Opinia rzecznik generalnej J. Kokott przedstawiona w dniu 15 października 2020 r., sygn. C-562/19 P

OPINIA RZECZNIK GENERALNEJ

JULIANE KOKOTT

przedstawiona w dniu 15 października 2020 r.(1).

Sprawa C562/19 P

Komisja Europejska

przeciwko

Reczypospolitej Polskiej

Odwołanie Pomoc państwa Podatek od sprzedaży detalicznej Artykuł 107 ust. 1 TFUE Korzyść i selektywność Standard kontroli przy ustalaniu systemu odniesienia Spójność systemu odniesienia Korzyść przy progresywnej stawce opodatkowania Nierówne traktowanie Względy uzasadniające nierówne traktowanie Stwierdzenie nieważności negatywnej decyzji i jednoczesna kontrola decyzji o wszczęciu postępowania oraz nakazu zawieszenia

I. Wprowadzenie

1. Niniejsze odwołanie umożliwia Trybunałowi ponowne(2) zbadanie wprowadzonej niedawno ustawy podatkowej w świetle zasad dotyczących pomocy państwa. Podążając za międzynarodowym trendem, Polska oparła bezpośredni podatek od osób prawnych nie na zysku, ale na przychodach (obrocie) i wybrała w tym celu progresywną strukturę stawek. Ma to na celu podobnie jak w przypadku zaproponowanego przez Komisję unijnego podatku od usług cyfrowych(3) objęcie zakresem regulacji i opodatkowanie głównie przedsiębiorstw uzyskujących wysokie przychody (tj. dużych przedsiębiorstw).

2. Ponieważ średnia stawka podatku wzrasta wraz z wielkością przychodu, w dochodzi w ten sposób do pewnego złagodzenia lub redystrybucji obciążenia podatkowego na korzyść mniejszych przedsiębiorstw. Chociaż planowany na szczeblu Unii podatek od usług cyfrowych i polski podatek od sprzedaży detalicznej są w tym względzie podobne, Komisja uważa, że polski podatek stanowi pomoc na rzecz niedostatecznie opodatkowanych mniejszych przedsiębiorstw. Dlatego też Komisja z góry zabroniła stosowania tej ustawy do czasu zakończenia postępowania wyjaśniającego, co Polska podobnie jak Węgry w ramach toczącego się równolegle postępowania(4) uważa za naruszenie swej autonomii podatkowej.

W związku z tym w odwołaniu podniesiono nie tylko kwestię, czy progresywny podatek od przedsiębiorstw może w ogóle stanowić selektywną korzyść w rozumieniu art. 107 ust. 1 TFUE. Sąd zaprzeczył temu w wyroku wydanym postępowaniu pierwszoinstancyjnym(). Powstaje również pytanie, czy prawo z dziedziny pomocy państwa jest właściwym narzędziem do przeprowadzenia tak dogłębnej kontroli krajowego ustawodawstwa podatkowego i, jak to miało miejsce w tym przypadku, zablokowania go na lata. Wiąże się z tym pytanie, czy w prawie z dziedziny pomocy państwa standard kontroli całych (powszechnie stosowanych) ustaw podatkowych nie powinien być odmienny od standardu mającego zastosowanie do przysporzeń indywidualnych.