) interwencyjnych ośrodkach preadopcyjnych; | ||
| 4) innych niż wymienione w pkt 1–3, przebywających w żłobkach lub klubach dziecięcych. | ||
| WŚCIEKLIŹNIE | Obowiązek dotyczy osób narażonych na zakażenie w wyniku styczności ze zwierzęciem chorym na WŚCIEKLIZNĘ lub podejrzanym o zakażenie wirusem WŚCIEKLIZNY. | Liczba dawek i cykl szczepienia według wskazań producenta szczepionki. |
| – domięśniowo lub podskórnie (według wskazań producenta szczepionki) | ||
| Patrz „Informacje uzupełniające” – część III PSO. |
II. SZCZEPIENIA ZALECANE – NIEFINANSOWANE ZE ŚRODKÓW ZNAJDUJĄCYCH SIĘ W BUDŻECIE MINISTRA WŁAŚCIWEGO DO SPRAW ZDROWIA
Patrz „Informacje uzupełniające” (część III PSO)
| Szczepienie przeciw | Szczególnie zalecane: | Uwagi |
| WZW typu A | 1. Osobom wyjeżdżającym do krajów o wysokiej i pośredniej endemiczności zachorowań na WZW typu A. | Liczba dawek i cykl szczepienia według wskazań producenta szczepionki. |
| – domięśniowo lub podskórnie (według wskazań producenta szczepionki) | 2. Osobom zatrudnionym przy produkcji i dystrybucji żywności, usuwaniu odpadów komunalnych i płynnych nieczystości oraz przy konserwacji urządzeń służących temu celowi. | |
| 3. Dzieciom w wieku przedszkolnym, szkolnym i młodzieży, które nie chorowały na WZW typu A. | ||
| WZW typu B | 1. Osobom, które ze względu na tryb życia lub wykonywane zajęcia są narażone na zakażenia związane z uszkodzeniem ciągłości tkanek lub poprzez kontakt seksualny. | Liczba dawek i cykl szczepienia według wskazań producenta szczepionki. |
| – domięśniowo lub podskórnie (według wskazań producenta szczepionki) | ||
| 2. Przewlekle chorym o wysokim ryzyku zakażenia nie szczepionym w ramach szczepień obowiązkowych. 3. Przewlekle chorym o wysokim ryzyku zakażenia: z chorobami przebiegającymi z niedoborem odporności, w tym leczonych immunosupresyjnie, chorym z cukrzycą i niewydolnością nerek (patrz cykl szczepień: cz. I.B. PSO). | Nie jest konieczne szczepienie przypominające osób zdrowych uprzednio zaszczepionych podstawowo, pomimo stężenia przeciwciał anty HBs poniżej poziomu ochronnego (10 j.m./l). | |
| 4. Chorym przygotowywanym do zabiegów operacyjnych. | ||
| 5. Dzieciom i młodzieży, nieobjętym dotąd szczepieniami obowiązkowymi. | Dawki przypominające u chorych z obniżoną odpornością należy podawać według wskazań producenta szczepionki oraz zaleceń lekarza. | |
| 6. Osobom dorosłym, zwłaszcza w wieku starszym. | ||
| 7. Osobom chorym na nowotwory układu krwiotwórczego. | ||
| Patrz „Informacje uzupełniające” – część III PSO. | ||
| ODRZE, ŚWINCE, RÓŻYCZCE | 1. Osobom nieszczepionym przeciw ODRZE, ŚWINCE, RÓŻYCZCE w ramach szczepień obowiązkowych należy podać dwie dawki szczepionki w odstępie co najmniej 4 tygodni. U osób wcześniej szczepionych przeciw ODRZE lub RÓŻYCZCE szczepionkami monowalentnymi szczepienie należy traktować jako przypominające. | Podawane w wywiadzie przebycie zachorowań na ODRĘ, ŚWINKĘ lub RÓŻYCZKĘ nie jest przeciwwskazaniem do szczepienia, jednak szczepionkę należy podać nie wcześniej, niż po upływie 4 tygodni od wyzdrowienia. |
| – domięśniowo lub podskórnie (według wskazań producenta szczepionki) | ||
| 2. Młodym kobietom, zwłaszcza pracującym w środowiskach dziecięcych (przedszkola, szkoły, szpitale, przychodnie) i młodym mężczyznom dla zapobiegania RÓŻYCZCE wrodzonej, szczególnie nieszczepionym w ramach szczepień obowiązkowych lub jeżeli od szczepienia podstawowego minęło więcej niż 10 lat. | Nie szczepić na 4 tygodnie przed planowaną ciążą i w okresie ciąży. | |
| Patrz „Informacje uzupełniające” – część III PSO. | ||
| OSPIE WIETRZNEJ | 1. Osobom, które nie chorowały na OSPĘ WIETRZNĄ i nie zostały wcześniej zaszczepione w ramach szczepień obowiązkowych albo zalecanych. | Liczba dawek i cykl szczepienia według wskazań producenta szczepionki. |
| – domięśniowo lub podskórnie (według wskazań producenta szczepionki) | 2. Kobietom planującym zajście w ciążę, które nie chorowały wcześniej na OSPĘ WIETRZNĄ. | |
| Patrz „Informacje uzupełniające” – część III PSO. | ||
