Na podstawie art. 9 ust. 4 ustawy z dnia 28 września 1991 r. o kontroli skarbowej (Dz. U. z 1999 r. Nr 54, poz. 572, z późn. zm.²⁾) zarządza się, co następuje:

Załącznik do zarządzenia Ministra Finansów
z dnia 24 grudnia 2003 r. (poz. 96)

STATUT URZĘDÓW KONTROLI SKARBOWEJ

§ 1

1. W skład urzędu kontroli skarbowej, zwanego dalej „urzędem", wchodzą następujące komórki organizacyjne:

1) o charakterze merytorycznym:

a) analiz i planowania,

b) informatyki,

c) kontroli podatkowej,

d) kontroli podatku od towarów i usług,

e) kontroli nieujawnionych źródeł przychodów,

f) kontroli transakcji między podmiotami powiązanymi,

g) kontroli obrotu towarowego z zagranicą,

h) kontroli środków publicznych,

i) kontroli środków Unii Europejskiej,

j) postępowań przygotowawczych,

k) obsługi prawnej,

I) kontroli wewnętrznej,

m) wywiadu skarbowego,

n) (uchylona),

o) audytu wewnętrznego;

2) o charakterze ogólnym:

a) kadr, szkolenia zawodowego i spraw socjalnych,

b) spraw administracyjno-gospodarczych,

c) kancelaryjno-sekretarska,

d) księgowości,

e) ochrony informacji niejawnych.

1a. W skład urzędu wchodzi komórka realizacyjna o charakterze merytorycznym, o ile obowiązek jej utworzenia wynika z przepisów odrębnych.

1b. W skład urzędu wchodzą również inne, niż wymienione w ust. 1 pkt 2, komórki o charakterze ogólnym, o ile obowiązek ich utworzenia wynika z przepisów odrębnych.

2. Dyrektor urzędu może, po uzyskaniu akceptacji Departamentu Kontroli Skarbowej Ministerstwa Finansów, utworzyć komórkę lub komórki organizacyjne nie wymienione w ust. 1.

3. Komórki organizacyjne, o których mowa w ust. 1 pkt 1 oraz pkt 2 lit. e mogą działać jako samodzielne komórki organizacyjne albo wchodzić w skład wydziału lub oddziału.

4. Inspektorzy kontroli skarbowej zatrudniani są jedynie w komórkach organizacyjnych o charakterze merytorycznym.

§ 2

Do zakresu działania komórek organizacyjnych urzędu należą w szczególności:

1) komórki organizacyjnej analiz i planowania:

a) w zakresie analiz i planowania:

– zbieranie informacji i ich przetwarzanie dla potrzeb kontroli skarbowej przez identyfikowanie i charakteryzowanie obszarów działalności gospodarczej i funkcjonujących tam podmiotów gospodarczych z punktu widzenia potencjalnych uszczupleń podatkowych, w tym również pod kątem typowania podmiotów do kontroli,

– prowadzenie działalności analitycznej i prognostycznej w odniesieniu do negatywnych zjawisk, występujących w obszarze właściwości kontroli skarbowej,

– sporządzanie informacji, sprawozdań, opracowań i analiz zbiorczych z kontroli realizowanych przez urząd,

– analizowanie informacji zawartych w prasie, dotyczących zdarzeń mających związek z zakresem działania kontroli skarbowej,

– współdziałanie z innymi urzędami kontroli skarbowej, urzędami skarbowymi, izbami skarbowymi, organami celnymi, właściwymi komórkami organizacyjnymi Ministerstwa Finansów, Generalnym Inspektorem Informacji Finansowej oraz innymi instytucjami, w szczególności z Najwyższą Izbą Kontroli, Prokuraturą oraz Policją, w zakresie gromadzenia i przetwarzania informacji wykorzystywanych do opracowywania planów kontroli,

– opracowywanie projektów okresowych planów kontroli oraz koordynowanie przygotowywania propozycji do planu zgłaszanych przez ośrodki zamiejscowe urzędu,

– opracowywanie kryteriów typowania podmiotów do kontroli,

– weryfikacja wniosków o wszczęcie kontroli skarbowej,

– analizowanie przebiegu realizacji planu kontroli i przekazywanie informacji w tym zakresie kierownictwu urzędu,

– współpraca z organami administracji państwowej w zakresie koordynacji czynności kontrolnych,

