Postanowienie w sprawie interpretacji prawa podatkowego z dnia 09.05.2005, sygn. PP/443-15/05, Urząd Skarbowy w Bochni, sygn. PP/443-15/05

Czy każde oddanie nieruchomości w użytkowanie wieczyste powoduje powstanie podatku należnego bez względu na sposób powstania tego prawa?

POSTANOWIENIE

Naczelnik Urzędu Skarbowego w Bochni działając na podstawie art. 14 a par. 1, par. 3 oraz par. 4 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r.Ordynacja podatkowa (Dz.U.z 2005r. Nr.8, poz.60) po rozpatrzeniu wniosku o udzielenie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w zakresie podatku od towarów i usług, zawartego w piśmie z dnia 14.02.2005r ocenia jako nieprawidłowe stanowisko pytającego zawarte w pkt.6 złożonego wniosku, iż czynność oddania gruntu w użytkowanie wieczyste powoduje wystąpienie podatku należnego niezależnie od sposobu (źródła) ustanowienia tego prawa.

UZASADNIENIE

Na podstawie art. 14 a par. 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. Ordynacja podatkowa (j. t. Dz.U. z 2005 r. Nr. 8, poz. 60) naczelnik urzędu skarbowego na pisemny wniosek podatnika, płatnika lub inkasenta ma obowiązek udzielić pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w ich indywidualnych sprawach, w których nie toczy się postępowanie podatkowe lub kontrola podatkowa albo postępowanie przed sądem administracyjnym. Jak wynika z art. 14 a par. 3 i 4 tejże ustawy, następująca w formie postanowienia interpretacja naczelnika urzędu skarbowego zawiera ocenę prawną stanowiska pytającego z przytoczeniem przepisów prawa.W złożonym wniosku o udzielenie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego, zawartym w pkt. 6 pisma z dnia z dnia 14.02.2005 r. został przedstawiony następujący stan faktyczny:Gmina Miasto Bochnia jest właścicielem gruntów oddanych w użytkowanie wieczyste na podstawie umowy zawartej w formie aktu notarialnego oraz na podstawie decyzji administracyjnej. Za użytkowanie wieczyste gruntu Gmina pobiera opłaty. Na tle tak przedstawionego stanu faktycznego wnioskodawca stawia pytanie z zakresu podatku od towarów i usług, czy powodują wystąpienie podatku należnego wszystkie czynności oddania nieruchomości gruntowej w użytkowanie wieczyste, bez względu na sposób (źródło) powstania tego prawa. Zdaniem wnioskodawcy, każde oddanie nieruchomości gruntowej w użytkowanie wieczyste, niezależnie od sposobu ustanowienia tego prawa, powoduje wystąpienie podatku należnego.Naczelnik Urzędu Skarbowego w Bochni ocenił jako nieprawidłowe stanowisko wnioskodawcy, zważając co następuje: Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. Nr. 54, poz. 535) opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega m. in. odpłatna dostawa towarów oraz odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Przez dostawę towarów na terytorium kraju zasadniczo rozumie się - w myśl art. 7 ust. 1 ustawy o VAT - przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. Przez świadczenie usług, jak wynika z art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, zasadniczo rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów.Zgodnie z art. 15 ust. 1 ww. ustawy o VAT podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą zdefiniowaną w ust. 2 tego przepisu, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Z definicji tej wynika, że działalność gospodarcza w rozumieniu tej ustawy obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców, lub innych usługodawców, w tym również podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, jak również działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub dóbr niematerialnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych. Niemniej w dalszych ustępach art. 15 ustawy o VAT ustawodawca dokonał pewnych wyłączeń z zakresu obejmującego podmioty, które spełniają warunki do uznania ich za podatników w myśl ust. 1 i 2 tegoż artykułu. Między innymi w ust. 6 art. 15 ustawy o VAT postanowił, iż nie uznaje się za podatników organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa dla realizacji, których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych. Z treści wyżej powołanych art. 5 ust. 1 oraz art. 15 ust. 1 i 2 ustawy o VAT wypływa wniosek, że zakres opodatkowania podatkiem VAT ograniczony jest przez dwa czynniki - przedmiotowy (opodatkowaniu podlega wyłącznie dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług) oraz podmiotowy (dostawa i usługi muszą być dokonywane przez podatników działających w takim charakterze). Prawo użytkowania wieczystego gruntu jest prawem rzeczowym, którego treść i granice określone zostały zasadniczo w przepisach