| GRYPIE | 1. Ze wskazań klinicznych i indywidualnych: | Liczba dawek i cykl szczepienia według wskazań producenta szczepionki. |
| 1) przewlekle chorym dzieciom (powyżej 6 miesiąca życia) i dorosłym, szczególnie chorującym na niewydolność układu oddechowego, astmę oskrzelową, przewlekłą obturacyjną chorobę płuc, niewydolność układu krążenia, chorobę wieńcową (zwłaszcza po przebytym zawale serca), niewydolność nerek, nawracający zespół nerczycowy, choroby wątroby, choroby metaboliczne, w tym cukrzycę, choroby neurologiczne i neurorozwojowe; | ||
| – domięśniowo lub podskórnie (według wskazań producenta szczepionki) |
| |
| Szczepionki są ważne tylko jeden rok ze względu na coroczne zmiany składu według zaleceń Światowej Organizacji Zdrowia. | ||
| 2) osobom w stanach obniżonej odporności (w tym pacjentom po przeszczepie narządów lub tkanek) i chorym na nowotwory układu krwiotwórczego; | ||
| 3) dzieciom z grup ryzyka od 6 miesiąca życia do 18 roku życia, szczególnie zakażonym wirusem HIV, ze schorzeniami immunologiczno-hematologicznymi, w tym małopłytkowością idiopatyczną, ostrą białaczką, chłoniakiem, sferocytozą wrodzoną, asplenią wrodzoną, dysfunkcją śledziony, po splenektomii, z pierwotnymi niedoborami odporności, po leczeniu immunosupresyjnym, po przeszczepieniu szpiku, przed przeszczepieniem lub po przeszczepieniu narządów wewnętrznych, leczonym przewlekle salicylanami; | ||
| 4) dzieciom z wadami wrodzonymi serca zwłaszcza sinicznymi, z niewydolnością serca, z nadciśnieniem płucnym; | ||
| 5) kobietom w ciąży lub planującym ciążę. | ||
| 2. Ze wskazań epidemiologicznych – wszystkim osobom od 6 miesiąca życia do stosowania zgodnie z Charakterystyką Produktu Leczniczego, w szczególności: | ||
| 1) zdrowym dzieciom w wieku od 6 miesiąca życia do 18 roku życia (ze szczególnym uwzględnieniem dzieci w wieku od 6 do 60 miesiąca życia); | ||
| 2) osobom w wieku powyżej 55 lat; | ||
| 3) osobom mającym bliski kontakt zawodowy lub rodzinny z dziećmi w wieku poniżej 6 miesiąca życia oraz z osobami w wieku podeszłym lub przewlekle chorymi (w ramach realizacji strategii kokonowej szczepień); | ||
| 4) pracownikom ochrony zdrowia (personel medyczny, niezależnie od posiadanej specjalizacji oraz personel administracyjny), szkół, handlu, transportu; | ||
| 5) pensjonariuszom domów spokojnej starości, domów pomocy społecznej oraz innych placówek zapewniających całodobową opiekę osobom niepełnosprawnym, przewlekle chorym lub osobom w podeszłym wieku, w szczególności przebywającym w zakładach opiekuńczo-leczniczych, placówkach pielęgnacyjno-opiekuńczych, podmiotach świadczących usługi z zakresu opieki paliatywnej, hospicyjnej, długoterminowej, rehabilitacji leczniczej, leczenia uzależnień, psychiatrycznej opieki zdrowotnej oraz lecznictwa uzdrowiskowego. | ||
| ROTAWIRUSOM | Dzieciom od 6 tygodnia życia do 24 tygodnia życia. | Liczba dawek i cykl szczepienia według wskazań producenta szczepionki. |
| – doustnie (według wskazań producenta szczepionki) | ||
| Szczepionkę przeciw ROTAWIRUSOM można stosować jednocześnie z innymi szczepionkami. | ||
| BŁONICY, TĘŻCOWI, KRZTUŚCOWI – domięśniowo lub podskórnie (według wskazań producenta szczepionki) | 1. Młodzieży – w miejsce dawki przypominającej szczepienia szczepionką tężcowo-błoniczą (Td). 2. Osobom powyżej 19 roku życia. 3. Osobom w podeszłym wieku, które ze względu na wykonywane zajęcia są narażone na zakażenie. 4. Ze wskazań epidemiologicznych osobom zatrudnionym na oddziałach neonatologicznych i pediatrycznych. | Liczba dawek i cykl szczepienia według wskazań producenta szczepionki. Szczepienie przeciw BŁONICY, TĘŻCOWI, KRZTUŚCOWI szczepionką błoniczo-tężcowo-krztuścową ze zmniejszoną zawartością komponentu krztuścowego (dTap lub dTap/IPV) zaleca się: 1) u dzieci po ukończeniu 7 roku życia, które nie otrzymały dawki przypominającej szczepionki błoniczo-tężcowo-krztuścowej (DTaP) w 6 roku życia; 2) u młodzieży w wieku 14 i 19 lat zamiast dawki przypominającej szczepionki błoniczo-tężcowej (Td); 3) wszystkim osobom dorosłym pojedynczą dawką przypominającą co 10 lat zamiast dawki przypominającej szczepionki błoniczo-tężcowej (Td). Patrz „Informacje uzupełniające” – część III PSO. |