– prowadzenie okresowej sprawozdawczości dla potrzeb Generalnego Inspektora Kontroli Skarbowej, Departamentu Kontroli Skarbowej, Departamentu Wywiadu Skarbowego Ministerstwa Finansów oraz urzędu;

b) prowadzenie ewidencji w zakresie: wniosków o wszczęcie kontroli, upoważnień, wyników postępowań kontrolnych, odwołań od decyzji, wpłat z decyzji oraz innych ewidencji zgodnie z wytycznymi Departamentu Kontroli Skarbowej Ministerstwa Finansów oraz dyrektora urzędu;

c) obsługa prasowa;

2) komórki organizacyjnej informatyki:

a) nadzór nad eksploatacją sprzętu i oprogramowania w urzędzie;

b) administrowanie sieciami lokalnymi;

c) organizowanie, wspólnie z innymi komórkami, zakupów sprzętu informatycznego;

d) współpracę z użytkownikiem wewnętrznym i zewnętrznym w zakresie przetwarzania i przekazywania danych z systemów informatycznych;

e) organizację szkoleń w zakresie obsługi narzędzi informatycznych;

3) komórki organizacyjnej kontroli podatkowej:

a) prowadzenie kontroli źródłowej w zakresie niezbędnym do ustalenia zobowiązania podatkowego;

b) kontrola rzetelności deklarowanych podstaw opodatkowania oraz prawidłowości obliczania i wypłacania podatków stanowiących dochód budżetu państwa, a także innych należności pieniężnych budżetu państwa lub państwowych funduszy celowych;

c) badanie prawidłowości stosowania cen urzędowych, a także cen umownych w zakresie objętym ograniczeniami swobodnego kształtowania ich poziomu;

4) komórki organizacyjnej kontroli podatku od towarów i usług:

a) kontrola transakcji przeprowadzanych przez podmioty krajowe;

b) kontrola transakcji przeprowadzanych z podmiotami z Unii Europejskiej, zleconych przez inne państwa członkowskie;

c) zbieranie i przekazywanie informacji o wewnątrzwspólnotowych transakcjach dokonywanych pomiędzy podatnikami z Unii Europejskiej;

d) występowanie z zapytaniami do administracji podatkowych państw Unii Europejskiej o udzielenie informacji szczegółowych, w zakresie przeprowadzanych transakcji pomiędzy podmiotami gospodarczymi z Unii Europejskiej;

5) komórki organizacyjnej nieujawnionych źródeł przychodów:

a) ujawnianie i kontrola niezgłoszonej do opodatkowania działalności gospodarczej;

b) kontrola źródeł pochodzenia majątku, w przypadku niezgłoszenia do opodatkowania działalności gospodarczej;

c) kontrola dochodów nie znajdujących pokrycia w ujawnionych źródłach przychodów;

6) komórki organizacyjnej kontroli transakcji między podmiotami powiązanymi:

a) badanie cen transferowych stosowanych w transakcjach między podmiotami powiązanymi pod kątem wykorzystania ich do zaniżania podstaw opodatkowania;

b) kontrola prawidłowości wykonywania obowiązku prowadzenia szczególnej dokumentacji podatkowej transakcji;

c) realizacja jednoczesnych kontroli podatkowych, na podstawie porozumień z administracjami podatkowymi innych państw lub uregulowań unijnych oraz prowadzenie wielostronnych kontroli w zakresie cen transferowych w ramach Programu Fiscalis;

d) badanie przestrzegania przez rezydentów i nierezydentów ograniczeń i obowiązków określonych w przepisach prawa dewizowego, a także warunków udzielonych na ich podstawie zezwoleń, zezwoleń dewizowych i zezwoleń na prowadzenie działalności kantorowej;

e) uczestnictwo w wymianie informacji podatkowych z administracjami podatkowymi innych państw, zgodnie z procedurą określoną w umowach międzynarodowych oraz na podstawie posiadanych upoważnień;

7) komórki organizacyjnej kontroli obrotu towarowego z zagranicą:

a) kontrola zgodności z prawem przywozu towarów dopuszczonych do obrotu na polskim obszarze celnym lub mających inne przeznaczenie celne oraz wywozu za granicę;

b) ujawnianie i kontrola towarów nielegalnie wprowadzonych na polski obszar celny;

c) weryfikacja, analiza i ocena materiałów uzyskanych w toku kontroli;

d) współpraca z innymi instytucjami i urzędami w zakresie kontroli podmiotów dokonujących obrotu lub pośredniczących w obrocie z zagranicą;

e) kontrola w zakresie prawidłowości opodatkowania podatkiem akcyzowym;

