Opinia rzecznika generalnego P. Mengozziego przedstawiona w dniu 7 marca 2017 r.

Wydanie tymczasowe

OPINIA RZECZNIKA GENERALNEGO

PAOLA MENGOZZIEGO

przedstawiona w dniu 7 marca 2017 r.(1)

Sprawa C-589/15 P

Alexios Anagnostakis

przeciwko

Komisji Europejskiej

Odwołanie Inicjatywa obywatelska Milion podpisów dla solidarnej Europy, wzywająca Komisję Europejską do przedstawienia wniosku ustawodawczego ustanawiającego zasadę stanu wyższej konieczności Zgłoszenie do rejestracji Odrzucenie przez Komisję Obowiązek uzasadnienia Artykuł 122 TFUE Artykuł 136 TFUE

I     Wprowadzenie

1.        Poprzez niniejsze odwołanie Alexios Anagnostakis żąda uchylenia wyroku Sądu Unii Europejskiej z dnia 30 września 2015 r. Anagostakis/Komisja(2) (zwanego dalej zaskarżonym wyrokiem), którym Sąd ten oddalił skargę o stwierdzenie nieważności decyzji Komisji C(2012) 6289 final z dnia 6 września 2012 r. w sprawie odrzucenia wniosku o rejestrację europejskiej inicjatywy obywatelskiej Milion podpisów dla solidarnej Europy (zwanej dalej sporną decyzją).

        Sprawa ta stwarza Trybunałowi po raz pierwszy sposobność do zajęcia się systemem prawnym dotyczącym inicjatywy obywatelskiej. Wprowadzone traktatem z Lizbony i potwierdzone w art. 11 ust. 4 TUE prawo inicjatywy obywatelskiej pozwala [o]bywatel[om] Unii w liczbie nie mniejszej niż milion, mający[m] obywatelstwo znacznej liczby państw członkowskich [na] podj[ęcie] inicjatyw[y] zwrócenia się do Komisji Europejskiej o przedłożenie, w ramach jej uprawnień, odpowiedniego wniosku w sprawach, w odniesieniu do których, zdaniem obywateli, stosowanie traktatów wymaga aktu prawnego Unii. Chodzi tu o podstawowy instrument europejskiej demokracji uczestniczącej, który może wymagać ostrożności przy wprowadzeniu w życie. Z jednej bowiem strony, o ile ideą jest przyznanie obywatelom aktywnej roli w konstruowaniu prawa Unii, o tyle jednak należy dołożyć starań, aby to prawo inicjatywy nie zostało obwarowane warunkami, formalnymi lub materialnymi, które są zbyt rygorystyczne lub zbyt złożone a w konsekwencji mało zrozumiałe do spełnienia przez osobę niebędącą specjalistą w dziedzinie prawa Unii; z drugiej jednak strony nie można zapominać, że porządek prawny Unii rządzi się zasadą przyznania kompetencji, a więc demokracja uczestnicząca, którą art. 11 ust. 4 TUE ma wprowadzić w życie, może być wykonywana wyłącznie w tych granicach.