| Inwazyjnym zakażeniom STREPTOCOCCUS PNEUMONIAE – domięśniowo lub podskórnie (według wskazań producenta szczepionki) | 1. Dzieciom od 2 miesiąca życia do 5 roku życia oraz osobom dorosłym powyżej 50 roku życia. 2. Dzieciom i osobom dorosłym z przewlekłą chorobą serca, przewlekłą chorobą płuc, cukrzycą, wyciekiem płynu mózgowo-rdzeniowego, implantem ślimakowym, przewlekłą chorobą wątroby, w tym z marskością, osobom uzależnionym od alkoholu, palącym papierosy. 3. Dzieciom i osobom dorosłym z anatomiczną i czynnościową asplenią; sferocytozą i innymi hemoglobinopatiami, z wrodzoną i nabytą asplenią. 4. Dzieciom i osobom dorosłym z zaburzeniami odporności; wrodzonymi i nabytymi niedoborami odporności, zakażeniem HIV, przewlekłą chorobą nerek i zespołem nerczycowym, białaczką, chorobą Hodgkina, uogólnioną chorobą nowotworową związaną z leczeniem immunosupresyjnym, w tym przewlekłą steroidoterapią i radioterapią, szpiczakiem mnogim. | Liczba dawek i cykl szczepienia według zaleceń producenta szczepionki. Szczepienie rozpoczęte jednym preparatem należy kontynuować do zakończenia cyklu szczepienia. 1. Szczepionki skoniugowane: 1) szczepionka 13 i 10-walentna – dzieciom od 2 miesiąca życia do 5 roku życia, które nie są objęte szczepieniami obowiązkowymi; 2) szczepionka 13-walentna – od 2 miesiąca życia. 2. Szczepionka polisacharydowa – od 2 roku życia. |
| Inwazyjnym zakażeniom NEISSERIA MENINGITIDIS – domięśniowo lub podskórnie (według wskazań producenta szczepionki) | 1. Niemowlętom, powyżej 2 miesiąca życia. 2. Dzieciom i osobom dorosłym narażonym na ryzyko inwazyjnej choroby meningokokowej; z bliskim kontaktem z chorym lub materiałem zakaźnym (personel medyczny, pracownicy laboratorium), przebywającym w zbiorowiskach (przedszkola, żłobki, domy dziecka, domy studenckie, internaty, koszary), osobom z zachowaniem sprzyjającym zakażeniu (intymne kontakty z nosicielem lub osobą chorą, np. głęboki pocałunek), osobom podróżującym. 3. Dzieciom i osobom dorosłym z wrodzonymi niedoborami odporności, z anatomiczną i czynnościową asplenią, zakażonym wirusem HIV, nowotworem złośliwym, chorobą reumatyczną, przewlekłą chorobą nerek i wątroby, leczonym ekulizumabem (napadowa nocna hemoglobinuria, atypowy zespół hemolityczno-mocznicowy), osobom leczonym immunosupresyjnie. 4. Dzieciom w wieku od 2 miesiąca życia z grup ryzyka zaburzeń odporności wymienionych w części I. A. oraz szczególnie narażonym na zachorowanie nastolatkom i osobom powyżej 65 roku życia. | Liczba dawek i cykl szczepienia według wskazań producenta szczepionki. 1. Szczepionka skoniugowana monowalentna przeciwko serogrupie C – od ukończenia 2 miesiąca życia. 2. Szczepionka (rDNA), monowalentna złożona, adsorbowana, przeciwko serogrupie B – od ukończenia 2 miesiąca życia. 3. Szczepionka skoniugowana, czterowalentna przeciwko serogrupom A, C, W-135, Y – od 12 lub 24 miesiąca życia. 4. Szczepionka skoniugowana monowalentna i czterowalentna – od 2 miesiąca życia. 5. Szczepionka nie skoniugowana (polisacharydowa), przeciwko serogrupom A, C dzieciom powyżej 2 lat i dorosłym. |
| Inwazyjnym zakażeniom HAEMOPHILUS INFLUENZAE typu b – domięśniowo lub podskórnie (według wskazań producenta szczepionki) | 1. Dzieciom do ukończenia 6 roku życia nie szczepionym w ramach szczepień obowiązkowych dla zapobiegania zapaleniom opon mózgowo-rdzeniowych, posocznicy, zapaleniom nagłośni. 2. Osobom z zaburzeniami odporności według indywidualnych wskazań. | Liczba dawek i cykl szczepienia według wskazań producenta szczepionki. Patrz „Informacje uzupełniające” – część III PSO. |
| KLESZCZOWEMU ZAPALENIU MÓZGU – domięśniowo lub podskórnie (według wskazań producenta szczepionki) | Osobom przebywającym na terenach o nasilonym występowaniu tej choroby w szczególności: osobom zatrudnionym przy eksploatacji lasu, stacjonującemu wojsku, funkcjonariuszom straży pożarnej i granicznej, rolnikom, młodzieży odbywającej praktyki oraz turystom i uczestnikom obozów i kolonii. | Liczba dawek i cykl szczepienia według wskazań producenta szczepionki. |