8) komórki organizacyjnej kontroli środków publicznych:

a) kontrola celowości i zgodności z prawem gospodarowania środkami publicznymi w jednostkach i podmiotach wydatkujących, przekazujących i otrzymujących te środki;

b) kontrola zasadności udzielania i prawidłowości wykorzystania dotacji, pożyczek i kredytów udzielonych ze środków pochodzących ze źródeł publicznych;

c) kontrola rzetelności wypełniania zobowiązań wynikających z udzielonych przez Skarb Państwa poręczeń i gwarancji oraz kontrola zgodności wykorzystania środków, których spłatę poręczył lub gwarantował Skarb Państwa, z ich przeznaczeniem;

d) kontrola wykonania kontraktów, realizowanych w ramach kredytów rządowych udzielonych przez Polskę rządom innych krajów, na mocy umów o udzielenie kredytów;

e) kontrola prawidłowości rozliczania z budżetem państwa jednostki gospodarki pozabudżetowej;

f) kontrola prawidłowości ustalania, rozliczania i terminowości odprowadzania dochodów budżetowych oraz innych należności budżetu państwa lub państwowych funduszy celowych;

g) kontrola celowości i zgodności z prawem wykorzystania i rozporządzania mieniem państwowym;

h) kontrola wykorzystania mienia otrzymanego od Skarbu Państwa oraz kontrola prawidłowości prywatyzacji mienia Skarbu Państwa;

i) przygotowywanie i przekazywanie zawiadomień do właściwych rzeczników dyscypliny finansów publicznych o stwierdzonych w toku kontroli naruszeniach dyscypliny finansów publicznych;

j) przekazywanie, do właściwych organów państwowych lub sprawujących nadzór nad jednostką kontrolowaną not sygnalizacyjnych, informujących o ujawnionych w toku kontroli nieprawidłowościach dotyczących gospodarowania środkami publicznymi;

k) analizowanie stanu rozpatrzenia przekazanych not sygnalizacyjnych i skierowanych zawiadomień o naruszeniu dyscypliny finansów publicznych;

9) komórki organizacyjnej kontroli środków pochodzących z Unii Europejskiej:

a) kontrola wykorzystania środków pochodzących z Unii Europejskiej oraz międzynarodowych instytucji finansowych;

b) kontrola prawidłowości przekazywania środków własnych do budżetu Unii Europejskiej oraz międzynarodowych instytucji finansowych;

c) gromadzenie dokumentacji związanej z wykonywanymi kontrolami oraz sporządzanie informacji syntetycznej z wykonanych kontroli;

d) gromadzenie i analiza aktów prawa wspólnotowego, podręczników i procedur dotyczących środków pochodzących z Unii Europejskiej i kontroli ich wykorzystania;

e) udział, na zasadach konsultacji, w tworzeniu i doskonaleniu procedur związanych z wykonywaniem kontroli środków pochodzących z Unii Europejskiej oraz międzynarodowych instytucji finansowych;

f) gromadzenie danych, umożliwiających przygotowanie syntetycznych informacji na temat działalności komórki;

10) komórki organizacyjnej postępowań przygotowawczych:

a) prowadzenie postępowań przygotowawczych w sprawach ujawnionych z zakresu kontroli skarbowej;

b) wykonywanie zadań, polegających na występowaniu przed sądem inspektorów kontroli skarbowej w charakterze oskarżyciela publicznego;

c) utrzymywanie stałej współpracy z innymi organami, w szczególności z organami ścigania w celu zapobiegania, ujawniania i zwalczania przestępczości;

d) prowadzenie ewidencji postępowań przygotowawczych dla celów sprawozdawczych;

11) komórki organizacyjnej obsługi prawnej:

a) wydawanie opinii oraz udzielanie wyjaśnień w zakresie stosowania prawa;

b) wykonywanie zadań w zakresie reprezentowania urzędu w postępowaniu sądowym i administracyjnym;

c) informowanie o zmianach w obowiązującym stanie prawnym w zakresie działania urzędu;

d) opiniowanie projektów rozstrzygnięć w szczególności, decyzji, postanowień i wyników kontroli;

e) sygnalizowanie przypadków nieskuteczności lub niespójności przepisów prawnych oraz wnioskowanie o ich zmianę;