Kodeksu cywilnego oraz w ustawie z dnia 21 sierpnia 1997r. o gospodarce nieruchomościami (j.t. Dz.U. z 2004 r. Nr 261, poz.2603 ze zm.). Na podstawie art. 232 k.c. grunty stanowiące własność Skarbu Państwa, a położone w granicach administracyjnych miast oraz grunty Skarbu Państwa położone poza tymi granicami, lecz włączone do planu zagospodarowania przestrzennego miasta i przekazane do realizacji zadań jego gospodarki, a także grunty stanowiące własność gmin lub ich związków, mogą być oddane w użytkowanie wieczyste osobom fizycznym i osobom prawnym. Zgodnie z art. 233 k.c. w granicach określonych przez ustawy i zasady współżycia społecznego oraz przez umowę o oddanie gruntu Skarbu Państwa lub gruntu należącego do jednostek samorządu terytorialnego bądź ich związków w użytkowanie wieczyste, użytkownik może korzystać z gruntu z wyłączeniem innych osób. W tych samych granicach użytkownik wieczysty może swoim prawem rozporządzać. Zgodnie z art. 27 ustawy o gospodarce nieruchomościami oddanie w użytkowanie wieczyste nieruchomości gruntowej wymaga zawarcia umowy w formie aktu notarialnego. Oddanie nieruchomości gruntowej w użytkowanie wieczyste i przeniesienie tego prawa w drodze umowy wymaga wpisu w księdze wieczystej. W myśl art. 71 tejże ustawy za oddanie nieruchomości gruntowej w użytkowanie wieczyste pobiera się pierwszą opłatę i opłaty roczne. Ponieważ oddanie nieruchomości gruntowej w użytkowanie wieczyste jest świadczeniem na rzecz innego podmiotu, i nie jest dostawą towarów, uznać należy, że jest ono świadczeniem usług, w rozumieniu ww. przepisu art. 8 ust. 1 ustawy o VAT. Pobierane opłaty przesądzają zaś o odpłatnym charakterze tych usług.Oddanie nieruchomości gruntowej w użytkowanie wieczyste będące w rozumieniu ustawy o VAT odpłatnym świadczeniem usług na terytorium kraju, jest objęte zakresem opodatkowania podatkiem VAT o ile czynność ta jest dokonywana przez podatnika działającego w takim charakterze. Organy władzy publicznej oraz urzędy obsługujące te organy niewątpliwie są podatnikami podatku od towarów i usług w zakresie realizowanych czynności na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych. Tak więc oddanie w użytkowanie wieczyste nieruchomości gruntowej na podstawie umowy cywilnoprawnej, jako że jest dokonywane przez podatnika działającego w takim charakterze, jest objęte zakresem opodatkowania podatkiem VAT.Nie jest natomiast objęta zakresem opodatkowania VAT usługa oddania nieruchomości gruntowej w użytkowanie wieczyste, której źródło świadczenia tkwi w samej ustawie (zdarzeń powstałych z mocy prawa). W oparciu o art. 2 ustawy z dnia 29.09.1990 r. o zmianie ustawy o gospodarce gruntami i wywłaszczeniu nieruchomości (Dz.U. z 1990 r. Nr 79, poz. 464 ze zm.) grunty stanowiące własność Skarbu Państwa lub własność gminy (związku międzygminnego), z wyłączeniem gruntów Państwowego Funduszu Ziemi, będące w dniu 5 grudnia 1990 r. w zarządzie państwowych osób prawnych innych niż Skarb Państwa, stały się z tym dniem z mocy prawa przedmiotem użytkowania wieczystego. Stwierdzenie nabycia w ten sposób prawa użytkowania wieczystego gruntów stanowiących własność gminy następowało w drodze decyzji zarządu gminy. Zważywszy na fakt, iż tych przypadkach oddanie nieruchomości gruntowej w użytkowanie wieczyste nastąpiło ex legę, a więc nie na podstawie zawartej umowy cywilnoprawnej, usługi te w świetle treści art. 15 ust. 6 ustawy o VAT nie są dokonywane przez podatnika i w związku z tym nie są objęte zakresem opodatkowania podatkiem VAT.Zważyć należy, iż nie każda świadczona przez podatnika (Gminę) usługa oddania nieruchomości gruntowej w użytkowanie wieczyste, której źródło świadczenia tkwi w zawartej cywilnoprawnej umowie (czyli czynność objęta zakresem opodatkowania VAT) powoduje wystąpienie podatku należnego. Nie powoduje wystąpienia podatku należnego czynność, dla której ustawa o VAT lub akty do niej wykonawcze przewiduj ą zwolnienie od podatku. Zgodnie z par. 8 ust. 1 pkt. 19 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 27 kwietnia 2004 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (Dz.U. Nr 97, poz. 970 ze zm.) zwalnia się od podatku oddanie w użytkowane wieczyste nieruchomości gruntowych przeznaczonych na cele rolnicze.Powyższa interpretacja:- dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego mającego do niego zastosowanie w dacie udzielania niniejszej interpretacji, traci swoją moc z chwilą zmiany przepisów dotyczących przedstawionego stanu faktycznego ;- nie jest wiążąca dla podatnika, wiąże natomiast właściwe dla wnioskodawcy organy podatkowe i organy kontroli skarbowej.