| CHOLERZE – doustnie | Osobom wyjeżdżającym do rejonów zagrożonych wystąpieniem epidemii CHOLERY. | Liczba dawek i cykl szczepienia według wskazań producenta szczepionki. |
| DUROWI BRZUSZNEMU – domięśniowo lub podskórnie (według wskazań producenta szczepionki) | Osobom wyjeżdżającym do rejonów endemicznego występowania zachorowań na DUR BRZUSZNY oraz w zależności od sytuacji epidemiologicznej w regionie lub kraju. | Liczba dawek i cykl szczepienia według wskazań producenta szczepionki. |
| WŚCIEKLIŹNIE – domięśniowo lub podskórnie (według wskazań producenta szczepionki) | Osobom wyjeżdżającym do rejonów endemicznego występowania zachorowań na WŚCIEKLIZNĘ. | Liczba dawek i cykl szczepienia według wskazań producenta szczepionki. |
| OSTRE NAGMINNE PORAŻENIE DZIECIĘCE (POLIOMYELITIS) – doustnie (według wskazań producenta szczepionki) ewentualnie – domięśniowo lub podskórnie (według wskazań producenta szczepionki) | 1. Osobom wyjeżdżającym do rejonów endemicznego występowania zachorowań na OSTRE NAGMINNE PORAŻENIE DZIECIĘCE (POLIOMYELITIS). 2. Osobom powyżej 19 roku życia nie szczepionym przeciw OSTREMU NAGMINNEMU PORAŻENIU DZIECIĘCEMU (POLIOMYELITIS) w ramach szczepień obowiązkowych. | W zależności od sytuacji epidemiologicznej szczepionką: 1) doustną OPV monowalentną lub poliwalentną (zawierającą 1 lub 2 lub 3 typy wirusa) lub 2) inaktywowaną IPV poliwalentną (zawierającą 1,2,3 typ wirusa). Liczba dawek i cykl szczepienia według wskazań producenta szczepionki. Patrz „Informacje uzupełniające” – część III PSO. |
| ŻÓŁTEJ GORĄCZCE – domięśniowo lub podskórnie (według wskazań producenta szczepionki) | Osobom wyjeżdżającym w obszar uznany przez Światową Organizację Zdrowia za zagrożony zakażeniem wirusem ŻÓŁTEJ GORĄCZKI, zgodnie z zaleceniami Międzynarodowych Przepisów Zdrowotnych. | Liczba dawek i cykl szczepienia według wskazań producenta szczepionki. |
| LUDZKIEMU WIRUSOWI BRODAWCZAKA (HPV) – domięśniowo lub podskórnie (według wskazań producenta szczepionki) | Szczególnie osobom przed inicjacją seksualną. | Liczba dawek i cykl szczepienia według wskazań producenta szczepionki. |
| GRUŹLICY – śródskórnie szczepionką BCG | Osobom do ukończenia 15 roku życia nieszczepionym przeciw GRUŹLICY w ramach szczepień obowiązkowych. | Patrz „Informacje uzupełniające” – część III PSO. |
III. INFORMACJE UZUPEŁNIAJĄCE
Szczepionki należy stosować zgodnie ze wskazaniami producenta szczepionki określonymi w Charakterystyce Produktu Leczniczego.
SZCZEPIENIA PRZECIW WZW typu B
1. Szczepienia podstawowe noworodków i niemowląt są wykonywane trzema dawkami szczepionki w cyklu zbliżonym do: 0; 1; 6 miesięcy. Pierwsza dawka jest podawana w ciągu 24 godzin po urodzeniu (najlepiej w ciągu 12 godzin), jeśli to możliwe jednocześnie ze szczepieniem przeciw GRUŹLICY. Druga dawka szczepienia pierwotnego po 4–6 tygodniach* od poprzedniej, jeśli to możliwe, jednocześnie ze szczepieniem przeciw BŁONICY, TĘŻCOWI i KRZTUŚCOWI. Trzecia dawka, uzupełniająca szczepienia podstawowego, po 6 miesiącach* od pierwszej dawki.
2. U dzieci z masą urodzeniową mniejszą niż 2000 g szczepienie przeciwko WZW typu B stosuje się w czterodawkowym cyklu szczepienia 0; 1; 2; 12 miesięcy. Dzieci te powinny otrzymać w sumie 4 dawki szczepionki.
3. Szczepienia wychwytujące (uzupełniające) u osób niezaszczepionych w pierwszym roku życia należy realizować w możliwie najwcześniejszym terminie, nie później niż do ukończenia 19 lat. Szczepienie należy wykonać dawką dla dzieci lub dla dorosłych w zależności od wieku dziecka i zgodnie ze wskazaniami producenta szczepionki w cyklu 0; 1; 6 miesięcy.
4. Szczepienia osób z bliskiego otoczenia chorych na WZW typu B i nosicieli HBV narażonych w sposób szczególny na zakażenie (domownicy oraz osoby przebywające w zakładach opiekuńczych, wychowawczych i zakładach zamkniętych) są wykonywane trzema dawkami szczepionki w cyklu: 0; 1; 6 miesięcy. Nie przewiduje się podawania dawek przypominających.