12) komórki organizacyjnej kontroli wewnętrznej:

a) współudział w kontrolach resortowych, prowadzonych w jednostkach podległych ministrowi właściwemu do spraw finansów publicznych,

b) opracowywanie projektów planów kontroli wewnętrznych, stosownie do wytycznych dyrektora urzędu,

c) przeprowadzanie i koordynowanie kontroli wewnętrznych w komórkach organizacyjnych urzędu,

d) prowadzenie niezbędnej dokumentacji, związanej z wykonywaniem czynności w zakresie kontroli wewnętrznej,

e) przygotowywanie projektów zaleceń pokontrolnych, mających na celu eliminację stwierdzonych nieprawidłowości,

f) sprawdzanie realizacji wniosków i zaleceń pokontrolnych,

g) ujawnianie i sygnalizowanie zagrożeń, w szczególności możliwości popełnienia nadużyć i przestępstw, o których mowa w art. 228-231 Kodeksu karnego przez osoby zatrudnione lub pełniące służbę w jednostkach organizacyjnych podległych ministrowi do spraw finansów publicznych,

h) nadzór nad prawidłowością i terminowością rozpatrywania i załatwiania skarg napływających do urzędu,

i) kontrola oświadczeń o stanie majątkowym, osób zobowiązanych do ich składania, zatrudnionych lub pełniących służbę w jednostkach organizacyjnych podległych ministrowi właściwemu do spraw finansów publicznych, a także osób zobowiązanych do składania oświadczeń o stanie majątkowym na podstawie odrębnych przepisów,

j) wykonywanie innych zadań zleconych przez dyrektora urzędu i dyrektora Departamentu Kontroli Skarbowej Ministerstwa Finansów;

13) komórki organizacyjnej wywiadu skarbowego – wykonywanie zadań, o których mowa w rozdziale 4 ustawy o kontroli skarbowej;

14) komórki realizacyjnej – wykonywanie zadań, o których mowa w art. 2 ust. 1 pkt 2, 3, 12 i 13, art. 2a ust. 1 oraz art. 3 pkt 4 ustawy o kontroli skarbowej z wykorzystaniem uprawnień, o których mowa w art. 11a ust. 1 pkt 2 i 3 oraz art. 11d ust. 1, art. 11e ust. 1 i art. 11f ust. 1 ustawy o kontroli skarbowej;

15) komórki organizacyjnej kadr, szkolenia zawodowego i spraw socjalnych:

a) przygotowywanie dokumentacji kadrowej niezbędnej do inicjowania i realizowania polityki kadrowej, szkoleniowej i socjalnej;

b) organizowanie naboru kandydatów do służby cywilnej;

c) prowadzenie spraw osobowych pracowników;

d) kontrola dyscypliny pracy;

e) prowadzenie i koordynacja spraw dotyczących ocen pracowników;

f) prowadzenie spraw socjalnych;

g) organizacja szkoleń, w tym wewnętrznych i kaskadowych, z zakresu bieżących potrzeb urzędu;

h) organizowanie służby przygotowawczej pracowników korpusu służby cywilnej i praktyk dla kandydatów na stanowiska inspektorów kontroli skarbowej;

i) prowadzenie baz danych dotyczących kwalifikacji oraz szkoleń i staży odbytych przez pracowników wykonujących kontrole środków pochodzących z Unii Europejskiej;

j) prowadzenie spraw związanych z dokształcaniem i doskonaleniem zawodowym pracowników;

16) komórki organizacyjnej spraw administracyjno-gospodarczych:

a) prowadzenie spraw eksploatacyjnych, remontowych i inwestycyjnych z zachowaniem przepisów prawa, ze szczególnym uwzględnieniem wymogów ustawy o zamówieniach publicznych;

b) administrowanie składnikami majątkowymi;

c) prowadzenie spraw gospodarczo-zaopatrzeniowych, bezpieczeństwa, higieny pracy i przeciwpożarowych;

d) (uchylona);

e) prowadzenia archiwum zakładowego;

f) ochrona fizyczna jednostki;

