Orzeczenie
Opinia rzecznik generalnej J. Kokott przedstawiona w dniu 17 stycznia 2019 r.
Wydanie tymczasowe
OPINIA RZECZNIKA GENERALNEGO
JULIANE KOKOTT
przedstawiona w dniu 17 stycznia 2019 r.(1)
Sprawa C712/17
EN.SA. Srl
przeciwko
Agenzia delle Entrate Direzione Regionale Lombardia Ufficio Contenzioso
[wniosek o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym złożony przez Commissione Tributaria Regionale per la Lombardia (komisję podatkową dla prowincji Mediolan, Włochy)]
Odesłanie prejudycjalne Podatek od wartości dodanej Fikcyjne transakcje Odmowa przyznania odliczenia Powstanie zobowiązania podatkowego na skutek wystawienia faktury Dodatkowa sankcja w pełnej wysokości podatku uznanej za niepodlegającą odliczeniu Zgodność z zasadą neutralności Zgodność z zasadą proporcjonalności
I. Wprowadzenie
1. Niniejsza sprawa dotyczy po raz kolejny(2) problemu sankcyjnego charakteru prawa dotyczącego VAT. W odniesieniu do zwalczania oszustw związanych z VAT Trybunał pozostaje w tym zakresie dość surowy: odmowa odliczenia podatku naliczonego (lub zwolnienia z podatku) wchodzi w rachubę nie tylko wtedy, gdy oszustwo podatkowe zostaje popełnione przez samego podatnika, lecz także wtedy, gdy podatnik wiedział lub powinien był wiedzieć, że poprzez nabycie towaru uczestniczył w transakcji związanej z oszustwem w zakresie VAT(3).
Czy takie surowe podejście (odmowa odliczenia podatku naliczonego na wszystkich etapach łańcucha dostaw) obowiązuje także w przypadku, gdy nie występuje oszustwo w zakresie VAT, lecz za pomocą fikcyjnych transakcji mają zostać osiągnięte inne bezpodstawne korzyści? Czy w takim przypadku podmioty zaangażowane bez uszczerbku dla sankcji karnych mogą być karane na gruncie prawa dotyczącego VAT w ten sposób, że w ramach dłuższego łańcucha dostaw odmawia się prawa do odliczenia podatku naliczonego każdemu z podmiotów zaangażowanych a jednocześnie ustala się obowiązek podatkowy oraz dodatkowo nakłada karę administracyjną w wysokości 100% wartości podatku naliczonego, którego odliczenia odmówiono?