5. Rewakcynacja po szczepieniach podstawowych jest wskazana u:
1) chorych z niedoborem odporności, gdy po szczepieniach podstawowych stężenie przeciwciał anty HBs jest <10 j.m./l, zaleca się podanie kolejnych 1–3 dawek szczepionki; gdy stężenie przeciwciał jest nadal <10 j.m./l, nie wykonuje się dalszych szczepień;
2) pacjentów z nowotworami w trakcie leczenia immunosupresyjnego oraz pacjentów po przeszczepieniu narządów, zaleca się utrzymanie poziomu przeciwciał ³100 j.m./l.; kontrola przeciwciał odbywa się co 6 miesięcy, gdy stężenie spada poniżej <100 j.m./l należy podać podwójną dawkę szczepionki;
3) pacjentów z cukrzycą, gdy po szczepieniach podstawowych stężenie przeciwciał jest <10 j.m./l, zaleca się rewakcynacje 1–3 dawek szczepionki, gdy nie uzyska się ochronnego stężenia przeciwciał po podaniu 1–3 dawek szczepionki, odstępuje się od dalszych szczepień.
6. Oznaczanie poziomu przeciwciał anty HBs u osób przewlekle chorych nie jest finansowane z budżetu ministra właściwego do spraw zdrowia.
7. Nie dopuszcza się uzależniania wykonania zabiegu medycznego związanego z naruszeniem ciągłości tkanek od wcześniejszego przeprowadzenia szczepienia przeciw WZW typu B.
* w zależności od wskazań producenta szczepionki
SZCZEPIENIA PRZECIW ODRZE, ŚWINCE I RÓŻYCZCE
1. Szczepienie podstawowe skojarzoną szczepionką przeciw ODRZE, ŚWINCE i RÓŻYCZCE należy podać w 13–14 miesiącu życia.
2. Dawkę przypominającą szczepionki skojarzonej przeciw ODRZE, ŚWINCE i RÓŻYCZCE należy podać w 10 roku życia. Szczepieniem tym objęta jest cała populacja dzieci w ww. roczniku.
3. W stosunku do dzieci powyżej 10 roku życia, które nie otrzymały dwóch dawek szczepionki skojarzonej przeciw ODRZE, ŚWINCE i RÓŻYCZCE, należy systematycznie uzupełnić brakującą dawkę szczepionki, nie później niż do ukończenia 19 roku życia. Dotyczy to dzieci urodzonych po 31 grudnia 1996 roku.
4. Wykonane w 7 roku życia szczepienie preparatem monowalentnym przeciw ODRZE nie jest przeciwwskazaniem do zaszczepienia preparatem skojarzonym przeciw ODRZE, ŚWINCE i RÓŻYCZCE w 10 roku życia.
5. Dzieci, które otrzymały dwie dawki skojarzonej szczepionki przeciw ODRZE, ŚWINCE i RÓŻYCZCE w poprzednich latach życia, nie wymagają podawania trzeciej dawki tej szczepionki.
6. Podawane w wywiadzie przebycie zachorowania na ODRĘ, ŚWINKĘ i RÓŻYCZKĘ nie stanowi przeciwwskazania do szczepienia. Szczepienie przeciw ODRZE, ŚWINCE i RÓŻYCZCE można przeprowadzić po upływie co najmniej 4 tygodni od wyzdrowienia.
7. Nie należy szczepić szczepionką skojarzoną przeciw ODRZE, ŚWINCE i RÓŻYCZCE 4 tygodnie przed planowaną ciążą, ze względu na teoretyczną możliwość wystąpienia zespołu wad wrodzonych płodu wywołanych szczepionkowym atenuowanym żywym szczepem wirusa różyczki.
SZCZEPIENIA PRZECIW GRUŹLICY
1. W przypadku odroczenia wykonania szczepienia przeciw GRUŹLICY w pierwszej dobie życia, szczepionkę należy podać w innym możliwym terminie przed wypisaniem dziecka z oddziału noworodkowego.
2. Szczepienie przeciw GRUŹLICY w przypadku noworodków urodzonych przedwcześnie wykonuje się po osiągnięciu masy ciała powyżej 2000 g.
3. Szczepienie przeciw GRUŹLICY w przypadku noworodków urodzonych przez matki HFV+ musi być poprzedzone konsultacją specjalistyczną. Decyzję o szczepieniu podejmuje specjalista chorób zakaźnych lub lekarz poradni specjalistycznej wykonującej szczepienia ochronne.
4. Zgodnie z aktualną wiedzą, odstąpiono od oceny wielkości blizny poszczepiennej oraz obowiązkowej rewakcynacji dzieci i młodzieży. Z tego powodu u każdego dziecka należy na podstawie dokumentacji medycznej sprawdzić wykonanie szczepienia BCG, a jeśli szczepienie to nie było wykonane, zaległe szczepienie przeciw GRUŹLICY należy wykonać jedną dawką szczepionki BCG, jako szczepienie obowiązkowe w możliwie najkrótszym terminie, nie później, niż do ukończenia 15 roku życia.
5. W przypadku wystąpienia wątpliwości, co do stanu zaszczepienia przeciw gruźlicy, zaległe szczepienie przeciw GRUŹLICY może być przeprowadzone po konsultacji w poradni specjalistycznej wykonującej szczepienia ochronne.
SZCZEPIENIA PRZECIW OSTREMU NAGMINNEMU PORAŻENIU DZIECIĘCEMU (POLIOMYELITIS)
1. Zgodnie z zaleceniami Polskiego Komitetu Certyfikacji Eradykacji Poliomyelitis, w celu wyeliminowania zachorowań towarzyszących szczepieniom, wprowadzono dla wszystkich niemowląt szczepienie przeciw OSTREMU NAGMINNEMU PORAŻENIU DZIECIĘCEMU (POLIOMYELITIS) szczepionką inaktywowaną (IPV).