16a) komórki organizacyjnej kancelaryjno-sekretarskiej:

a) przyjmowanie interesantów i kierowanie ich do dyrektora i wicedyrektorów oraz właściwych pracowników,

b) wykonywanie czynności w zakresie organizacji pracy dyrekcji, w tym prowadzenie terminarza pracy dyrektora i wicedyrektorów oraz terminarza przyjmowania interesantów,

c) sprawdzanie prawidłowości wpływów oraz stanu opakowania przesyłek i liczby załączników przesyłek przychodzących i wychodzących,

d) rejestrowanie przesyłek przychodzących i wychodzących w odpowiednich rejestrach,

e) organizowanie obiegu dokumentów zgodnie z instrukcją kancelaryjną,

f) wykonywanie innych zadań zleconych przez dyrektora urzędu;

17) komórki organizacyjnej księgowości:

a) prowadzenie rachunkowości jednostki budżetowej;

b) planowanie budżetowe i sprawozdawczość;

c) analiza budżetowa;

d) opracowywanie projektów przepisów wewnętrznych dotyczących rachunkowości;

e) organizacja obiegu i kontroli dokumentów;

f) prowadzenie kontroli finansowej w zakresie dysponowania środkami publicznymi;

g) prowadzenie rachuby płac i obsługi kasowej pracowników;

18) komórki organizacyjnej ochrony informacji niejawnych:

a) ochrona informacji niejawnych, w tym prowadzenie kancelarii tajnej;

b) ochrona systemów i sieci teleinformatycznych;

c) obrona cywilna;

d) kontrola ochrony informacji niejawnych;

e) prowadzenie postępowań sprawdzających;

f) sprawy obronne;

19) komórki organizacyjnej audytu wewnętrznego:

a) przeprowadzanie audytu wewnętrznego w urzędzie,

b) badanie systemów zarządzania i kontroli, w tym procedur kontroli finansowej w urzędzie,

c) dokonywanie oceny zgodności prowadzonej działalności z przepisami prawa oraz obowiązującymi w jednostce procedurami wewnętrznymi,

d) dokonywanie oceny efektywności i gospodarności podejmowanych działań w zakresie systemów zarządzania i kontroli,

e) ocena wiarygodności sprawozdań finansowych oraz sprawozdań z wykonywania budżetu,

f) opracowywanie planów audytu wewnętrznego oraz sprawozdań z wykonania planu audytu wewnętrznego.

§ 3

1. W ośrodkach zamiejscowych tworzy się komórki organizacyjne, o których mowa w § 1 ust. 1 pkt 1 lit. a–m, z zastrzeżeniem ust. 2–3.

2. Ze względu na warunki i specyfikę regionu, na terenie którego funkcjonują ośrodki zamiejscowe, dyrektor urzędu może odstąpić od tworzenia niektórych komórek organizacyjnych, o których mowa w § 1 ust. 1 pkt 1 lit. a–m.

3. Do realizacji zadań o charakterze ogólnym, w ośrodku zamiejscowym tworzy się jedną komórkę organizacyjną.

§ 4

1. Przy urzędzie mogą być utworzone gospodarstwa pomocnicze na podstawie odrębnych przepisów.

2. Zakres działalności wykonywanej przez gospodarstwa pomocnicze podlega zatwierdzeniu przez Generalnego Inspektora Kontroli Skarbowej.

§ 5

1. Dyrektor urzędu ustala regulamin organizacyjny urzędu stosując zasady określone w § 1–3.

2. Regulamin organizacyjny powinien określać:

1) strukturę organizacyjną urzędu;

2) szczegółowy zakres działania komórek organizacyjnych w urzędzie;

3) (uchylony);

4) zakres nadzoru sprawowanego przez dyrektora i wicedyrektorów z uwzględnieniem § 4 i § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 28 czerwca 2002 r. w sprawie organizacji urzędów kontroli skarbowej (Dz. U. Nr 96, poz. 856);

5) zakres stałych uprawnień wicedyrektorów, naczelników wydziałów i innych pracowników zatrudnionych na stanowiskach kierowniczych i samodzielnych do podejmowania decyzji i przedstawiania stanowiska urzędu w określonych sprawach.

3. Dyrektor urzędu ustala zakres czynności pracowników urzędu.

§ 6

Regulaminy organizacyjne urzędów kontroli skarbowej podlegają zatwierdzeniu przez Generalnego Inspektora Kontroli Skarbowej.