Sześć sytuacji, kiedy gmina może przystąpić do egzekucji podatków i opłat lokalnych bez doręczenia upomnienia

Przymusowe dochodzenie podatków i należności publicznoprawnych wymaga, by przed wystawieniem tytułu wykonawczego doręczyć zobowiązanemu upomnienie. Taka jest ogólna zasada w postępowaniu egzekucyjnym w administracji, które reguluje ustawa o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (dalej: u.p.e.a.). Jednak od tej reguły są wyjątki, stosowane również w przypadku odzyskiwania zaległości z tytułu danin publicznych na rzecz gmin. Wskazujemy sześć przypadków, w których wójt może wystawić tytuł egzekucyjny bez uprzedniego doręczenia upomnienia, oraz opisujemy, jakie trzeba spełnić przy tym wymogi.

Odstępstwa od zasady obligatoryjności doręczenia upomnienia przed podjęciem czynności zmierzających do zastosowania środków egzekucyjnych przewiduje rozporządzenie ministra finansów w sprawie określenia należności pieniężnych, których egzekucja może być wszczęta bez uprzedniego doręczenia upomnienia (dalej: rozporządzenie dotyczące egzekucji bez upomnienia). Katalog przypadków, w których egzekucja administracyjna może być wszczęta bez takiego wcześniejszego doręczenia upomnienia zawarto w par. 2 tego rozporządzenia.

Przypadek 1 Gdy obowiązek uiszczenia powstaje z mocy prawa, a wysokość należności określa ostateczne orzeczenie

Paragraf 2 pkt 2 rozporządzenia w sprawie egzekucji bez doręczenia upomnienia wskazuje, że egzekucja administracyjna może być wszczęta bez uprzedniego doręczenia upomnienia w przypadku, gdy dotyczy „należności pieniężnych, których obowiązek uiszczenia powstaje z mocy prawa, a wysokość tych należności została określona w ostatecznym orzeczeniu”.

W gminach takimi dochodami są:

• podatek od nieruchomości należny od osób prawnych oraz jednostek niemających osobowości prawnej,
• podatek rolny od osób prawnych oraz jednostek niemających osobowości prawnej,