2. Pierwszą dawkę szczepionki przeciw OSTREMU NAGMINNEMU PORAŻENIU DZIECIĘCEMU (POLIOMYELITIS) podaje się na przełomie 3 i 4 miesiąca życia jednocześnie z drugą dawką szczepienia przeciw BŁONICY, TĘŻCOWI i KRZTUŚCOWI, a drugą dawkę po 6–8 tygodniach* jednocześnie z trzecią dawką szczepienia przeciw BŁONICY, TĘŻCOWI i KRZTUŚCOWI. Trzecią dawkę szczepionki IPV w ramach szczepienia podstawowego (uzupełniającą) należy podać w 16–18 miesiącu życia jednocześnie ze szczepionką przeciw BŁONICY, TĘŻCOWI i KRZTUŚCOWI.
3. W 6 roku życia należy podać szczepionkę przeciw OSTREMU NAGMINNEMU PORAŻENIU DZIECIĘCEMU (POLIOMYELITIS) zawierającą żywe atenuowane szczepy wirusa polio 1, 2, 3 typ wirusa (OPV).
* w zależności od wskazań producenta szczepionki
SZCZEPIENIA PRZECIW BŁONICY, TĘŻCOWI I KRZTUŚCOWI
1. Szczepienia podstawowe przeciw BŁONICY, TĘŻCOWI i KRZTUŚCOWI są wykonywane szczepionką błoniczo-tężcowo-krztuścową (DTP lub DTaP) trzykrotnie, w odstępach 6–8 tygodni*, w pierwszym roku życia (szczepienie pierwotne) oraz jeden raz w 2 roku życia (szczepienie uzupełniające). Pierwsza dawka szczepionki jest podawana w 2 miesiącu życia, po 6–8 tygodniach* od szczepienia przeciw GRUŹLICY i WZW typu B, jednocześnie z drugą dawką szczepionki przeciw WZW typu B. Druga dawka – na przełomie 3 i 4 miesiąca życia (po 6–8 tygodniach* od szczepienia poprzedniego), jednocześnie ze szczepionką przeciw OSTREMU NAGMINNEMU PORAŻENIU DZIECIĘCEMU (POLIOMYELITIS) (IPV). Trzecia dawka – w 5 miesiącu życia (po 6–8 tygodniach* od szczepienia poprzedniego), jednocześnie z drugą dawką szczepionki przeciw OSTREMU NAGMINNEMU PORAŻENIU DZIECIĘCEMU (POLIOMYELITIS) (IPV). Dawka czwarta – w 16–18 miesiącu życia, jednocześnie ze szczepionką inaktywowaną przeciw OSTREMU NAGMINNEMU PORAŻENIU DZIECIĘCEMU (POLIOMYELITIS) (IPV).
2. U dzieci z trwałymi przeciwwskazaniami do szczepienia przeciw KRZTUŚCOWI szczepionką błoniczo-tężcowo-krztuścową z pełnokomórkowym komponentem krztuśca oraz u dzieci urodzonych przed ukończeniem 37 tygodnia ciąży lub urodzonych z masą urodzeniową poniżej 2500 g w szczepieniach podstawowych należy zastosować szczepionkę błoniczo-tężcowo-krztuścową z bezkomórkowym komponentem krztuścowym (DTaP) – trzykrotnie w 1 roku życia i jeden raz w 2 roku życia, według cyklu, jak w pkt 1. Natomiast w przypadku orzeczenia trwałego przeciwwskazania do szczepienia przeciw KRZTUŚCOWI należy zastosować szczepionkę błoniczo-tężcową (DT) dwukrotnie w 1 roku życia i jeden raz w 2 roku życia*. Wówczas w 2 miesiącu życia trzeba podać szczepionkę przeciw WZW typu B, a po 6–8 tygodniach* zaszczepić jednocześnie pierwszą dawką szczepionki błoniczo-tężcowej (DT) i pierwszą dawką szczepionki przeciw OSTREMU NAGMINNEMU PORAŻENIU DZIECIĘCEMU (POLIOMYELITIS) (IPV). Po następnych 6–8 tygodniach* podać: drugą dawkę szczepionki błoniczo-tężcowej (DT) i jednocześnie drugą dawkę szczepionki przeciw OSTREMU NAGMINNEMU PORAŻENIU DZIECIĘCEMU (POLIOMYELITIS) (IPV).
3. Szczepionki przeciw BŁONICY, TĘŻCOWI i KRZTUŚCOWI ze zmniejszoną zawartością toksoidu błoniczego i komponentu krztuścowego (dTap) można stosować u dzieci po ukończeniu 7 roku życia, które nie otrzymały dawki przypominającej szczepionki przeciw BŁONICY, TĘŻCOWI i KRZTUŚCOWI (DTaP) w 6 roku życia.
* w zależności od wskazań producenta szczepionki
SZCZEPIENIA PRZECIW INWAZYJNEMU ZAKAŻENIU HAEMOPHILUS INFLUENZAE TYPU b
1. Szczepienia przeciw inwazyjnemu zakażeniu HAEMOPHILUS INFLUENZAE typu b należy przeprowadzić jednocześnie z kolejnymi dawkami szczepionki przeciw BŁONICY, TĘŻCOWI i KRZTUŚCOWI. Pełen cykl szczepień powinien składać się z trzech dawek szczepienia pierwotnego, podawanych trzykrotnie w 1 roku życia oraz jednej dawki uzupełniającej podanej w 2 roku życia, o ile producent szczepionki nie wskazuje innego cyklu uodpornienia.
2. Dzieciom szczepionym od 6 do 12 miesiąca życia powinny być podane dwie dawki szczepionki w cyklu szczepień pierwotnych oraz jedna dawka uzupełniająca, po roku od podania drugiej dawki.
3. Dzieciom powyżej 1 roku życia powinna być podana jedna dawka szczepionki.
4. Szczepionkę przeciw inwazyjnemu zakażeniu HAEMOPHILUS INFLUENZAE typu b można stosować w postaci preparatów skojarzonych np. DTaP-HIB, DTaP-IPV-HIB, DTaP-IPV-HIB-HBV – preparaty te nie są finansowane ze środków znajdujących się w budżecie ministra właściwego do spraw zdrowia.
SZCZEPIENIA PRZECIW OSPIE WIETRZNEJ
1. Szczepienia przeciw OSPIE WIETRZNEJ w ramach szczepień obowiązkowych dla wszystkich dzieci – bez względu na wiek powinny być wykonane według dwudawkowego cyklu szczepienia.
2. Minimalny odstęp pomiędzy kolejnymi dawkami tej szczepionki wynosi 6 tygodni.
3. W przypadku dzieci chorych przewlekle szczepienie może być wykonane po konsultacji specjalistycznej, gdy pozwala na to stan kliniczny i immunologiczny pacjenta.
SZCZEPIENIA DZIECI URODZONYCH PRZEDWCZEŚNIE
1. Zalecane jest szczepienie dzieci urodzonych przedwcześnie zgodnie z wiekiem chronologicznym.
2. Zalecane jest podanie pierwszych szczepień (BCG, WZW b, DTaP, IPV, HIB, PCV) u stabilnych dzieci urodzonych poniżej 32 tygodnia ciąży kilka dni przed ich wypisaniem z oddziału noworodkowego.
ORGANIZACJA SZCZEPIEŃ
1. Obowiązkowe szczepienia ochronne wykonywane przy użyciu preparatów szczepionkowych zakupionych przez ministra właściwego do spraw zdrowia z budżetu państwa oraz poprzedzające ich wykonanie lekarskie badania kwalifikacyjne przeprowadzają świadczeniodawcy, z którymi Narodowy Fundusz Zdrowia zawarł umowy o udzielanie tych świadczeń.
2. Dzieci rozpoczynające naukę w szkole powinny być szczepione na jesieni. Jest to uzasadnione następującymi względami:
1) szczepienia takie chronią dzieci przed zakażeniami w środowisku szkolnym;
2) jesienią większość dzieci urodzonych w danym roku osiąga wiek wskazany w programie szczepień ochronnych;
3) szczepienia powinno się przeprowadzić przed sezonowym wzrostem zachorowań (styczeń – maj następnego roku kalendarzowego).
3. Jeżeli duża koncentracja szczepień utrudnia ich wykonanie albo przemawiają za tym ważne względy organizacyjne, część szczepień (zwłaszcza dzieci kończących szkoły podstawowe lub ponadpodstawowe) można przeprowadzić w I połowie roku kalendarzowego. Wówczas należy szczepić wcześniej (przed wakacjami) dzieci kończące określony wiek w danym roku kalendarzowym – tzn. dopuszcza się wcześniejsze o około pół roku szczepienie dzieci w wieku szkolnym, a nie przekładanie ich na kolejny rok kalendarzowy.
4. Określony w części I. A. PSO wiek dziecka należy rozumieć, jak w przykładzie: dziecko, które ukończyło 3 lata jest w 4 roku życia.
5. Odstęp między dwiema różnymi szczepionkami zawierającymi żywe drobnoustroje powinien być nie krótszy, niż 4 tygodnie.
6. Odstęp między kolejnymi dawkami tej samej szczepionki powinien być zgodny ze wskazaniami producenta szczepionki dotyczącymi cyklu szczepienia. Może on ulec wydłużeniu, ale odstęp ten nie powinien być skracany.
7. Odstęp między różnymi szczepionkami nie zawierającymi żywych drobnoustrojów jest dowolny, z zachowaniem niezbędnego odstępu dla uniknięcia nałożenia się ewentualnego niepożądanego odczynu poszczepiennego na kolejne szczepienie.
8. Odstęp między szczepionką zawierającą żywe drobnoustroje, a szczepionką nie zawierającą żywych drobnoustrojów jest dowolny, z zachowaniem niezbędnego odstępu dla uniknięcia nałożenia się ewentualnego niepożądanego odczynu poszczepiennego na kolejne szczepienie.
SZCZEPIENIA PRACOWNICZE:
Z wyjątkiem szczepień przeciw WZW typu B pracowników wykonujących zawód medyczny, które to szczepienia, jako obowiązkowe, są finansowane z budżetu ministra właściwego do spraw zdrowia, szczepienia ochronne wykonywane pracownikom zatrudnionym lub podejmującym pracę na stanowiskach, o których mowa w przepisach wydanych na podstawie art. 20 ust. 4 ustawy z dnia 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi, są szczepieniami finansowanymi w całości przez pracodawców.
SZCZEPIENIA OSÓB NARAŻONYCH NA ZAKAŻENIE W WYNIKU STYCZNOŚCI (POEKSPOZYCYJNE):
SZCZEPIENIA PRZECIW WŚCIEKLIŹNIE
Wytyczne dotyczą swoistego zapobiegania wściekliźnie u osób mających kontakt ze zwierzęciem chorym lub podejrzanym o zachorowanie na wściekliznę. Przedstawiono również zasady immunoprofilaktyki czynno-biernej. Kwalifikację do szczepienia szczepionką przeciwko WŚCIEKLIŹNIE przeprowadza lekarz specjalistycznej poradni chorób zakaźnych.
Swoiste zapobieganie czynne:
– szczepienia według skróconego (tj. poekspozycyjnego) schematu szczepień – liczba dawek i cykl szczepienia zgodny ze wskazaniami producenta szczepionki.
Swoiste zapobieganie czynno-bierne:
– jak wyżej,
– jednocześnie z pierwszą dawką szczepionki podaje się swoistą immunoglobulinę ludzką przeciw wściekliźnie – 20 j.m./kg mc. Immunoglobulinę można podać do 7 dnia od podania pierwszej dawki szczepionki.
Uwaga:
Można się wstrzymać z rozpoczęciem szczepień ochronnych przeciw wściekliźnie do chwili potwierdzenia wścieklizny u zwierzęcia, o ile jest możliwe:
– przeprowadzenie badania zwierzęcia wykazującego objawy wścieklizny lub poddanie badaniu pośmiertnemu zwierzęcia podejrzanego o wściekliznę
lub
– poddanie obserwacji weterynaryjnej trwającej do 15 dni zwierzęcia podejrzanego o zakażenie, z którym osoba narażona miała styczność (psa, kota, lisa, jenota, innego drobnego ssaka).
Jeżeli ponownemu narażeniu uległa osoba uprzednio już szczepiona przeciwko WŚCIEKLIŹNIE (w ramach szczepień przed – lub poekspozycyjnych) podaje się tylko dawki przypominające szczepionki przeciwko WŚCIEKLIŹNIE według cyklu szczepienia przypominającego wskazanego przez producenta szczepionki. Nie należy wówczas podawać swoistej immunoglobuliny lub surowicy.
SZCZEPIENIA PRZECIW WŚCIEKLIŹNIE U OSÓB NARAŻONYCH NA ZAKAŻENIE W WYNIKU STYCZNOŚCI (POEKSPOZYCYJNE)
| Rodzaj kontaktu ze zwierzęciem | Stan zdrowia zwierzęcia | Zapobieganie | |
| w chwili narażenia | podczas obserwacji weterynaryjnej | ||
| brak ran lub kontakt pośredni | – | – | nie wymaga |
| oślinienie zdrowej skóry | – | – | nie wymaga |
| oślinienie uszkodzonej skóry, lekkie pogryzienia i zadrapania | zwierzę zdrowe | objawy wścieklizny | rozpoczęcie podawania szczepionki z chwilą zaobserwowania objawów wścieklizny u zwierzęcia |
| zwierzę podejrzane o wściekliznę | zwierzę zdrowe (niepotwierdzone objawy) | natychmiastowe rozpoczęcie podawania szczepionki – przerwać, gdy zwierzę zdrowe | |
| zwierzę wściekłe, dzikie, nieznane, niebadane | – | natychmiastowe rozpoczęcie podawania szczepionki | |
| głębokie pogryzienia, zadrapania, oślinienie błon śluzowych | zwierzę zdrowe | objawy wścieklizny | natychmiastowe rozpoczęcie podawania szczepionki |
| zwierzę podejrzane o wściekliznę | zwierzę zdrowe (niepotwierdzone objawy) | natychmiastowe rozpoczęcie podawania szczepionki | |
| zwierzę wściekłe, dzikie, nieznane, niebadane | – | natychmiastowe rozpoczęcie podawania szczepionki | |
SZCZEPIENIA PRZECIW TĘŻCOWI U OSÓB NARAŻONYCH NA ZAKAŻENIE W WYNIKU ZRANIENIA (POEKSPOZYCYJNE)
Wytyczne dotyczące swoistego zapobiegania tężcowi u zranionych osób.
| Historia szczepień pacjenta | Ryzyko wystąpienia tężca | |
| Niskie | Wysokie | |
| nieszczepieni lub niekompletnie szczepieni lub historia szczepień niepewna | szczepionka tężcowo-błonicza lub tężcowa następnie kontynuować kolejne dawki szczepienia podstawowego według cyklu: 0; 1; 6 miesiąc | szczepionka tężcowo-błonicza lub tężcowa |
| szczepienie podstawowe lub przypominające – ostatnia dawka więcej, niż 10 lat temu | szczepionka tężcowo-błonicza lub tężcowa | szczepionka tężcowo-błonicza lub tężcowa |
| szczepienie podstawowe lub przypominające – ostatnia dawka 5–10 lat temu | szczepionka tężcowo-błonicza lub tężcowa | szczepionka tężcowo-błonicza lub tężcowa |
| szczepienie podstawowe lub przypominające – ostatnia dawka mniej, niż 5 lat temu | nie wymaga | nie wymaga ewentualnie, gdy szczególnie wysokie ryzyko, należy rozważyć szczepienie szczepionką tężcowo-błonicza lub tężcową |
